PROGRAM WYCHOWANIA I NAUCZANIA DLA UCZNIÓW Z UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYMW STOPNIU UMIARKOWANYM OPRACOWANY PRZEZ mgr E.PIECZONKA Tytuł: RÓWNE SZANSE Wstęp. Każde dziecko z racji swego upośledzenia umysłowego wymaga opieki, pomocy oraz specjalnych metod kształcenia i wychowania zmierzających do zapewnienia mu najpełniejszego rozwoju. Wszystkim dzieciom, których możliwości są ograniczane przez czynniki biologiczne i społeczne, należy dać równe szanse startu, dostosowane do ich specjalnych potrzeb. Temu służą między innymi programy pracy dostosowane do tempa rozwoju dziecka i przyswajania przez niego wiedzy. Ogólna charakterystyka programu. Program został opracowany przez mgr E. Pieczonka i przeznaczony dla nauczycieli pracujących z uczniem upośledzonym umysłowo w stopniu umiarkowanym. Został opracowany w oparciu o: Program wychowania i nauczania dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym - MEN Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół Dz. U. Nr 51, ust. 458, zał. Nr 3. Zalecenia Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Opracowany program uwzględnia zarówno dotychczasowe umiejętności i wiadomości dziecka, jak też braki i potrzeby oraz możliwe do osiągnięcia cele. Jego zasadą jest uczyć przez działanie z wykorzystaniem wiedzy i umiejętności ucznia. Cele ogólne. Wspomaganie rozwoju dziecka poprzez: zapewnienie poczucia bezpieczeństwa, życzliwości i akceptacji wytwarzanie pozytywnych relacji opartych na trosce, zaufaniu i wsparciu budzenie wiary we własne możliwości wzmacnianie mocnych stron i niezaburzonych funkcji dostosowanie działań edukacyjnych do aktualnej diagnozy psychologicznopedagogicznej próby włączania w życie klasy i szkoły usprawnianie, korygowanie i kompensowanie zaburzonych funkcji
Cele szczegółowe: Zadania w obrębie edukacji w przedmiotach - obszarach oddziaływania. CEL PROCEDURA OSIĄGANIA CELÓW l. Funkcjonowanie w środowisku A) Samoobsługa (na wszystkich przedmiotach) uświadamianie konieczności dbania o zdrowie i bezpieczeństwo ubieranie się zgodnie z porą roku, pogodą i sytuacją bezpieczne poruszanie się w szkole, w domu i na ulicy higiena osobista-mycie rąk przed posiłkiem, po wyjściu z toalety, pielęgnacja paznokci, włosów i ciała posługiwanie się sztućcami, estetyczne spożywanie posiłków B) Uspołecznienie (godz. wychowawcza, historia, przyroda) kształtowanie umiejętności wchodzenia w interakcje społeczne włączanie w życie klasy i szkoły organizowanie czasu wolnego stosowanie, na co dzień zwrotów grzecznościowych rozmowy na temat koleżeństwa, przyjaźni prowadzenie rozmów na temat właściwych i niewłaściwych zachowań włączanie do zabawy i pracy zespołowej utrzymywanie ładu i porządku w miejscu pobytu uczestnictwo w obchodach świąt i uroczystości umiejętność zachowania się w nietypowych sytuacjach w szkole i w domu znajomość praw i obowiązków oraz ocena ich przestrzegania
C )Komunikowanie się (język polski, historia, przyroda, muzyka, plastyka) wyrabianie umiejętności słuchania, nadawania i odbioru informacji słuchanie wypowiedzi innych oraz utworów literatury dziecięcej i piosenek wyjaśnianie niezrozumiałych wyrazów swobodne wypowiedzi dziecka wypowiedzi ukierunkowane nauka wierszy na pamięć i ich recytacja śpiewanie piosenek układanie zdań z wyrazami D) Czytanie i pisanie (na wszystkich przedmiotach) formułowanie prostych pytań sygnalizowanie własnych potrzeb drogą komunikatów werbalnych i pozawerbalnych słuchanie i wykonywanie prostych poleceń usprawnianie analizy i syntezy słuchowo-wzrokowej, doskonalenie grafomotoryki tworzenie wyrazów na określoną głoskę dzielenie wyrazów na sylaby synteza sylab podanych ze słuchu ćwiczenia z wykorzystaniem układanek ćwiczenia spostrzegania i zapamiętywania doskonalenie technik plastycznych pisanie liter, wyrazów i zdań po śladzie odwzorowywanie liter i wyrazów utrwalanie poznanych liter czytanie liter, sylab, wyrazów i prostych zdań bogacenie słownika
E) Elementarne pojęcia matematyczne (matematyka, technika) kształtowanie pojęcia liczby, praktyczne wykorzystanie wiedzy, doskonalenie umiejętności wykonywania podstawowych działań na liczbach naturalnych zabawy i ćwiczenia utrwalające orientację w schemacie swojego ciała i związane z sytuowaniem przedmiotów utrwalanie zapisu liczb rozwiązywanie prostych zadań liczenie (dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie) w zakresie dostępnym dla ucznia liczenie pieniędzy odczytywanie wskazań zegara rysowanie i mierzenie odcinków obliczanie obwodu figur geometrycznych porządkowanie zbiorów według ich liczebności 2. Plastyka rozwijanie uzdolnień plastycznych, wyobraźni i aktywności twórczej malowanie, rysowanie, kolorowanie, modelowanie z wykorzystaniem różnych technik i materiałów na tematy związane z omawianymi treściami 3. Technika kształtowanie sprawności i umiejętności niezbędnych do samodzielnego funkcjonowania wżyciu łączenie różnych materiałów poprzez klejenie, spinanie zaczepianie - cięcie - wydzieranie - stemplowanie - przyrządzanie kanapek, surówek 4. Muzyka z rytmiką 5. Wychowanie fizyczne doskonalenie koordynacji słuchowo-ruchowej, rozwijanie zainteresowań muzycznych, stymulowanie rozwoju dziecka nauka piosenek rytmizowanie tekstu słuchanie muzyki szukanie źródeł dźwięku w przyrodzie zabawy i gry z elementami rzutu, chwytu, toczenia, zabawy orientacyjne
Metody pracy: ćwiczeniowe oglądowe działań praktycznych redakcyjne podające zabawowe Formy pracy Organizacyjną formą pracy z uczniem jest lekcja. Uczeń uczestniczy w niej wraz z innymi uczniami w klasie. Inne formy : indywidualna praca z dzieckiem. Zasady niezbędne w pracy z uczniem upośledzonym umysłowo w stopniu umiarkowanym. 1. Zasada gruntownej znajomości dziecka, jego specyficznych potrzeb i sposobu ich zaspokajania. 2. Zasada dostosowania poczynań pedagogicznych do możliwości i potrzeb ucznia: 3. Zasada aktywnego i świadomego udziału dziecka w procesu nauczania liczenia się. 4. Zasada wszechstronnej poglądowości i przykładu. 5. Zasada zintegrowanego oddziaływania. 6. Zasada trwałości osiągnięć: systematyczności, wiązania teorii z praktyką, trwałości wiedzy Przewidywane umiejętności wynikają z celów szczegółowych. Ewaluacja Skuteczność podjętych działań w ramach realizowanego programu będzie monitorowane poprzez obserwację ucznia i notowanie spostrzeżeń w opracowanej Karcie osiągnięć ucznia. Wyniki obserwacji posłużą do ewentualnej modyfikacji programu.