Zajęcia fakultatywne. antybiotykoterapia w praktyce lekarza.

Transkrypt

1 Zajęcia fakultatywne Problem zakażeń szpitalnych. Racjonalna antybiotykoterapia w praktyce lekarza. 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia (kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów, np. Zdrowie publiczne I stopnia profil praktyczny, studia stacjonarne): Wydział Lekarski Wydział Lekarski Rok akademicki: 2017/2018 Nazwa modułu/przedmiotu: Kod przedmiotu (z systemu Pensum): Jednostka/i prowadząca/e kształcenie: Kierownik jednostki/jednostek: Problem zakażeń szpitalnych. Racjonalna antybiotykoterapia w praktyce lekarza. Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej, Ul. Chałubińskiego 5, Warszawa Prof. dr hab. n. med. Grażyna Młynarczyk Rok studiów (rok, na którym realizowany jest przedmiot): Semestr studiów (semestr, na którym realizowany jest przedmiot): Typ modułu/przedmiotu (podstawowy, kierunkowy, fakultatywny): Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz stopnie naukowe wszystkich wykładowców prowadzących przedmiot): Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny jest dla studentów w ramach programu Erasmus): III, IV, V, VI W roku akademickim 2017/2018, zajęcia będą odbywać się w semestrze zimowym w następujące soboty: 14 października 2017 r. w godz. 9:00 15:00 21 października 2017 r. w godz. 9:00 15:00 28 października 2017 r. w godz. 9:00 15:00 18 listopada 2017 r. w godz. 9:00 15:00 25 listopada 2017 r. w godz. 9:00 15:00 fakultatywny prof. dr hab. Katarzyna Dzierżanowska-Fangrat, dr n. med. Dorota Żabicka, dr n. med. Elżbieta Stefaniuk, mgr Anna Ziółko, dr n. med. Iwona Korzeniewska, dr n. med. Beata Sokół-Leszczyńska, dr n. med. Paweł Grzesiowski, dr n. med. Piotr Leszczyński Tak Strona 1 z 8

2 Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do której należy zgłaszać uwagi dotyczące sylabusa): Dr n. med. Beata Sokół-Leszczyńska Liczba punktów ECTS: 2. Cele kształcenia 1. Zna akty prawne z zakresu kontroli zakażeń i chorób zakaźnych i posiada umiejętność wykorzystywania ich w praktyce. 2. Zna znaczenie polityki antybiotykowej i wpływu antybiotykoterapii na sytuację epidemiologiczną szpitala. 3. Zna zasady doboru racjonalnej antybiotykoterapii. 4. Zna zasady projektowania receptariusza oraz znaczenia monitorowania zużycia antybiotyków na sytuację epidemiologiczną szpitala. 5. Zna zasady współpracy z komitetem terapeutycznym szpitala. 6. Zna zasady prowadzenie dochodzenie epidemiologicznego, bierze czynny udział w dochodzeniu epidemiologicznym. 7. Zna podstawowe rezerwuary i źródła drobnoustrojów wywołujących zakażenia szpitalne. 8. Zna podział narzędzi na krytyczne, półkrytyczne i niekrytyczne. 9. Zna zasady reprocesowania instrumentarium medycznego. 10. Potrafi zaprojektować cykl reprocesingu wyrobów wielorazowych. 11. Potrafi prawidłowo zaplanować kontrolę reprocessingu w zakresie dezynfekcji i sterylizacji. 12. Zna czynniki ryzyka i specyfikę zakażeń w oddziałach intensywnej terapii, chirurgicznym, noworodkowym, itp. i potrafi prawidłowo wykorzystać te informacje w zapobieganiu zakażeniom szpitalnym w w/w oddziałach. 13. Potrafi prawidłowo zaplanować i wdrożyć izolację ze względu na prawdopodobny lub potwierdzony czynnik etiologiczny zakażenia oraz izolację ochronną pacjentów szczególnie narażonych na zakażenie. 14. Zna zasady włączania pacjentów i ich rodzin w nadzór nad prawidłową realizacją izolacji. 15. Zna definicję zakażenia szpitalnego, potrafi je rozpoznać i prawidłowo zarejestrować z wykorzystaniem przykładowej karty. 16. Zna znaczenie strefy pacjenta i informacje te potrafi wykorzystać w praktyce podczas udzielania świadczeń zdrowotnych w celu ochrony pacjentów przed transmisją drobnoustrojów wywołujących zakażenie szpitalne. 17. Zna zasady ochrony osobistej przed najczęściej występującymi wśród pracowników ochrony zdrowia zakażeniom i chorobom zakaźnym i zna zasady postępowania poekspozycyjnego. 1. Zna znaczenie laboratorium mikrobiologicznego w kontroli zakażeń szpitalnych i zna zasady współpracy lekarza prowadzącego z kierownikiem laboratorium w tym zakresie.. Strona 2 z 8

3 3. Wymagania wstępne 1. Studenci powinni znać grupy leków przeciwdrobnoustrojowych (antybiotyki, leki przeciwgrzybicze) oraz rozumieć pojęcia terapia empiryczna, celowana i skojarzona. 2. Studenci powinni znać źródła i drogi przenoszenia się patogenów w środowisku szpitalnym 4. Przedmiotowe efekty kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia Symbol tworzony przez osobę wypełniającą sylabus (kategoria: W-wiedza, U-umiejętności, K-kompetencje oraz numer efektu) W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 W8 W9 U1 U2 U3 U4 Lista efektów kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia Efekty kształcenia określają co student powinien wiedzieć, rozumieć i być zdolny wykonać po zakończeniu zajęć. Efekty kształcenia wynikają z celów danego przedmiotu. Osiągniecie każdego z efektów powinno być zweryfikowane, aby student uzyskał zaliczenie. Zna aktualne podstawy prawne dotyczące kontroli zakażeń szpitalnych. Zna podstawy prawne odpowiedzialności lekarza w zakresie prewencji zakażeń szpitalnym w miejscu pracy. Zna najczęstsze postaci zakażeń szpitalnych. Zna zasady izolacji pacjentów. Zna zasady współpracy lekarza oddziału z zespołem kontroli zakażeń szpitalnych, w tym z pielęgniarką epidemiologiczną. Zna rolę laboratorium mikrobiologicznego w kontroli zakażeń szpitalnych i w dochodzeniu epidemiologicznym. Zna zasady polityki antybiotykowej i jej wpływ na rozwój zakażeń szpitalnych. Potrafi wskazać przyczyny niepowodzenia antybiotykoterapii. Wyjaśnia konieczność wdrażania zasad monitorowania antybiotykooporności kluczowych patogenów oraz kontrolę i nadzór nad konsumpcją antybiotyków. Potrafi rozpoznać i zaplanować modyfikację czynników ryzyka zakażeń szpitalnych. Zna mechanizmy i sposoby zapobiegania poszczególnych postaci zakażeń szpitalnych. Potrafi opracować program kontroli zakażeń szpitalnych. Zna zasady izolacji i potrafi ocenić sytuację wymagającą wdrożenia izolacji w odpowiednim zakresie. Odniesienie do efektu kierunkowego (numer) Numer kierunkowego efektu kształcenia zawarty w Rozporządzeniu Ministra Nauki bądź Uchwały Senatu WUM właściwego kierunku studiów. M2_W01, M2_W03, M2_W04, M2_W08 M2_U03,M2_U05, M2_U07 Strona 3 z 8

4 U5 U6 U7 K1 K2 K3 K4 K5 Zna źródła, rezerwuary i drogi szerzenia się chorób zakaźnych. Wyjaśnia zasady racjonalnej chemioterapii w aspekcie zakażeń szpitalnych. Posiada wiedzę z zakresu podstaw prawnych kontroli zakażeń szpitalnych oraz odpowiedzialność lekarza Kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu. Przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta Posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się. Potrafi wytłumaczyć pacjentom i współpracownikom znaczenie czynności podejmowanych w zakresie profilaktyki zakażeń szpitalnych. 5. Rozumie potrzebę współpracy ze specjalistą mikrobiologiem w zakresie prowadzenia skutecznego leczenia oraz profilaktyki selekcji szczepów opornych. M2_K01, M2_K02, M2_K05, M2_K06 M2_K07, M2_K08 5. Formy prowadzonych zajęć Forma Liczba godzin Liczba grup Wykład Minimalna liczba osób w grupie nieobowiązkowe Seminarium, w tym e-learning Ćwiczenia 30 1 nieobowiązkowe nieobowiązkowe 6. Tematy zajęć i treści kształcenia S1 - Seminarium 1 Temat 1 - Elementy programu kontroli zakażeń szpitalnych. Organizacja Zespołu do Spraw Zakażeń Szpitalnych. Organizacja prywatnej praktyki lekarskiej w aspekcie kontroli zakażeń szpitalnych. Rola lekarza pierwszego kontaktu w zapobieganiu zakażeń szpitalnych. Odpowiedzialność lekarza za zakażenie szpitalne. Lekarz jako przewodniczący zespołu do spraw kontroli zakażeń szpitalnych. Treści kształcenia: Zna akty prawne z zakresu kontroli zakażeń i chorób zakaźnych i posiada umiejętność wykorzystywania ich w praktyce. Zna definicję zakażenia szpitalnego, potrafi je rozpoznać i prawidłowo zarejestrować z wykorzystaniem przykładowej karty. Zna aktualne podstawy prawne dotyczące kontroli zakażeń szpitalnych. Zna podstawy prawne odpowiedzialności lekarza w zakresie prewencji zakażeń szpitalnym w miejscu pracy. Zna najczęstsze postaci zakażeń szpitalnych. Zna zasady współpracy lekarza oddziału z zespołem kontroli zakażeń szpitalnych, w tym z pielęgniarką epidemiologiczną. Potrafi rozpoznać i zaplanować modyfikację czynników ryzyka zakażeń szpitalnych. Zna mechanizmy i sposoby zapobiegania poszczególnych postaci zakażeń szpitalnych. Potrafi opracować program kontroli zakażeń szpitalnych. Posiada wiedzę z zakresu podstaw prawnych kontroli zakażeń szpitalnych oraz odpowiedzialność lekarza. Wykładowca - dr Piotr Leszczyński S2-Seminarium 2 Temat 2 - Rola laboratorium mikrobiologicznego w kontroli zakażeń szpitalnych. Katalog badań mikrobiologicznych. Jak działać aby utrzymać skuteczność Strona 4 z 8

5 antybiotyków. Treści kształcenia: Zna znaczenie laboratorium mikrobiologicznego w kontroli zakażeń szpitalnych i zna zasady współpracy lekarza prowadzącego z kierownikiem laboratorium w tym zakresie. Zna rolę laboratorium mikrobiologicznego w kontroli zakażeń szpitalnych i w dochodzeniu epidemiologicznym. Posiada wiedzę z zakresu odpowiedzialności lekarza. Rozumie potrzebę współpracy ze specjalistą mikrobiologiem w zakresie prowadzenia skutecznego leczenia oraz profilaktyki selekcji szczepów opornych. Wykładowca- dr Beata Sokół-Leszczyńska S3-Seminarium 3 Temat 3 - Szkolenie w zakresie dezynfekcji rąk. Program 5 momentów higieny rąk wg WHO. Pojęcie strefy pacjenta. Treści kształcenia: Zna znaczenie strefy pacjenta i informacje te potrafi wykorzystać w praktyce podczas udzielania świadczeń zdrowotnych w celu ochrony pacjentów przed transmisją drobnoustrojów wywołujących zakażenie szpitalne. Posiada wiedzę z zakresu podstaw prawnych kontroli zakażeń szpitalnych oraz odpowiedzialność lekarza. Potrafi wytłumaczyć pacjentom i współpracownikom znaczenie czynności podejmowanych w zakresie profilaktyki zakażeń szpitalnych. Wykładowca - dr Piotr Leszczyński S4-Seminarium 4 Temat 4 - Reprocesowanie instrumentarium medycznego (dezynfekcja, sterylizacja), procesy pomocnicze. Ochrona personelu, ze specjalnym uwzględnieniem wirusa Ebola. Treści kształcenia: Zna podział narzędzi na krytyczne, półkrytyczne i niekrytyczne. Zna zasady reprocesowania instrumentarium medycznego. Potrafi zaprojektować cykl reprocesingu wyrobów wielorazowych. Potrafi prawidłowo zaplanować kontrolę reprocessingu w zakresie dezynfekcji i sterylizacji. Zna zasady ochrony osobistej przed najczęściej występującymi wśród pracowników ochrony zdrowia zakażeniom i chorobom zakaźnym i zna zasady postępowania poekspozycyjnego. Wykładowca - mgr Anna Ziółko S5-Seminarium 5 Temat 5 - Antybiotyki i ich charakterystyka. Antybiotyki i zasady racjonalnej antybiotykoterapii. Farmakokinetyczno-farmakodynamiczne zasady stosowania antybiotyków. Rekomendacje do diagnostyki i terapii zakażeń w szpitalu. Szpitalna Polityka Antybiotykowa. Lista czynników alarmowych. Treści kształcenia: Zna znaczenie polityki antybiotykowej i wpływu antybiotykoterapii na sytuację epidemiologiczną szpitala. Zna zasady doboru racjonalnej antybiotykoterapii. Zna zasady projektowania receptariusza oraz znaczenia monitorowania zużycia antybiotyków na sytuację epidemiologiczną szpitala. Zna zasady współpracy z komitetem terapeutycznym szpitala. Zna zasady polityki antybiotykowej i jej wpływ na rozwój zakażeń szpitalnych. Potrafi wskazać przyczyny niepowodzenia antybiotykoterapii. Wyjaśnia konieczność wdrażania zasad monitorowania antybiotykooporności kluczowych patogenów oraz kontrolę i nadzór nad konsumpcją antybiotyków. Wykładowca - dr Iwona Korzeniewska S6-Seminarium 6 Temat 6 - Trudności interpretacji wyników badań mikrobiologicznych. Treści kształcenia: Wyjaśnia zasady racjonalnej chemioterapii w aspekcie zakażeń szpitalnych. Potrafi wskazać przyczyny niepowodzenia antybiotykoterapii. Zna rolę laboratorium mikrobiologicznego w kontroli zakażeń szpitalnych i w dochodzeniu epidemiologicznym. Zna zasady polityki antybiotykowej i jej wpływ na rozwój zakażeń szpitalnych. Potrafi wskazać przyczyny niepowodzenia antybiotykoterapii. Wykładowca - Prof. Katarzyna Dzierżanowska - Fangrat S7-Seminarium 7 Temat 7 - Strategia zapobiegania lekooporności. Mikrobiologia jako podstawa decyzji terapeutycznych w zakażeniach skóry i tkanki podskórne, zakażeniach układu moczowego. Rekomendacje postępowania w w/w zakażeniach. Treści kształcenia: Wyjaśnia zasady racjonalnej chemioterapii w aspekcie zakażeń szpitalnych. Potrafi wskazać przyczyny niepowodzenia antybiotykoterapii. Wykładowca - dr Elżbieta Stefaniuk S8-Seminarium 8 Temat 8 - Możliwości i ograniczenia diagnostyki mikrobiologicznej zakażeń górnych i dolnych dróg oddechowych oraz układu nerwowego. Budowanie podstaw racjonalnej antybiotykoterapii empirycznej. Mikrobiologia jako podstawa decyzji terapeutycznych w zakażeniach ośrodkowego układu nerwowego, zakażeniach układu moczowego. Rekomendacje postępowania w w/w zakażeniach. Treści kształcenia: Wyjaśnia zasady racjonalnej chemioterapii w aspekcie zakażeń szpitalnych. Potrafi wskazać przyczyny niepowodzenia antybiotykoterapii. Wykładowca - dr Dorota Żabicka S9-Seminarium 9 Temat 9 - Nadzór nad epidemią. Dochodzenie epidemiologiczne. Analiza przypadków zakażeń szpitalnych. Treści kształcenia: Zna zasady prowadzenie dochodzenie epidemiologicznego, bierze czynny udział w dochodzeniu epidemiologicznym. Zna źródła, rezerwuary i drogi szerzenia się chorób zakaźnych. Zna rolę laboratorium mikrobiologicznego w kontroli zakażeń szpitalnych i w dochodzeniu epidemiologicznym. Wykładowca - dr Paweł Strona 5 z 8

6 Grzesiowski S10-Seminarium 10 Temat 10 - Izolacja - znaczenie w kontroli zakażeń szpitalnych. Nadzór nad szczepami wielolekoopornymi. Specyfika czynników etiologicznych zakażeń szpitalnych. Mechanizmy powstawania zakażeń szpitalnych, czynniki ryzyka, rejestracja, rozpoznawanie i monitorowanie ze szczególnym uwzględnieniem najczęściej występujących postaci (szpitalne zakażenia układu moczowego, szpitalne zapalenie płuc, zakażenia łożyska naczyniowego, zakażenie miejsca operowanego, szpitalne zakażeni: przewodu pokarmowego). Treści kształcenia; Zna podstawowe rezerwuary i źródła drobnoustrojów wywołujących zakażenia szpitalne. Zna czynniki ryzyka i specyfikę zakażeń w oddziałach intensywnej terapii, chirurgicznym, noworodkowym, itp. i potrafi prawidłowo wykorzystać te informacje w zapobieganiu zakażeniom szpitalnym w w/w oddziałach. Potrafi prawidłowo zaplanować i wdrożyć izolację ze względu na prawdopodobny lub potwierdzony czynnik etiologiczny zakażenia oraz izolację ochronną pacjentów szczególnie narażonych na zakażenie. Zna zasady włączania pacjentów i ich rodzin w nadzór nad prawidłową realizacją izolacji. Zna znaczenie strefy pacjenta i informacje te potrafi wykorzystać w praktyce podczas udzielania świadczeń zdrowotnych w celu ochrony pacjentów przed transmisją drobnoustrojów wywołujących zakażenie szpitalne. Zna zasady izolacji pacjentów. Zna zasady izolacji i potrafi ocenić sytuację wymagającą wdrożenia izolacji w odpowiednim zakresie. Zna źródła, rezerwuary i drogi szerzenia się chorób zakaźnych. Wykładowca - dr Piotr Leszczyński Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol przedmiotowe go efektu kształcenia W1-W9 U1-U7 K1-K5 Kryteria oceniania Symbole form prowadzonych zajęć Seminarium, w tym e-learning Sposoby weryfikacji efektu kształcenia kartkówki test wielokrotnego wyboru pytania prawda-fałsz esej dyskusja Kryterium zaliczenia >51% Forma zaliczenia przedmiotu: np. egzamin testowy, egzamin praktyczny lub zaliczenie bez oceny (nie dotyczy) ocena kryteria Nieobecność na trzech i więcej seminariach/tematach; nie wykonanie prac pisemnych w wyznaczonym terminie, nie 2,0 (ndst) uczestniczenie w warsztatach na temat higieny rąk; nieuczestniczenie w teście końcowym lub nie uzyskanie > 51% 3,0 (dost) temat higieny rąk, uzyskanie 51-60% 3,5 (ddb) temat higieny rąk, uzyskanie 61-70% 4,0 (db) Strona 6 z 8

7 4,5 (pdb) 5,0 (bdb) 9. Literatura temat higieny rąk, uzyskanie 71-80% temat higieny rąk, uzyskanie 81-90% temat higieny rąk, uzyskanie % Literatura obowiązkowa: 1.Rekomendacje do diagnostyki i terapii zakażeń 2.Heczko P., Wójkowska-Mach J. Zakażenia szpitalne: podręcznik dla zespołów kontroli zakażeń 3.Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U nr 234 poz. 1570) wraz z aktami wykonawczymi 4.Decyzja Wykonawcza Komisji z dnia 8 sierpnia 2012 r. zmieniająca decyzję 2002/253/WE ustanawiającą definicje przypadku w celu zgłaszania chorób zakaźnych do sieci wspólnotowej na podstawie decyzji nr 2119/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (notyfikowana jako dokument nr C(2012) 5538). Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z dnia L 262/1 Literatura uzupełniająca: 1.Denys A. Zakażenia szpitalne. 2.Fleischer M., Bober-Gheek B. Podstawy pielęgniarstwa epidemiologicznego. 3.Damani NN. Praktyczne metody kontroli zakażeń. 4.Kanclerski K., Kuszewski K., Tadeusiak B. Wybrane zagadnienia ochrony pracowników medycznych przez zagrożeniami biologicznymi. 5.Dulny G., Leibrandt E. Higiena w placówkach opieki medycznej. Fachowy poradnik dla zarządzających placówkami opieki medycznej oraz lekarzy. 6.Aktualne publikacje udostępnione na zajęciach seminaryjnych. 10. Kalkulacja punktów ECTS (1 ECTS = od 25 do 30 godzin pracy studenta) Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Wykład 0 Seminarium, w tym e-learning 30 Ćwiczenia 0 Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): W tym polu opisujemy nakład samodzielnej pracy przeciętnego studenta konieczny aby zaliczyć przedmiot. W kalkulacji należy uwzględnić m.in. konieczność przygotowania się do zajęć, wykonania pracy domowych, przygotowania się do zaliczeń itp. Strona 7 z 8

8 Przygotowanie studenta do zajęć Przygotowanie studenta do zaliczeń Inne (jakie?) e-learning Razem 15 godzin (czytanie) 5 godzin (powtarzanie) 10 godzin (prace pisemne) 60 godzin 11. Informacje dodatkowe Zajęcia fakultatywne odbywają się w Katedrze i Zakładzie Mikrobiologii Lekarskiej na sali im. prof. E. Mikulaszka, budynek Anatomicum, II piętro, ul. Chałubińskiego 5 (róg Oczki). Szczegółowy plan zajęć jest podany na stronie internetowej Katedry ( oraz tablicach informacyjnych. Studenci zobowiązani są posiadać bawełniany fartuch ochronny z długim rękawem. Na zajęciach fakultatywnych wykorzystane będą następujące metody dydaktyczne: prezentacja multimedialna, analiza, rozmowa heurystyczna. Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus Podpis Kierownika Jednostk Strona 8 z 8