SYLABUS. 1. Nazwa przedmiotu Finanse publiczne i rynki finansowe 2. Nazwa jednostki prowadzącej Katedra Finansów

Transkrypt

1 SYLABUS 1. Nazwa przedmiotu Finanse publiczne i rynki finansowe 2. Nazwa jednostki prowadzącej Katedra Finansów przedmiot 3. Kod przedmiotu E/I/B.6 4. Studia Kierunek studiów/specjalność Poziom Forma studiów Ekonomia Studia pierwszego stopnia Studia stacjonarne i niestacjonarne 5. Rodzaj przedmiotu kierunkowy 6. Rok i semestr studiów I/2 7. Imię i nazwisko koordynatora prof. UR dr hab., Ryszard Kata przedmiotu 8. Imię i nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) zajęcia z przedmiotu prof. UR dr hab. Ryszard Kata dr Ewelina Rabiej 9. Cele zajęć z przedmiotu Celem przedmiotu jest zapoznanie studenta z funkcjonowaniem złożonego systemu finansowego gospodarki rynkowej, którego integralną częścią jest sektor finansów publicznych. Celem jest także dostarczenie wiedzy i umiejętności w zakresie funkcjonowania sektora finansów publicznych oraz rynków finansowych. Określenie funkcji i zadań sektora finansów publicznych i rynkowego systemu finansowego w gospodarce oraz ich wzajemnych powiązań i współzależności. W warstwie teoretycznej zapoznanie studentów z najważniejszymi teoriami z zakresu finansów i bankowości, w tym teorią finansów publicznych. Zasadnicze cele wspólne dla ów i ćwiczeń: - prezentacja podstawowych kategorii i pojęć z zakresu finansów oraz instytucji, norm i instrumentów tworzących systemu finansowy (w tym system finansów publicznych), - poznanie i zrozumienie powiązań finansów publicznych z gospodarką rynkową, a także roli państwa i samorządów terytorialnych w gospodarce, - kształtowanie umiejętności swobodnego posługiwania się podstawowymi kategoriami finansów, - wypracowanie umiejętności analizy struktur budżetu oraz procesów zachodzących w sektorze finansów publicznych i na rynkach finansowych, - wypracowanie umiejętności interpretacji podstawowych danych makro i mikroekonomicznych ze sfery gospodarki budżetowej, samorządu terytorialnego i rynków finansowych, - rozpoznawanie i ocena zmian zachodzących w systemie finansów publicznych i funkcjonowaniu rynkowego sektora finansowego oraz ich konsekwencji społeczno-gospodarczych. 10. Wymagania wstępne Pozytywne zaliczenie z Mikroekonomii wskazujące na posiadanie podstawowej wiedzy ekonomicznej (problemy, kategorie, prawa) oraz umiejętności interpretacji zjawisk ekonomicznych. 11. Efekty oraz ich powiązanie z obszarowymi i kierunkowymi efektami Wiedza: W1 Efekt Definiuje i opisuje podstawowe kategorie finansowe (pieniądz, dochody, wydatki, przychody, rozchody, instrumenty finansowe).

2 W2 Charakteryzuje (od strony podmiotowej i przedmiotowej) podstawowe rynki finansowe (pieniężny, depozytowo-kredytowy, kapitałowy). Charakteryzuje ogniwa systemu finansowego i ich powiązania. Wyjaśnia mechanizmy funkcjonowania sektora finansów publicznych. Rozpoznaje i interpretuje procesy zachodzące w sektorze budżetowym i na rynkach finansowych. W3 Rozpoznaje wzajemne powiązania i zależności między sektorem budżetowym a gospodarką. Dostrzega i potrafi opisać zależności pomiędzy sektorem finansów publicznych a rynkowym systemem finansowym. Umiejętności: Efekt U1 Klasyfikuje i charakteryzuje transfery finansowe w gospodarce. Określa zwrotne i bezzwrotne źródła gromadzenia i wydatkowania środków finansowych przez różne podmioty prowadzące gospodarkę finansową. U2 Przewiduje makroekonomiczne skutki określonych decyzji w zakresie polityki fiskalnej i monetarnej. Wyprowadza wnioski na podstawie analizy określonych procesów społeczno-gospodarczych dla sytuacji sektora finansów publicznych. Mierzy udział sektora budżetowego w alokacji i redystrybucji zasobów. U3 Kalkuluje mikroekonomiczne konsekwencje zmian w systemie podatkowym, systemie ubezpieczeń emerytalnych i innych. Przewiduje konsekwencje zmian w otoczeniu makroekonomicznym i społecznym (np. zmiany demograficzne) dla finansów samorządów terytorialnych oraz systemu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. Kompetencje społeczne: Efekt K1 Posiada świadomość złożoności i współzależności wielu procesów w sferze gospodarki budżetowej, rynków finansowych i gospodarki realnej. Zachowuje krytycyzm i niezależność myślenia w ocenie analizowanych problemów. K2 Akceptuje różne perspektywy poznawcze zjawisk finansowych i gospodarczych oraz formułuje własne sądy. Posiada umiejętność do współdziałania z innymi oraz sprawność komunikowania. 12. Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin i sposób ich realizacji Wykład 15 godz./12 godz. Ćwiczenia audytoryjne 15 godz./12 godz. 13. Treści programowe A. Problematyka ów Treści merytoryczne 1. Podstawowe pojęcia z dziedziny finansów. Ogniwa systemu finansowego kategorie: finanse, gospodarka i polityka finansowa, system finansowy; zwrotne i bezzwrotne źródła gromadzenia i wydatkowania środków finansowych; rodzaje strumieni finansowych w gospodarcze; ogniwa i modele systemu finansowego. K_W05 K_W06 K_W03 K_W06 K_W10 K_U03 K_U09 K_U03 K_U05 K_U08 K_U12 K_U02 K_U06 K_U07 K_U08 K_U13 K_K02 K_K03 K_K05 K_K07 K_K01 K_K03 K_K04 K_K07 Liczba godz. stacj. niest.

3 2. Problematyka budżetu państwa. Zasady gospodarki budżetowej państwa podstawowe kategorie budżetowe (dochody, wydatki, przychody, rozchody budżetowe); problem równoważenia budżetu, deficyt budżetowy; zasady gospodarki budżetowej; procedura budżetowa. 3. Pojęcie i formy dochodów publicznych. Polityka fiskalna charakterystyka dochodów publicznych (ich form, źródeł i struktury); istota, cele i narzędzia polityki fiskalnej; podatek jako kategoria ekonomiczna, podział podatków, teorie podatkowe, ekonomiczne skutki podatków, krzywa Laffera i jej interpretacja. 4. System zabezpieczenia społecznego ubezpieczenia społeczne i pomoc społeczna; ubezpieczenia zdrowotne; system ubezpieczeń emerytalno-rentowych aspekty teoretyczne, ramy instytucjonalne, problemy w Polsce i na świecie. 5. Wydatki publiczne. Deficyt budżetowy i dług publiczny charakterystyka wydatków publicznych; wydatki a dobra publiczne, teorie w zakresie wydatków publicznych, przyczyny wzrostu wydatków publicznych; konsekwencje i źródła finansowania deficytu budżetowego i długu publicznego. 6. Rynek pieniężny, instrumenty rynku pieniężnego. Polityka pieniężna banku centralnego - rynek pieniężny - funkcje, uczestnicy, instrumenty finansowe; funkcje banku centralnego, cele i instrumenty polityki monetarnej. 7. System bankowy. Struktura i znaczenie w systemie gospodarczym funkcje i struktura systemu bankowego, rodzaje banków; otoczenie instytucjonalne sektora bankowego; stabilność systemu bankowego i jego znaczenie dla realnej gospodarki; rozwój sektora bankowego w Polsce. 8. Rynek kapitałowy funkcje i struktura rynku kapitałowego, instrumenty rynku kapitałowego; instytucjonalne formy rynku papierów wartościowych. B. Problematyka ćwiczeń Treści merytoryczne 1 1 Suma godzin Pojęcie i funkcje finansów publicznych elementy składowe finansów publicznych (podsektory) i ich wzajemne powiązania; mechanizm finansowania i wydatki sektora finansów publicznych, zasada funduszów; funkcje: alokacyjna, redystrybucyjna, stabilizacyjna, kontrolna. 2. Pojęcie i cechy budżetu. Procedura budżetowa. Zasady budżetowania elementy konstrukcji budżetu; równowaga budżetowa a deficyt budżetowy; konsekwencje zasad budżetowych; charakterystyka procedury budżetowej; budżet liniowy, zadaniowy, operacyjny i mieszany. 3. System podatkowy - cechy podatków i opłat; elementy konstrukcji podatku; charakterystyka polskiego systemu podatkowego. 4. Ubezpieczenia społeczne i gospodarcze charakterystyka składek w ramach ubezpieczeń społecznych oraz świadczeń; trzy filary ubezpieczeń emerytalnych w Polsce; wyzwania przed systemem ubezpieczeń emerytalnych i rentowych; charakterystyka rynku ubezpieczeń gospodarczych. 5. Finanse samorządu terytorialnego szczeble samorządu terytorialnego i ich zadania, źródła finansowania zadań lokalnych i regionalnych; samodzielność finansowa i zadłużenie JST; ocena gospodarki finansowej JST w kontekście kreowania rozwoju lokalnego i regionalnego. 6. Charakterystyka działalności operacyjnej banków - rodzaje operacji bankowych; ryzyko bankowe - podział i charakterystyka; klasyfikacja kredytów bankowych; determinanty jakości portfela kredytowego; struktura wyników finansowych banków, trendy w rozwoju banków. 7. Rynek depozytowo-kredytowy. Rynek funduszy inwestycyjnych - kredytowanie ludności i przedsiębiorstw przez banki; rynek depozytowy; poziom pokrycia kredytów depozytami w bankach; podział i charakterystyka funduszy inwestycyjnych, rozwój rynku funduszy inwestycyjnych w Polsce. Liczba godz. stacj. niest.

4 8. Rynek instrumentów pochodnych i rynek walutowy funkcje, uczestnicy, 1 1 rodzaje instrumentów, problemy (spekulacja, asymetria informacji itd.). Suma godzin Metody dydaktyczne Wykład z prezentacją multimedialną. Ćwiczenia obejmują dyskusję moderowaną, analizę i interpretację danych źródłowych (statystycznych), rozwiązywanie zadań, analizę studium przypadku, przygotowywanie referatów, pracę zespołową. 15. Sposób(y) i forma(y) zaliczenia Zaliczenie ćwiczeń - ocena z testu pisemnego (test zaliczeniowy z pytaniami otwartymi) skorygowana o ocenę aktywności na zajęciach (m.in. przygotowanych referatów i ich prezentacji). Zaliczenie u - zaliczenie testu pisemnego (końcowy test zaliczeniowy obejmuje zarówno zagadnienia podejmowane na ch jak i na ach). 16. Metody i kryteria oceny Efekt Forma realizacji zajęć Sposób weryfikacji efektu W1 pisemny test zaliczeniowy W2 referat z prezentacją, test zaliczeniowy W3 ocena aktywności studenta (udział w dyskusji na ch), test zaliczeniowy U1 ocena aktywności studenta, test zaliczeniowy U2 ocena umiejętności dokonywania analiz U3 referat z prezentacją, udział w dyskusji, test zaliczeniowy K1 obserwacja postawy i ocena prezentowanego stanowiska/opinii K2 obserwacja postawy i ocena prezentowanego stanowiska/opinii 17. Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych w godzinach oraz punktach ECTS Aktywność Liczba godzin/nakład pracy studenta Studia stacjonarne przygotowanie do ćwiczeń udział w konsultacjach 8 8 czas na napisanie referatu/eseju przygotowanie do testu zaliczeniowego udział w zaliczeniu SUMA GODZIN LICZBA PUNKTÓW ECTS 4 4 Studia niestacjonarne Suma godzin pracy studenta w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem Język owy polski 19. Praktyki zawodowe w ramach przedmiotu Literatura Literatura podstawowa: 1 Owsiak S., Finanse publiczne. Teoria i praktyka, WN PWN, Warszawa Czekaj J. (red.), Rynki, instrumenty i instytucje finansowe, WN PWN Żyżyński J., Budżet i polityka podatkowa. Wybrane zagadnienia, WN PWN, Warszawa 2009.

5 Literatura uzupełniająca: 1 Podstawka M.(red.), Finanse. WN PWN, Warszawa Dębski W., Rynek finansowy i jego mechanizmy. Podstawy teorii i praktyki, WN PWN, Warszawa Korenik D., Korenik S., Podstawy finansów, WN PWN, Warszawa Zaleska M. (red.), Współczesna bankowość, Difin, Warszawa Podpis koordynatora przedmiotu Podpis kierownika jednostki