Kwantowa teoria wzgl dno±ci

Podobne dokumenty
Ksztaªt orbity planety: I prawo Keplera

Elementy geometrii w przestrzeni R 3

Statystyka. Šukasz Dawidowski. Instytut Matematyki, Uniwersytet l ski

Statystyka matematyczna

Wektory w przestrzeni

Czego oczekujemy od LHC? Piotr Traczyk. IPJ Warszawa

2 Liczby rzeczywiste - cz. 2

Kalendarz Maturzysty 2010/11 Fizyka

KLASYCZNE ZDANIA KATEGORYCZNE. ogólne - orzekaj co± o wszystkich desygnatach podmiotu szczegóªowe - orzekaj co± o niektórych desygnatach podmiotu

1 Metody iteracyjne rozwi zywania równania f(x)=0

wiczenie nr 3 z przedmiotu Metody prognozowania kwiecie«2015 r. Metodyka bada«do±wiadczalnych dr hab. in». Sebastian Skoczypiec Cel wiczenia Zaªo»enia

Elementy geometrii analitycznej w przestrzeni

Wykªad 7. Ekstrema lokalne funkcji dwóch zmiennych.

Rachunek caªkowy funkcji wielu zmiennych

Macierze. 1 Podstawowe denicje. 2 Rodzaje macierzy. Denicja

Feynmana wykłady z fizyki. [T.] 1.1, Mechanika, szczególna teoria względności / R. P. Feynman, R. B. Leighton, M. Sands. wyd. 7.

Spis treści. Przedmowa PRZESTRZEŃ I CZAS W FIZYCE NEWTONOWSKIEJ ORAZ SZCZEGÓLNEJ TEORII. 1 Grawitacja 3. 2 Geometria jako fizyka 14

Przekroje Dedekinda 1

Spis treści. Tom 1 Przedmowa do wydania polskiego 13. Przedmowa 15. Wstęp 19

Mikro II: Krzywe kosztów, Poda» rmy i Poda» gaª zi.

Mierzalne liczby kardynalne

Fizyka - opis przedmiotu

Stereometria (geometria przestrzenna)

*** Teoria popytu konsumenta *** I. Pole preferencji konsumenta 1. Przestrze«towarów 2. Relacja preferencji konsumenta 3. Optymalny koszyk towarów

Funkcje jednej zmiennej. Granica, ci gªo±. (szkic wykªadu)

PRAWA ZACHOWANIA. Podstawowe terminy. Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc

Analiza Matematyczna MAT1317

Wielcy rewolucjoniści nauki

Podstawy matematyki a mechanika kwantowa

Funkcje wielu zmiennych

Czy da się zastosować teorię względności do celów praktycznych?

Technologie Informacyjne

i, lub, nie Cegieªki buduj ce wspóªczesne procesory. Piotr Fulma«ski 5 kwietnia 2017

Od redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2.

MODEL HAHNFELDTA I IN. ANGIOGENEZY NOWOTWOROWEJ Z UWZGL DNIENIEM LEKOOPORNO CI KOMÓREK NOWOTWOROWYCH

Analizy populacyjne, ªadunki atomowe

Spis tre±ci. Plan. 1 Pochodna cz stkowa. 1.1 Denicja Przykªady Wªasno±ci Pochodne wy»szych rz dów... 3

Geometria Struny Kosmicznej

INSTYTUT MASZYN PRZEPŁYWOWYCH im. Roberta Szewalskiego POLSKIEJ AKADEMII NAUK Gdańsk ul. J. Fiszera 14

Funkcje, wielomiany. Informacje pomocnicze

Przeszłość i perspektywy protofizyki

a) f : R R R: f(x, y) = x 2 y 2 ; f(x, y) = 3xy; f(x, y) = max(xy, xy); b) g : R 2 R 2 R: g((x 1, y 1 ), (x 2, y 2 )) = 2x 1 y 1 x 2 y 2 ;

Janusz Adamowski METODY OBLICZENIOWE FIZYKI Zastosowanie eliptycznych równa«ró»niczkowych

Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich. Dynamika

Lekcja 9 - LICZBY LOSOWE, ZMIENNE

Wpływ wyników misji Planck na obraz Wszechświata

ZASTOSOWANIE LASERÓW W METROLOGII. - miernictwo, nauka o pomiarach. Obejmuje wszystkie teoretyczne i praktyczne problemy zwi zane z pomiarami.

Matryca efektów kształcenia dla programu kształcenia na studiach wyższych kierunek astronomia, studia I stopnia. Moduły kształcenia

Funkcje wielu zmiennych

r = x x2 2 + x2 3.

WST P DO TEORII INFORMACJI I KODOWANIA. Grzegorz Szkibiel. Wiosna 2013/14

Pochodna funkcji jednej zmiennej

sin x 1+cos 2x. 3. Znajd¹ okres podstawowy funkcji: 6) f(x) = cos(4πx + 2), 8) f(x) = cos 2 x, 9) f(x) = tg πx 4) f 1 ([1, 9]), 5) f ([ 1, 1]),

Liczby zespolone. dr Krzysztof yjewski Mechatronika; S-I 0.in». 6 pa¹dziernika Oznaczenia. B dziemy u»ywali nast puj cych oznacze«:

Rozdziaª 8. Modele Krzywej Dochodowo±ci

METODA NAUKOWA. Biologia to nauka eksperymentalna. Cechuje się określoną metodologią i pragmatyzmem (podejmowanie

LHC i po co nam On. Piotr Traczyk CERN

Ekstremalnie fajne równania

przewidywania zapotrzebowania na moc elektryczn

Zadania z z matematyki dla studentów gospodarki przestrzennej UŠ. Marek Majewski Aktualizacja: 31 pa¹dziernika 2006

Geometria. Šukasz Dawidowski. 25 kwietnia 2016r. Powtórki maturalne

CAŠKOWANIE METODAMI MONTE CARLO Janusz Adamowski

Kto nie zda egzaminu testowego (nie uzyska oceny dostatecznej), będzie zdawał poprawkowy. Reinhard Kulessa 1

Twierdzenie Wainera. Marek Czarnecki. Warszawa, 3 lipca Wydziaª Filozoi i Socjologii Uniwersytet Warszawski

Rozwi zanie równania ró»niczkowego metod operatorow (zastosowanie transformaty Laplace'a).

UCHWAŁA NR SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO z dnia 2016 r.

PROTOKÓŁ ODBIORU KOŃCOWEGO ROBÓT BUDOWLANYCH

Porozumienie Kosmologia i Cza stki Elementarne

Soczewkowanie grawitacyjne 3

Uchwała Nr VI/33/2011 Rady Miasta Łańcuta z dnia 5 kwietnia 2011 r.

Funkcje wielu zmiennych

Wykonanie materiałów informacyjnych i promocyjnych dotyczących II Osi Priorytetowej MRPO

1 Granice funkcji wielu zmiennych.

Pole grawitacyjne 5/15. Andrzej Kapanowski ufkapano/ Instytut Fizyki, Uniwersytet Jagiello«ski, Kraków

Przeksztaªcenia liniowe

Kinematyka 2/15. Andrzej Kapanowski ufkapano/ Instytut Fizyki, Uniwersytet Jagiello«ski, Kraków. A. Kapanowski Kinematyka

ZAGRANICZNE SYSTEMY SZKOLNICTWA WYŻSZEGO

Hotel Hilberta. Zdumiewaj cy ±wiat niesko«czono±ci. Marcin Kysiak. Festiwal Nauki, Instytut Matematyki Uniwersytetu Warszawskiego

Modele wielorównaniowe. Estymacja parametrów

Eksperyment,,efekt przełomu roku

Semestr I. Astrofizyka I egzamin AST Wybrane zagadnienia fizyki współczesnej (Lista F)*) Analiza numeryczna (Lista N)**) egzamin NUM

Zadania z analizy matematycznej - sem. II Rachunek ró»niczkowy funkcji wielu zmiennych

Centrum Konsultingowo-Wdrożeniowe INTER-EKO Sp. z o.o.

WFiIS Imi i nazwisko: Rok: Zespóª: Nr wiczenia: Fizyka Dominik Przyborowski IV 5 22 J drowa Katarzyna Wolska

System Zarządzania Relacyjną Bazą Danych (SZRBD) Microsoft Access 2010

Podstawy elektrodynamiki / David J. Griffiths. - wyd. 2, dodr. 3. Warszawa, 2011 Spis treści. Przedmowa 11

Tu jest miejsce na zapiski sprawdzaj cego prac.

Analiza tła MC od rzadkich i tłumionych rozpadów m

Księgarnia PWN: David J. Griffiths - Podstawy elektrodynamiki

Granular Computing 9999 pages 15 METODY SZTUCZNEJ INTELIGENCJI - PROJEKTY

Dyskretyzacja i kwantyzacja obrazów

Macierze i Wyznaczniki

Maªgorzata Murat. Modele matematyczne.

Oddziaływania fundamentalne

Załącznik nr 7. Protokoły Odbioru

UMOWA SZKOLENIOWA. zawarta dnia:. 20 roku w Białymstoku pomiędzy:

Strategia rozwoju sieci dróg rowerowych w Łodzi w latach

1 Rozwi zywanie ukªadów równa«. Wyznaczniki.

Maksymalna liczba punktów do zdobycia: 80. Zadanie 1: a) 6 punktów, b) 3 punkty, Zadanie 2: a) 6 punktów, b) 4 punkty,

Arkusz 4. Elementy geometrii analitycznej w przestrzeni

Transkrypt:

Instytut Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego Festiwal Nauki, 16 wrze±nia 2006

Plan wykªadu Grawitacja i geometria 1 Grawitacja i geometria 2 3

Grawitacja Grawitacja i geometria wedªug Newtona: Grawitacja jest to pole siª generowane przez materi i wpªywaj ce na jej ruch. Prawo powszechnego ci»enia. M m. F 7..

.. Grawitacja Grawitacja i geometria wedªug Newtona: Grawitacja jest to pole siª generowane przez materi i wpªywaj ce na jej ruch. II zasada dynamiki Newtona.......

Grawitacja Grawitacja i geometria wedªug Newtona: Grawitacja jest to pole siª generowane przez materi i wpªywaj ce na jej ruch. wedªug Einsteina: Grawitacja jest to»sama z geometri (czaso)przestrzeni generowan przez materi i wpªywaj c na jej ruch.

Geometria: wªa±ciwo±ci metryczne gur

Geometria: wªa±ciwo±ci metryczne gur

Geometria: wªa±ciwo±ci metryczne gur 1

Geometria: wªa±ciwo±ci metryczne gur 90 1

Geometria: wªa±ciwo±ci metryczne gur 2 90 1

Geometria: wªa±ciwo±ci metryczne gur 2 90 1 4

Geometria: wªa±ciwo±ci metryczne gur 4 3 π 2 90 1 4

Geometria: wªa±ciwo±ci metryczne gur 4 3 π 2 90 45 1 4

Geometria: wªa±ciwo±ci metryczne gur 4 3 8 π 2 2 90 45 1 4 4

Geometria: wªa±ciwo±ci metryczne gur 4 3 π 2 90 45 1 4

Geometria: wªa±ciwo±ci metryczne gur 8 3 3 π 2 6 3 90 1 67, 5 10 3

Metryka Grawitacja i geometria Denicja Metryka jest to przepis, wedªug którego okre±lamy wªa±ciwo±ci metryczne gur geometrycznych czyli: dªugo± krzywych, pole powierzchni gur dwuwymiarowych, obj to± bryª; k t mi dzy odcinkami. W danej przestrzeni mo»na zdeniowa wiele ró»nych metryk!

Geometria: równolegªo±

Geometria: równolegªo±

Geometria: równolegªo±

Geometria: równolegªo±

Geometria: równolegªo±

Geometria: równolegªo±

Geometria: równolegªo±

Geometria: równolegªo±

Geometria: równolegªo±

Geometria: równolegªo±

Geometria: równolegªo±

Geometria: równolegªo±

Koneksja Grawitacja i geometria Denicja Koneksja jest to przepis okre±laj cy równolegªo± wektorów. W danej przestrzeni mo»na zdeniowa wiele ró»nych koneksji!

Metryka Grawitacja i geometria Przypomnienie Metryka jest to przepis, wedªug którego okre±lamy wªa±ciwo±ci metryczne gur geometrycznych. W danej przestrzeni mo»na zdeniowa wiele ró»nych metryk!

Geometria Grawitacja i geometria Denicja Geometria okre±lona jest poprzez wybór metryki i koneksji. W danej przestrzeni mo»na zdeniowa wiele ró»nych geometrii!

Grawitacja wedªug Einsteina Einstein: Grawitacja jest to»sama z geometri (czaso)przestrzeni generowan przez materi i wpªywaj c na jej ruch.

Grawitacja wedªug Einsteina Einstein: Grawitacja jest to»sama z geometri (czaso)przestrzeni generowan przez materi i wpªywaj c na jej ruch. innymi sªowy Pole grawitacyjne jest opisane za pomoc metryki i koneksji.

Mechanika klasyczna i kwantowa porównanie Mechanika klasyczna Mechanika kwantowa opisuje ±wiat makroskopowy: od planet do drobin pyªu; p d i poªo»enie punktu materialnego mo»na wyznaczy z dowoln dokªadno±ci : x 0, p 0; opisuje ±wiat mikroskopowy: atomy, cz steczki etc. nie mo»na wyznaczy z dowoln dokªadno±ci p du i poªo»enia cz stki: x p 2.

Mechanika klasyczna i kwantowa porównanie Mechanika klasyczna wielko±ci zyczne mog zmienia si w sposób ci gªy. Mechanika kwantowa pewne wielko±ci mog zmienia si tylko w sposób nieci gªy.

Dlaczego kwantujemy teori wzgl dno±ci? Ogólna teoria wzgl dno±ci opisuje oddziaªywanie grawitacyjne w sposób klasyczny tzn.: wszystkie wielko±ci geometryczne s mierzalne z dowoln dokªadno±ci ; wielko±ci te mog zmienia si w sposób ci gªy. Równania Einsteina G αβ = 8πT αβ, geometria materia obiekt klasyczny = obiekt klasyczny.

Dlaczego kwantujemy teori wzgl dno±ci? Ogólna teoria wzgl dno±ci opisuje oddziaªywanie grawitacyjne w sposób klasyczny tzn.: wszystkie wielko±ci geometryczne s mierzalne z dowoln dokªadno±ci ; wielko±ci te mog zmienia si w sposób ci gªy. Tak naprawd to... G αβ = 8πT αβ, geometria materia obiekt klasyczny??? = obiekt kwantowy.

Modele kwantowej grawitacji teoria strun p tlowa grawitacja kwantowa i kilka innych...

Modele kwantowej grawitacji teoria strun p tlowa grawitacja kwantowa i kilka innych...

Zasada nieoznaczono±ci w grawitacji kwantowej Nie mo»na wyznaczy metryki E i koneksji A z dowoln dokªadno±ci : E A 2, podobnie jak w mechanice kwantowej nie mo»na z dowoln dokªadno±ci wyznaczy p du i poªo»enia cz stki: x p 2.

Nieci gªo± wielko±ci geometrycznych Wielko±ci geometryczne np. pole powierzchni mog zmienia si tylko w sposób nieci gªy. Najmniejsza powierzchnia 2.5 10 70 m 2.

Polimerowa struktura przestrzeni

Polimerowa struktura przestrzeni

Polimerowa struktura przestrzeni

Polimerowa struktura przestrzeni

Wielkie Odbicie zamiast Wielkiego Wybuchu

Wielkie Odbicie zamiast Wielkiego Wybuchu

Wielkie Odbicie zamiast Wielkiego Wybuchu

Wielkie Odbicie zamiast Wielkiego Wybuchu

Na zako«czenie Grawitacja i geometria Tak naprawd to nikt nie wie, jak nale»y sformuªowa kwantow teori grawitacji... W zwi zku z tym to, co zostaªo opowiedziane na tym wykªadzie, nale»y traktowa wyª cznie jako pewn hipotez, o prawdziwo±ci której jak na razie niewiele mo»na powiedzie.

Rysunki/zdj cia u»yte w niniejszej prezentacji pochodz z nast puj cych ¹ródeª: http://www.rjclarkson.demon.co.uk/found/orbital_energy_levels.gif http://dmytry.pandromeda.com/mojoworld/view_img.php?name=shes.jpg http://www.sve.man.ac.uk/mvc/research/previous/mavis/pictures/ water_cluster.png http://www.246.dk/pvoro-1.png http://dmytry.pandromeda.com/mojoworld/ isosurface_voronoi123_perftest_jq95.jpg http://astrocultura.uai.it/tesi/stella2004/chiara_donadio/data/img/ bigbang.jpg