KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Fizjologia roślin Ochrona środowiska studia stacjonarne I stopnia Plant physiology Kod Punktacja ECTS* 3 Koordynator Dr hab. Andrzej Rzepka Prof. UP Zespół dydaktyczny Prof. dr hab. Andrzej Skoczowski Dr Grzegorz Rut Mgr Grzegorz Migdałek Opis kursu (cele kształcenia) Poznanie mechanizmów regulacji procesów życiowych u roślin. Charakterystyka gospodarki wodnej i mineralnej oraz metody pomiarowe wykorzystywane w opisie tych zagadnień. Opis podstawowych procesów fizjologicznych roślin; zrozumienie mechanizmów regulacji procesów fizjologicznych przez czynniki środowiskowe. Wyjaśnienie znaczenia związków węgla dla funkcjonowania roślin. Fizjologia wzrostu i rozwoju roślin. Kształtowanie umiejętności pomiaru podstawowych procesów fizjologicznych, umiejętności posługiwania się sprzętem laboratoryjnym, interpretacji i opisu wyników przeprowadzanych doświadczeń. Umiejętność współpracy w grupie. Warunki wstępne Wiedza Znajomość przebiegu podstawowych procesów biochemicznych, biologii komórki, zjawisk fizycznych i chemicznych. Umiejętności Umiejętność powiązania budowy i przystosowań roślin z funkcjonowaniem w różnych warunkach środowiskowych Kursy Chemia nieorganiczna, chemia organiczna, biochemia, analiza chemicznych zagrożeń środowiska, botanika i mikologia Efekty kształcenia 1
Wiedza Efekt kształcenia dla kursu W01, Opisuje znaczenie wody dla roślin na poziomie molekularnym, komórkowym i organizmu W02 Określa znaczenie gospodarki wodnej komórki i organizmu roślinnego W03, Opisuje przebieg procesów fizjologicznych u organizmów roślinnych. W04 Objaśnia budowę morfologiczną, anatomiczną i funkcjonowanie roślin jako przystosowania do środowiska W05 Wskazuje znaczenie makro i mikroelementów dla prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin w poszczególnych etapach rozwoju W06 Zna mechanizmy wiązania dwutlenku węgla u roślin, oraz podstawowe procesy dysymilacji W07 Tłumaczy przebieg procesów zachodzących na poszczególnych etapach wzrostu i rozwoju organizmu roślinnego Odniesienie do efektów kierunkowych K_W01, K_W07 K_W01, K_W07 K_W11, K_W10 K_W3, K_W10 K_W04, K_W13 K_W11, K_W07, K_W13, K_W10, K_W11 W08 Wyjaśnia wpływ czynników środowiskowych na przebieg podstawowych procesów fizjologicznych roślin W09 Opisuje przebieg procesów katabolicznych w powiązaniu z wpływem czynników zewnętrznych na natężenie badanych procesów K_W03, K_W04, K_W11 K_W10, K_W13, K_W05 2
Umiejętności Efekt kształcenia dla kursu U01 Przeprowadza eksperymenty wyjaśniające prawa i przebieg: gospodarki wodnej, gospodarki mineralnej komórki i organizmu roślinnego U02 Weryfikuje wpływ czynników egzo i endogennych na intensywność przebiegu podstawowych procesów fizjologicznych roślin U03 Dokonuje analizy przebiegu danego procesu życiowego w powiązaniu z środowiskiem życia, korzystając z różnych źródeł wiedzy U04 Wykorzystuje znajomość obsługi aparatury laboratoryjnej niezbędnej w pracy doświadczalnej. U05 Dokonuje analizy danych pochodzących z różnych źródeł i wyciąga na tej podstawie wnioski Odniesienie do efektów kierunkowych K_U04, K_U06, K_U11, K_U32 K_U06, K_U11 K_U11, K_U06 K_U05, K_U11 K_U05, K_U03, K_U12, Efekt kształcenia dla kursu Odniesienie do efektów kierunkowych Kompetencje społeczne K01 Sprawnie organizuje pracę w grupie K02 Zdolność do organizowania sobie stanowiska pracy K03 Dba o powierzony o szkło i sprzęt laboratoryjny zgodnie z obowiązującymi przepisami BHP K04 W czasie pracy stosuje się do przepisów BHP i dba o stanowisko pracy K_K04 K_K04 K_K04, K_K05 K_05 Organizacja Forma zajęć Wykład (W) Ćwiczenia w grupach A K L S P E Liczba godzin 10 15 3
E learning Gry dydaktyczne Ćwiczenia w szkole Zajęcia terenowe Praca laboratoryjna Projekt indywidualny Projekt grupowy Udział w dyskusji Referat Praca pisemna (esej) Egzamin ustny Egzamin pisemny Inne Opis metod prowadzenia zajęć Wykłady Procesy fizjologiczne organizmów roślinnych. Współdziałanie i regulacja procesów fizjologicznych w roślinach. Gospodarka wodna komórki i organizmu roślinnego. Gospodarka mineralna roślin. Cykl azotowy. Przebieg procesu fotosyntezy i wpływ czynników zewnętrznych na jego natężenie. Procesy kataboliczne (fermentacja, oddychanie mitochondrialne, fotooddychanie). Produkcja materii organicznej w środowisku wodnym i lądowym. Wpływ czynników środowiskowych na transpirację, pobieranie i transport wody w roślinie. Mechanizm wiązania dwutlenku węgla. Rola sygnalizacja wewnątrz i międzykomórkowej. Ćwiczenia Laboratoryjne eksperymenty wyjaśniające prawa i przebieg: gospodarki wodnej i mineralnej na poziomie komórki, tkanki i organizmu roślinnego. Wpływ czynników zewnętrznych na natężenie procesów fizjologicznych (fermentacja, oddychanie), rola barwników fotosyntetycznych w procesie asymilacji energii świetlnej. Wpływ czynników środowiskowych na transpirację, pobieranie i transport wody w roślinie. Wpływ czynników środowiskowych na kiełkowanie nasion, działanie regulatorów wzrostu i rozwoju. Formy sprawdzania efektów kształcenia W01 x x W02 x x W03 x x W04 x x W05 x x W06 x x W07 x x W08 x x U01 x x x U02 x x x U03 x x x U04 x x K01 x K02 x K03 x Kryteria oceny Ocena końcowa obejmuje ocenę z ćwiczeń (zaliczenie kolokwiów i sprawozdań) oraz egzaminu 4
Uwagi Treści merytoryczne (wykaz tematów) 1. Osmoza, koloidy, pęcznienie 2. Gospodarka mineralna 3. Barwniki i fotosynteza 4. Parowanie i przewodzenie 5. Fermentacja i oddychanie Wykaz literatury podstawowej Kopcewicz J., S. Lewak : Podstawy fizjologii roślin. PWN 1998 Hans B.D, N.M. Hooper: Biochemia. PWN 2002 Lewak S., Kopcewicz J. 2009. Fizjologia roślin. Wprowadzenie. PWN. Filek M., Biesaga-Kościelniak J., Marcińska I. 2004. Analytical methods in plant stress biology. PAN Kraków Szwejkowska A. 1997. Fizjologia roślin. WN UAM Poznań Zurzycki J., Michniewicz M. (red.) 1985. Fizjologia roślin, PWRiL, Warszawa. Wykaz literatury uzupełniającej Górecki R.J., Grzesiuk S. 2002. Fizjologia plonowania roślin. UW-M Olsztyn Hall D.O., Rao K.K., 1999. Fotosynteza. Wydawnictwa Naukowo Techniczne, Warszawa. Taiz L., Zeiger E. Plant Physiology. Sinauer Ass., Inc., Publishers 2006 Harborne J.B. 1997. Ekologia biochemiczna. PWN Kozłowska M. Konieczny G. 2003. Biologia odporności roślin na patogeny i szkodniki. AR Poznań Skrabka H. 1992. Roślina a środowisko. Sposoby przystosowania się roślin do warunków stresowych. Wyd. Akad. Rolniczej, Wrocław Skrabka H. 1996. Zasady regulacji metabolizmu u roślin. Wyd. Akad. Rolniczej, Wrocław Starck Z., D. Chołuj, B. Niemyska. 1995. Fizjologiczne reakcje roślin na niekorzystne czynniki środowiska. Wyd. SGGW Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta) Ilość godzin w kontakcie z prowadzącymi Wykład 10 Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.) 15 5
Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym Lektura w ramach przygotowania do zajęć 20 Ilość godzin pracy studenta bez kontaktu z prowadzącymi Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat (praca w grupie) 10 10 Przygotowanie do egzaminu 20 Ogółem bilans czasu pracy 75 Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika 3 6