SCENARIUSZ zajęć otwartych przeprowadzonych z uczniem Grzegorzem Kuczyńskim skierowanych do nauczycieli stażystów i kontraktowych przeprowadzonych dnia 24 IV 2003 r. Temat: Pierwsze wiosenne kwiaty. Relaks jako forma łagodzenia objawów nadpobudliwości psychoruchowej. Przewidywany czas zajęć: 2 godziny lekcyjne. Prowadząca zajęcia: mgr Jolanta Hoppe Cele: 1. Operacyjne: obserwacja zmian zachodzących wiosną w przyrodzie, Metody: Środki dydaktyczne: rozpoznawanie i nazywanie cech pory roku- wiosny; rozpoznawanie i nazywanie charakterystycznych zmian wwyglądzie roślinności, kształtowanie właściwego stosunku do środowiska przyrodniczego, utrwalanie i doskonalenie umiejętności percepcyjnych, koncentracji i uwagi, wzbogacanie słownictwa rozwijanie mowy biernej i czynnej. 2. Rewalidacyjne: relaks jako forma łagodzenia objawów związanych z nadpobudliwością psychoruchową, rozwijanie i doskonalenie czynności poznawczych porównywanie, dobieranie, wskazywanie podobieństw i różnic, odkrywanie cech przedmiotów, rozwijanie i doskonalenie czynności manipulacyjnych, stymulacja zmysłów. 1. Oglądowa. 2. Słowna. 3. Zajęć praktycznych. 1. Ilustracje przedstawiające wiosenną roślinność. 2. Plansza z krzyżówką. 3. Wiersz Juliana Tuwima Cuda i dziwy. 4. Zagadka wiosenna. 5. Plansza przedstawiająca wiosenne kwiaty objęte ochroną. 6. Materac.
Przebieg zajęć 1. Przywitanie się z uczniem. 2. Przedstawienie zaproszonych gości. 3. Krótka charakterystyka ucznia. Grzegorz ma 16 lat, jest upośledzony umysłowo w stopniu umiarkowanym, realizuje program przeznaczony dla II klasy gimnazjum dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębszym. Zajęcia rewalidacyno-wychowawcze prowadzę w Szkole Podstawowej w Stołcznie. Ma poważną wadę wzroku, jest nadpobudliwy psychoruchowo co szczególnie nasila się w okresie dojrzewania. W wyniku nadpobudliwości występują trudności w koncentracji uwagi, bardzo łatwo się rozprasza, ciągle się spieszy, ma lekceważący stosunek do wykonywanych czynności. W pracy z nim szczególny nacisk kładę na realizację obszaru oddziaływania funkcjonowanie w środowisku w tym między innymi: doskonalenie czynności samoobsługowych, utrwalenie nawyków związanych z higieną i kulturą osobistą, zdobycie i ukształtowanie umiejętności współżycia w grupie, ukształtowanie umiejętności i nawyków poprawnego zachowania się w miejscach publicznych i środkach komunikacji. 4. Wyjście przed budynek szkoły. Obserwacja zmian w wyglądzie drzew, krzewów, kwiatów. Zwrócenie uwagi na inne cechy wiosennej pogody, podwyższenie temperatury powietrza, odgłosy ptaków, zieleń trawy, zapach kwitnącej roślinności itp. a także konieczność dostosowywania ubioru do pory roku. 5. Powrót do klasy. 6. Przypomnienie zjawisk obserwowanych podczas spaceru. Wskazywanie roślin, zwierząt oraz przedmiotów charakterystycznych dla wiosennego krajobrazu na ilustracjach. 7. Krzyżówka z hasłem. 8. Porównywanie obrazków o tematyce wiosennej odszukiwanie różnic i wskazywanie ich. 9. Przedstawienie wiersza: CUDA I DZIWY Spadł kiedyś w lipcu śnieżek niebieski, szczekały ptaszki, ćwierkały pieski. Fruwały krówki
nad modrą łąką, śpiewało z nieba zielone słonko. Julian Tuwim Głośne czytanie ze zrozumieniem tekstu. Powiedz, ile zmyślonych, śmiesznych wiadomości jest w tym wierszyku. A jak jest naprawdę? Przepisz i dokończ. Śnieg pada w.... Śnieg jest.... Ptaki.... Psy.... Krowy... się na łące. Słonko nie jest.... 10. Rozwiązanie zagadki: Jeszcze śpi wszystko, co żyje, jeszcze nic nie rośnie, aonśmiało śnieg przebije -powie nam o wiośnie! 11. Przedstawienie planszy z ilustracjami chronionych wiosennych kwiatów. Utrwalanie nazw kwiatów objętych ochroną. 12. Przeprowadzenie ćwiczeń relaksacyjnych według schematów przedstawionych na poniższym obrazie. Ćwiczenia mają na celu obniżenie napięcia oraz ukierunkowanie nadmiaru energii wynikającej z nadpobudliwości psychoruchowej.
13. Przypomnienie tematu zajęć. Podsumowanie wiadomości oraz podanie pracy domowej. 14. Pożegnanie z uczniem. 15. Omówienie zajęć z ojcem ucznia oraz nauczycielami, którzy uczestniczyli w zajęciach ze szczególnym uwzględnieniem nauczycieli z małym doświadczeniem pedagogicznym.
Praca domowa 1. Uzupełnij zdania wyrazami podanymi u dołu. 2. Dni są coraz. Od czasu do czasu pada, deszcz. Z pąków na drzewach rozwinęły się liście. Zakwitły kwiaty. Powróciły ptaki. Wokół słychać ich głosy. Dzieci zdjęły i ubrania. Bawią się wesoło w parkach, na skwerach i placach zabaw. dłuższe cieplejsze bardziej słoneczne wiosenny ciepły zielone radosne grube ciepłe Wnioski wynikające z przeprowadzenia zajęć otwartych z uczniem Grzegorzem Kuczyńskim w dniu 24 IV 2003. 1) W zakresie celów poznawczych uczeń w pełni zrealizował cele związane z: obserwacją zmian zachodzących wiosną w przyrodzie, rozpoznawaniem i nazywaniem cech pory roku- wiosny, rozpoznawaniem i nazywaniem charakterystycznych zmian w wyglądzie roślinności, natomiast w mniejszym stopniu w zakresie rozpoznawania i nazywania poszczególnych drzew, krzewów i kwiatów. 2) W zakresie celów wychowawczych udało się w pełni zrealizować wszystkie założone cele, szczególnie w zakresie wyrabiania właściwego stosunku do środowiska przyrodniczego. 3) W zakresie realizacji celów kształcących mogę stwierdzić, że cele związane z utrwalaniem i doskonaleniem umiejętności percepcyjnych, rozwojem koncentracji i uwagi zostały zrealizowane. Brak postępów pod względem wzbogacania słownictwa. 4) Wszystkie cele rewalidacyjne powyższych zajęć zostały zrealizowane. Na uwagę zasługują: rozwój możliwości w zakresie wrażliwości zmysłowej, umiejętności naśladowania oraz czynności manualno-manipulacyjnych. Przede wszystkim należy jednak podkreślić wagę zastosowania ćwiczeń relaksacyjnych jako formy łagodzenia objawów związanych z nadpobudliwością psychoruchową. 5) Należy podkreślić, że wybór powyższego tematu wynikał z potrzeby poszukiwania niekonwencjonalnych sposobów prowadzenia zajęć rewalidacyjno-wychowawczych z uczniami z nadpobudliwością psychoruchową. Z obserwacji oraz doświadczeń z pracy z tymi dziećmi wynika, że nadpobudliwość psychoruchowa dzieci, u których ona występuje jest jedną z najczęstszych przyczyn niepowodzeń w realizacji indywidualnego planu edukacyjno-terapetycznego. 6) W omówieniu zajęć aktywnie uczestniczyli nauczyciele kontraktowi i stażyści. Wszyscy obecni podkreślali ważną rolę wykorzystania relaksu jako formy łagodzenia objawów wynikających z nadpobudliwości psychoruchowej. Wnioski z przeprowadzonych zajęć przyczyniły się do bardziej twórczej postawy w
przygotowywaniu i optymalizacji zajęć rewalidacyjno-wychowawczych. We wnioskach do dalszej pracy szczególną uwagę zwrócono na: Konieczność wykorzystywania ćwiczeń relaksacyjnych w tworzeniu indywidualnych planów edukacyjno-terapeutycznych. Dostosowanie treści, stopnia trudności oraz tempa wykonywanych ćwiczeń do indywidualnych możliwości psychofizycznych dziecka. Konieczność różnicowania wykonywanych ćwiczeń wzależności od aktualnej predyspozycji i gotowości ucznia do uczestnictwa w zajęciach. Konstruowanie treści i wymagań w taki sposób, aby zapewnić uczniowi osiągnięcie sukcesu.