SYLABUS/OPIS PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu/ moduł (w języku polskim) Związki psychiki i ciała w kontekście zdrowia i choroby / Moduł 102 : Człowiek w zdrowiu i chorobie 2. Nazwa przedmiotu w języku angielskim The mind - body relationships in the context of health and disease 3. Jednostka prowadząca przedmiot Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Klinicznej i Zdrowia. 4. Kod przedmiotu/modułu (nie wypełniać) 5. Rodzaj przedmiotu (obowiązkowy lub fakultatywny) Fakultatywny 6. Kierunek studiów Psychologia 7. Poziom studiów (I lub II stopień lub jednolite studia magisterskie) Jednolite studia magisterskie 8. Rok studiów IV 9. Semestr (zimowy lub letni) letni 10. Forma zajęć i liczba godzin (dotyczy nazw różnych typów zajęć) Forma zajęć: konwersatorium, 30 godzin 11. Imię, nazwisko, tytuł/stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia Bianka Lewandowska, dr 12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla przedmiotu/modułu oraz zrealizowanych przedmiotów Umiejętność czytania tekstów ze zrozumieniem Wiedza z zakresu psychologii ogólnej 1
13. Cele przedmiotu C1 Dostarczenie wiedzy o sposobach konceptualizacji zdrowia w dziedzinie psychologii zdrowia (CP) C2 Omówienie koncepcji teoretycznych zachowań zdrowotnych i wyznaczników zachowania się wobec zdrowia i choroby (CP) C3 Zapoznanie z czynnikami ryzyka i skutkami współczesnych chorób cywilizacyjnych i dysfunkcji w kontekście jakości życia (CP) C4 Przedstawienie powiązań między stresem i procesami radzenia a zdrowiem i chorobą (CP) C5 Kształtowanie umiejętności interpretacji zależności między psychiką i ciałem w kontekście zdrowia i choroby (CP) C6 Kształtowanie umiejętności praktycznego stosowania wiedzy o potencjałach zdrowia i psychospołecznych czynnikach podatności na zachorowanie (CP) C7 Uświadomienie roli własnej aktywności studenta w procesie poszukiwania informacji na temat uwarunkowań funkcjonowania człowieka w zdrowiu i chorobie oraz poszerzania wiedzy w tym obszarze (CP) C8 Uwrażliwienie na wielowymiarowość ludzkiego funkcjonowania w obszarze zdrowia i na dostrzeganie istotnych problemów zdrowotnych, wynikających z zagrożeń cywilizacyjno-kulturowych, społecznych i podmiotowych (CP) 14. Zakładane efekty kształcenia (dla przedmiotu) EK_W_01 Definiuje podstawowe pojęcia z zakresu psychologii zdrowia EK_W_02 Omawia uwarunkowania podejmowania zachowań zdrowotnych i wyznaczniki zachowania się wobec zdrowia i choroby EK_U_01 Wieloaspektowo analizuje uwarunkowania zdrowia oraz chorób cywilizacyjnych i dysfunkcji somatycznych w kontekście jakości życia EK_U_02 Interpretuje problemy zdrowotne wykorzystując wiedzę teoretyczną o powiązaniach psychiki i ciała i czynnikach ryzyka zaburzeń kondycji zdrowotnej Symbole kierunkowych efektów kształcenia, np.: K_W01*, K_U05, K_K03 (symbole dla kierunku) K_W03, K_W06 K_U02, K_U02 2
EK_K_01 Pracuje i porozumiewa się w zespole: przedstawia swoje stanowisko, argumentuje, broni swoich poglądów, uwzględnia argumenty innych osób z zespoługrupy, współpracuje merytorycznie i organizacyjnie, realizuje wspólne cele w obszarze psychologii zdrowia EK_K_02 Wykorzystuje wiedzę psychologiczną do pogłębiania samoświadomości, udzielania wsparcia społecznego i pomocy psychologicznej K_K07, K_K01. 15. Treści programowe 1. Kulturowe i społeczne uwarunkowania doświadczania własnego ciała i zachowania się wobec niego, w kontekście zdrowia i choroby 2. Związki psychiki człowieka i jego kondycji somatycznej w wybranych koncepcjach psychologicznych oraz podejściach terapeutycznych 3. Podejście psychosomatyczne w psychologii okołomedycznej modele teoretyczne i badania 4. Psychologiczne techniki wspierania zdrowia: trening autogenny, relaksacja, wizualizacja, medytacja, biofeedback 5. Psychoneuroimmunologia jako nauka badająca mechanizmy odpowiedzialne za wpływ psychiki na stan organizmu. 6. Hipnoza, sugestia i placebo przegląd koncepcji i badań 7. Doświadczanie własnej cielesności i troska o ciało jako kategorie psychologiczne możliwości badania i pomiaru. Indywidualna historia doświadczeń cielesnych 8. Zaburzenia troski o ciało anoreksja, bulimia, otyłość, autoagresja 9. Doświadczenie niepełnosprawności ciała uwarunkowania indywidualne i kulturowe 10. Związki psychiki i ciała w systemie opieki medycznej. Komunikowanie się w relacji lekarz pacjent jako przepływ informacji i wywieranie wpływu 16. Zalecana literatura Obowiązkowa: 3
1. Frank J., Frank J. (2005). Perswazja i uzdrawianie. Analiza porównawcza psychoterapii. Warszawa: IPS (wybrane rozdziały) 2. Martin P. (2003). Umysł, który szkodzi. Poznań: Rebis (wybrane rozdziały) 3. Mayerscough, P. R., Ford, M. (2001). Jak rozmawiać z pacjentem. Gdańsk : Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2001. (wybrane rozdziały) 4. Mirucka, B., Sakson-Obada, O. (2013). Ja cielesne. Od normy do zaburzeń. Gdańsk: GWP 5. Schier K. (2009). Piękne brzydactwo. Psychologiczna problematyka obrazu ciała i jego zaburzeń. Warszawa: Scholar (wybrane rozdziały) Uzupełniająca: 1. Brachowicz, M.,Tylikowska, A. (red.) (2011). Ciało: zdrowie i choroba. Nowy Sącz: KUL 2. Kowalik, S. (2007). Psychologia rehabilitacji. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne 3. Schier K. (2006). Bez tchu i bez słowa. Więź psychiczna i regulacja emocji u osób chorych na astmę oskrzelową. Gdańsk: GWP 4. Siek St. (1996). Relaks i autosugestia. Warszawa: KAW 5. Wycisk J. (2004). Okaleczanie ciała. Wybrane uwarunkowania psychologiczne. Poznań: B.W.N 17. Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu, sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia - wykład: - ćwiczenia: - laboratorium: - konwersatorium: ocena z wejściówek sprawdzających przygotowanie do zajeć, ocena pracy na zajęciach w małych grupach, ocena prezentacji, ocena podsumowująca będąca średnią ważoną ocen formujących - warsztat: - inne: 18. Język wykładowy polski.. 19. Obciążenie pracą studenta Forma aktywności studenta Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 4
Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem: - wykład:. godzin - ćwiczenia:. godzin - laboratorium:. godzin - konwersatorium: 30. godzin - warsztat:. godzin - inne:. godzin 30 godzin Praca własna studenta np.: (podać tylko te, które dotyczą danego przedmiotu. Praca własna wyliczona z uwzględnieniem ECTS - patrz: opis pod tabelą**) - przygotowanie do zajęć: 30. godzin - opracowanie wyników:. godzin - czytanie wskazanej literatury: 20. godzin - napisanie raportu z zajęć:. godzin - przygotowanie do egzaminu:. godzin - przygotowanie do kolokwium: 20. godzin 70 godzin Suma godzin 100 godzin Liczba punktów ECTS 4 5