Program szkolenia Tytuł sesji: Budżet zadaniowy a ocena sprawności i efektywności wydatkowania środków publicznych Grupa docelowa: pracownicy państwowych jednostek budżetowych, agencji wykonawczych, instytucji gospodarki budżetowej, państwowych osób prawnych, o których mowa w art. 9 pkt 14 ustawy o finansach publicznych. Wszystkie osoby wymienione w powyższym zbiorze muszą uczestniczyć w realizacji zadań zwianych z budżetem zadaniowym. Cel główny: Przygotowanie uczestników do planowania, realizacji oraz oceny wyniku ewaluacji z zastosowaniem budżetu zadaniowego. Możliwe będzie to poprzez nabycie przez uczestników szkolenia teoretycznej i praktycznej wiedzy z obszaru oceny efektywności i skuteczności realizacji planów w układzie zadaniowym na podstawie mierników stopnia realizacji celów zgodnie z wymogiem art. 175 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Cele szczegółowe: 1) Poszerzenie i ugruntowanie wiedzy z zakresu tego, czym jest monitoring i ewaluacja przy wykorzystaniu systemu budżetu zadaniowego, jak powinna być projektowana i przeprowadzana, oraz w przypadku zamawiających usługi ewaluacyjne jakimi standardami i wymaganiami warto kierować się przy organizacji współpracy z wykonawcami. 2) Poznanie efektywnych metod i technik badawczych, co umożliwi podniesienie umiejętności włączania ewaluacji do każdego działania podejmowanego w jednostce sektora finansów publicznych, jako jego integralnego elementu, który pomaga osiągać cele, jakie stawia sobie kierownictwo jednostki i jej pracownicy w ramach budżetu zadaniowego. 3) Podniesienie umiejętności wykorzystywania wyników/ wniosków z ewaluacji do rozwoju systemu zarządzania finansami publicznymi w jednostce.
Szczegółowy zakres szkolenia: 1. Badania ewaluacyjne w kontekście budżetowania zadaniowego Czym jest ewaluacja przy wykorzystaniu systemu budżetu zadaniowego? Czym nie jest ewaluacja? Dlaczego przeprowadza się ewaluację przy wykorzystaniu budżetu zadaniowego? Ewaluacja zadań, podzadań i działań budżetu zadaniowego. Ewaluacja celów i miar budżetu zadaniowego. 2. Metody i techniki monitoringu i ewaluacji stosowane przy ocenie wydatków publicznych Jakie zagadnienia poruszane są podczas ewaluacji przy wykorzystaniu budżetu zadaniowego? Kluczowe zagadnienia ewaluacji. Inne ważne zagadnienia ewaluacji. Jakie rodzaje ewaluacji budżetem zadaniowym można wyróżnić? Przeprowadzanie ewaluacji przy wykorzystaniu systemu budżetu zadaniowego. Przedstawienie modeli ewaluacji. Techniki zbierania danych. Techniki analizy danych. Wykorzystanie wyników badań formułowanie zaleceń i wniosków. 3. Przegląd wydatków (spending reviews) narzędziem ewaluacji. 4. Metodyka oceny sprawności i efektywności wydatkowania środków publicznych. Podejście teoretyczne do mierzenia sprawności i efektywności. Proponowana metodyka ewaluacji efektywności i skuteczności. 5. Metodyka analizy ryzyk i wrażliwości w kontekście osiągania celów i realizacji zadań publicznych. Źródło analizy ryzyk w systemie kontroli zarządczej. Typologia ryzyka. Ocena ryzyka. Proponowana metodyka oceny ryzyka na potrzeby systemu budżetowania zadaniowego. Istotność zarządzania ryzykiem. 2
6. Zalecenia i przeciwwskazania dotyczące ewaluacji z zastosowaniem budżetu zadaniowego. Zakres tematyczny omawiany w trakcie szkolenia: 1. Znaczenie badań ewaluacyjnych budżetu zadaniowego (w tym przeglądów wydatków); 2. Przykłady przeglądów wydatków (spending reviews) ich powszechność, przeznaczenie, sposób opracowania oraz praktyczne zastosowanie (przykłady); 3. Możliwości zastosowania informacji płynącej z prezentacyjnego budżetu zadaniowego do oceny sprawności i efektywności wydatkowania środków publicznych (m.in. w ramach przeglądów wydatków); 4. Ocena ryzyka realizacji danego zadania i osiągania zakładanych efektów; 5. Podstawowe pojęcia z zakresu ewaluacji poszczególne kategorie ewaluacji oraz jej narzędzia; 6. Stan obecny w zakresie rozwoju systemu i narzędzi monitorowania i ewaluacji wydatków publicznych w Polsce, przy uwzględnieniu dotychczasowych osiągnięć w tym m.in. w zakresie działań ewaluacyjnych innych niż budżet zadaniowy; 7. Omówienie kwestii zastosowania monitoringu i ewaluacji budżetu zadaniowego w kontekście ich przydatności do celów zarządczych tj. bieżącej i strategicznej oceny realizacji zadań publicznych. Metody i środki dydaktyczne: Obok podstawowych metod w formie wykładu przy użyciu prezentacji multimedialnej, tablicy flip-czart, dyskusji oraz pracy indywidualnej, pracy w grupie, wykorzystane zostaną nasypujące metody szkoleniowe: Cykl Kolba Case study Action learning Burza mózgów Cykl Kolba czyli uniwersalna procedura treningowa obejmująca przeprowadzenie doświadczenia, angażującego uczestników oraz jego omówienie. Proces uczenia się jest cykliczny i zawiera 4 stałe, następujące po sobie kroki: 3
Doświadczenie - aktywność uczestników. Refleksja - dzielenie się doświadczeniami, omówienie planów i celów. Teoria - przejście od doświadczeń do formułowania teorii i planowania rezultatów. Praktyka - zastosowanie opracowanych rezultatów w praktyce. Action learning czyli "uczenie się przez działanie". Metoda ta opiera się na praktyce i polega na rozwiązywaniu rzeczywistych wyzwań, stojących przed każdym z uczestników. Ponadto doskonali umiejętności społeczne oraz umiejętności radzenia sobie ze zmianami. Jest rodzajem coachingu koleżeńskiego, podczas którego grupa stymuluje proces uczenia się uczestnika poprzez poszerzanie jego perspektywy i inspirowanie go do samodzielnego szukania rozwiązań. Case study/studium przypadku czyli analiza sytuacji opisującej jakiś problem z życia wzięty lub wymyślony. Pozwala lepiej rozumieć złożone zagadnienia. Daje możliwość ćwiczenia umiejętności diagnozowania i rozwiązywania problemów. Burza mózgów czyli metoda mająca na celu doskonalenie decyzji grupowych. Burza mózgów jest również formą dyskusji dydaktycznej. Składa się z dwóch etapów: w pierwszym etapie osoby uczestniczące zachęcane są do swobodnego zgłaszania pomysłów i wymiany poglądów z zastrzeżeniem braku jakiegokolwiek krytycyzmu. W drugim etapie moderator/trener nieuczestniczący w pierwszym etapie przegląda jego wyniki prezentowane przez uczestników i stara się odsiać idee mające sens. Harmonogram wersja I UWAGA: stosowany w przypadku, gdy wszyscy Uczestnicy zatrudnieni są w urzędach, których siedziby znajdują się w mieście organizacji szkolenia. Dzień I 8.45 9.00 Rejestracja przerwa kawowa 9.00 11.00 Szkolenie 11.00 11.15 Przerwa na kawę 11.15 13.15 Szkolenie 4
13.15 14.00 Obiad 14.00 16.30 Szkolenie Dzień II 8.45 9.00 Rejestracja przerwa kawowa 9.00 11.00 Szkolenie 11.00 11.15 Przerwa na kawę 11.15 13.15 Szkolenie 13.15 14.00 Obiad 14.00 16.30 Szkolenie 16.00 16.30 Dyskusja i podsumowanie sesji Harmonogram wersja II UWAGA: stosowany w przypadku, gdy nie wszyscy Uczestnicy zatrudnieni są w urzędach, których siedziby znajdują się w mieście organizacji szkolenia. Dzień I 9.45 10.00 Rejestracja przerwa kawowa 10.00 12.00 Szkolenie 12.00 12.15 Przerwa na kawę 12.15 14.15 Szkolenie 14.15 15.00 Obiad 15.00 17.30 Szkolenie Dzień II 8.45 9.00 Rejestracja przerwa kawowa 9.00 11.00 Szkolenie 5
11.00 11.15 Przerwa na kawę 11.15 13.15 Szkolenie 13.15 14.00 Obiad 14.00 16.30 Szkolenie 16.00 16.30 Dyskusja i podsumowanie sesji 6