Ewaluacja w nadzorze pedagogicznym, czyli o rozwiązaniach merytorycznych i metodologicznych w Systemie Ewaluacji Oświaty Gdańsk, 13 kwietnia 2012r.
Kontrola Ewaluacja Wspomaganie Działania planowe Działania doraźne
Nadzór pedagogiczny jest sprawowany z uwzględnieniem: jawności wymagań, współdziałania organów sprawujących nadzór pedagogiczny z organami prowadzącymi szkoły lub placówki, dyrektorami szkół i placówek oraz nauczycielami, tworzenia warunków sprzyjających rozwojowi szkół i placówek, pozyskiwania informacji zapewniających obiektywną i pełną ocenę działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły i placówki.
Ewaluacja rozumiana jako praktyczne badanie oceniające przeprowadzane w szkole lub placówce. Ewaluacja prowadzona jest: jako ewaluacja zewnętrzna - przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny, jako ewaluacja wewnętrzna - przez dyrektora szkoły lub placówki Ewaluacja zewnętrzna obejmuje: zbieranie i analizowanie informacji, ustalanie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań, jakie są stawiane szkołom i placówkom Ewaluacja zewnętrzna ma określać poziom spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań stawianych przez państwo.
demokratyczność Wyniki ewaluacji zewnętrznej są dyskutowane z Radą Pedagogiczną W raporcie uwzględnia się wyniki ewaluacji wewnętrznej transparentność zespołowość Metodologia, narzędzi i wyniki ewaluacji są dostępne publicznie Dyrektor placówki ma możliwość monitorowania pracy ewaluatorów Praca ewaluatorów też jest poddawana ewaluacji Wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej są efektem pracy wszystkich osób zaangażowanych w pracę placówki Ewaluację prowadzi zespół ewaluatorów: unikamy jednostkowych opinii
Dlaczego wymagania? 1. Umożliwiają wskazanie, jakie zadania szkoła powinna wypełniać wobec każdego ucznia. 2. Pokazują szkole, jak powinna pracować i wskazują jej drogi rozwoju. 3. Umożliwiają prowadzenie ewaluacji i w konsekwencji ustalenie mapy szkoły z jej mocnymi i słabymi stronami. 4. Umożliwiają połączenie informacji o szkole płynącej z systemu egzaminów zewnętrznych innymi, bardzo istotnymi informacjami o pracy szkoły. Jak tworzono wymagania? 1. Kluczowe najważniejsze kwestie 2. Dyskusja w gronie ekspertów, praktyków, prawników 3. Z myślą o dostosowaniu do rzeczywistości
ROLA WYMAGAŃ PAŃSTWA W EWALUACJI ZEWNĘTRZNEJ Wymagania definiują jakość edukacji. Można je analizować na kilku płaszczyznach: Poziomy spełniania wymagań Wnioski generalizujące dane opisujące wymaganie Dane dotyczące zagadnienia/pytania
Poziom E Poziom D Poziom C Poziom B Poziom A Nadzór pedagogiczny Szkoła nie spełnia wymagania na poziomie D Szkoła spełnia wymagania na poziomie D Szkoła wypełnia wymagania na poziomie D, wykracza poza D, lecz nie osiąga B Szkoła wypełnia wymaganie na poziomie D i na poziomie B. Szkoła wypełnia wymaganie na poziomie D i na poziomie B. Szkoła wykracza poza B
Kategoria badanych/ źródła danych Metoda/technika Sposób doboru próby Dyrektor szkoły Nauczyciele Pracownicy niepedagogiczni Indywidualny wywiad pogłębiony Ankieta elektroniczna (CAWI) "Szkoła, w której pracuję" Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Badanie na próbie pełnej Nauczyciele zróżnicowani pod względem stażu, nauczanego przedmiotu i pracy w zespołach zadaniowych oraz pedagog szkolny Pracownicy inni niż nauczyciele
Kategoria badanych/ źródła danych Uczniowie Rodzice Metoda/technika Ankieta elektroniczna (CAWI) "Moja szkoła Ankieta elektroniczna (CAWI) "Mój dzień" Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Ankieta audytoryjna (PAPI) Sposób doboru próby Badanie na próbie pełnej uczniów klas rok niższych od najstarszych Badanie na próbie pełnej uczniów najstarszych klas Przedstawiciele trzech ostatnich roczników, dobrani losowo Przedstawiciele rady rodziców i rad klasowych, reprezentujący różne roczniki Badanie na próbie pełnej rodziców uczniów klas rok niższych od najstarszych
Kategoria badanych/ źródła danych Partnerzy szkoły, przedstawiciele samorządu lokalnego Metoda/technika Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Obserwacja lekcji Obserwacja szkoły Analiza danych zastanych Sposób doboru próby Przedstawiciele samorządu lokalnego i instytucji wskazanych przez dyrektora jako partnerzy Klasy pierwsze (gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne) Na zewnątrz, przed i po lekcjach, podczas przerw, podczas zajęć pozalekcyjnych
CO ZAWIERA RAPORT? Informacje o przebiegu ewaluacji zewnętrznej w szkole/placówce Opis metodologii badania Podstawowe dane o szkole/placówce Obraz szkoły/ placówki Wyniki ewaluacji w odniesieniu do wymagań państwa Wnioski z badania Tabela zawierająca informacje dotyczące stopnia spełnienia poszczególnych wymagań
NAJWAZNIEJSZE ZMIANY W RAPORCIE Jest Obraz szkoły jako synteza, wyników i wniosków z ewaluacji zewnętrznej, skierowana do szerokiego grona odbiorców, napisana prostym, zrozumiałym językiem Są bardziej szczegółowe, konkretne informacje (komentarz do każdego wymagania, zawiera więcej odniesień do zebranych danych) Wizytatorzy decydują o kolejności przedstawiania poszczególnych informacji, gdy piszą komentarze do wymagań Są wykresy (wizytatorzy decydują o tym, które zostaną przedstawione) Zmniejszyła się liczba etapów pisania raportu (rezygnacja z pisania komentarzy do charakterystyk)
ETAPY PRACY NAD RAPORTEM 1. Komentarze do kryteriów (w rozumieniu rozporządzenia wyniki) są efektem analizy zebranych danych. 2. Wyniki, komentarze do kryteriów, są automatycznie eksportowane do zakładki Opis wymagań. 3. Opisy wymagań powstają w wyniku autorskiego porządkowania kryteriów np. zgodnie z logiką opisów do charakterystyk. 4. Wnioski z badania - konkluzje powstałe w wyniku analizy całego materiału badawczego. 5. Obraz szkoły/placówki (rodzaj executive summary). 6. Opis przebiegu ewaluacji i dane o szkole ( metryczka ).
CELE RAPORTU Raport powinien służyć rozwojowi szkół i placówek oraz rozwojowi systemu oświaty. Zebrane informacje maja przyczyniać się do: podejmowania decyzji dla doskonalenia działań szkół w obszarach zdefiniowanych przez wymagania; do skutecznego prowadzenia polityki oświatowej zgodnie z priorytetami widocznymi w wymaganiach na poziomie lokalnym i krajowym.
W przypadku ustalenia w wyniku ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole lub placówce poziomu E w odniesieniu do choćby jednego z wymagań: W OBSZARZE EFEKTY wobec szkoły lub placówki publicznej organ sprawujący nadzór pedagogiczny podejmuje działania określone w art. 34 ust. 2 i 3 ustawy wobec szkoły lub placówki niepublicznej organ sprawujący nadzór pedagogiczny podejmuje działania określone w art. 83 ust. 1 pkt 3 lub art. 88 ustawy; W INNYCH OBSZARACH szkoła lub placówka zobowiązana jest do wdrożenia działań mających na celu poprawę stanu spełniania tego wymagania
Zalety Internetowego Systemu Ewaluacji Oświaty: Szybki i nieskomplikowany sposób generowania ewaluacji dla poszczególnych szkół Możliwość dynamicznego doboru pytań Duże możliwości edycyjne, możliwość zapisu każdej ewaluacji na różnych etapach Szerokie pole możliwości przeprowadzenia ewaluacji Łatwość i szybkość wprowadzania wyników Maksymalna ergonomia pracy przy tworzeniu komentarzy (dostęp do wszystkich danych)
Zalety Internetowego Systemu Ewaluacji Oświaty: Dostęp do danych z poprzednich ewaluacji oraz wyników ewaluacji w innych szkołach i placówkach Dostęp on-line praktycznie z każdego miejsca na świecie Brak konieczności dokonywania specjalistycznych obliczeń, system automatycznie generuje najważniejsze statystyki Automatyczna prezentacja wyników (w systemie i na stronie internetowej) Duże możliwości komunikacji pomiędzy ewaluatorami (forum)
Dziękuję za uwagę Emilia Kowalczyk Rumak Ośrodek Rozwoju Edukacji w Warszawie