PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ W SREBRNEJ NA LATA: 2014/15 2015/16 2016/17 EDUKACJA ZDROWOTNA JEST PRAWEM KAŻDEGO DZIECKA Przedłożono i przyjęto do realizacji na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu... w porozumieniu z Radą Rodziców Srebrna, wrzesień 2014r.
SPIS TREŚCI I. Podstawa prawna programu II. Diagnoza problemów III. Główne założenia programu IV. Cele główne programu V. Metody i techniki pracy VI. Sposoby realizacji celów VII. Oczekiwane efekty VIII. Spójność dokumentów wewnętrznych szkoły IX. Wstęp X. Działania profilaktyczne szkoły skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców XI. Sposoby dokumentowania XII. Sposoby ewaluacji XIII. Osoby i instytucje wspierające realizację programu profilaktyki XIV. Realizowane programy profilaktyczne I Podstawa prawna programu 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483). 2. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.). 3. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55 ze zm.). 4. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005 r. Nr 179 poz. 1485 z poz. zm; Dz. U. z 2006 r. Nr 7 poz. 47 i 48; Dz. U. z 2006 r. Nr 66 poz. 469; Nr 120 poz. 826). 5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. Nr 26, poz. 226). 6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17 ze zm.). 7. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 marca 2011.r. w sprawie Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2011-2016 (Dz. U. z 2011.r.Nr78, poz. 428) 8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 maja 2011.r. w sprawie sposobu realizacji środków towarzyszących służących zapewnieniu skutecznego wykonania programu Owoce w szkole (Dz. U. z 2011.r.Nr 103, poz.594)
1. Postępowanie antyzdrowotne. 2. Kontakt z papierosami. 3. Nieprzestrzeganie higieny i ergonomii nauki. 4. Alkoholizm w rodzinie. 5. Zaniedbania wychowawcze. 6. Bezpieczeństwo w szkole i poza szkołą. II Diagnoza problemów III Główne założenia programu: 1. Przeciwdziałanie zdiagnozowanym problemom. 2. Edukacja niezbędna do wyrobienia właściwych postaw i zachowań. 3. Współdziałanie uczniów, rodziców, nauczycieli oraz instytucji wspierających szkołę w działaniach profilaktycznych. Cele główne: IV Cele programu 1. Promocja zdrowia (zdrowe odżywianie, różne formy spędzania czasu wolnego, znaczenie ruchu na świeżym powietrzu) 2. Zapobieganie uzależnieniom 3. Bezpieczeństwo Cele szczegółowe programu: 1. Przekazywanie wiedzy na temat: - zdrowego odżywiania, - znaczenia ruchu i przebywania na świeżym powietrzu, - higieny osobistej. 2. Przygotowanie do uczestnictwa w działaniach na rzecz zdrowia i tworzenia zdrowego środowiska w domu, szkole i społeczności lokalnej. 3. Uświadomienie uczniom wpływu czynników zewnętrznych i atmosferycznych na organizm człowieka. 4. Uświadamianie szkodliwości używek: alkoholu, nikotyny, dopalaczy, napojów energetyzujących i innych substancji na organizm i zdrowie człowieka. 5. Kształtowanie prawidłowych zachowań zapobiegających stosowaniu używek i leków. 6. Propagowanie świadomego wybierania programów TV i racjonalnego korzystania z komputera. 7. Zwiększanie bezpieczeństwa w różnych sytuacjach i miejscach.
8. Podniesienie poziomu motywacji rodziców do brania odpowiedzialności za losy dziecka- wsparcie rodzin w trudnej sytuacji materialnej. V METODY I TECHNIKI PRACY Metody i techniki: burza mózgów sesje dyskusyjne prelekcje pogadanki drama i odgrywanie ról przedstawienia, teatrzyki konkursy, quizy, krzyżówki rozgrywki sportowe gry dydaktyczne i zabawy (sytuacyjne i integracyjne) ankiety VI Sposoby realizacji celów - prowadzenie zajęć, - przygotowanie tematycznych gazetek ściennych dla uczniów i rodziców o tematyce profilaktycznej, - prezentacje multimedialne, - konkursy - współpraca z przedstawicielami różnych instytucji wspomagającymi działania z zakresu profilaktyki - udział w akcjach prozdrowotnych VII Oczekiwane efekty profilaktyki pierwszorzędowej: 1. Uczniowie mają wiedzę o: - właściwym odżywianiu się, bezpieczeństwie, problemach uzależnień i ich skutkach, wpływie środków odurzających na różne formy aktywności człowieka (nauka, praca, sport), skutkach prawnych, społecznych i ekonomicznych stosowania używek, placówkach interwencyjnych, możliwościach alternatywnych spędzania czasu wolnego, dokumentach regulujących życie szkoły.
2. Zmiany w postawach i zachowaniu. Uczeń: dostrzega zagrożenia, jakie człowiek napotyka w swym życiu rozumie istotę presji rówieśników i potrafi się jej przeciwstawić, ma poczucie własnej wartości i wie jak pracować nad jej podnoszeniem, 3. Aktywność uczniów. Uczeń: włącza się do realizacji programów profilaktycznych, pełni funkcje społeczne w szkole, podejmuje wartościowe działania edukacyjne, np.: konkursy, olimpiady, turnieje, uczestniczy w nadobowiązkowych działaniach pozalekcyjnych, Rodzice: - angażują się w działania podejmowane przez szkołę - zdobywają wiedzę dotyczącą profilaktyki i wychowania - znają instytucje wspierające proces wychowania - uczniowie, rodzice i nauczyciele korzystają ze wsparcia profesjonalnych instytucji VIII Spójność dokumentów wewnętrznych szkoły Program profilaktyki jest dostosowany do potrzeb rozwojowych naszych uczniów oraz do środowiska. Opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania profilaktyczne skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. Program profilaktyki jest spójny ze: 1. Statutem Szkoły Podstawowej w Srebrnej, 2. Koncepcją Pracy Szkoły Podstawowej w Srebrnej: Cel strategiczny: pkt 3 Dbanie o spójność planowania, realizacji i analizy efektów w zakresie wychowania, opieki i profilaktyki Cele etapowe: pkt 3. Budować spójność oddziaływań wychowawczych i profilaktycznych rodziców i szkoły. pkt 7. Promować zdrowie. Zapobiegać uzależnieniom. Wzmacniać bezpieczeństwo. Nasz Absolwent: poprawnie i kulturalnie posługuje się językiem ojczystym, jest kulturalny, radzi sobie w sytuacjach trudnych i nowych bez agresji i przemocy, dba o bezpieczeństwo własne i innych, preferuje zdrowy styl życia, dba o swoje zdrowie psychiczne, fizyczne i społeczne. 3. Programem Wychowawczym Szkoły Podstawowej w Srebrnej.
IX Wstęp Profilaktyka to proces wspierający zdrowie psychiczne i fizyczne poprzez pomoc potrzebną uczniowi do konfrontacji ze złożonymi, stresującymi warunkami życia oraz towarzyszenie mu w zdobywaniu wiedzy o zagrożeniach dla zdrowia oraz nabywaniu umiejętności przeciwdziałania tym zagrożeniom, a także umożliwienie mu osiągania satysfakcjonującego, społecznie akceptowanego życia. Program profilaktyki jest wynikiem diagnozy, w której uwzględniono potrzeby uczniów wynikające ze specyfiki środowiska. W programie realizowana jest profilaktyka pierwszorzędowa kierowana do całej społeczności uczniowskiej, mająca na celu promocję zdrowia i zapobieganie pojawianiu się problemów związanych z zachowaniami destrukcyjnymi oraz do nauczycieli i rodziców. Działania profilaktyki pierwszorzędowej będą prowadzone na trzech poziomach: -informacyjnym są to działania pomocne w profilaktyce, same nie prowadzą do redukcji zachowań, -edukacji psychologicznej i społecznej to działania, które dostarczają wiedzy i umiejętności przydatnych, lub wręcz niezbędnych do tego, by uczniowie byli w stanie sami lepiej radzić sobie z zagrożeniami, np. uzależnieniem, stresem itp. - działalności alternatywnej działania te mają zaspokoić potrzeby, np. potrzeby zabawy, aktywności sportowej, różnorodnej działalności pozalekcyjnej i kontaktu z innymi. Realizacja programu po zaopiniowaniu przez Radę Pedagogiczną i Radę Rodziców spoczywa na wszystkich nauczycielach przy współpracy ze specjalistami z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej i innych instytucji działających na rzecz dzieci i rodziny. Program profilaktyki podlega ewaluacji i obowiązuje przez okres 3 lat. Zagadnienia programowe mogą ulegać modyfikacji wynikających z bieżących potrzeb szkoły.
X Działania profilaktyczne szkoły skierowane do uczniów, rodziców i nauczycieli. CEL I: PROMOCJA ZDROWIA Cele szczegółowe Sposób realizacji Realizatorzy Termin realizacji Uwagi 1. Przekazywanie wiedzy i podejmowanie działań dotyczących: -zdrowego odżywiania, - znaczenia ruchu i przebywania na świeżym powietrzu, -higieny osobistej, - właściwej postawy ciała. 1. Przeprowadzanie zajęć, pogadanek wychowawcy n-l przyrody 2. Prelekcje, spotkania ze specjalistą. dyrektor 3. Opracowanie gazetek klasowych, prezentacje multimedialne. 4. Zorganizowanie wystawy książek, czasopism promujących zdrowe życie. specjalista Wychowawcy M. Tymiński A. Boguska M. Truchel 5. Przeprowadzanie fluoryzacji w klasach I-VI Higienistka szkolna 6. Przystąpienie do ogólnopolskiej akcji Owoce w szkole i Szklanka mleka dla każdego dyrektor Zgodnie z planem wychowawcy i planem dydaktycznym. Według ustaleń W miarę potrzeb Raz w roku Raz w roku Raz w miesiącu Październik- maj 7. Sporządzanie w miarę możliwości zdrowych posiłków z uczniami (sałatki, surówki, kanapki). 8. Dostosowanie wysokości ławek i krzeseł do wzrostu uczniów. wychowawcy Renata Bączyk wychowawcy Dwa razy w roku wrzesień
9. Kontrolowanie prawidłowej pozycji ucznia podczas pracy przy stoliku. wszyscy nauczyciele Cały rok 10. Stosowanie ćwiczeń relaksacyjnych, gimnastyki śródlekcyjnej. wszyscy nauczyciele Cały rok 3. Uświadamianie uczniom wpływ czynników zewnętrznych i atmosferycznych na organizm człowieka. 1. Przeprowadzanie ćwiczeń dotyczących prawidłowego zachowania podczas zjawisk atmosferycznych np. burza, śnieżyca, ulewa, nawałnica, upały. 2. Hartowanie organizmu w różnych warunkach pogodowych- spacery, zabawy na świeżym powietrzu. wychowawcy wszyscy nauczyciele Raz w semestrze W miarę możliwości 4. Rozwijanie umiejętności racjonalnego planowania czasu wolnego i propagowanie zdrowego stylu życia. 1. Prowadzenie pogadanek, zajęć na temat zasad i sposobów spędzania czasu wolnego. 2. Organizowanie imprez pozalekcyjnych.(ogniska, dyskoteki, kuligi, działania drużyny zuchowej i harcerskiej..) wychowawcy, nauczyciele, dyrektor w miarę potrzeb 3. Organizowanie dla uczniów warsztatów np. artystycznych. 4. Wskazywanie ciekawych sposobów spędzania czasu wolnego. 5. Współpraca z parafią- obozy, kolonie, wyjazdy. A. Boguska Zgodnie z ofertą 6. Organizowanie wycieczek edukacyjno-krajoznawczych, kuligów, wyjazdów na basen w czasie wolnym od zajęć. 6. Organizowanie zajęć pozalekcyjnych rozwijających zainteresowania dziecka. wychowawcy dyrektor wszyscy nauczyciele Zgodnie z planem wycieczek i wyjazdów Wg planu zajęć
7. Angażowanie rodziców w organizację imprez klasowych i szkolnych. Wychowawcy dyrektor Według harmonogramu CEL II: ZAPOBIEGANIE UZALEŻNIENIOM Cele szczegółowe Sposób realizacji Realizatorzy Termin realizacji 1. Uświadamianie szkodliwości używek (alkoholu, nikotyny, dopalaczy, napojów energetyzujących) na zdrowie człowieka. oraz zapobieganie stosowania ich. 1.Przeprowadzanie zajęć, pogadanek, prelekcji, spotkań ze specjalistą, przedstawicielem służby zdrowia. Agnieszka Boguska Wychowawcy Według ustaleń z instytucjami 2. Prelekcje dla rodziców. Renata Bączyk według potrzeb 3. Opracowanie gazetek, prezentacji multimedialnych. Renata Bączyk Raz w roku 4. Realizowanie programu edukacji antytytoniowej Nie pal przy mnie, proszę w klasach I-III. Marlena Nowak A. M. Kossakowska Październik- maj Uwagi
CEL III: BEZPIECZEŃSTWO Cele szczegółowe Sposób realizacji Realizatorzy Termin realizacji Uwagi 1. Zwiększanie bezpieczeństwa dzieci i utrwalanie zasad postępowania w różnych sytuacjach i miejscach. 1. Przeprowadzanie zajęć, pogadanek, prelekcji, spotkań z przedstawicielami policji i straży pożarnej. Wychowawcy, dyrektor, specjaliści 2. Przeprowadzenie próbnej ewakuacji. dyrektor 3. Realizowanie tematyki z zakresu bezpieczeństwa w drodze do i ze szkoły. wszyscy nauczyciele Wrzesień, październik, styczeń, czerwiec cały rok 2. Uwrażliwianie rodziców na niebezpieczeństwa wynikające z angażowania dzieci do prac w gospodarstwie rolnym. 4. Przygotowanie uczniów klasy IV do egzaminu na kartę rowerową. J. Banasik III-IV 1. Współpraca z KRUS w Zambrowie konkurs plastyczny dyrektor luty- maj 2. Prowadzenie zajęć, pogadanek dotyczących bezpieczeństwa dzieci podczas prac w gospodarstwie rolnym. wychowawcy raz w roku dzienniki zajęć XI Sposoby dokumentowania
dokumentacja nauczyciela szkolny bank narzędzi XII Sposoby ewaluacji Programu Profilaktyki: Ewaluacja Szkolnego Programu Profilaktyki dokonywana będzie poprzez: - analizę zapisów w dziennikach zajęć i innych dokumentach szkolnych, - ankiety dla uczniów, rodziców i nauczycieli -sprawozdanie z realizacji programu na koniec każdego roku szkolnego w trakcie posiedzeń Rady Pedagogicznej XIII Instytucje wspierające realizację programu profilaktyki Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Zambrowie KRUS w Zambrowie Powiatowa Komenda Policji w Zambrowie Państwowa Staż Pożarna w Zambrowie Ochotnicza Straż Pożarna w Srebrnej Stacja Sanitarno-Epidemiologiczny w Zambrowie Gminny Ośrodek Kultury w Szumowie Centralny Ośrodek Kultury w Zambrowie Niepubliczny Ośrodek Zdrowia w Szumowie Urząd Gminy w Szumowie Gminna Biblioteka Publiczna Parafia Owoce w szkole Szklanka mleka dla każdego Nie pal przy mnie, XIV Realizowane programy profilaktyczne