Diagnostyka Mikrobiologiczna 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia: WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY Z ODDZIAŁEM MEDYCYNY LABORATORYJNEJ ANALITYKA MEDYCZNA, STUDIA JEDNOLITE MAGISTERSKIE, STACJONARNE I NIESTACJONARNE Rok akademicki: 2016/2017 Nazwa modułu/przedmiotu: Kod przedmiotu: DIAGNOSTYKA MIKROBIOLOGICZNA am_s_s0_fk Jednostka/i prowadząca/e kształcenie: ZAKŁAD MIKROBIOLOGII FARMACEUTYCZNEJ, KATEDRA I ZAKŁAD MIKROBIOLOGII LEKARSKIEJ Kierownik jednostki/jednostek: Rok studiów: Semestr studiów: Typ modułu/przedmiotu: Osoby prowadzące: Erasmus TAK/NIE: Osoba odpowiedzialna za sylabus: PROF. DR HAB. STEFAN TYSKI PROF. DR HAB. GRAŻYNA MŁYNARCZYK IV VII PRZEDMIOT FAKULTATYWNY Prof. dr hab. Stefan Tyski, dr Anna Pietruczuk-Padzik, prof. dr hab. Grażyna Młynarczyk, dr Maciej Przybylski, prof. dr hab. Stanisława Tylewska- Wierzbanowska, prof. dr hab. Ewa Augustynowicz-Kopeć, prof. dr hab. Bogumiła Litwińska, dr hab. Tomasz Dzieciątkowski, dr Piotr Leszczyński, dr Beata Sokół-Leszczyńska, dr Xenia Szymanek, dr Marcin Bątkowski, dr Anna Majewska, mgr Szymon Walter de Walthoffen, mgr Paulina Machura NIE DR ANNA PIETRUCZUK-PADZIK Liczba punktów ECTS: 2 Strona 1 z 6
2. Cele kształcenia 1. Rozszerzenie wiadomości dotyczących drobnoustrojów chorobotwórczych oraz nowoczesnych, często unikatowych metod diagnostyki mikrobiologicznej. 2. Zapoznanie studentów z nowymi drobnoustrojami chorobotwórczymi i wywoływanymi przez nie chorobami. 3. Rozszerzenie wiadomości o zakażeniach szpitalnych (zakładowych) i ich diagnozowaniu, profilaktyce, epidemiologii i leczeniu. 4. Rozszerzenie wiadomości na temat nowych mechanizmów lekooporności drobnoustrojów i metod ich wykrywania. 3. Wymagania wstępne 1. Student zna podstawy mikrobiologii ogólnej i lekarskiej oraz zasady pracy w laboratorium diagnostyczno-mikrobiologicznym (zakres materiału III roku studiów). 4. Przedmiotowe efekty kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia W1 W2 W3 W4 W5 W6 Lista efektów kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia zna podstawy metodyczne badań analitycznych ( w tym: rozdzielczych, fotometrycznych, spektrometrycznych, elektrochemicznych, immunochemicznych, analizy enzymów i substratów, kwasów nukleinowych) i ich zastosowanie w medycynie laboratoryjnej w zakresie wyspecjalizowanych metod biologii molekularnej stosowanych w diagnostyce mikrobiologicznej zna zasady funkcjonowania aparatury stosowanej w medycynie laboratoryjnej w zakresie znajomości zautomatyzowanej aparatury stosowanej w diagnostyce mikrobiologicznej zna wskazania do poszerzenia diagnostyki laboratoryjnej w wybranych stanach chorobowych oraz zalecane testy specjalistyczne w zakresie specjalistycznych badań mikrobiologicznych zna patogenezę, patomechanizm, epidemiologię, główne objawy kliniczne, metody diagnostyki i zasady leczenia najważniejszych chorób wywołanych przez bakterie, grzyby i wirusy, również w przypadku komplikacji medycznych i w przypadku nowych czynników zakaźnych zna teoretyczne i praktyczne aspekty diagnostyki mikrobiologicznej oraz jej znaczenie dla rozpoznawania zakażeń, prognozowania przebiegu oraz oceny lekowrażliwości w zakresie chorób infekcyjnych, również w przypadku komplikacji medycznych i w przypadku nowych czynników zakaźnych, a także w zakresie badań nad lekoopornością nowych patogenów i nowych mechanizmów oporności zna diagnostykę serologiczną chorób infekcyjnych oraz jej znaczenie dla rozpoznawania, różnicowania, monitorowania przebiegu choroby i oceny efektów leczenia w zakresie rozszerzonym, w porównaniu z III r. studiów Odniesienie do efektu kierunkowego (numer) K_W11 K_W16 K_W21 K_W30 K_W31 K_W33 Strona 2 z 6
W7 W8 U1 U2 U3 zna metody oceny czynności układu immunologicznego we wrodzonych i nabytych zaburzeniach odporności i potrafi je wykorzystać w interpretacji badań w przypadku chorób infekcyjnych zna zasady doboru, wykonywania i organizacji badań przesiewowych w profilaktyce i leczeniu w zakresie dotyczącym badań mikrobiologicznych i wybranych chorób infekcyjnych potrafi skutecznie komunikować się ze współpracownikami, innymi pracownikami ochrony zdrowia i odbiorcami wyników w specyficznych warunkach pracowni diagnostycznomikrobiologicznych różnej wielkości i o różnych profilach specjalistycznych potrafi pobierać materiał do badań, ocenić jego przydatność, przechowywać i przygotowywać do analizy w zakresie materiału do badań mikrobiologicznych, również specjalistycznych i nietypowych potrafi uzyskiwać wiarygodne wyniki badań cytogenetycznych i molekularnych (w tym: analiza kariotypu, genów i czynników infekcyjnych) oraz profesjonalnie opracować i interpretować wyniki tych analiz w zakresie chorób infekcyjnych K_W36 K_W46 M2_W08 M2_W09 K_U04 M2_U01 M2_U03 M2_U04 M2_U09 K_U05 M2_U01 M2_U06 K_U24 M2_U01 M2_U02 M2_U04 M2_U05 M2_U06 M2_U07 M2_U08 5. Formy prowadzonych zajęć Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie Wykład 30 1 nieobowiązkowe Seminarium - - nieobowiązkowe Ćwiczenia 30 6 nieobowiązkowe 6. Tematy zajęć i treści kształcenia W1-Wykład 1 - Diagnostyka laboratoryjna zakażeń wirusowych w rozszerzonym zakresie. W1, W2 W2-Wykład 2 - Metody diagnostyczne oparte na wykrywaniu kwasów nukleinowych w rozszerzonym zakresie. W1 W3-Wykład 3 - Diagnostyka laboratoryjna zakażeń grzybiczych w rozszerzonym zakresie. W2 W4-Wykład 4 - Walidacja metod biologii molekularnej w mikrobiologii. W1 W5-Wykład 5 - Diagnostyka wirusowych zapaleń wątroby oraz zakażeń HIV. W7 Strona 3 z 6
W6-Wykład 6 - Współpraca laboratorium mikrobiologicznego z zespołem zakażeń szpitalnych. Rola mikrobiologa w kontroli zakażeń szpitalnych. W5, W8 W7-Wykład 7 - Ogólne założenia diagnostyki bakteriologicznej i wykorzystywane metody. Założenia i metody stosowane w diagnostyce serologicznej zakażeń. Metody molekularne w dochodzeniach epidemiologicznych. Genetyczne różnicowanie szczepów drobnoustrojów (całość w rozszerzonym zakresie). W1, W3, W6, W7 W8-Wykład 8 - Zakażenia przenoszone przez kleszcze w Polsce szczegółowe informacje nt. borelioz i innych krętkowic oraz informacje o riketsjach w tym nowych gatunkach. W4, W8 W9-Wykład 9 - Gruźlica i inne mykobakteriozy epidemiologia, diagnostyka, problemy lekooporności. W1, W4, W8 W10-Wykład 10 - Wybrane zakażenia wirusowe w tym centralnego układu nerwowego, epidemiologia zakażeń i specjalistyczna diagnostyka.w1, W4 C1-C2 Ćwiczenie 1-2 - Izolacja całogenomowego DNA adenowirusów i EBV. PCR w czasie rzeczywistym w diagnozowaniu adenowirusowych i EBV zakażeń człowieka. W1, U3 C3-C6 Ćwiczenie 3-6 - Diagnostyka mikrobiologiczna zakażeń układu moczowego, zakażeń skóry i ran, zakażeń układowych, zakażeń grzybiczych, prowadzona w laboratorium szpitala klinicznego z użyciem zautomatyzowanych systemów. W2, W3, W5, U2, U3 C7-C8 Ćwiczenie 7-8 - Izolacja całogenomowego bakteryjnego DNA. PCR w czasie rzeczywistym i analiza krzywych topnienia sond w identyfikacji patogenów bakteryjnych i wirusowych. W1, U3 C9-Ćwiczenie 9 - Diagnostyka zakażeń bakteryjnych oka. W3, W6, U2, U3 C10-Ćwiczenie 10 - Podsumowanie zajęć, odczytanie i analiza wyników z pracy laboratoryjnej. W3, U1 7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia Symbole form prowadzonych zajęć Sposoby weryfikacji efektu kształcenia Kryterium zaliczenia W1-W8, U1-U3 W1_W10, C1 C10 Kolokwium ustne 60% poprawnych odpowiedzi 8. Kryteria oceniania Forma zaliczenia przedmiotu: kolokwium ustne - zaliczenie z oceną Ocena kryteria 2,0 (ndst) < 60% poprawnych odpowiedzi 3,0 (dost) 60-70% poprawnych odpowiedzi 3,5 (ddb) 71-77% poprawnych odpowiedzi 4,0 (db) 78-83% poprawnych odpowiedzi 4,5 (pdb) 84-89% poprawnych odpowiedzi 5,0 (bdb) 90-100% poprawnych odpowiedzi Strona 4 z 6
9. Literatura Literatura obowiązkowa: 1. Hryniewicz W., Mészáros J. [red]: Antybiotyki w profilaktyce i leczeniu zakażeń; Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2001. 2. Kayser F.H., Bienz K.A., Eckert J., Zinkernagel R.M.: Mikrobiologia lekarska. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2007. 3. Heczko P.B., Wróblewska M., Pietrzyk A. [red.]: Mikrobiologia lekarska. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014. 4. Szewczyk E. [red]: Diagnostyka bakteriologiczna. Wydanie II zmienione, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2013. 5. Maciąg I. E., Starościak B. J. [red.]: Mikrobiologia praktyczna. Materiały do ćwiczeń dla studentów Wydziału Farmaceutycznego i Oddziału Analityki Medycznej. Oficyna Wydawnicza WUM, Warszawa 2010 6. Wolinowska R.: Metody molekularne w diagnostyce mikrobiologicznej. Oficyna Wydawnicza WUM, Warszawa 2010 7. Materiały internetowe Krajowego Ośrodka Referencyjnego ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów (www.korld.edu.pl): Rekomendacje doboru testów do oznaczania wrażliwości bakterii na antybiotyki i chemioterapeutyki. Literatura uzupełniająca: 1. Baj J., Markiewicz Z. [red.]: Biologia molekularna bakterii. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2006. 2. Gołąb J., Jakóbisiak M., Lasek W., Stokłosa T. [red]: Immunologia; Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2012. 3. Krawczyk B., Kur J. Diagnostyka molekularna w mikrobiologii. Wyd. Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2008. 4. Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D., Zieliński A. [red.]: Choroby zakaźne i pasożytnicze - epidemiologia i profilaktyka. Alfa-medica press Bielsko-Biała 2007. 5. Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D., Zieliński A. [red]: Wakcynologia. Wyd.II. Alfa-medica press, Bielsko-Biała 2007. 6. Murray P. R., Rosenthal K. S., Pfaller M. A.: Mikrobiologia. Wyd. Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2011. 7. Piekarowicz A.: Podstawy wirusologii molekularnej. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2004. 8. Tyski S.: Antyseptyka. W: Zakażenia szpitalne. Podręcznik dla zespołów kontroli zakażeń. Red. Heczko P.B., Wójkowska-Mach J., Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2009, str. 184-202. 9. Krzyściak P., Skóra M., Macura A. B. : Atlas grzybów chorobotwórczych człowieka, MedPharm Polska, Wrocław 2011. 10. Kalkulacja punktów ECTS Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Wykład 30 1 Seminarium - - Ćwiczenia 30 1 Samodzielna praca studenta: Przygotowanie studenta do zajęć 15 Przygotowanie studenta do zaliczeń 15 Inne (jakie?) Razem 90 2 Strona 5 z 6
11. Informacje dodatkowe Zakład Mikrobiologii Farmaceutycznej http://zmf.wum.edu.pl Warszawa, ul. Oczki 3, tel. 22 628-08-22 Przy Zakładzie Mikrobiologii Farmaceutycznej działa Koło Naukowe, zarejestrowane od dn. 25.01.2005 r. Członkowie Koła w przyszłości będą mieli pierwszeństwo w podjęciu w Zakładzie prac magisterskich. Informacje o tematach realizowanych w ramach działalności Koła dostępne są na stronie internetowej ZMF. Podpis Kierownika Jednostki Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus Strona 6 z 6