SYLABUS 1.Nazwa przedmiotu Metodologia ekonomii 2.Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Katedra Ekonomiki i Zarządzania Katedra Mikroekonomii 3.Kod przedmiotu E/II/GRiL/C.3 4.Studia Kierunek studiów/specjalność Poziom Forma studiów Ekonomia/Gospodarka regionalna i lokalna Studia drugiego stopnia Studia stacjonarne i niestacjonarne 5.Rodzaj przedmiotu specjalistyczny 6.Rok i semestr studiów I/1 7.Imię i nazwisko koordynatora Prof. UR dr hab. Eliza Frejtag- Mika przedmiotu 8.Imię i nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) zajęcia Prof. UR dr hab. Eliza Frejtag- Mika Dr Tadeusz Pliszka z przedmiotu 9.Cele zajęć z przedmiotu Wprowadzenie studentów w problematykę dyskusji nad metodologicznymi podstawami współczesnej ekonomii, obejmującej dorobek głównych nurtów, kierunków i szkół rozwijanych w ostatnim stuleciu. Słuchacze zapoznają się z różnorodnością w podejściu do programów badawczych teorii ekonomii, ze złożonością metod badawczych, a także z ograniczeniami poznawczymi ludzi i poznania naukowego. Poznają również podstawy epistemologiczne, mające zastosowanie w teorii ekonomii, jak również zagadnienia praktyczno-organizacyjne służące poszukiwaniu efektywnych sposobów zdobywania wiedzy, prowadzenia własnych prac badawczych, prezentowania ich rezultatów i stosowania w praktyce zawodowej i życiu codziennym, zrozumieniu złożoności sposobów badań zjawisk i procesów społecznoekonomicznych wynikających ze stochastycznego ich charakteru i probabilizmu. Ponadto celem ćwiczeń jest motywowanie studentów do formułowania własnych ocen i poglądów, kształtowanie umiejętności korzystania z literatury przedmiotu oraz jej krytycznej oceny. 10.Wymagania wstępne Opanowanie teorii ekonomii w zakresie przewidzianym programem studiów ekonomicznych. Student powinien posiadać umiejętność stosowania narzędzi analizy ekonomicznej oraz wiedzę na poziomie licencjackim inspirującą do formułowania ekonomicznych problemów badawczych. 11.Efekty oraz ich powiązanie z kierunkowymi efektami Wiedza: W1 Efekt Rozpoznaje podstawy metodologiczne współczesnej ekonomii oraz metody prowadzenia badań ekonomicznych. K_W01 W2 W3 Zna podstawy sztuki opracowywania rozpraw naukowych z zakresu ekonomii oraz warsztatu wyjaśniania procesów przyczynowoskutkowych zachodzących w gospodarce. Identyfikuje kryteria oceniania procesów badawczych oraz wyników badań z punktu widzenia spełniania kryteriów poznania naukowego, a przez to otrzymuje wiedzę stanowiącą podstawę do oceny krytycznej dorobku naukowego. K_W03 K_W04
Umiejętności: Efekt U1 Analizuje w sposób pogłębiony zjawiska i procesy społeczno- K_U01 gospodarcze. U2 Potrafi przeprowadzić krytyczną refleksję nad ekonomią jako nauką. K_ U03 U3 Samodzielnie identyfikuje i formułuje ekonomiczne problemy K_U10 badawcze, rzetelnie opracowuje hipotezy badawcze oraz weryfikuje je. U4 Ma umiejętność przygotowania różnych typów naukowych prac pisemnych K_U11 Kompetencje społeczne: Efekt K1 Potrafi pracować w grupie formułując wspólnie przykładowy temat badawczy oraz opracowując metodykę badań, a także prezentację multimedialną, przyjmując współodpowiedzialność za zrealizowanie powierzonego zadania. K2 Chętnie identyfikuje problemy badawcze oraz podaje obiektywne ich rozstrzygnięcie. 12.Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin i sposób ich realizacji Ćwiczenia 30 godz./18 godz. 13.Treści programowe B. Problematyka ćwiczeń Treści merytoryczne Wprowadzenie do metodologii ekonomii Prezentacja zakresu tematycznego przedmiotu, literatury i warunków jego zaliczenia. Ekonomia jako nauka w aspekcie epistemologicznym. Spory wokół definiowania ekonomii, główny problem badawczy ekonomii. Metodologia ekonomii a cechy poznania naukowego. Sprzeczności między podmiotem a przedmiotem poznania- ograniczenia informacyjne i emocjonalne ludzi, ograniczenia poznawcze. Wyjaśnianie w ekonomii. Ekonomia a interesy. Prognozowanie w świetle ograniczeń poznania naukowego. Racjonalność nauki i prawda- problem ocen i wartościowania w ekonomii Pozytywizm, weryfikacjonaliści, falsyfikacjonaliści. Racjonalność nauki. Współczesna filozofia nauki. Relacje między filozofią poznania a teorią i praktyką ekonomii. Koncepcja homo economicus i indywidualizmu metodologicznego w ekonomii. Ekonomia pozytywna a ekonomia normatywna. Związki między moralnością a etyką w ekonomii. Fundamentalne błędy ekonomii jako nauki i mądrości obiegowej- studia przypadków w oparciu o literaturę. Struktura procesu poznawczego Formułowanie problemu badań, tez, hipotez oraz celów badań naukowych. Definiowanie w nauce. Funkcje klasyfikowania i porządkowania istniejących rezultatów badań. Praktyczne problemy doboru metody, technik i narzędzi analizy obiektu badań, opracowania procedury badawczej, przeprowadzenia badań, porządkowania wyników badań, ich kontroli i analizy prezentacji wyników. Formułowanie wniosków. K_K01 K_K06 Liczba godz. stacj. niest.
Modele w naukach ekonomicznych Cele, rodzaje, sposoby konstruowania i ułomności modeli ekonomicznych. Granice, koszty i korzyści stosowania modeli ekonomicznych w praktyce. Studia przypadków a modele ekonomiczne w rozwiązywaniu problemów praktyki i teorii. Metodologiczna ocena głównych szkół ekonomii Ocena neoklasycznego programu badawczego: teorii zachowania konsumenta, teorii firmy, równowagi ogólnej, funkcji produkcji i produktywności krańcowej. Metodologiczna ocena keynesizmu i monetaryzmu. Metodologia współczesnej ekonomii- ocena nowej teorii wzrostu. Znaczenie metod ilościowych i matematyki. Kryzys współczesnej ekonomii: nieliniowe wyzwania dla ekonomii XXI wieku, "zmierzch Homo Economicus" i wyzwania dla ekonomii zrównoważonego i zintegrowanego rozwoju. Racjonalność w ekonomii a teoria decyzji w naukach społecznych i w praktyce Studia przypadków praktyki i teorii ekonomicznych (keynesizmu, ekonomii neoklasycznej, liberalizmu, racjonalnych oczekiwań, instytucjonalizmu, ekonomii podaży, ekonomii marksistowskiej. Społeczny kontekst i retoryka ekonomii Metodologia ekonomii wobec cykliczności w procesach społecznoekonomicznych (cykli wzrostu, rozwoju, postępu, technologicznych, i cywilizacyjnych).ekonomia wyjaśniająca funkcjonowanie gospodarki opartej na wiedzy i społeczeństwa informacyjnego. Bariery stosowania nowej wiedzy w praktyce, problemy konwergencji, rozwoju kapitału ludzkiego, sprawiedliwych nierówności w najnowszych programach badawczych. Nowa ekonomia rodziny. Tworzenie ekonomicznych publikacji naukowych Sposoby stawiania pytań w badaniu naukowym. Metody badań faktualnych i zbierania danych ekonomicznych. Przygotowanie, analiza, kwalifikacja danych i przetwarzanie informacji. Podstawy analizy ilościowej. Statystyka w naukach ekonomicznych. Błędy w rozumowaniach naukowych. Analiza tekstówwykrywanie błędów w rozumowaniach oraz błędnych wypowiedzi w tekstach ekonomicznych. Wymogi formalne tekstów naukowych Charakterystyka publikacji (oryginalnych, przeglądowych, eksperymentalnych, teoretycznych, popularno-naukowych, recenzji, krytyki, polemiki, podręczników, skryptów). Praca magisterska i licencjacka na tle publikacji naukowych Format i układ stron, tabel, wykresów i ilustracji, liczb, wzorów i symboli, obcych alfabetów, znaków diakrytycznych i transliteracji, nazw geograficznych, odmiany nazwisk obcojęzycznych, cytowania, przypisów i bibliografii. Korekta i adiustacja techniczna. 4 3 4 1 Suma godzin 30 18 14.Metody dydaktyczne Ćwiczenia z wykorzystaniem technik audiowizualnych, obejmujące: dyskusję kierowaną, analizę i interpretację tekstów źródłowych w czasopismach i dziennikach ekonomicznych, zespołowe konfrontowanie wiedzy teoretycznej ze studiami przypadków uczącymi warsztatu badawczego w ekonomii, prezentację głównych tez indywidualnego projektu (pracy domowejw formie eseju), rozwiązywanie zadań badawczych, konsultacje. 15.Sposób(y) i forma(y) zaliczenia Zaliczenie: - kolokwium zawierające pytania testowe oraz problemowe, - samodzielnie wykonana domowa praca pisemna, - aktywne uczestnictwo w dyskusjach podczas ćwiczeń. 16.Metody i kryteria oceny
Efekt Forma realizacji zajęć Sposób weryfikacji efektu K_W01 ćwiczenia Ocena umiejętności analizowania i rozumienia zjawisk i procesów zachodzących w skali mikroekonomicznej w wypowiedzeniach ustnych, kolokwium, w pracy domowej, ocena aktywności na zajęciach W1 ćwiczenia Kolokwium, praca domowa W2 ćwiczenia Kolokwium, praca domowa W3 ćwiczenia Kolokwium, praca domowa U1 ćwiczenia Kolokwium, praca domowa U2 ćwiczenia Kolokwium, praca domowa U3 ćwiczenia Kolokwium, esej, prezentacja multimedialna, ocena aktywności na ćwiczeniach U4 ćwiczenia Kolokwium, praca domowa (esej) K1 ćwiczenia Ocena pracy grupowej podczas opracowania wspólnej pracy domowej oraz stopnia współodpowiedzialności za zrealizowanie powierzonego zadania K2 ćwiczenia Ocena gotowości podjęcia identyfikacji problemów badawczych oraz podawania obiektywnych ich rozstrzygnięć 17.Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych w godzinach oraz punktach ECTS Aktywność Liczba godzin/nakład pracy studenta Studia stacjonarne Studia niestacjonarne ćwiczenia 30 18 przygotowanie do ćwiczeń i prac audytoryjnych 25 32 udział w konsultacjach 2 4 czas na napisanie metodyki pracy badawczej/eseju 28 29 przygotowanie do kolokwium 15 17 SUMA GODZIN 100 100 LICZBA PUNKTÓW ECTS 4 4 Suma godzin pracy studenta w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem 3250 22 32 18.Język wykładowy polski 19.Praktyki zawodowe w ramach przedmiotu - 20.Literatura Literatura podstawowa: 1. S. Stachak, Podstawy metodologii nauk ekonomicznych, Wydawnictwo Difin, Warszawa, 2013. 2. K. Kuciński, Metodologia nauk ekonomicznych, Wydawnictwo Difin, Warszawa,2010. 3. J. Godłów-Lebiędż, Współczesna ekonomia. Ku nowemu paradygmatowi, Academia Oeconomica, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa, 2010, rozdział pierwszy. 4. H. G. Adamkiewicz- Drwiłło, Współczesna metodologia nauk ekonomicznych, TNOiK,,Dom Organizatora, Toruń 2008. 5. S.Stachak, Podstawy metodologii nauk ekonomicznych, Książka i Wiedza, Warszawa, 2003. 6. M. Blaug, Metodologia ekonomii, PWN, Warszawa 1995.
Literatura uzupełniająca: 1. T. Sedlacek, D. Orrell, Zmierzch Homo Economicus, Wydawnictwo Studio EMKA, 2012. 2. Sławińska M., Witczak H. (red.), Podstawy metodologiczne prac doktorskich w naukach ekonomicznych, PWE, Warszawa 2008. 3. A.,Wojtyna, Ewolucja keynesizmu a główny nurt w ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000. 4. K. Konecki, Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Wydawnictwo Nauk. PWN, Warszawa, 2000. 5. T. Mayer, Prawda kontra precyzja w ekonomii, W.N. PWN, 1996. Podpis koordynatora przedmiotu Podpis kierownika jednostki