s m a c z n e i z d r o w e ZUPY DOMOWE

s m a c z n e i z d r o w e ZUPY DOMOWE

W S T Ę P WSTĘP ZUPY domowe Zupa to danie znane od zamierzchłych czasów. Jest bardzo popularne, głównie ze względu na dostępność składników oraz stosunkowo niewielki ich koszt. Współczesna, zabiegana pani domu bardzo chętnie podaje zupy, gdyż przygotowanie większości z nich zajmuje naprawdę niewiele czasu. To danie pożywne i bardzo zdrowe ze względu na zawartość warzyw. Często spożywamy je, zwłaszcza jesienią oraz zimą, gdyż znakomicie rozgrzewa i dodaje energii. Latem zaś chętnie sięgamy po zupy owocowe, które spożywane na zimno skutecznie chłodzą nas w upalne dni. Nie zapominajmy też, że zupa dostarcza organizmowi tak potrzebnej mu wody. Często jednak się zdarza, że gotowane przez nas zupy są wysokokaloryczne i zawierają mało składników odżywczych. Dzieje się tak dlatego, że zbyt długo gotujemy warzywa, przez co tracą one swe wartości, a także dodajemy niepotrzebne składniki: śmietanę 2

czy zasmażkę z mąki. Warto zatem zabielać zupę jogurtem, który jest mniej kaloryczny, a zagęszczać ją np. otrębami, co wzbogaci nasze danie o cenny błonnik. Nie powinniśmy też dodawać zbyt dużo soli. Najlepiej zastąpić ją ulubionymi ziołami. Jeśli zaś gotujemy zupę warzywną, należy ograniczyć czas gotowania. Zieleninę warto dodać dopiero na talerzu. Należy też unikać gotowych kostek i bulionów rosołowych, które stosowane w nadmiarze są bardzo niezdrowe. Zupa, odpowiednio przygotowana, może stać się głównym, treściwym posiłkiem. Do takich należą gęste zupy gotowane na wywarze z mięsa lub z dodatkiem warzyw strączkowych, z dużą ilością jarzyn, podawane z makaronem, ryżem lub kaszą. Jeśli zaś gotujemy lekką zupę warzywną lub zupę krem, możemy pozwolić sobie na drugie danie. Pomysły na zupy ciągle się zmieniają dzięki dostępności nowych egzotycznych składników. Możemy więc eksperymentować w kuchni podczas tworzenia potraw. W książce, poza przepisami na tradycyjne zupy naszych babć, prezentujemy również nowe, nikomu dotąd nieznane pomysły. Każdy znajdzie tu coś dla siebie, gotując według przepisów lub tworząc na ich podstawie nowe zgodnie z własnym uznaniem, gustem i smakiem. ZUPY domowe 3

p r z e p i s y 2 pory (jasna część) 2 marchwie 1 cukinia 2 metki cebulowe 1 korzeń pietruszki ½ selera 1 cebula 2 łyżki oleju ½ pęczka natki pietruszki sól, pieprz, ziele angielskie, papryka słodka i ostra Gęsta zupa z warzyw z kulkami z metki Cebulę, marchew, pietruszkę i seler obrać, umyć i pokroić w kostkę. Cukinię i pory umyć i pokroić w plastry. W garnku rozgrzać olej, wrzucić cebulę i pory, zrumienić, a następnie dodać pokrojone warzywa oprócz cukinii. Wlać wodę i dodać ziele angielskie. Przyprawić, gotować 15 minut. Część warzyw wyjąć do miski, zmiksować i wlać ponownie do zupy. Dodać cukinię. Z metki uformować wilgotnymi dłońmi małe pulpety i wrzucić je do zupy. Gotować jeszcze 15 minut. Natkę pietruszki umyć, posiekać, wsypać do zupy. 4

Kapuśniak z curry i kabanosami Kapustę oczyścić, umyć, przekroić na 4 części, usunąć głąb, pokroić w cienkie paski. Gotować 15 minut w 1½ litra wody z porem, selerem, obraną marchwią i zielem angielskim. Cebulę obrać, umyć, pokroić w kostkę. Kabanosy pokroić w dość duże kawałki. Na oleju podsmażyć kabanosy z cebulą, dodać do zupy, gotować 5 6 minut, przyprawić solą, pieprzem, papryką i curry. Jogurt wymieszać z koncentratem pomidorowym, dodać do zupy, wymieszać. Na talerzu posypać koprem i pokruszonymi orzechami. 1½ l wody 1 główka kapusty włoskiej 60 dag kabanosów wieprzowych 3 dag orzechów włoskich 1 pęczek kopru liście pora i selera 1 marchew 1 cebula 1 łyżka koncentratu pomidorowego 1 łyżka jogurtu naturalnego 1 łyżka oleju sól, pieprz, papryka słodka i ostra, curry, ziele angielskie 5

p r z e p i s y ½ główki kapusty włoskiej 2 cebule 40 dag parówek z szynki 1 puszka czerwonej fasoli 100 ml pomidorów z puszki 1 łyżka śmietany 12% 1 łyżka koncentratu pomidorowego 2 łyżki oleju ½ pęczka kopru sól, pieprz, papryka słodka i ostra Kapuśniak z parówkami i fasolą Kapustę umyć i posiekać, cebulę obrać, umyć i pokroić w kostkę. Parówki pokroić w grube plastry. W garnku rozgrzać 1 łyżkę oleju, wrzucić cebulę i zrumienić, dodać kapustę, przesmażyć. Dodać wodę, pomidory, liść laurowy i ziele angielskie, przyprawić i gotować 15 minut. Na patelni rozgrzać resztę oleju, wrzucić parówki, zrumienić. Parówki dodać do zupy razem z odcedzoną fasolą. Koncentrat wymieszać ze śmietaną, dodać łyżkę gorącej zupy, wymieszać i wlać do garnka. Gotować jeszcze około 5 minut. Koper umyć, posiekać, wsypać do zupy. 6

Kartoflanka z chili i imbirem Ziemniaki obrać, umyć, pokroić w kostkę. Z udek oddzielić mięso od kości, pokroić w kostkę. Czosnek i imbir obrać, chili pozbawić gniazda nasiennego, pokroić wszystko w kostkę. Do garnka wlać oliwę, smażyć na niej chili, imbir i czosnek, cały czas mieszając. Po chwili dodać ziemniaki oraz mięso kurczaka i smażyć 5 6 minut. Dodać wodę, kości kurczaka, liście selera i pora, gotować 40 minut. Wyjąć z zupy liście i kości, przyprawić, posypać umytym i posiekanym koprem. Pikantna zupa z boczkiem i warzywami Chili umyć, usunąć gniazdo nasienne i pokroić w kostkę. Boczek umyć, pokroić w grubą kostkę i przyprawić. W garnku rozgrzać olej i obsmażyć na patelni mięso z pokrojonym chili. Paprykę i cukinię umyć, z papryki usunąć gniazdo nasienne, warzywa pokroić w kostkę i dodać do garnka. Wlać wodę i pomidory, dodać ryż, gotować pod przykryciem 15 minut. Następnie dodać osączoną fasolę i kukurydzę, przyprawić i gotować jeszcze 15 minut. Natkę pietruszki i kolendrę umyć, posiekać i dodać do zupy pod koniec gotowania. 1 kg ziemniaków 2 udka wędzonego kurczaka 1 papryczka chili 1 mały kawałek korzenia imbiru 2 ząbki czosnku liście selera i pora 1 pęczek kopru 1 łyżka oliwy sól, pieprz 10 dag boczku 1 cukinia 1 puszka pomidorów krojonych 1 puszka fasoli czerwonej 1 puszka kukurydzy 1 papryka czerwona 1 papryczka chili 4 łyżki ryżu ½ pęczka natki pietruszki świeża kolendra sól, pieprz, curry, papryka słodka i ostra 7

p r z e p i s y 1½ l wody ½ sprawionej kaczki 2 piersi kurczaka 2 marchwie 2 korzenie pietruszki 1 korzeń selera 1 cebula 2 suszone grzyby 1 mały kawałek korzenia imbiru ½ łyżeczki ziaren kolendry ½ łyżeczki kminu rzymskiego 4 łyżki oliwy ½ pęczka natki pietruszki sól, pieprz, curry Rosół z drobiowymi pulpetami Marchew, pietruszkę, seler i cebulę umyć i obrać. Kaczkę zalać wodą w dużym garnku, posolić, dodać grzyby i gotować na średnim ogniu około 1 godziny. Następnie dodać warzywa i cebulę (wcześniej opieczoną nad gazem), gotować na małym ogniu bez przykrycia jeszcze 1 godzinę. Przyprawić zupę solą i pieprzem. Kurczaka umyć, pokroić w kostkę, wrzucić do malaksera razem z orzechami, kminem, kolendrą, połową umytej natki pietruszki, obranym imbirem oraz 2 łyżkami oliwy. Wszystko zmiksować, przyprawić solą, pieprzem i curry, dodać jajko, wymieszać. Z rosołu wyjąć warzywa i kaczkę. Do gotującego się rosołu wrzucać małe kulki uformowane z masy drobiowo- -orzechowej, a następnie gotować całość 10 minut na małym ogniu. Wlewać zupę do talerzy, udekorować pokrojoną w kostkę marchwią z rosołu i pozostałą posiekaną natką pietruszki. 8

Warzywna zupa z ryżem i kurczakiem Brokuł umyć, podzielić na różyczki, a łodygę pokroić w kostkę. Z papryki usunąć gniazdo nasienne, umyć, pokroić w kostkę. Mięso umyć, pokroić w kostkę i przyprawić. Por umyć i pokroić w krążki. W garnku rozgrzać oliwę, wrzucić por, mięso, łodygę brokułu oraz paprykę i podsmażyć. Następnie dodać ryż i smażyć jeszcze 6 8 minut. Wlać wodę i gotować 10 minut. Po tym czasie zupę przyprawić, dodać różyczki brokułu i gotować jeszcze 10 minut. Zupa brokułowa z mięsem Mięso umyć, pokroić w dużą kostkę i przyprawić. Czosnek obrać i pokroić w plasterki. W garnku rozgrzać olej, dodać czosnek i pokruszoną papryczkę chili. Dodać mięso i obsmażyć do zrumienienia. Brokuł umyć i podzielić na różyczki, marchew obrać, umyć i pokroić w kostkę. Warzywa dodać do garnka, wszystko obsmażyć, dodać wodę i gotować 20 minut. Koncentrat pomidorowy wymieszać ze śmietaną i dodać do zupy, mieszając. Natkę pietruszki umyć i posiekać. Zupę przyprawić i posypać natką pietruszki. 1 brokuł 1 papryka żółta 1 por (jasna część) 20 dag piersi kurczaka 10 dag ryżu trzykolorowego 1 łyżka sosu sojowego 1 łyżka oliwy sól, pieprz, kurkuma, papryka słodka, curry 30 dag mięsa gulaszowego wieprzowego 1 brokuł 2 marchwie 2 łyżki koncentratu pomidorowego 1 łyżka śmietany ½ pęczka natki pietruszki 1 ząbek czosnku 1 suszona papryczka chili 2 łyżki oleju sól, pieprz, papryka słodka, tymianek, oregano 9

p r z e p i s y Zupa brokułowa z nutą chrzanu 800 ml wody 1 filet z kurczaka 1 brokuł 1 łyżeczka mąki ziemniaczanej 1 łyżka tartego chrzanu 1 łyżka śmietany 30% 2 łyżki oleju ½ pęczka natki pietruszki ½ pęczka kopru sól, pieprz, papryka słodka, curry 500 ml wody 40 dag cebuli 2 łyżki masła 1 łyżka oliwy 1 kromka chleba pszennego 2 metki tatarskie ½ pęczka szczypioru 3 dag parmezanu sól, pieprz, gałka muszkatołowa Kurczaka umyć i pokroić w grubsze paski, brokuł umyć i podzielić na różyczki. Kurczaka przyprawić. W garnku rozgrzać olej i obsmażyć mięso. Dodać wodę, brokuł i gotować 15 minut. Chrzan wymieszać ze śmietaną i wlać do zupy, mąkę wymieszać z małą ilością zimnej wody i wlać do zupy. Zagotować. Koper i natkę pietruszki umyć i posiekać. Zupę przyprawić, dodać zieleninę i gotować jeszcze 5 6 minut. Zupa cebulowa z kulkami z metki Cebulę obrać, umyć, pokroić w kostkę. Na patelni rozgrzać oliwę z masłem, dodać cebulę i smażyć do zrumienienia. Zalać wodą, gotować 5 6 minut. Z małych porcji metki formować wilgotnymi dłońmi kulki i wrzucać do zupy. Gotować 7 8 minut pod przykryciem na małym ogniu. Kulki wyjąć, dodać chleb i parmezan. Zupę zmiksować i przyprawić. Podawać z kulmi z metki, posypaną umytym i posiekanym szczypiorem. 10 ZUPY DOMOWE

Zupa drobiowa z cebulą i papryką Kurczaka pokroić w kostkę i przyprawić. Cebulę obrać, z papryk usunąć gniazda nasienne. Warzywa umyć i pokroić w kostkę. Na oliwie w garnku zrumienić mięso, dodać cebulę, zrumienić, dodać paprykę i smażyć jeszcze 5 6 minut. Wsypać mąkę i po chwili smażenia dodać wodę i dokładnie wymieszać. Gotować 15 minut, przyprawić, dodać koncentrat i wymieszać. Na koniec wsypać umyty i posiekany tymianek. 800 ml wody 2 piersi kurczaka 4 duże cebule 1 papryka żółta 1 papryka czerwona 1 łyżka mąki 2 łyżki koncentratu pomidorowego kilka gałązek tymianku 1 łyżka oliwy sól, pieprz, curry, imbir 11

p r z e p i s y 2 udka kurczaka 1 golonka indycza 1 cukinia 2 łodygi selera naciowego 1 por 2 marchwie 1 korzeń pietruszki 1 torebka kaszy gryczanej prażonej ½ pęczka natki pietruszki ½ szklanki śmietany 1 łyżeczka mąki ziemniaczanej sól, pieprz, curry, papryka słodka i ostra, tymianek 20 dag schabu 10 dag kurek ½ kalafiora 10 dag makaronu rurki ½ pęczka szczypioru 2 łyżki śmietany 1 łyżka musztardy bawarskiej słodkiej sól, pieprz, kurkuma, papryka słodka, gałka muszkatołowa Zupa drobiowa z warzywami Mięso umyć. Pietruszkę obrać i umyć. Por umyć i odciąć liście. Mięso gotować 45 minut w osolonej wodzie z pietruszką i zieloną częścią pora. Ugotowane warzywa i mięso wyjąć z wody. Mięso oddzielić od kości i pokroić w kostkę, a następnie wrzucić z powrotem do wywaru. Marchew obrać, umyć i pokroić w plasterki. Cukinię umyć i razem z białą częścią pora pokroić w plasterki. Seler umyć i pokroić w półksiężyce. Do zupy dodać kaszę, gotować 10 minut, następnie dodać pokrojone warzywa i gotować jeszcze 10 minut. Przyprawić. Śmietanę wymieszać z mąką i dodać do zupy, mieszając. Natkę pietruszki umyć, posiekać i dodać do zupy. Zupa kalafiorowo- -kurkowa z makaronem Makaron ugotować w osolonej wodzie z dodatkiem kurkumy, odcedzić i przelać zimną wodą. Schab umyć, pokroić w kostkę i przyprawić. Kalafior umyć i podzielić na różyczki. Kurki oczyścić, większe przekroić na pół. W garnku rozgrzać olej, zrumienić mięso, dodać kurki i smażyć do zrumienienia. Następnie dodać wodę, kalafior i przyprawy, gotować 15 minut. Śmietanę połączyć z musztardą, dodać do zupy i zagotować. Szczypior umyć i posiekać. Do talerzy włożyć makaron, zalać zupą, posypać szczypiorem. 12 ZUPY DOMOWE

Zupa koperkowa Skrzydełka gotować w osolonej wodzie z umytymi liśćmi pora. Na patelni rozgrzać masło, dodać umyty i posiekany koper, dusić 5 6 minut, mieszając. Wlać wywar ze skrzydełek oraz sok z cytryny i gotować 10 minut. Do śmietany dodać łyżkę zupy, dokładnie wymieszać, wlać do garnka, przyprawić solą i pieprzem. Jajka rozmącić z 1 łyżką wody, dodać szczyptę soli, kurkumy i mąkę, wymieszać na gładką masę. Wlewać cienkim strumieniem do zupy i gotować jeszcze 2 3 minuty. 800 ml wody 2 skrzydełka kurczaka kilka liści pora 1 pęczek kopru 1 łyżka masła 2 jajka 2 łyżki śmietany 18% 4 5 łyżek mąki sok z ½ cytryny sól, pieprz 13

p r z e p i s y 800 ml wody 1 duży brokuł 10 dag sera złocistego pleśniowego 10 dag piersi kurczaka wędzonej i parzonej 1 łyżka oliwy sól, pieprz, gałka muszkatołowa Zupa krem z brokułów i sera pleśniowego Brokuł umyć, podzielić na różyczki i gotować w osolonej wodzie 10 minut. Odłożyć kilka małych różyczek do dekoracji. Ser pokroić w kostkę, dodać do zupy. Całość przyprawić, a następnie zmiksować. Mięso pokroić w kostkę. Na patelni rozgrzać oliwę i podsmażyć mięso do zrumienienia. Zupę przelać do miseczek, dodać mięso i odłożone kawałki brokułu. 14