KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA Kierunek studiów Profil kształcenia (ogólnoakademicki, praktyczny) Rok / Semestr Pielęgniarstwo praktyczny 3/6 Specjalność Przedmiot oferowany w języku: Kurs (obligatoryjny/obieralny) Pielęgniarstwo polskim obligatoryjny Godziny wykłady: 40 samokształcenie: 30 zajęcia praktyczne: 80 praktyki zawodowe: 80 Liczba punktów 2 1 4 2 Stopień studiów: Pierwszy Forma studiów (stacjonarna/niestacjonarna) stacjonarne Obszar(y) kształcenia zakres nauk medycznych, nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej Status przedmiotu w programie studiów (podstawowy, kierunkowy, inny) Nauki podstawowe Jednostka prowadząca przedmiot: Wykładowca odpowiedzialny za przedmiot: dr Aleksandra ZIELIŃSKA e-mail: cellinka@op.pl tel. 61 424 29 42 (ogólnouczelniany, z innego kierunku) ogólnouczelniany Lista osób prowadzących zajęcia: 1. mgr Katarzyna DRYGAŁA e-mail: katadry@wp.pl 2. mgr Małgorzata BOSACKA e-mail: mbosacka@o2.pl Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gnieźnie, ul. Ks. Kard. St. Wyszyńskiego 38, 62-200 Gniezno Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności, kompetencji społecznych: 1. Wiedza: 2. Umiejętności: 3. Kompetencje Społeczne: 1. Wiedza z zakresu anatomii, fizjologii, podstaw pielęgniarstwa, psychologii, neurologii i pielęgniarstwa neurologicznego interny i pielęgniarstwa internistycznego. 2. Wiedza z zakresu fizjologii ruchu, budowy i czynności układu kostno- mięśniowostawowego, układu nerwowego, krążenia, oddechowego, pokarmowego, moczowego, endokrynnego. 3. Znajomość metod komunikowania się z pacjentem. 1. Umiejętność formułowania diagnozy pielęgniarskiej, rozpoznawania problemów pielęgnacyjnych, planowania opieki zgodnie z zasadami procesu pielęgnowania. 2. Umiejętność komunikowania się z pacjentem przewlekle chorym i niepełnosprawnym. 1. Uczciwe wykonywanie powierzonych obowiązków w oddziale. 2. Przestrzeganie zasad etyki zawodowej, tajemnicy zawodowej, praw pacjenta.
Cel przedmiotu: 1. Wyposażenie studenta w wiedzę i umiejętności do sprawowania opieki pielęgniarskiej nad osobą niepełnosprawną oraz kształtowanie pozytywnej postawy niezbędnej do odpowiedzialnej pracy. 2. Doskonalenie umiejętności zawodowych w warunkach oddziału rehabilitacji neurologicznej w sprawowaniu opieki nad pacjentem niepełnosprawnym. 3. Omówienie podstawowych pojęć dotyczących osób niepełnosprawnych, adaptacji do niepełnosprawności oraz z zakresu rehabilitacji (definicje, rodzaje rehabilitacji leczniczej i zawodowej). 4. Zapoznanie z mechanizmami adaptacji pacjenta do niepełnosprawności, rodzajami wsparcia i pomocy w procesie adaptacji. 5. Zapoznanie z rolą pielęgniarki w procesie rehabilitacji oraz ukazanie specyfiki roli pielęgniarki w przygotowaniu pacjenta do samoopieki. 6. Poszerzenie i usystematyzowanie wiedzy na temat chorób poszczególnych układów i narządów, diagnozowania, leczenia i opieki pielęgniarskiej. 7. Omówienie problematyki zespołu unieruchomienia. 8. Przekazanie wiedzy z zakresu metod i technik usprawniania chorych w wybranych jednostkach chorobowych (dziecko z mózgowym porażeniem dziecięcy, dziecko z wadą cewy nerwowej, pacjent po urazie rdzenia kręgowego, pacjent po amputacji kończyny dolnej). 9. Rozwijanie umiejętności prowadzenia procesu pielęgnowania osób niepełnosprawnych, zgodnie z ustalonym procesem rehabilitacji. 10. Rozwijanie umiejętności prowadzenia rehabilitacji przyłóżkowej, zapobiegania zespołowi unieruchomienia 11. Doskonalenie umiejętności posługiwania się sprzętem pielęgnacyjno rehabilitacyjnym oraz umiejętności instruowania w tym zakresie chorego. 12. Doskonalenie umiejętności podawania leków różnymi drogami, pobierania materiału do badań diagnostycznych. 13. Kształtowanie postawy szacunku dla człowieka, poszanowania godności i autonomii pacjenta. 14. Kształtowanie odpowiedzialności za wykonywanie zadań zawodowych i realizowania programu rehabilitacji. 15. Uświadamianie konieczności przestrzegania zasad etyki zawodowej, tajemnicy zawodowej i praw pacjenta. Wiedza Efekty kształcenia 1. Zna etiopatogenezę, objawy kliniczne, przebieg, leczenie, rokowanie i zasady opieki pielęgniarskiej w schorzeniach: układu krążenia (serca, naczyń krwionośnych), układu oddechowego, układu nerwowego, układu pokarmowego (żołądka, jelit), wątroby, D.W.3 +++ trzustki, układu moczowego (nerek i pęcherza moczowego), układu kostnostawowego, mięśni, układu dokrewnego oraz krwi. 2. Zna zasady oceny stanu chorego w zależności od wieku. D.W4. +++
Efekty kształcenia Wiedza 3. Zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie internistycznym, geriatrycznym, chirurgicznym, pediatrycznym, neurologicznym, psychiatrycznym, D.W.5. +++ anestezjologicznym, położniczo-ginekologicznym i opiece paliatywnej. 4. Zna zasady planowania opieki nad chorymi w zależności od wieku i stanu zdrowia. D.W.6. +++ 5. 6. 7. 8. 9. 10. Zna zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po badaniach i zabiegach diagnostycznych wykonywanych u pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia. Charakteryzuje grupy leków i ich działanie na układy i narządy chorego w różnych schorzeniach, w zależności od wieku i stanu zdrowia, z uwzględnieniem działań niepożądanych, interakcji z innymi lekami i dróg podania. Charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie stosowane w opiece nad chorym, uzależnione od jego wieku i stanu zdrowia. Zna zasady przygotowania chorego do samoopieki w zależności od wieku i stanu zdrowia. Różnicuje reakcje chorego na chorobę i hospitalizację, z uwzględnieniem wieku i stanu zdrowia. Zna rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego do przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego, z uwzględnieniem wieku i stanu zdrowia pacjenta. D.W.7 +++ D.W.8 +++ D.W.9. +++ D.W.10. +++ D.W.11. +++ D.W.12. +++ 11. Zna zasady aktywizacji chorego niepełnosprawnego i objętego opieką geriatryczną. D.W.17. +++ 12. 13. 14. Zna następstwa długotrwałego unieruchomienia. Zna podstawowe kierunki rehabilitacji leczniczej (ergoterapia, psychoterapia, kinezyterapia, fizjoterapia). Charakteryzuje przebieg i sposoby postępowania rehabilitacyjnego w wybranych jednostkach chorobowych. D.W.25. +++ D.W.37. +++ D.W.38. +++ 15. Zna formy rehabilitacji zawodowej. D.W.39. +++ Umiejętności 1. Gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki. D.U.1. +++ 2. 3. Rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia odbiorców opieki w różnym wieku i stanie zdrowia. Prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia, dotyczące wad rozwojowych, chorób i uzależnień. D.U.2. +++ D.U.3. +++ 4. 5. 6. Prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu chorób. D.U.5. +++ Pobiera materiał do badań diagnostycznych. D.U.9. +++ Doraźnie podaje tlen, modyfikuje dawkę stałą insuliny szybko i krótko działającej. D.U.11. +++
Efekty kształcenia Umiejętności 7. Przygotowuje chorego do badań diagnostycznych pod względem fizycznym i psychicznym. D.U.12. +++ 8. 9. 10. Dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej dynamikę zmian i realizowaną opiekę pielęgniarską. Instruuje pacjenta i jego opiekuna w zakresie użytkowania sprzętu pielęgnacyjnorehabilitacyjnego oraz środków pomocniczych. Prowadzi rehabilitację przyłóżkową i usprawnianie ruchowe pacjenta oraz aktywizację z wykorzystaniem elementów terapii zajęciowej. D.U.13. +++ D.U.18. +++ D.U.24. +++ 11. 12. 13. Prowadzi, dokumentuje i ocenia bilans płynów pacjenta. D.U.25. +++ Przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego członkom zespołu terapeutycznego. D.U.26. +++ Asystuje lekarzowi w trakcie badań diagnostycznych i leczniczych. D.U.27. +++ 14. Prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę obserwacji, zabiegów pielęgniarskich i raportów, kartę rejestru zakażeń szpitalnych, profilaktyki i leczenia odleżyn oraz kartę informacyjną z zaleceniami w zakresie samo opieki. D.U.28. +++ 15. 16. Dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów pielęgnacyjnych. D.U.32. +++ Przygotowuje i podaje leki różnymi drogami, samodzielnie lub na zlecenie lekarza. D.U.33. +++ Kompetencje Szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece. 1. ABCD.K.1. +++ 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu. Przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece. Wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych. Przestrzega praw pacjenta. Rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe. Przestrzega tajemnicy zawodowej. Współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej. Jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta. ABCD.K.2. +++ ABCD.K.3. +++ ABCD.K.4. +++ ABCD.K.5. +++ ABCD.K.6. +++ ABCD.K.7. +++ ABCD.K.8. +++ ABCD.K.9 +++ 10. Przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami. ABCD.K.10. +++
Sposoby sprawdzenia efektów kształcenia Wykład: Zaliczenie: test wiedzy Samokształcenie: Opracowanie tematu w formie pisemnej lub w formie prezentacji multimedialnej. Analiza i prezentacja wybranego artykułu naukowego z zakresu rehabilitacji neurologicznej. Zajęcia praktyczne: Obecność na zajęciach 100 % (w przypadku nieobecności odpracowanie zajęć, po wcześniejszym uzgodnieniu terminu). Zaliczenie planu opieki. Zaliczenie realizowanych tematów zajęć w formie sprawdzianu pisemnego lub ustnego. Zaliczenie czynności praktycznych z zakresu rehabilitacji i pielęgnowania niepełnosprawnych wg dzienniczka. Praktyki zawodowe: Obecność na zajęciach 100 % ( w przypadku nieobecności odpracowanie zajęć po wcześniejszym uzgodnieniu terminu). Zaliczenie planu opieki. Zaliczenie realizowanych tematów zajęć w formie sprawdzianu pisemnego lub ustnego. Zaliczenie czynności praktycznych z zakresu rehabilitacji i pielęgnowania niepełnosprawnych wg dzienniczka. Ocena wykorzystania zdobytej wiedzy teoretycznej w działaniach praktycznych. Ocena współpracy z zespołem terapeutycznym podczas sprawowania opieki pielęgniarskiej nad pacjentem niepełnosprawnym. (na podstawie obserwacji).
Treści programowe Wykłady z rehabilitacji 1. Definicja rehabilitacji, pojęcia rehabilitacji leczniczej, edukacyjnej, zawodowej i społecznej. 2. Pojęcie niepełnosprawności, stopnie inwalidztwa. 3. Systematyka ćwiczeń. 4. Zasady oceny siły mięśniowej skala Lovetta. 5. Zaopatrzenie ortopedyczne dobór sprzętu. 6. Aktywizowanie pacjenta neurologicznego. 7. Opracowanie ran i blizn oraz hartowanie kikuta. Wykłady z pielęgnowania w niepełnosprawności 1. Podstawowe informacje na temat niepełnosprawności i pielęgnowania osób niepełnosprawnych oraz rehabilitacji. Zespół unieruchomienia. 2. Rola i zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem po urazie rdzenia kręgowego, po amputacji kończyny, po zabiegu endoprotezoplastyki stawu. 3. Opieka nad dzieckiem niepełnosprawnym: z wadą cewy nerwowej, z mózgowym porażeniem dziecięcym. Udział pielęgniarki w procesie adaptacji pacjenta do niepełnosprawności (systemy wsparcia, sport niepełnosprawnych). Zajęcia praktyczne oddział rehabilitacji 1. Specyfika pracy w oddziale rehabilitacji. Cele i zadania pielęgnowania w niepełnosprawności. 2. Rozpoznawanie problemów zdrowotnych i pielęgnacyjnych na podstawie zebranych danych, określenie celów opieki, diagnozowanie i konstruowanie i realizacja planu opieki w stosunku do pacjenta niepełnosprawnego. 3. Ocena sprawności funkcjonalnej chorego za pomocą metod klinometrycznych (skala Barthel, skala Rankina, test dwóch wag, test NHPT, test up and go). 4. Podstawowe kierunki rehabilitacji leczniczej (ergoterapia, psychoterapia, kinezyterapia, fizjoterapia) 5. Podstawowymi techniki kinezyterapeutycznymi realizowane w oddziale. 6. Komunikowanie się z pacjentem z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Wykorzystanie metod alternatywach. 7. Dokumentacji medycznej związana z procesem rehabilitacji, dokumentacja medyczna obowiązująca w oddziale 8. Psychologiczne problemy osób niepełnosprawnych ruchowo 9. Odżywianie chorego z dysfagią. Dostosowanie diety i metod karmienia. 10. Możliwości oraz przygotowywanie pacjenta i jego rodziny do korzystania z pomocy różnych form pomocy instytucjonalnej i pozainstytucjonalnej. Praktyka zawodowa oddział rehabilitacji. 1. Profilaktyka i postępowanie pielęgnacyjne wobec pacjenta długotrwale unieruchomionego i z ograniczoną ruchomością. 2. Komunikowanie się z pacjentem z różnymi rodzajami niepełnosprawności. 3. Rola pielęgniarki członka zespołu terapeutycznego w rehabilitacji pacjenta, współpraca w zespole. 4. Działania rehabilitacyjne realizowanych w oddziale (pionizacja, nauka chodu, ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia bierne, czynne). 5. Udział pielęgniarki w doskonaleniu samoobsługi i lokomocji u osób niepełnosprawnych różne techniki przenoszenia i asekuracji oraz pionizacji i nauki chodu. Wykorzystanie sprzętu rehabilitacyjnego. 6. Edukacja pacjenta i jego rodziny w zakresie korzystania z różnych form pomocy instytucjonalnej i pozainstytucjonalnej. 7. Aktywizacja pacjenta z niepełnosprawnością ruchową z wykorzystaniem terapii zajęciowej.
Literatura podstawowa: 1. Strugała M., Talarska D. Rehabilitacja i pielęgnowanie osób niepełnosprawnych, PZWL, Warszawa 2013. 2. Tasiemski T. Usprawnianie po urazach rdzenia kręgowego. Trening samoobsługi i techniki jazdy wózkiem inwalidzkim. Wydawca T. Tasiemski, Poznań 2001. 3. Kiwerski J. Schorzenia i urazy kręgosłupa. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001. 4. Kurpas D. Rehabilitacja w pielęgniarstwie. Wyd. Continuo, Wroclaw 2010. 5. Opara J. Klinimetria w udarach mózgu. AWF, Katowice 2010,7-9. 6. Mikołajewska E. Udar mózgu zaburzenia, zadania terapii, sposoby realizacji. Praktyczna fizjoterapia & rehabilitacja. 20011,5: 9-14 7. Kiwerski J. Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa, 2007. 8. Stryła W., Polaszek J. Ocena siły mięśniowej i lokomocji kończyn z niedowładem u chorych po udarze mózgu. Nowiny Lek. 2001, 70: (1) 9-20. 9. Członkowska A. Osiągnięcia w zakresie udaru mózgu. Medycyna po dyplomie, 2005, 17:5-11 10. Laidler P. Rehabilitacja po udarze mózgu. PZWL, Warszawa 1996, 71-89. 11. Jaracz K. Pielęgniarska ocena pacjenta z chorobą układu neurologicznego. W: Pielęgniarstwo neurologiczne. PZWL, Warszawa 2008, 159 12. Twardowska Rajewska J. Życie po udarze w podejściu holistycznym. UAM, Poznań 2010. Literatura uzupełniająca: 1. Mikołajewska E. Fizjoterapia po udarze mózgu. Praktyczna fizjoterapia & rehabilitacja.2012, 12: 26-33 2. Członkowska A., Newada M. Wytyczne i zasady postępowania w prewencji pierwotnej i wtórnej oraz leczenie ostrej fazy udaru. W: Januszewicz A., Naruszewicz M., Rużyłło W. (red.).postępowanie z chorym o duży ryzyku sercowo naczyniowym. Medycyna Praktyczna, Kraków 2005,139-60. 3. Członkowska A. Udar mózgu perspektywy leczenia w Polsce w świetle osiągnięć światowych. Polski Przegląd Neurologiczny 2005; 1:1-7. 4. Przeździak B. Zaopatrzenie rehabilitacyjne. Wydawnictwo Via Medica, Gdańsk 2003. Obciążenie pracą studenta Forma aktywności godzin ECTS Łączny nakład pracy 230 Zajęcia wymagające bezpośredniego kontaktu z nauczycielem 40 9 2 Zajęcia wymagające samodzielnej pracy studenta 30 1 Zajęcia praktyczne 80 4 Praktyki zawodowe 80 2