OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) 1. Nazwa przedmiotu / modułu w języku polski Podstawy terapii pedagogicznej 2. Nazwa przedmiotu / modułu w języku angielskim 3. Jednostka prowadząca przedmiot Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki, Zakład Edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej 4. Kod przedmiotu / modułu 5. Rodzaj przedmiotu / modułu (obowiązkowy lub fakultatywny) Obowiązkowy 6. Kierunek studiów Pedagogika 7. Poziom studiów (I lub II stopień) II stopień 8. Rok studiów II rok 9. Semestr (zimowy lub letni) semestr zimowy 10. Forma zajęć i liczba godzin 10 godzin wykładów, 10 godzin ćwiczeń 11. Imię, nazwisko, tytuł / stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia dr Elżbieta Jezierska-Wiejak 12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla przedmiotu / modułu oraz zrealizowanych przedmiotów Brak wymagań 13. Cele przedmiotu: C-1 zapoznanie studenta z podstawowymi pojęciami: niepowodzenia szkolne, przyczyny i obszary niepowodzeń, tempo, rytm, dynamika rozwoju, norma rozwojowa, dysharmonie rozwojowe, (parcjalne, fragmentaryczne i ogólne opóźnienia rozwoju), dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia, specyficzne trudności w uczeniu się; C-2 Wyposażenie studenta w wiedzę na temat terapii pedagogicznej; analiza terminu terapia pedagogiczna, zasady i etapy terapii pedagogicznej; C-3 wyposażenie nauczyciela w kompetencje i umiejętności pozwalające mu na diagnozowanie i działania terapeutyczne wobec dziecka ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się ; C-4 kształtowanie i rozwijanie kompetencji profesjonalnego nauczyciela oraz umiejętności refleksji na tematy etyczne i przestrzegania zasad etyki zawodowej, 14. EK_01 Zakładane efekty kształcenia: ma podstawową wiedzę na temat rozwoju człowieka w cyklu życia zarówno w aspekcie biologicznym, psychologicznym oraz społecznym w Symbole kierunkowych efektów kształcenia: K_W04
EK_02 EK_03 EK_04 EK_05 EK_06 EK_07 EK_08 EK_09 odniesieniu do odpowiednich etapów edukacyjnych ma podstawową, uporządkowaną wiedzę o różnych środowiskach wychowawczych, ich specyfice i procesach w nich zachodzących ma podstawową wiedzę o strukturze i funkcjach systemu edukacji; celach, podstawach prawnych, organizacji i funkcjonowaniu różnych instytucji edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, terapeutycznych, kulturalnych i pomocowych potrafi posługiwać się wiedzą teoretyczną z zakresu pedagogiki, psychologii oraz dydaktyki i metodyki szczegółowej w celu diagnozowania, analizowania i prognozowania sytuacji pedagogicznych oraz dobierania strategii realizowania działań praktycznych na poszczególnych etapach edukacyjnych potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje profesjonalne umiejętności związane z działalnością pedagogiczną(dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą), korzystając z różnych źródeł i nowoczesnych technologii, posiada umiejętności diagnostyczne pozwalające na rozpoznawanie sytuacji uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, opracowywanie wyników obserwacji i formułowanie wniosków. potrafi ocenić przydatność typowych metod, procedur i dobrych praktyk do realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych związanych z odpowiednimi etapami edukacyjnym ma świadomość konieczności prowadzenia zindywidualizowanych działań pedagogicznych (dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych) w stosunku do uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, ma przekonanie o wadze zachowania się w sposób profesjonalny, refleksji na tematy etyczne i przestrzegania zasad etyki zawodowej, wykazuje cechy refleksyjnego praktyka K_W06 K_W07 K_U03 K_U04 K_05 K_U07 K_K03 K_K04 15. Treści programowe: Trudności w uczeniu się (niepowodzenia szkolne) ustalenia definicyjne. Przyczyny niepowodzeń szkolnych. Pojęcie terapii pedagogicznej. Metody, zasady i formy pracy terapeutycznej. Elementy diagnozy trudności w uczeniu się. Ćwiczenia korekcyjne, kompensacyjne, reedukacyjne i wyrównawcze usprawniające proces uczenia się. Projektowanie pakietu edukacyjnego terapii pedagogicznej.
16. Zalecana literatura (podręczniki) Bogdanowicz M., Adryjanek A., Uczeń z dysleksją w szkole. Poradnik nie tylko dla polonistów, Wyd. OPERON, Gdynia 2005 Bogdanowicz M., Ryzyko dysleksji. Problem i diagnozowanie, Wyd. HARMONIA, Gdańsk 2004 Czajkowska I., Herda K., Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne w szkole, WSiP, Warszawa1997 Cytowska B., Winczura B. (red.), Dziecko z zaburzeniami w rozwoju. Wyd. Impuls, Kraków 2005 Gąsowska T., Pietrzak Stępkowska Z., Praca wyrównawcza z dziećmi mającymi trudności w czytaniu i pisaniu. WSiP, Warszawa 1994 Gruszczyk Kolczyńska E., Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki, WSiP, Warszawa 1994 Tomczak J., Ziętara R., Kwestionariusz diagnozy i narzędzia badawcze w terapii pedagogicznej, Impuls, Kraków 2005 Oszwa U., Zaburzenia rozwoju umiejętności matematycznych. Problem diagnozy i terapii, Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków 2005 Toboł S., Istota czytania, Impuls, Kraków 2005 Skorek E.M., Terapia pedagogiczna. T. I i III, Impuls, Kraków 2004 Zakrzewska B., Trudności w czytaniu i pisaniu. Modele ćwiczeń, WSiP, Warszawa1999. 17. Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu / modułu, sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: 1. Wykład: - ocena nabytej przez studenta wiedzy EK_01; EK_02 - umiejętność analizowania i prognozowania sytuacji pedagogicznych oraz dobierania strategii działań terapeutycznych do dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych EK_04; EK_05; Kryteria oceny: - ocena bardzo dobra student ma ugruntowaną wiedzę z zakresu terapii pedagogicznej, opanował umiejętność planowania, organizowania i realizacji pracy terapeutycznej, w sposób adekwatny do potrzeb dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych dobiera i wykorzystuje formy, metody i narzędzia pracy z dziećmi, - ocena dobra student ma wystarczającą wiedzę z zakresu terapii pedagogicznej, opanował umiejętność planowania, organizowania i realizacji pracy terapeutycznej, w sposób adekwatny do potrzeb dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych dobiera i wykorzystuje formy, metody i narzędzia pracy z dziećmi, - ocena dostateczna student opanował podstawowy zakres wiedzy z zakresu terapii pedagogicznej, w stopniu podstawowym opanował umiejętność planowania, organizowania i realizacji pracy terapeutycznej, w sposób poprawny w stosunku do potrzeb dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych dobiera i wykorzystuje formy, metody i narzędzia pracy z dziećmi, - ocena niedostateczna student nie posiada wystarczającej wiedzy z zakresu terapii pedagogicznej, nie opanował umiejętności planowania, organizowania i realizacji pracy terapeutycznej, nie potrafi w sposób poprawny w stosunku do potrzeb dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych dobierać i wykorzystywać form, metod i narzędzi pracy z dziećmi. 2. Ćwiczenia: - ocena nabytej przez studenta wiedzy z zakresu podstaw terapii pedagogicznej EK_01; EK_02, - umiejętność dobierania strategii działań terapeutycznych do potrzeb dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych EK_04; EK_05 - umiejętność planowania, organizowania, realizacji procesu terapeutycznego w oparciu i zasady i etapy terapii pedagogicznej EK_04; EK_05; EK_06, - umiejętności diagnostyczne i metodyczne pozwalające na rozpoznawanie sytuacji uczniów ze
specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i opracowywanie projektów działań edukacyjnych EK_06; EK_07; EK_08, - umiejętność planowania rozwoju zawodowego i osobistego EK_09. Kryteria oceny: - ocena bardzo dobra student ma ugruntowaną wiedzę z zakresu terapii pedagogicznej, opanował umiejętność planowania, organizowania, realizacji i modyfikacji procesu terapeutycznego, w sposób zasadny dobiera i wykorzystuje formy i metody terapii; dokonuje adekwatnego diagnozowania sytuacji wychowanka, potrafi zbudować projekt terapeutyczny którego celem jest pomoc dziecku o specjalnych potrzebach edukacyjnych, potrafi poddawać ewaluacji własne oddziaływania terapeutyczne pozwalające na umiejętne planowanie rozwoju zawodowego i osobistego; - ocena dobra student ma wystarczająca wiedzę z zakresu terapii pedagogicznej, opanował umiejętność planowania, organizowania, realizacji i modyfikacji procesu terapeutycznego, w sposób zasadny dobiera i wykorzystuje formy i metody terapii; dokonuje adekwatnego diagnozowania sytuacji wychowanka, potrafi zbudować projekt terapeutyczny, którego celem jest pomoc dziecku o specjalnych potrzebach edukacyjnych, potrafi poddawać ewaluacji własne oddziaływania terapeutyczne pozwalające na umiejętne planowanie rozwoju zawodowego i osobistego; - ocena dostateczna - student ma podstawową wiedzę z zakresu terapii pedagogicznej, opanował w stopniu podstawowym umiejętność planowania, organizowania, realizacji i modyfikacji procesu terapeutycznego, w sposób poprawny dobiera i wykorzystuje formy i metody terapii, potrafi zbudować prosty projekt terapeutyczny, którego celem jest pomoc dziecku o specjalnych potrzebach edukacyjnych, potrafi poddawać ewaluacji własne oddziaływania terapeutyczne pozwalające na zadawalające planowanie rozwoju zawodowego i osobistego; - ocena niedostateczna student nie posiada wystarczającej wiedzy z zakresu terapii pedagogicznej, nie opanował umiejętności planowania, organizowania i realizacji pracy terapeutycznej, nie potrafi w sposób poprawny w stosunku do potrzeb dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych dobierać i wykorzystywać form, metod i narzędzi pracy z dziećmi, nie potrafi poddać ewaluacji własnej drogiozwoju zawodowego. Ocena pracy studenta z wykorzystaniem następujących form weryfikacji osiągnięć studenta: - praca projektowa opracowanie w małych grupach (4 osoby) schematu zajęć terapeutycznych w oparciu o umiejętności diagnozowania sytuacji dziecka/ucznia oraz zasady i etapy działań terapeutycznych, - plakat - opracowanie plakatu podsumowującego nabytą wiedzę i umiejętności w zakresie terapii pedagogicznej. Sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: wykład: plakat na zaliczenie ćwiczenia: projekt, ćwiczenia na ocenę 18. Język wykładowy polski 19. Obciążenie pracą studenta Forma aktywności studenta Godziny zajęć (według planu studiów) z nauczycielem: - wykład: - ćwiczenia: Praca własna studenta - przygotowanie do zajęć: - czytanie wskazanej literatury: Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 10 10 20 15
- przygotowanie do kolokwium semestralnego: 20 Suma godzin 75 Liczba punktów ECTS 3