SYLABUS/OPIS PRZEDMIOTU. Niepełnosprawność intelektualna i zaburzenia wieku rozwojowego. Moduł: 190

Transkrypt

1 SYLABUS/OPIS PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu/ moduł (w języku polskim) Niepełnosprawność intelektualna i zaburzenia wieku rozwojowego. Moduł: Nazwa przedmiotu w języku angielskim Mental handicap and developmental disorders 3. Jednostka prowadząca przedmiot Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Ogólnej, Zakład Psychologii Rozwoju Instytut Pedagogiki, Zakład Pedagogiki Osób Niepełnosprawnych, Biblioteka Instytutu Psychologii 4. Kod przedmiotu/modułu (nie wypełniać) 5. Rodzaj przedmiotu (obowiązkowy lub fakultatywny) Fakultatywny 6. Kierunek studiów Psychologia 7. Poziom studiów (I lub II stopień lub jednolite studia magisterskie) Jednolite studia magisterskie 8. Rok studiów V SN 9. Semestr (zimowy lub letni) zimowy 10. Forma zajęć i liczba godzin (dotyczy nazw różnych typów zajęć) Forma zajęć: wykład, 15 godzin, warsztat, ćwiczenia, konwersatorium, teren, łącznie 165 godzin 11. Imię, nazwisko, tytuł/stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia Urszula Dębska, dr - kierownik, Alina Czapiga, doc. dr, Beata Cytowska, dr hab., Barbara Winczura, Tomasz Frąckowiak, dr, Anna Szemplińska, mgr 12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla przedmiotu/modułu oraz zrealizowanych przedmiotów Podstawowa wiedza z psychologii rozwoju człowieka w ciągu życia; umiejętność nawiązywania kontaktu z osobami chorymi przewlekle i niepełnosprawnym; umiejętność nawiązywania kontaktu z osobami niepełnosprawnymi 1

2 13. Cele przedmiotu C1 Dostarczenie wiedzy o specyfice i problemach osób z różnorodną niepełnosprawnością na różnych etapach rozwoju: upośledzeniem umysłowym, zespołem Downa, autyzmem, wzroku, słuchu, ruchową, demencją. C2 Dostarczenie wiedzy o specyfice diagnozy dla osób niepełnosprawnych, o metodach diagnozy i terapii dla celów rehabilitacji. C3 Kształtowanie umiejętności komunikacyjnych z osobami niepełnosprawnymi, etycznego zachowania w sytuacji badawczej, terapeutycznej i rehabilitacyjnej. C4 Kształtowanie umiejętności planowania i realizacji badań diagnostycznych dla celów terapii i rehabilitacji, opracowywania programów terapeutycznych i rehabilitacyjnych. C5 Przygotowanie studenta do pracy diagnostycznej, terapeutycznej i rehabilitacyjnej, wychowawczej, edukacyjnej z osobami z różnorodną niepełnosprawnością. C6 Przygotowanie studenta do współpracy z innymi specjalistami od terapii i rehabilitacji, ośrodkami pomocy i placówkami specjalistycznymi. C7 C8 C9 C10 C11 C Zakładane efekty kształcenia (dla przedmiotu) Symbole kierunkowych efektów kształcenia, np.: K_W01*, K_U05, K_K03 (symbole dla kierunku) EK_W_01 Posiada wiedzę o grupach zaburzeń wieku rozwojowego i ich przyczynach. EK_W_02 Rozumie podstawowe problemy osób z różnorodną niepełnosprawnością i w różnym wieku; posiada wiedzę o metodach diagnozy, terapii, rehabilitacji osób niepełnosprawnych. EK_W_03 Posiada wiedzę o specyfice diagnozy dla osób niepełnosprawnych, konieczności współpracy ze specjalistami z innych dziedzin i placówkami specjalistycznymi. EK_W_04 EK_W_05 K_W03; K_W04; KW_06; K_W09; K_W10; K_W12. 2

3 EK_U_01 Planuje badania diagnostyczne dla celów terapii i rehabilitacji osób z różnorodną niepełnosprawnością. EK_U_02 Posługuje się różnymi metodami diagnozowania dla celów terapii i rehabilitacji. EK_U_03 Inicjuje kontakt z osobami z różnorodną niepełnosprawnością; włącza osoby niepełnosprawne do opracowywania indywidualnego programu rehabilitacji. EK_U_04 EK_U_05 EK_K_01 Współpracuje w zespołach badawczych; opracowuje programy terapeutyczno-rehabilitacyjne. EK_K_02 Zachowuje etyczną postawę wobec osób z niepełnosprawnością, w działaniach diagnostyczno-rehabilitacyjnych; nawiązuje kontakt ze specjalistami z innych dziedzin. EK_K_03 Jest przygotowany do samorozwoju, zwiększania kompetencji profesjonalnych w diagnostyce psychologicznej, terapii i rehabilitacji. EK_K_04 EK_K_ Treści programowe K_U01;K_U03 K_U06; K_U07 K_K01; K_K03; K_K04; K_K07 1. Prawidłowe i nieprawidłowe wzorce rozwoju; grupy zaburzeń wieku rozwojowego. 2. Symptomatologia zaburzeń - specyfika objawów patologii u dzieci, młodzieży i dorosłych. Rozkład inteligencji w populacji. Norma intelektualna, rozwój intelektualny poniżej przeciętnej oraz rozwój intelektualny upośledzony. 3. Specyfika myślenia osób niepełnosprawnych intelektualnie; myślenie konkretne jako myślenie odrębne i logiczne. 4. Kryteria diagnostyczne niepełnosprawności intelektualnej wg DSM-IV TR. 5. Zaburzenia rozwojowe: dysfunkcje intelektu, całościowe zaburzenia rozwoju, spektrum autyzmu, zaburzenia w uczeniu się, tiki, zaburzenia komunikacji. Współwystępowanie zaburzeń u dzieci. 6. Niepełnosprawność na różnych etapach życia. 7. Specyfika diagnozowania problemów osób z różnorodną niepełnosprawnością. 8. Cechy diagnozy niezbędnej dla osób z wieloraką niepełnosprawnością: wczesne zapoczątkowanie, interdyscyplinarność, specyficzność, kompleksowość, dynamiczność. 3

4 9. Specyfika diagnozy "DLA" osoby niepełnosprawnej. 10. Poznawanie wybranych metod wspomagających diagnozowanie osób z wieloraką niepełnosprawnością: np. PPAC, PAC1, PAC2, PAS - H.C. Gunzburga; Skala Dojrzałości Umysłowej Columbia, Skala Rozwoju Psychomotorycznego Brunet-Lezine. 11. Studium przypadków. Planowanie badań własnych. 12. Wizyty w placówkach wspomagających rehabilitację osób niepełnosprawnych: placówki L'Arche; WTZ. 13. Wspomaganie rozwoju osób z niepełnosprawnością poprzez zróżnicowane działania rehabilitacyjne. 16. Zalecana literatura Obowiązkowa: 1. Czapiga A. (2006). Myślenie na poziomie konkretnym u osób z dysfunkcjami intelektu. W: J. Cz. Czabała, E. Zasępa (red.), Psychologia kliniczna okresu dzieciństwa i adolescencji. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej. 2. Dykcik W. (2001). Pedagogika specjalna. Poznań. 3. Kościelska M. (2000). Oblicza upośledzenia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. 4. Obuchowska I. (red.)(1995). Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. Warszawa. 5. Winczura B. (red.)(2012). Dziecko z zaburzeniami łączonymi. Kraków: Impuls. Uzupełniająca: 1. Czapiga, A. (2006). Psychologiczne wspomaganie rozwoju psychicznego dziecka. Wrocław: Wrocławskie Towarzystwo Naukowe. 2. Dębska U, Żurek A., Kubiś F. (2005). Aspekt rehabilitacyjnowychowawczy stosowania skali PAS H.C. Gunzburga. W: W. Pilecka, T. Ozga, P. Kurtek (red.). Dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w ekosystemie. Kielce. 3. Kielin J. (2002). Jak pracować z rodzicami dziecka upośledzonego. Gdańsk: GWP. 4. Kielin J. (2002). Rozwój daje radość. Gdańsk: GWP.Kowalik S. (2007). Psychologia rehabilitacji. Poznań. 5. Maciarz A. (2006). Dziecko przewlekle chore. Opieka i wsparcie. Warszawa. 6. Mazanek E. (red.) (1998). Dziecko niepełnosprawne ruchowo. cz.3. WSiP, Warszawa. 4

5 7. Paluchowski W. (2003). Diagnoza psychologiczna. Gdańsk: GWP. 8. Pisula E. (2005). Małe dziecko z autyzmem. Gdańsk: GWP. 9. Vaillant, G. E. (2007). Pozytywne starzenie się. W: P. A. Linley, S. Joseph (red.). Psychologia pozytywna w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. 10. Zeidler W.(red.)( 2007). Niepełnosprawność. Wybrane problemy psychologiczne i ortopedagogiczne. Gdańsk: GWP. 11. Żurek A., Dębska U., Kubiś F. (2005). Przystosowanie społeczne dzieci i młodzieży z wieloraką niepełnosprawnością. W: W. Pilecka, A. Ozga, P. Kurtek (red.). Dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w ekosystemie. Kielce. 17. Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu, sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia - wykład: egzamin pisemny z pytaniami otwartymi i zamkniętymi - ćwiczenia: praca badawcza - laboratorium: - konwersatorium: kolokwium; praca zaliczeniowa; scenariusz zajęć - warsztat: kolokwium; praca zaliczeniowa - inne: zajęcia terenowe - projekt dramy dla mieszkańców L'Arche 18. Język wykładowy polski 19. Obciążenie pracą studenta Forma aktywności studenta Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem: - wykład: 15 godzin - ćwiczenia: 30 godzin - laboratorium: godzin - konwersatorium: 60 godzin - warsztat: 30 godzin - inne: zajęcia terenowe 30 godzin 165godzin 5

6 Praca własna studenta np.: (podać tylko te, które dotyczą danego przedmiotu. Praca własna wyliczona z uwzględnieniem ECTS - patrz: opis pod tabelą**) - przygotowanie do zajęć: 145 godzin - opracowanie wyników: 20 godzin - czytanie wskazanej literatury: 195 godzin - napisanie raportu z zajęć: 30 godzin - przygotowanie do egzaminu: 40 godzin - przygotowanie do kolokwium: 40 godzin 470 godzin Suma godzin 635godzin Liczba punktów ECTS 25 6