RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ ZESPÓŁ SZKÓŁ SPECJALNYCH W KROŚNIE ODRZAŃSKIM ROK SZKOLNY 2013/2014

RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ ZESPÓŁ SZKÓŁ SPECJALNYCH W KROŚNIE ODRZAŃSKIM ROK SZKOLNY 2013/2014 Zgodnie z opracowanym Planem nadzoru pedagogicznego dyrektora Zespołu Szkół Specjalnych w Krośnie Odrzańskim w roku szkolnym 2013/2014 ewaluacja wewnętrzna dotyczyła: 1. Oceny stopnia znajomości i przestrzegania norm społecznych w szkole przez uczniów i nauczycieli. 2. Organizacji pracy świetlicy szkolnej i atrakcyjności organizowanych w niej zajęć. Raport sporządzony przez zespół ewaluacyjny składzie: Małgorzata Pupejko Jolanta Świtacz Krosno Odrzańskie, czerwiec 2014 r. Spis treści

I. Wstęp- przebieg ewaluacji II. Cele ewaluacji III. Problematyka ewaluacji IV. Informacje dotyczące ewaluacji wewnętrznej IV. Opis wyników i ich interpretacja VI. Wnioski i rekomendacje 2

I. PRZEBIEG EWALUACJI Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Zespole Szkół Specjalnych w Krośnie Odrzańskim przez zespół nauczycieli powołany do ewaluacji dotyczącej respektowania norm społecznych i organizacji pracy świetlicy szkolnej i atrakcyjności organizowanych w niej zajęć. Głównym celem raportu jest przekazanie grupom odbiorców zainteresowanych ewaluacją informacji o jej wynikach. W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje dotyczące respektowania norm społecznych i organizacji pracy świetlicy szkolnej i atrakcyjności organizowanych w niej zajęć pochodzące z wielu źródeł, od: uczniów, rodziców, uczących w szkole nauczycieli przy wykorzystaniu różnych metod badawczych. Badanie zostało zrealizowane w okresie od stycznia 2014 do kwietnia 2014 przez zespół nauczycieli: Annę Gołębiowską, Małgorzatę Krywalską, Tomasza Przybylskiego, Jolantę Świtacz, Magdalenę Rycyk i Małgorzatę Pupejko. Wszyscy n-le są pracownikami Zespołu Szkół Specjalnych w Krośnie Odrzańskim. Na podstawie zebranych danych został sporządzony poniższy raport. II. CELE EWALUACJI: Pozyskanie informacji na temat stopnia znajomości i przestrzegania norm społecznych w szkole oraz organizacji świetlicy szkolnej i atrakcyjności organizowanych w niej zajęć Dostarczenie zainteresowanym podmiotom (tj. nauczycielom, uczniom, rodzicom, dyrekcji szkoły) informacji o skuteczności podjętych działań. Sformułowanie wniosków i rekomendacji, które będą stanowiły podstawę do zwiększenia wśród uczniów i nauczycieli respektowania norm społecznych i zmniejszania, wyeliminowania zachowań niezgodnych z normami społecznymi oraz poprawę organizacji świetlicy szkolnej i uatrakcyjnienie organizowanych w niej zajęć 3

Ocena stopnia znajomości i przestrzegania norm społecznych w szkole przez uczniów i nauczycieli III.PROBLEMATYKA EWALUACJI 1. Jakie jest źródło i skala poczucia bezpieczeństwa lub jego braku wśród uczniów, nauczycieli i jakich dotyczy zachowań? 2. W jaki sposób przekazywana jest uczniom i rodzicom wiedza dotycząca norm i zasad prawidłowego zachowania się w szkole i poza szkołą? 3. Jakie treści profilaktyczno wychowawcze zawierają plany wychowawcze nauczycieli? 4. Czy szkoła posiada dokumenty wewnątrzszkolne regulujące system zachowań i norm społecznych? 5. Czy podejmowane działania wychowawcze i profilaktyczne są efektywne i wpływają na zmniejszenie / eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań? 6. Czy rodzice i szkoła współpracują w kwestii przestrzegania norm i zapewnienia bezpieczeństwa? 7. Czy dyżury nauczycieli w pełni zabezpieczają newralgiczne punkty w szkole i czy są pełnione aktywnie? IV. INFORMACJE DOTYCZĄCE EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ 1. Wskazanie źródeł informacji objętych ewaluacją: uczniowie rodzice nauczyciele dyrektor analizy dokumentów 2. Opis metod i narzędzi badawczych wykorzystanych przy ewaluacji: ankieta kwestionariusz dla nauczycieli ankieta kwestionariusz dla rodziców ankieta kwestionariusz dla uczniów wywiad z dyrektorem szkoły 4

analiza dokumentów szkoły: Dziennik pedagoga, Dziennik psychologa, Plany wychowawcze nauczycieli, Program Wychowawczy, Program Profilaktyki, Statut Szkoły,Plan Samorządu Szkolnego. V. OPIS WYNIKÓW I ICH INTERPRETACJA 1. Stan wiedzy uczniów na temat oczekiwanych od nich postaw w szkole. Informacje na temat tego, czy uczniowie wiedzą, jakich postaw się od nich oczekuje, uzyskano poprzez ankietowanie wybranej grupy uczniów, rodziców, a także nauczycieli Zespołu Szkół Specjalnych w Krośnie Odrzańskim. Kwestii tej dotyczyły pytania nr 11, 12, w ankietach dla uczniów, pytania nr 1,2,3 w ankietach dla nauczycieli oraz pytania nr 1, 2 w ankiecie dla rodziców. Wyniki ankiet przedstawiają poniższe wykresy. Wykres nr 1 Z przeprowadzonej ankiety wynika, że 96 % uczniów, 100 % rodziców i 100 % nauczycieli szkoły wie, jakich zachowań oczekuje się od uczniów w szkole. Ponadto uczniowie uznali, że znają swoje prawa (100%), obowiązki (92%). Wykres nr 2 Inne: - uczniowie dodali jeszcze, że z normami społecznymi zapoznawani są przez panią dyrektor szkoły, nauczyciele zaś uzupełnili swoją wypowiedź o tworzenie kontraktów,, omawianie WSO z wychowawcą, na zajęciach z psychologiem oraz podczas wszystkich zajęć dydaktycznych. Uczniowie za najważniejsze źródło wiedzy o obowiązujących normach w szkole uznali lekcje wychowawcze (80%), poprzez realizację Programu Wychowawczego - 69 %, zapoznanie ze Statutem Szkoły (53%), lekcje z pedagogiem 47 %. Nauczyciele również uważają, że lekcje wychowawcze (87%) 5

służą nabywaniu wiedzy przez uczniów o obowiązujących normach, 70% badanych tę rolę przypisuje również Statutowi Szkolnemu i lekcjom z pedagogiem, a potem dopiero realizacji treści Programu Wychowawczego. Rodzice natomiast uważają, że największe znaczenie dla zapoznania dzieci z normami społecznymi ma Statut Szkolny (82%) oraz lekcje wychowawcze (83%). 78% badanych uczniów przyznało, że ma wpływ na to jakie normy społeczne obowiązują w szkole Wykres nr 3 Inne: 47% uczniów do norm przestrzeganych w szkole dodało jeszcze: dążenie do zdobywania wiedzy, a 3% rodziców dodało poszanowanie przyrody Z analizy ankiety wynika, że uczniowie w mniejszym bądź większym stopniu przestrzegają wszystkich wymienionych w arkuszu badawczym norm społecznych. Uczniowie do najczęściej respektowanych zaliczyli: szacunek do innych(81%), dbanie o wspólne dobro (78%), kulturę osobistą i higienę ( 70%). Normą z którą mają problemy,to wystrzeganie się agresywnych zachowań (42%). Nauczyciele najwyżej ocenili przestrzeganie norm: pomoc słabszym, osamotnionym, młodszym(83%), dbanie o wspólne dobro (74 %).Według n-li najrzadziej przestrzegane są normy :szacunek do innych (43% ) oraz wystrzeganie się agresywnych zachowań (30%). Badani rodzice stwierdzili, że uczniowie najbardziej przestrzegają norm dotyczących: dbanie o wspólne dobro i szacunek do innych (82%) a także wysoko ocenili kulturę osobistą i higienę uczniów (75%). Wnioski: 6

Analiza powyższych danych dowodzi, iż uczniowie Zespołu Szkół Specjalnych wiedzą, jakich postaw się od nich oczekuje, potwierdziło to 96 % badanych. Szkoła posiada dokumenty, w których jasno określone są normy społeczne, które obowiązują w szkole, jak i poza nią. Są to m. in. Kontrakty Klasowe, Szkolny Program Wychowawczy, Szkolny Program Profilaktyczny, WSO, Statut Szkolny. Uczniowie w większości przypadków nie dopuszczają się rażącego naruszania norm społecznych, ale nie wszystkie normy obowiązujące w szkole są przez uczniów respektowane. Należy więcej uwagi poświęcić przestrzeganiu przez uczniów takich norm społecznych jak: wystrzeganie się agresywnych zachowań, dbanie o bezpieczeństwo i dążenie do zdobywania wiedzy. 2. Bezpieczeństwo uczniów w szkole. Stopień poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole sprawdzono poprzez przeprowadzenie ankiety wśród uczniów, rodziców, nauczycieli szkoły. Powyższego zagadnienia dotyczyły pytania nr 4, 5, 6, 15 Wyniki ankiet widoczne są na poniższych wykresach. Wykres nr 4 89% badanych uczniów stwierdziło, że o zasadach bezpieczeństwa w szkole są informowani przez wychowawców, że przez wszystkich n-li stwierdziło 61% i 42%,że przez rodziców. Wykres nr 5 Na 6 stopień poczucie bezpieczeństwa w szkole oceniło 58% uczniów, 36% rodziców a tylko 13% nauczycieli, na 5 stopień 22% uczniów,36 % rodziców i 39% n-li. 11% uczniów i 9% n-li oceniło najniżej poczucie bezpieczeństwa w szkole w skali na 1 i 2 stopień. Badani zgodnie stwierdzili, że do miejsc bezpiecznych należą: klasa, stołówka. Zapytani o miejsca najbardziej niebezpieczne w szkole uznali: 7

Uczniowie: korytarz-89%, toalety-81%, boisko-75%,szatnia-75% Nauczyciele: korytarz- 70%, toalety-34%, boisko-30% Rodzice: korytarz-43%, boisko-43% Ponadto 67% uczniów potwierdziło, że w szkole czują się bezpiecznie, bo są zintegrowani ze wszystkimi w klasie,33% badanych w szkole czuje się dobrze, ale tylko w małej grupie,28% badanych czuje się w szkole, jak w domu. Tylko 8% badanych czuje się w szkole zagubionych, bądź zastraszonych. Nauczyciele uważają, że uczniowie czują się w szkole bezpiecznie, bo wiedzą do kogo mogą zwrócić się w sytuacji zagrożenia (83%), są właściwie nadzorowani (74%), bo wiedzą, że w każdej chwili będą interweniowali dorośli ( 61%). Wnioski: Uczniowie Zespołu Szkół Specjalnych w Krośnie Odrzańskim czują się w szkole bezpiecznie, jednak należy wzmóc działania wychowawcze, które przyczynią się do tego, by zmniejszyć ilość zachowań powodujących brak poczucia bezpieczeństwa w szkole. 3. Diagnozowanie zachowań uczniów. Wiedzę na temat sposobów diagnozowania zachowań uczniów uzyskano na podstawie analizy ankiety skierowanej do uczniów, rodziców, nauczycieli szkoły. Sprawy tej dotyczyły pytania nr 7 i 8. Wyniki ankiet przedstawiają następujące wykresy. Wykres nr 6 Zdecydowana większość ankietowanych wypowiedziała się, że w szkole spośród niepożądanych zachowań występują: przezywanie, wyśmiewanie, obrażanie, grożenie i przemoc fizyczna. Rodzice, nauczyciele i uczniowie uważają, że źródłem zagrożenia w szkole są: koledzy, koleżanki(53%), (92%),(86%) obcy w szkole( 46%), (9%), (8%). Nie ma takiego zagrożenia ze strony nauczycieli i personelu szkolnego. 8

Wykres nr 7 Zdaniem wszystkich ankietowanych podstawowym źródłem wiedzy o nieprzestrzeganiu norm społecznych jest obserwacja uczniów (87%). Inne, równie ważne źródła, to: rozmowy z uczniami (61%), rozmowy z innymi nauczycielami (30%) a także ze skarg rodziców(17%). Badani nauczyciele za przyczyny negatywnych zachowań uczniów uznali: chęć zwrócenia na siebie uwagi (83%) brak pracy z dzieckiem w domu, naśladowanie kolegów (74%) złe wzorce w Internecie, prasie, telewizji(48%) Rodzice o nieprzestrzeganiu przez dzieci norm społecznych dowiadują się głównie ze skarg n-li (57%) i na zebraniu klasowym (57%) a tylko 43% rodziców z rozmów z dziećmi. Wnioski: W szkole analizuje się zachowania uczniów. N-le wiedzą, jakie negatywne zachowania występują wśród uczniów. Głównym źródłem ich wiedzy są obserwacje uczniów oraz rozmowy z innymi nauczycielami. N-le informują rodziców o nieprzestrzeganiu przez dzieci norm społecznych w postaci skarg na ich dziecko lub na zebraniu klasowym. 4.Skuteczność stosowanych przez nauczycieli metod i form pracy we wzmacnianiu i eliminowaniu zagrożeń. Skuteczność metod i form pracy we wzmacnianiu i eliminowaniu zagrożeń sprawdzono na podstawie pytań: 9, 10, 11, 12 w ankietach. Wyniki badań przedstawiają zamieszczone niżej wykresy. Wykres nr 8 9

Tylko 61% badanych nauczycieli swoje działania stosowane wobec uczniów, którzy nie przestrzegają obowiązujących w szkole norm uważa za skuteczne, a 34% czasami skuteczne. Wykres nr 9 Inne: wycieczki, spotkania z Kuratorem,rozmowy z psychologiem Z analizy wykresu widać, że wszystkie przedstawione działania są wykorzystywane do wzmacniania ustalonych w szkole norm społecznych. Za najskuteczniejsze działania szkoły sprzyjające przestrzeganiu norm społecznych uczniowie uznali: rozmowy indywidualne z wychowawcą (78%), dyżury nauczycieli na przerwach 68%), lekcje wychowawcze (61%), indywidualne rozmowy z pedagogiem (61%), indywidualne rozmowy z dyrektorem (56%). Dla nauczycieli zaś najważniejsze działania to: dyżury nauczycieli na przerwach (83%), rozmowy indywidualne z wychowawcą (78%), lekcje wychowawcze ( 61%). Badani rodzice uznali również dyżury nauczycieli na przerwach (68%),rozmowy indywidualne z wychowawcą (57%) oraz lekcje wychowawcze (53%) do działań sprzyjających respektowaniu norm społecznych przez uczniów. Inne działania sprzyjające przestrzeganiu norm społecznych, to lekcje z pedagogiem, rozmowy z psychologiem, spotkania z Kuratorem Sądowym, spotkania z policją, wycieczki, spektakle teatralne. Wykres nr 10 To, w jaki sposób nauczyciele reagują na niewłaściwe zachowania uczniów, przedstawia powyższy wykres. Z jego analizy wywnioskować można, iż najczęstszą reakcją według badanych jest rozmowa indywidualna z wychowawcą, rozmowa z rodzicami. Nauczyciele dodali jeszcze do środków zaradczych : wezwanie pedagoga, wpisanie uwagi do zeszytu uwag i pochwał, rozmowa na forum klasy, pisma do Sądu Rodzinnego, Kuratora, OPS-u. 10

Nauczyciele stwierdzili, że napotykają trudności w kwestii efektywnego i adekwatnego reagowania na niewłaściwe zachowanie uczniów z powodu niedoskonałego prawa (52%), braku odpowiednich rozwiązań wewnątrzszkolnych (22%). 13% badanych nauczycieli obawia się skarg rodziców na ich postępowanie, 9% boi się zwiększonej agresji ze strony uczniów a także brak jest jednolitych działań wszystkich n-li i brak wsparcia ze strony rodziców. Według uczniów nauczyciele na lekcjach, aby zapobiec niewłaściwym zachowaniom, podejmują najczęściej jako działania profilaktyczne: rozmowy, wyjaśnienia ( 86%), uczniowie podlegają bieżącej dyscyplinie (69%), odbywają się zajęcia poruszające sumienie uczniów (42%) nauczyciele starają się przeprowadzić wywiad na temat trudnej sytuacji ucznia (36%), współpracują z pedagogiem, dyrektorem (36). Wykres nr 11 Badani odpowiadając na to pytanie byli zgodni,że uczniowie za właściwe zachowanie otrzymują pochwałę przed klasą, a także wpisanie punktów dodatnich z zachowania. Uczniowie również otrzymują pochwały na apelu a także mogą otrzymać wyższą ocenę z zachowania. Nauczyciele do stosowanych nagród dla uczniów dodali również: pochwały indywidualne oraz listy pochwalne do rodziców, które wręczane są na koniec roku szkolnego. Wnioski: N-le podejmują działania mające na celu eliminowanie zagrożeń. Tylko 61% nauczycieli uważa, że działania, które podejmują są skuteczne a 34%,że czasami. Za najskuteczniejsze działania szkoły sprzyjające przestrzeganiu norm społecznych badani uznali rozmowy indywidualne z wychowawcą oraz dyżury nauczycieli na przerwach. Z uczniami, którzy zachowują się nieodpowiednio wychowawcy przeprowadzają rozmowę indywidualną lub rozmawiają z ich rodzicami. Ponadto aby zapobiec niepożądanym zachowaniom n-le dyscyplinują uczniów na bieżąco i prowadzą z nimi rozmowy, wyjaśnienia. N-le stosują nagrody dla uczniów za 11

właściwe zachowania najczęściej w postaci pochwał przed klasą lub wpisaniem punktów dodatnich za zachowanie. Rodzice uczniów wzorowo się zachowujących otrzymują listy pochwalne na koniec roku szkolnego. Nie ma zadawalającej współpracy nauczycieli z rodzicami, zwłaszcza tych uczniów, którzy sprawiają problemy wychowawcze. Skuteczność stosowanych przez nauczycieli metod i form pracy we wzmacnianiu i eliminowaniu zagrożeń, zbadano również poprzez analizę ocen z zachowania w roku szkolnym 2012/13 i 2013/14 Do tego celu wykorzystano arkusz diagnostyczny do porównania ocen z zachowania. Analizę ocen przedstawia poniższa tabela. Ocena z zachowania 20012/2013 2013/2014 Wzorowe 3 5 Bardzo dobre 4 3 Dobre 7 5 Poprawne 5 7 Nieodpowiednie 1 2 Naganne 0 0 Powyższe zestawienie pokazuje, że oceny z zachowania nie zmieniły się diametralnie ani na lepsze, ani na gorsze. Pozytywny jest fakt, że nie ma ocen nagannych a przybyło ocen wzorowych. 5. Analiza dokumentów szkolnych. Oprócz przeprowadzonych badań za pomocą ankiet, wywiadu z dyrektorem przeanalizowano pod tym kątem norm społecznych i bezpieczeństwa w szkole również wybrane dokumenty szkolne. W placówce podejmuje się działania profilaktyczne mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych 12

zachowań. W Szkolnym Programie Profilaktycznym znajdują się treści poświecone bezpieczeństwu uczniów i zapobieganiu niewłaściwym zachowaniom dostosowane do kolejnych etapów edukacyjnych. Działania te prowadzone są przez wychowawców oraz pedagoga szkolnego, czy psychologa we współpracy z instytucjami lokalnymi, np. z Komendą Powiatową Policji w Krośnie Odrzańskim, Komendą Powiatową Straży Pożarnej w Krośnie Odrzańskim, Kuratorem Sądowym. Szkoła realizuje programy, np. Szkoła bez przemocy, przeprowadzany jest cykl zajęć warsztatowych Jak żyć z ludźmi, organizowane są zajęcia z elementami socjoterapii. Ponadto dla uczniów przejawiających zachowania agresywne lub uczniów, którzy nie radzą sobie z emocjami są organizowane zajęcia indywidualne. Uczniowie zwłaszcza z gimnazjum i Szkoły Przysposabiającej do Pracy biorą udział w pogadankach z pracownikami wydziału prewencji Komendy w Powiatowej Policji w Krośnie Odrzańskim., w spotkaniach z dzielnicowym, spotkaniach z kuratorem zawodowym. W Statucie Szkoły oraz w Programie Wychowawczym znajdują się formy nagród i kar, którym podlegają wszyscy uczniowie szkoły. Szkoła posiada Katalog kar. Uczniowie opracowywali ten dokument wspólnie z wychowawcami, mogą samodzielnie wybrać dla siebie rodzaj kary. Samorząd Uczniowski jest odpowiedzialny za propagowanie w społeczności szkolnej akcji charytatywnych, np. Góra grosza oraz za włączanie się do organizacji ważnych uroczystości państwowych obchodzonych w szkole, czy imprez typowo rozrywkowych, np. dyskotek. Psycholog w tym roku szkolnym udzielał głównie wsparcia, zarówno uczniom, jak i ich rodzicom, z różnych powodów. Nie były to jednak sytuacje, których rozwiązanie wymagałoby współpracy z policją, czy kuratorem. W dzienniku pedagoga w tym roku szkolnym są dwa wpisy na temat gróźb samobójczych. Sprawy te udało się również rozwiązać pozytywnie bez udziału instytucji spoza szkoły. Wszystkie wymienione działania udokumentowane są w dziennikach lekcyjnych, dokumentacji pedagoga, psychologa, teczkach wychowawców, sprawozdaniach z pracy samorządu Uczniowskiego. W szkole ocenia się także skuteczność działań n-li oraz modyfikuje je w razie potrzeb. Zespół opiekuńczo-wychowawczy na bieżąco analizuje poszczególne przypadki zachowań uczniów, ustala indywidualne sposoby pracy z wychowankami 13

i ich rodzicami, czuwa nad ich wprowadzaniem oraz przebiegiem. Wnioski przekazywane są dyrektorowi szkoły oraz całemu Gronu Pedagogicznemu. Analizy działań zmierzających do eliminacji zagrożeń i wzmacniania pozytywnych zachowań dokonują również wychowawcy poszczególnych klas. Pedagog szkolny prowadzi zajęcia dla uczniów z problemami wychowawczym i edukacyjnymi, zakłada indywidualne teczki, w których gromadzi dokumentację zawierającą diagnozę sytuacji i problemów dziecka oraz dokumentację udzielonej mu pomocy. Pozostali nauczyciele również starają się czuwać nad prawidłowym zachowaniem uczniów. Rada pedagogiczna dwa razy w roku szkolnym dokonuje analizy ocen zachowania uczniów (podczas konferencji klasyfikacyjnych) oraz sytuacji wychowawczej w szkole (podczas konferencji plenarnych). Nauczyciele dokonują oceny skuteczności swoich działań, wspólnie konsultują ich wyniki. W razie potrzeb działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań modyfikowane są np. poprzez zmiany zapisów Statutu Szkoły, Programu Profilaktyki, Programu Wychowawczego (w ostatnim roku dokonano zmian w postaci dodania Katalogu Kar, który został opracowany wspólnie z uczniami), czy zmiany konkretnych metod pracy z uczniami. Uczniowie szkoły rzadko podejmują jakiekolwiek samodzielne inicjatywy związane z bezpieczeństwem i normami społecznymi, trudno jest więc uwzględniać je w pracy pedagogiczno-wychowawczej. V. WNIOSKI I REKOMENDACJE Wnioski: 1. Uczniowie czują się w szkole bezpiecznie, znają swoje prawa i obowiązki, wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. 2. W szkole przeprowadza się diagnozę uczniów; 3. Wszyscy nauczyciele wykorzystują wyniki diagnozy w swojej pracy. 4. Nauczyciele podejmują różnorodne działania wychowawcze i profilaktyczne w celu poprawienia bezpieczeństwa uczniów. 5. Wszyscy nauczyciele komunikują uczniom, jakich zachowań od nich oczekują. Najczęściej robią to w czasie zajęć lekcyjnych, godzin wychowawczych. 14

6. Nauczyciele chwalą pozytywne zachowania uczniów, ganią za nieodpowiednie. Starają się dodatkowo wzmocnić pozytywne zachowanie poprzez częste pochwały i nagradzanie. 7. W szkole działa system nagród i kar. Rekomendacje: 1. Należy wzmacniać obowiązujące w szkole normy społeczne, a w szczególności: dbanie o bezpieczeństwo, wystrzeganie się agresywnych zachowań i dążenie do zdobywania wiedzy; 2. Zwiększenie uwagi nauczycieli dyżurujących (korytarz, szatnia, toalety, boisko); 3. Kształtowanie właściwych postaw i wskazywanie wzorców zachowań; 4. Dążenie do skutecznego rozwiązywania problemów związanych z nieprzestrzeganiem norm społecznych (przezywanie, wyśmiewanie, obrażanie, grożenie, przemoc fizyczna); 5. Uzyskanie informacji o powodach złego samopoczucia 8% uczniów w szkole; 6. Należy w większym stopniu niż dotychczas zwiększyć rolę SU w eliminowaniu wśród uczniów zachowań niepożądanych; 7. Konsekwentne przestrzeganie systemu nagród i kar. 8. Ustalenie końcoworocznej nagrody dla uczniów wyróżniających się nienagannym zachowaniem (np. Wzór do naśladowania ); 9. Przeprowadzenie w ramach Poradnictwa dla rodziców pogadanki na temat skutecznej komunikacji z dziećmi. Należy włączyć rodziców do efektywnej współpracy, by skuteczniej eliminować zagrożenia i wzmacniać właściwe zachowania. 15

Organizacja pracy świetlicy szkolnej i atrakcyjność organizowanych w niej zajęć III. PROBLEMATYKA EWALUACJI : 1. Czy atmosfera pracy świetlicy szkolnej jest przyjazna dzieciom? 2. Jakie zajęcia zapewnia dzieciom świetlica szkolna? 3. W jakim stopniu przestrzegane są procedury zapewniające dzieciom bezpieczeństwo? 4. Czy społeczne zapotrzebowanie na opiekę w świetlicy jest zaspokojone? IV. INFORMACJE DOTYCZĄCE EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ 1. Wskazanie źródeł informacji o jakości pracy w obszarach objętych ewaluacją: uczniowie nauczyciel świetlicy analizy dokumentów 2. Opis metod i narzędzi badawczych wykorzystanych przy ewaluacji: ankieta kwestionariusz dla uczniów arkusz diagnostyczny organizacji świetlicy kwestionariusz dla nauczyciela świetlicy analiza dokumentów: Karta zgłoszenia dziecka do świetlicy szkolnej, Dziennik zajęć świetlicowych, Sprawozdanie nauczyciela świetlicy, Plany pracy świetlicy, Zakładka na stronie internetowej szkoły. V. OPIS WYNIKÓW I ICH INTERPRETACJA Ewaluacja wewnętrzna w tym obszarze polegała na zaplanowanym zbieraniu oraz przetwarzaniu informacji o warunkach, przebiegu i skuteczności działań. W trakcie badania (ewaluacji) zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł np.: ankiety dla uczniów, arkusza diagnostycznego dla nauczyciela świetlicy, analizy dokumentów: Karta zgłoszenia dziecka do świetlicy szkolnej, Dziennik zajęć 16

świetlicowych, Sprawozdanie nauczyciela świetlicy, Plany pracy świetlicy, Zakładka na stronie internetowej szkoły. 1. Analiza kwestionariusza dla uczniów Informacje na temat organizacji pracy świetlicy i atrakcyjności organizowanych w niej zajęć uzyskano poprzez ankietowanie grupy 29 uczniów, korzystających ze świetlicy szkolnej. Odpowiedzi ankietowanych: 1. Jak często korzystasz ze świetlicy? A. sporadycznie (1, 2 dni w tygodniu) 55% B. często (3 dni w tygodniu) 10% C. regularnie (4, 5 dni w tygodniu)- 14% D. każdego dnia przed zajęciami i po zajęciach 21% 2. Dokończ zdanie: Podczas zajęć w świetlicy, według Ciebie... A. jest ciasno 31% B. jest wystarczająco miejsca dla każdego 69% 3. Czy podczas zajęć w świetlicy bawisz się i pracujesz w tej samej grupie uczniów? A. tak 80% B. nie 17% C. rano jestem w innej grupie, a po swoich zajęciach w swojej grupie 3% 4. Zaznacz stwierdzenia z którymi się zgadasz: A. zajęcia są ciekawe 28% B. zajęcia są nudne 1% C. nauczyciel zawsze sprawdza listę obecności 21% D. rozwijam swoje zainteresowania 18%, E. odrabiam pracę domową- 11% F. bawię się 15% G. robię to, na co mam ochotę 6% H. nudzę się, ale muszę tam być -0% 5. Na zakończenie dnia, po zajęciach w świetlicy, wracam do domu: A. z rodzicami lub opiekunami 10% 17

B. samodzielnie 10% C. busem szkolnym 80% 6. Jeśli wracasz do domu busem, to kto odprowadza Cię do busa szkolnego? A. nauczyciel świetlicy 23% B. pracownik obsługi 4% C. idę samodzielnie 73% D. pomoc n-la 0% E. pielęgniarka 0% 6. Zakreśl stwierdzenia dotyczące Twojej świetlicy: A. chętnie uczęszczam do świetlicy - 36% B. niechętnie uczęszczam do świetlicy - 8% C. moja świetlica jest czysta, estetyczna 30% D. moja świetlica jest zaniedbana 0% E. moja świetlica ma dobre wyposażenie (zabawki, pomoce naukowe itd.)- 26% F. moja świetlica jest słabo wyposażona 0% 7. Wymień najfajniejsze zajęcia w świetlicy, w których brałeś udział. A. filmy 23%. B. konkursy plastyczne 19% C. zajęcia plastyczne 38% D. zabawy 10% E. zajęcia sportowe 10% 8. Dokończ zdanie Gdyby to zależało ode mnie spędzał(a)bym w świetlicy? A. więcej czasu- 34% B. tyle samo czasu co teraz 59% C. mniej czasu 7%, D. w ogóle bym tam nie chodził -0% Analizując wyniki ankiety można stwierdzić, że: ٧ najwięcej uczniów korzysta ze świetlicy sporadycznie 55%, natomiast 21% spędza w niej czas każdego dnia ٧ w świetlicy jest wystarczająco miejsca dla każdego ٧ uczniowie pracują najczęściej w tych samych grupach osób 18

٧ wg uczniów zajęcia w świetlicy są ciekawe, rozwijają w niej swoje zainteresowania, bawią się ٧ aż 80% uczniów po zajęciach w świetlicy wraca busem do domu ٧ do busa uczniowie chodzą samodzielnie 73%, tylko 23% wskazało, że odprowadza ich nauczyciel świetlicy ٧ uczniowie chętnie uczęszczają do świetlicy, tylko 8% niechętnie uczęszcza na zajęcia świetlicowe ٧ zdaniem uczniów świetlica jest czysta i ma dobre wyposażenie ٧ najbardziej uczniowie lubią zajęcia plastyczne oraz oglądać filmy ٧ zdaniem 59% ankietowanych spędziłoby w świetlicy tyle samo czasu, natomiast 34% respondentów mogłoby w niej spędzić więcej czasu. 2. Analiza kwestionariusz dla nauczyciela świetlicy: Na podstawie analizy kwestionariusza stwierdzono, że: ٧ w szkole jest etat nauczyciela świetlicy, wynosi 14/25 ٧ godziny zajęć realizują nauczyciele na podstawie art. 42 KN ٧ godziny pracy świetlicy są dostosowane dla uczniów, którzy muszą dłużej przebywać w szkole ze względu na czas pracy ich rodziców, organizację dojazdu do szkoły lub inne okoliczności wymagające zapewnienia uczniowi opieki w szkole ٧ świetlica wyposażona jest w sprzęt audiowizualny oraz różnorodne pomoce dydaktyczne (książki, gry, puzzle, zabawki, klocki, gry edukacyjne, przybory plastyczne) ٧ w świetlicy realizowane są zajęcia rozwijające zainteresowania, sportoworuchowe, artystyczne, plastyczne, przygotowujące do zajęć edukacyjnych 3. Analiza dokumentów: 19

Analiza dokumentów dotyczyła informacji na temat organizacji pracy świetlicy w szkole. Przeanalizowano: Kartę zgłoszenia dziecka do świetlicy szkolnej, Dziennik zajęć świetlicowych, Sprawozdanie nauczyciela świetlicy, Plany pracy świetlicy, Zakładkę na stronie internetowej szkoły. Na podstawie przeprowadzonej analizy dokumentów stwierdzono, że: ٧ wszystkie dzieci wymagające opieki świetlicowej są przyjęte do świetlicy ٧ Plan dydaktyczno-wychowawczy świetlicy szkolnej i Plan pracy świetlicy są dostosowane do oczekiwań i zainteresowań uczniów ٧ wyposażenie świetlicy jest estetyczne i dostosowane dla realizacji planów pracy, stale uzupełniane nowymi pomocami dydaktycznymi ٧ wychowankowie świetlicy biorą udział w różnych konkursach (najczęściej są to konkursy plastyczne) i osiągają sukcesy VI. WNIOSKI I REKOMENDACJE Wnioski: 1. W szkole funkcjonuje świetlica dla uczniów Szkoły Podstawowej i dla uczniów Gimnazjum. 2. Młodsze dzieci chętnie uczęszczają do świetlicy. 3. Godziny pracy świetlicy dostosowane są do organizacji dowożenia uczniów oraz dla uczniów, którzy muszą przebywać dłużej w szkole. 4. W świetlicy prowadzone są zajęcia: rozwijające zainteresowania, sportoworuchowe, artystyczne, plastyczne, przygotowujące do zajęć edukacyjnych. 5. Atmosfera pracy świetlicy szkolnej jest przyjazna dzieciom. 6. Świetlica szkolna jest systematycznie doposażona w pomoce dydaktyczne z budżetu szkoły, projektów realizowanych w szkole. Rekomendacje: 20

1. Dostosować ofertę zajęć świetlicowych do oczekiwań uczniów klas starszych. 2. Poczynić starania, aby uczniowie pod opieką nauczyciela byli doprowadzani do busów, którymi odjeżdżają. 21