RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 205578 (21) Numer zgłoszenia: 338547 (22) Data zgłoszenia: 11.08.1998 (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: 11.08.1998, PCT/US98/016578 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: 18.02.1999, WO99/07235 (13) B1 (51) Int.Cl. A23L 1/226 (2006.01) A23G 3/00 (2006.01) A23G 4/00 (2006.01) (54) Kompozycja smakowo-zapachowa, sposób udoskonalania środka smakowo-zapachowego, produkt cukierniczy oraz guma do żucia (30) Pierwszeństwo: 11.08.1997, US, 60/055,447 (43) Zgłoszenie ogłoszono: 06.11.2000 BUP 23/00 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.05.2010 WUP 05/10 (73) Uprawniony z patentu: CADBURY ADAMS USA LLC, WILMINGTON, US (72) Twórca(y) wynalazku: SHIRLEY ANN BARCELON, RANDOLPH, US JESSE J. KIEFER, BELVIDERE, US HECTOR OLAYA, PARSIPPANY, US SHIUH JOHN LUO, LIVINGSTON, US (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Elżbieta Pietruszyńska-Dajewska PL 205578 B1
2 PL 205 578 B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest kompozycja smakowo-zapachowa zawierająca N-etylo-p- -mentano-3-karboksamid, sposób udoskonalania środka smakowo-zapachowego w kompozycji smakowo-zapachowej, produkt cukierniczy oraz guma do żucia zawierające skuteczną ilość kompozycji smakowo-zapachowej. W dziedzinie nauki o żywności przeprowadzono wiele badań w celu udoskonalenia działania substancji smakowo-zapachowych stosowanych w produktach cukierniczych i gumach do żucia. Dodatki smakowo-zapachowe w celu zastosowania w wymienionych produktach powleka się, kapsułkuje, łączy z innymi składnikami aktywnymi i nieaktywnymi i tym podobne. Opisy patentowe Stanów Zjednoczonych Ameryki o numerach 3,857,964, 3,897,566, 3,930,026, 4,388,328, 4,485,118, 4,568,560, 4,590,075, 4,752,481, 4,803,082, 5,004,595, 5,041,294, 5,266,335 oraz 5,284,659 wszystkie dotyczyły aspektów modyfikacji smakowitości. Wiele wysiłków skierowano na kontrolę uwalniania się smakowitości w końcowym produkcie, szczególnie w produktach typu gumy. Uwalnianie smakowitości z produktu żywnościowego jest w znacznym stopniu zależne od matrycy produktu żywnościowego. Gumy do żucia, posiadające matrycę zbudowaną z elastomerowej podstawy gumy, syropu kukurydzianego i słodzika, wstrzymują smakowitość, zwykle przy 60-75% ilości zastosowanej substancji smakowo-zapachowej, stosunek procentowy zależy raczej od powinowactwa substancji smakowo-zapachowej do matrycy. Z tego powodu, w gumach stosuje się większe ilości substancji smakowo-zapachowych, w celu wywołania wyczuwalnego efektu smakowo-zapachowego. Szczególną uwagę zwrócono na udoskonalenie działania owocowych substancji smakowozapachowych w gumach do żucia. Z powodu ich chemicznego układu, owocowe substancje smakowo-zapachowe wykazują szczególnie wysokie powinowactwo do podstawy gum. Owocowe substancje smakowo-zapachowe wykazują także lekką jakość smakowo-zapachową, która powoduje słabe działanie smakowo-zapachowe. Na przykład, opis patentowy Stanów Zjednoczonych Ameryki numer 5,158,790, podaje, że zastosowanie L-karwonu z owocowymi substancjami smakowo-zapachowymi przezwycięża te niedobory i udoskonala słodycz i smakowitość. Opisy patentowe Stanów Zjednoczonych Ameryki o numerach 5,415,888 i 5,429,827 podają zastosowanie polimerowego środka osłabiającego posiadającego szczególny parametr rozpuszczalności względem owocowej substancji smakowo-zapachowej w celu kontroli uwalniania. Synergiczne efekty zapewnione przez zastosowanie substancji jako intensyfikatorów smakowitości są dobrze znane w nauce o żywności. Synergizm w poprawianiu właściwości smakowozapachowych polega na dodawaniu bardzo małych ilości niespecyficznej substancji w celu uwydatnienia specyficznej smakowitości materiału. Znane synergizmy obejmują na przykład, zastosowanie kwasu cytrynowego w mięcie pieprzowej w celu uwydatnienia mięty pieprzowej, wanilii w czekoladzie w celu uwydatnienia smakowitości czekolady, olejku cytrynowego w melasie, olejku miętowego w lukrecji lub anyżku oraz zastosowanie soli w większości słodyczy z wyłączeniem słodyczy przyprawianych masłem. Czynniki oziębiające są związkami zastosowanymi w kompozycjach cukierniczych i gumach do żucia w celu wywołania wrażenia oziębienia i skutku odświeżenia w ustach z lub bez obecności środków smakowo-zapachowych. Mentol jest prawdopodobnie najbardziej znanym czynnikiem oziębiającym, ale wykazuje również dobrze znane wady, takie jak duża lotność, gorzkość i silny posmak miętowy. N-etylo-p-mentano-3-karboksamid jest także znany jako czynnik oziębiający. W opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki numer 4,193,936 podano, że N-etylo-p-mentano-3-karboksamid posiada mniejszą lotność niż mentol i charakteryzuje się słabszą wonią lub wcale jej nie posiada. Opisy patentowe Stanów Zjednoczonych Ameryki numer 4,060,091, 4,136,163 oraz 5,405,604 podają zastosowanie N-etylo-p-mentano-3-karboksamidu jako środka oziębiającego w kompozycjach jadalnych. Opis patentowy Stanów Zjednoczonych Ameryki numer 5,009,893, opis patentowy Stanów Zjednoczonych Ameryki numer 5,244,670, publikacje WO 93/23005 oraz WO 93/25177 wszystkie ujawniają zastosowanie N-etylo-p-mentano-3-karboksamidu jako adiuwanta w innych czynnikach oziębiających obejmujących mentol. Zgłoszenie patentowe WO 97/06695 podaje jednakże, że wszystkie związki zastosowane jako czynniki oziębiające wykazywały ujemny wpływ na smakowitość, szczególnie owocowych substancji smakowo-zapachowych. Publikacja WO 97/06695 podaje dalej, że w celu uniknięcia tego problemu, substancje smakowo-zapachowe i środki oziębiające powinny być formowane w różnych i dyskretnych obszarach produktu cukierniczego.
PL 205 578 B1 3 Przeto znanym jest zastosowanie N-etylo-p-mentano-3-karboksamidu w celu wywołania działania oziębiającego i udoskonalenia wpływu odświeżenia w ustach, szczególnie w gumach o posmaku miętowym i produktach cukierniczych. Nauka o żywności jednakże nie podaje zastosowania N-etylo-p- -mentano-3-karboksamidu jako intensyfikatora smakowitości. Bardziej szczegółowo, nauka nie podaje zastosowania N-etylo-p-mentano-3-karboksamidu w połączeniu z substancjami smakowo-zapachowymi, szczególnie w połączeniu z owocowymi substancjami smakowo-zapachowymi, w gumach i produktach cukierniczych, na poziomie, który wywołuje efekt synergiczny. Niespodziewanie stwierdzono, że N-etylo-p-mentano-3-karboksamid może być stosowany per se, jako modyfikator posmaku w celu udoskonalenia posmaku środka smakowo-zapachowego. To synergiczne działanie stwierdza się, gdy N-etylo-p-mentano-3-karboksamid stosowany jest na niskich poziomach w połączeniu ze środkiem smakowo-zapachowym. Ogólnie stwierdza się, że specyfika posmaku jest ostrzejsza lub jaśniejsza, wyrazista, bardziej określona i dłużej trwająca, w porównaniu z kompozycją zawierającą ten sam środek smakowo-zapachowy bez N-etylo-p-mentano-3-karboksamidu. Udoskonalone kompozycje smakowo-zapachowe dostarczają przedłużone wrażenia smakowo-zapachowe kompozycjom żywnościowym, takim jak gumy i wyroby cukiernicze, szczególnie gumom do żucia o posmaku owocowym. Przedmiotem wynalazku jest kompozycja smakowo-zapachowa, charakteryzująca się tym, że zawiera niemiętowy co najmniej jeden środek smakowo-zapachowy w ilości od 97,8 do 99,96% wagowych oraz N-etylo-p-mentano-3-karboksamid w ilości 0,04 do 2,2% wagowych kompozycji smakowo-zapachowej, przy czym środek smakowo-zapachowy jest wybrany z grupy obejmującej środki owocowe, ziołowe, słodkie i przypraw korzennych. Korzystnie kompozycja zawiera owocowy środek smakowo-zapachowy. Korzystniej kompozycja zawiera owocowy środek smakowo-zapachowy wybrany z grupy obejmującej środek cytrynowy, limonowy, pomarańczowy, morelowy, grejpfrutowy, bananowy, wiśniowy, jabłkowy, ananasowy, winogronowy, truskawkowy oraz mieszanki takie jak tutti-frutti i ponchu owocowego. Korzystnie kompozycja zawiera inny niż owocowy środek smakowo-zapachowy wybrany z grupy obejmującej środek cynamonowy, anyżkowy, kolendrowy, eukaliptusowy, żeńszeniowy, miodowy, karmelowy, toffi, melasowy, gałki muszkatołowej, pieprzowy, kardamonowy i goździkowy. Korzystnie kompozycja zawiera N-etylo-p-mentano-3-karboksamid w ilości od 0,4 do 1,1%. Przedmiotem wynalazku jest także sposób udoskonalania środka smakowo-zapachowego w kompozycji smakowo-zapachowej, polegający na tym, że do niemiętowego środka smakowo- -zapachowego, wybranego z grupy obejmującej środki owocowe, ziołowe, słodkie i przypraw korzennych, dodaje się N-etylo-p-mentano-3-karboksamid w ilości od 0,04 do 2,2% wagowych kompozycji smakowo-zapachowej. Korzystnie stosuje się owocowy środek smakowo-zapachowy. Korzystnie stosuje się N-etylo-p-mentano-3-karboksamid w ilości od 0,4% do 1,1%. Przedmiot wynalazku stanowi także produkt cukierniczy zawierający skuteczną ilość kompozycji smakowo-zapachowej, charakteryzujący się tym, że kompozycja smakowo-zapachowa zawiera niemiętowy co najmniej jeden środek smakowo-zapachowy w ilości od 97,8 do 99,96% wagowych oraz N-etylo-p-mentano-3-karboksamid w ilości od 0,04 do 2,2% wagowych kompozycji smakowo- -zapachowej, przy czym środek smakowo-zapachowy jest wybrany z grupy obejmującej środki owocowe, ziołowe, słodkie L przypraw korzennych. Korzystnie produkt cukierniczy zawiera owocowy środek smakowo-zapachowy. Korzystniej produkt cukierniczy zawiera owocowy środek smakowo-zapachowy wybrany z grupy obejmującej środek cytrynowy, limonowy, pomarańczowy, morelowy, grejpfrutowy, bananowy, wiśniowy, jabłkowy, ananasowy, winogronowy, truskawkowy oraz mieszanki takie jak tutti-frutti i ponchu owocowego. Korzystnie produkt cukierniczy zawiera inny niż owocowy środek smakowo-zapachowy wybrany z grupy obejmującej środek cynamonowy, anyżkowy, kolendrowy, eukaliptusowy, żeńszeniowy, miodowy, karmelowy, toffi, melasowy, gałki muszkatołowej, wieprzowy, kardamonowy i goździkowy. Korzystnie produkt cukierniczy zawiera kompozycję smakowo-zapachową w ilości od 0,10% do 1,0% wagowych produktu cukierniczego. Korzystniej produkt cukierniczy zawiera kompozycję smakowo-zapachową w ilości od 0,2% do 0,5%. Przedmiotem wynalazku jest także guma do żucia zawierająca skuteczną ilość kompozycji smakowo-zapachowej, charakteryzująca się tym, że kompozycja smakowo-zapachowa zawiera niemiętowy co najmniej jeden środek smakowo-zapachowy w ilości od 97,8 do 99,96% wagowych oraz
4 PL 205 578 B1 N-etylo-p-mentano-3-karboksamid w ilości od 0,04 do 2,2% wagowych kompozycji smakowozapachowej, przy czym środek smakowo-zapachowy jest wybrany z grupy obejmującej środki owocowe, ziołowe, słodkie i przypraw korzennych. Korzystnie guma zawiera owocowy środek smakowo-zapachowy. Korzystniej guma zawiera owocowy środek smakowo-zapachowy wybrany z grupy obejmującej środek cytrynowy, limonowy, pomarańczowy, morelowy, grejpfrutowy, bananowy, wiśniowy, jabłkowy, ananasowy, winogronowy, truskawkowy oraz mieszanki takie jak tutti-frutti i ponchu owocowego. Korzystnie guma zawiera inny niż owocowy środek smakowo-zapachowy wybrany z grupy obejmującej środek cynamonowy, anyżkowy, kolendrowy, eukaliptusowy, żeńszeniowy, miodowy, karmelowy, toffi, melasowy, gałki muszkatołowej, pieprzowy, kardamonowy i goździkowy. Korzystnie guma zawiera kompozycję smakowo-zapachową w ilości od 0,8% do 3,5%. Korzystniej guma zawiera kompozycję smakowo-zapachową w ilości od 1,0% do 3,0%. Określenie posmak" stosowane w niniejszym opisie oznacza wrażenia wywołane przez materiał wzięty do ust, dostrzegalne głównie przez zmysł smaku i węchu. Posmak oznacza także sumę charakterystyk materiału, które wywołują to wrażenie. Określenie środek smakowo-zapachowy" stosowane w niniejszym opisie oznacza kompozycję naturalnych lub syntetycznych olejków, które wywołują wrażenia smakowo-zapachowe. Środki smakowo-zapachowe są dobrze znane w dziedzinie cukiernictwa. Posmaki rozważane w niniejszym wynalazku obejmują posmaki takie jak jagodowy, cytrusowy, posmaki owoców tropikalnych i tym podobne; ziołowe takie jak cynamonowy, anyżkowy, kolendrowy, eukaliptusowy, żeńszeniowy, kopru włoskiego i tym podobne; słodkie takie jak miodowy, karmelowy, toffi, melasowy i tym podobne; oraz przypraw korzennych takich jak gałki muszkatołowej, pieprzowy, cynamonowy, kardamonowy, imbirowy, goździkowy i tym podobne. Udoskonalenie i dostrzeżenie przedłużenia posmaków owocowych jest korzystnym wcieleniem niniejszego wynalazku. Owocowe substancje smakowo-zapachowe mogą być wytwarzane naturalnie lub syntetycznie i typowo zawierają połączenie węglowodorów aromatycznych takich jak estry, aldehydy i ketony, olejki eteryczne z materiałów roślinnych, takie jak olejek pomarańczowy, olejek cytrynowy lub inne olejki naturalne oraz destylaty ze składników roślinnych. Owocowe posmaki obejmują, ale nie są ograniczone do, takich jak, cytrynowy, pomarańczowy, limonowy, brzoskwiniowy, grapefruitowy, bananowy, wiśniowy, jabłkowy, ananasowy, winogronowy, truskawkowy oraz mieszanki, takie jak tutti frutti i ponchu owocowego i tym podobne. Ilości środka smakowo-zapachowego i N-etylo-p-mentano-3-karboksamidu w udoskonalonej kompozycji smakowo-zapachowej są od około 99,96% do około 97,8% środka smakowo-zapachowego i około 0,04% do około 2,2% N-etylo-p-mentano-3-karboksamidu, korzystnie z 0,4% do 1,1% N-etylo-p-mentano-3-karboksamidu. Ilości zależą w pewnym stopniu od takich czynników jak typ posmaku, końcowe zastosowanie i pożądany efekt. Ilości udoskonalonej kompozycji smakowo-zapachowej zastosowanej w końcowym produkcie także zależą od typu posmaku, końcowego produktu i pożądanego efektu. Ogólnie udoskonalona kompozycja smakowo-zapachową może być odpowiednio zastosowana w produktach cukierniczych w zakresie od około 0,10% do około 1,0% wagowych wyrobu cukierniczego, korzystnie 0,2% do 0,5%. Dla gum do żucia odpowiedni jest wyższy zakres od około 0,8 do około 3,5%, korzystnie 1,0% do 3,0%. Udoskonalone kompozycje smakowo-zapachowe według niniejszego wynalazku mogą być stosowane w jadalnych produktach takich jak twarde i miękkie wyroby cukiernicze oraz gumy do żucia. Przygotowanie formulacji cukierniczych jest historycznie dobrze znane i zmieniło się niewiele przez lata. Ogólnie, twarde, gotowane słodycze posiadają podstawę złożoną z mieszaniny cukru i innych węglowodanowych środków spęczniających utrzymywanych w stanie amorficznym lub szklistym, korzystnie posiadające od około 0,5% do około 1,5% wilgoci. Podstawa normalnie zawiera powyżej około 80% cukru i powyżej 65% syropu kukurydzianego, z wyższym stosunkiem sacharozy do syropu kukurydzianego. Dalsze składniki takie jak środki smakowo-zapachowe, środki słodzące, środki zakwaszające, środki koloryzujące i tak dalej mogą także być dodawane. Twarde, gotowane słodycze mogą być także przygotowywane z cukrów nie-fermentowanych takich jak sorbitol, mannitol, ksylitol, maltitol, erytritol, uwodornione hydrolizaty skrobi i tym podobne. Takie wyroby cukiernicze mogą być przygotowywane rutynowo metodami tradycyjnymi, takimi jak te obejmujące podgrzewacze płomieniowe, podgrzewacze pod zmniejszonym ciśnieniem oraz podgrzewacze z odskrobywaniem powierzchni także określane jako podgrzewacze atmosferyczne o wysokiej prędkości. Jak tylko masa cukierkowa we właściwy sposób zostanie odpuszczona, może
PL 205 578 B1 5 być pocięta w nadające się do obróbki porcje lub uformowana w pożądane kształty. Mogą być zastosowane różnorodne techniki formowania w zależności od pożądanego kształtu i rozmiaru końcowego produktu. Ogólną dyskusję nad kompozycjami twardych słodyczy i ich przygotowywaniem zamieszczono w E.B. Jackson, Sugar ronfectionery Manufacture", wydanie drugie, Blackie Academic & Professional Press, Glascow, Wielka Brytania, (1990), na stronach 129-169. Podobnie do twardych słodyczy, miękkie słodycze mogą być wykorzystane w niniejszym wynalazku. Miękkie słodycze obejmują cukierki nadziewane, karmelowe toffi, leguminę czekoladową, słodycze z prawoślazu oraz nugaty i tym podobne, nogą także obejmować dżemy i galaretki. Przygotowywanie miękkich słodyczy, takich jak nugat, obejmuje tradycyjne metody, takie jak, połączenie dwóch podstawowych składników, mianowicie (1) wysoko wrzącego syropu, takiego jak syrop kukurydziany, lub tym podobny oraz (2) względnie lekko upostaciowanej substancji zmrożonej, ogólnie przygotowanej z albuminy jaja kurzego, żelatyny, białek roślinnych, takich jak związki pochodzące z soi, związki pochodzące z mleka, takie jak białka mleka oraz ich mieszaniny. Dodatkowe składniki, takie jak intensyfikatory smaku, substancje smakowo-zapachowe, dodatkowy węglowodanowy środek spęczniający, środki koloryzujące, konserwanty, środki lecznicze, ich mieszaniny i tym podobne mogą być dodawane później, także po wymieszaniu. Ogólną dyskusję nad kompozycją i przygotowywaniem takich słodyczy można znaleźć w E.B. Jackson, Sugar Confectionery Manufacture", wydanie drugie, Blackie Academic & Professional Press, Glascow, Wielka Brytania, (1990), na stronach 170-235. Wytłaczane tabletkowe wyroby cukiernicze oraz pastylki do ssania także znajdują się w zakresie jadalnych produktów cukierniczych według wynalazku. Wytłaczane słodycze w formie tabletek zawierają poszczególne materiały i uformowane są w struktury w czasie prasowania. Słodycze te ogólnie zawierają cukry lub substytuty cukru w ilościach do około 95% wagowych kompozycji oraz typowe zarobki tabletkowe, takie jak środki wiążące oraz środki ułatwiające przełykanie jak i intensyfikator smaku, substancje smakowo-zapachowe, środki koloryzujące i tak dalej. Pastylki do ssania tnie się z arkusza zwięzłego ciasta i suszy w celu otrzymania twardego cukierka z chropowatą powierzchnią. Ogólną dyskusję nad kompozycją i przygotowywaniem takich słodyczy można znaleźć w E.B. Jackson, Sugar Confectionery Manufacture", wydanie drugie, Blackie Academic & Professional Press, Glascow, Wielka Brytania, (1990), na stronach 236-258. Udoskonaloną kompozycję smakowo-zapachową można podobnie stosować w gumach do żucia. Kompozycje gum do żucia zawierają ogólnie jeden lub więcej naturalnych lub syntetycznych elastomerów, które są uzupełnione tradycyjnymi składnikami gum do żucia. Składniki te obejmują jeden lub więcej rozpuszczalników, plastyfikatorów, środków zmiękczających, substancji smakowo-zapachowych, środków koloryzujących i/lub środków słodzących. Elastomery, które są odpowiednie do zastosowania w gumach do żucia obejmują substancje pochodzenia roślinnego, takie jak mleczny sok drzewa sapodilla, z ang. jelutong, gutaperka, z ang. guayale oraz guma koronowa. Stosuje się także syntetyczne elastomery, takie jak kopolimery butadienowo-styrenowe, kopolimery izobutylenowo-izoprenowe, polietylenowe, poliizobutylenowe, poliwinylooctanowe oraz ich mieszaniny. Elastomery ogólnie zawierają od około 14% do 50% wagowych kompozycji gumy do żucia, korzystnie od około 20% do około 30% wagowych kompozycji gumy do żucia. Kompozycja gumy do żucia może zawierać rozpuszczalniki dla elastomerów pomagające w uzyskaniu miękkości składnikowi polimerowemu. Takie rozpuszczalniki dla elastomerów mogą obejmować metylowe, glicerynowe lub pentaerytritolowe estry kalafonii lub modyfikowanej kalafonii, takie jak uwodornione, dimeryzowane lub polimeryzowane kalafonie lub ich mieszaniny. Przykłady rozpuszczalników dla elastomerów odpowiednich w celu zastosowania zgodnie z niniejszym wynalazkiem obejmują ester pentaerytrytolowy częściowo uwodornionej kalafonii z drewna, ester pentaerytrytolowy kalafonii z drewna, ester glicerynowy częściowo dimeryzowanej kalafonii, ester glicerynowy polimeryzowanej kalafonii, ester glicerynowy oleju talowego, ester glicerynowy kalafonii z drewna oraz częściowo uwodorniona kalafonia z drewna i częściowo uwodorniony ester metylowy kalafonii i ich mieszaniny. Stosuje się także żywicę terpenową, która obejmuje politerpen i jego mieszaniny. Rozpuszczalnik może być zastosowany w ilości wahającej się od około 10% do 75% i korzystnie około 15% do około 50% wagowych kompozycji gumy do żucia. Różnorodne tradycyjne składniki stosowane jako plastyfikatory lub emulgatory, takie jak lanolina, lecytyna, mono-stearynian glicerolu, kwas stearynowy, stearynian sodu, stearynian potasu, trioctan gliceryny, triacetyna, gliceryna i tym podobne, mogą być także dołączane do kompozycji gumy do żucia w celu otrzymania różnorodnych tekstur i właściwości konsystencji. Te dodatkowe materiały
6 PL 205 578 B1 obejmują także woski, takie jak woski naturalne, woski z ropy naftowej i woski mikrokrystaliczne oraz tłuszcze i oleje obejmujące tłuszcze zwierzęce, takie jak smalec i łój, oleje roślinne, takie jak olej sojowy i bawełniany, uwodornione lub częściowo uwodornione oleje roślinne oraz masło kakaowe. Składniki te ogólnie stosuje się w ilościach powyżej około 30% wagowych, korzystnie 1% do około 25% wagowych i korzystniej od około 3% do około 7% wagowych końcowej kompozycji gumy do żucia. Kompozycje gum do żucia mogą dodatkowo obejmować tradycyjne środki koloryzujące, takie jak dwutlenek tytanu w ilościach powyżej około 2% i środki wypełniające, takie jak fosforan wapnia, węglan magnezu, wodorotlenek glinu, tlenek glinu, krzemiany glinu, talk, węglan wapnia, celulozę i ich kombinacje w ilościach od około 5 do 35% wagowych końcowej kompozycji. Kompozycja gumy do żucia może także zawierać spęczniające substancje słodzące obejmujące cukry takie jak sacharoza, dekstroza, maltoza, fruktoza i tym podobne lub alkohole cukrowe, takie jak sorbitol, mannitol, ksylitol, maltitol, izomalt, erytritol i uwodornione hydrolizaty skrobiowe oraz ich kombinacje. Spęczniające substancje słodzące mogą być obecne w ilościach do 90% wagowych końcowej kompozycji. Stosować można również dodatki z substancji słodzących o wysokiej intensywności, takie jak aspartam, sole acetsulfamowe, aliatam sacharyny i tym podobne mogą być także obecne. Takie substancje słodzące mogą być obecne w ilościach do 1% wagowego końcowej kompozycji gumy. Gumy do żucia mogą także zawierać substancje smakowo-zapachowe w dodatku do udoskonalonych smakowo-zapachowych kompozycji w ilościach do 3,5%. Ogólnie, można stosować każdy dodatek do żywności, taki jak te opisane w Chemicals Used In Food Processing", publikacja 1274, strony 63-258, National Academy of Sciences. Gumę do żucia ogólnie wytwarza się metodami znanymi w tej dziedzinie wiedzy przez kolejne dodawanie różnych składników gumy do żucia w jakimkolwiek handlowo dostępnym mikserze lub ekstruderze w procesie okresowym lub ciągłym. Udoskonalona kompozycja smakowo-zapachowa według niniejszego wynalazku dodawana jest do gumy do żucia sposobem dotychczas stosowanym. Po dokładnym wymieszaniu składników masę wyładowywuje się i tnie, roluje i formuje w pożądane kształty. Niniejszy wynalazek ilustrują następujące nieograniczające przykłady. P r z y k ł a d y N-etylo-p-mentano-karboksamid dostępny jako WS-3" uzyskano z Sterling Organics. P r z y k ł a d 1 Wyroby cukiernicze Podstawę słodyczy (478,55 g) przygotowywano przez zmieszanie w stosunku 55/45 cukru granulowanego i syropu kukurydzianego z 47,9 g wody i zagotowanie mieszaniny do temperatury 145 C. Przegotowaną podstawę przenoszono na oziębiony stół i wgniatano 21,25 g wstępnej mieszanki smakowo-zapachowej do podstawy w czasie wychładzania. Przyprawione smakowo-zapachowo słodycze formowano przez zrolowanie w walcu matrycowym. Wstępna mieszanka smakowo-zapachowa zawierała 20,0 g nośnika (ang. salvage) oraz 1,25 g substancji smakowo-zapachowej, co dało 0,25% wagowego substancji smakowo-zapachowej w słodyczach. Do podobnie przygotowanej podstawy słodyczy (478,55 g) dodawano 21,45 g drugiej wstępnej mieszanki smakowo-zapachowej, także zawierającej 20,0 g nośnika (ang. salvage) i 1,25 g substancji smakowo-zapachowej z dodatkiem 0,20 g 5% roztworu etanolowego N-etylo-p-mentano-karboksamidu (0,01 g), co dało 0,002% wagowych N-etylo-p-mentano-karboksamidu w słodyczach przy stosunku substancji smakowo-zapachowej do N-etylo-p-mentano-karboksamidu jak 99,2 do 0,8. Przygotowano słodycze o posmaku miodowym, cytrynowym, ziołowym i jabłkowym, obiema wymienionymi metodami z oraz bez N-etylo-p-mentano-karboksamidu we wstępnej mieszance smakowo-zapachowej. Oceniano cztery pary smakowo-zapachowe jak następuje: Posmak Miodowy Cytrynowy Ziołowy Jabłkowy Ocena Karboksamid intensyfikuje charakter miodowy. Prowadzi to do lepszego i przyjemniejszego wrażenia pełności lub krągłości profilu miodowego posmaku. Karboksamid modyfikuje percepcję posmaku cytrynowego. Zaokrągla posmak przez zmieszanie różnych ocen do jednego wrażenia posmaku. Na tym poziomie, karboksamid intensyfikuje wrażenia gorzkości, które prowadzą do pewnego zniekształcenia. Poniżej 0,002% będzie korzystniejszy dla tego posmaku ziołowego. Karboksamid rozjaśnia i bardziej podkreśla charakter jabłkowy tego posmaku.
PL 205 578 B1 7 Dziewięciu ludzi, wybranych losowo, poproszono o ocenę słodyczy mieszanych z N-etylo-p- -mentano-karboksamidem w porównaniu z podstawą słodyczy bez dodatku. Oceniających zapytano, czy pary słodyczy smakują różnie". Liczba ludzi, którzy określili różny smak dla słodyczy była następująca: Cytrynowy - 6; jabłkowy - 5; miodowy - 5; ziołowy - 5. P r z y k ł a d 2 Guma do żucia A. Przygotowanie 1. Gumę do żucia o smaku cytrynowym przygotowywano metodą tradycyjną z 22,0 g podstawy gumy, 69,04 g substancji słodzącej, 0,24 g substancji wysoko słodzącej, 2,97 g środka kwaszącego, 3,85 g innych tradycyjnych dodatków oraz 1,9 g cytrynowego środka smakowo-zapachowego. Przygotowano dwie dodatkowe próbki, w których 0,02 g oraz 0,04 g odpowiednio substancji słodzącej zastąpiono taką samą ilością N-etylo-p-mentano-karboksamidu w celu otrzymania stosunku substancji smakowo-zapachowej do N-etylo-p-mentano-karboksamidu jak 98,96/1,04 oraz 97,94/2,06, odpowiednio. Przykład kontrolny oraz dwa według wynalazku porównano jak opisano poniżej. 2. Gumę do żucia o posmaku cynamonowym przygotowywano metodami tradycyjnymi z 22,0 g podstawy gumy, 73,29 g substancji słodzącej, 0,81 g substancji wysoko słodzącej, 2,1 g innych tradycyjnych dodatków oraz 1,8 g cynamonowego środka smakowo-zapachowego. Przygotowano dwie dodatkowe próbki, w których 0,02 g oraz 0,04 g odpowiednio substancji słodzącej zastąpiono taką samą ilością N-etylop-mentano-karboksamidu w celu otrzymania stosunku substancji smakowo-zapachowej do N-etylo-p- -mentano-karboksamidu jak 98,90/1,10 oraz 97,83/2,17, odpowiednio. Przykład kontrolny oraz dwa według wynalazku porównano jak opisano poniżej. B. Porównanie: Na zastosowanym poziomie 0,02% N-etylo-p-mentano-karboksamidu spodziewano się uwalniania N-etylo-p-mentano-karboksamidu około 50 ppm oraz na poziomie 0,04% spodziewano się uwalniania około 100 ppm. Gumy o udoskonalonym posmaku porównano z odpowiednimi próbkami kontrolnymi, panelem sześciu ludzi, których poproszono o ocenę próbek przez skomentowanie dostrzeżonych różnic w posmaku i określenie upodobania posmaku. Czterech z sześciu panelistów odnotowało różnice w próbkach podsumowane poniżej: Posmak Poziom zastosowania N-etylo- -p-mentano-karboksamidu Ocena Cytrynowy 0 Dobre cytrynowe pierwsze wrażenie ze słodko kwaśną nutą Cytrynowy 0,02% Bardziej cytrynowy, wyraźniejszy i lepiej dostrzegalny kwaśny charakter Cytrynowy 0,04% Bardzo wyraźne nuty ściągające, mocniejsze nuty kwaśne z dostrzegalną gorzkością i lekkim odczuciem pieczenia Cynamonowy 0 Słodki cynamonowy charakter z lekkim wrażeniem pieczenia Cynamonowy 0,02% Stwierdzona różnica; charakter cynamonowy wyraźniejszy z dostrzegalnym wrażeniem pieczenia Cynamonowy 0,04% Charakter cynamonowy posiada szorstką nutę drewnianą i większe wrażenie pieczenia Dla obu posmaków cytrynowego i cynamonowego, 0,02 g N-etylo-p-mentano-karboksamidu dostarcza korzystnego udoskonalenia posmaku. Gdy posmak udoskonalano przy 0,04 g, odnotowano także mniej pożądanych ocen. Zastrzeżenia patentowe 1. Kompozycja smakowo-zapachowa, znamienna tym, że zawiera niemiętowy co najmniej jeden środek smakowo-zapachowy w ilości od 97,8 do 99,96% wagowych oraz N-etylo-p-mentano- -3-karboksamid w ilości od 0,04 do 2,2% wagowych kompozycji smakowo-zapachowej, przy czym środek smakowo-zapachowy jest wybrany z grupy obejmującej środki owocowe, ziołowe, słodkie i przypraw korzennych.
8 PL 205 578 B1 2. Kompozycja smakowo-zapachowa według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera owocowy środek smakowo-zapachowy. 3. Kompozycja smakowo-zapachowa według zastrz. 2, znamienna tym, że zawiera owocowy środek smakowo-zapachowy wybrany z grupy obejmującej środek cytrynowy, limonowy, pomarańczowy, morelowy, grejpfrutowy, bananowy, wiśniowy, jabłkowy, ananasowy, winogronowy, truskawkowy oraz mieszanki takie jak tutti-frutti i ponchu owocowego. 4. Kompozycja smakowo-zapachowa według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera inny niż owocowy środek smakowo-zapachowy wybrany z grupy obejmującej środek cynamonowy, anyżkowy, kolendrowy, eukaliptusowy, żeńszeniowy, miodowy, karmelowy, toffi, melasowy, gałki muszkatołowej, pieprzowy, kardamonowy i goździkowy. 5. Kompozycja smakowo-zapachowa według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera N-etylo-p- -mentano-3-karboksamid w ilości od 0,4 do 1,1%. 6. Sposób udoskonalania środka smakowo-zapachowego w kompozycji smakowo-zapachowej, znamienny tym, że do niemiętowego środka smakowo-zapachowego, wybranego z grupy obejmującej środki owocowe, ziołowe, słodkie i przypraw korzennych, dodaje się N-etylo-p-mentano-3-karboksamid w ilości od 0,04 do 2,2% wagowych kompozycji smakowo-zapachowej. 7. Sposób według zastrz. 6, znamienny tym, że stosuje się owocowy środek smakowo-zapachowy. 8. Sposób według zastrz. 6, znamienny tym, że stosuje się N-etylo-p-mentano-3-karboksamid w ilości od 0,4% do 1,1%. 9. Produkt cukierniczy zawierający skuteczną ilość kompozycji smakowo-zapachowej, znamienny tym, że kompozycja smakowo-zapachowa zawiera niemiętowy co najmniej jeden środek smakowo-zapachowy w ilości od 97,8 do 99,96% wagowych oraz N-etylo-p-mentano-3-karboksamid w ilości od 0,04 do 2,2% wagowych kompozycji smakowo-zapachowej, przy czym środek smakowozapachowy jest wybrany z grupy obejmującej środki owocowe, ziołowe, słodkie i przypraw korzennych. 10. Produkt cukierniczy według zastrz. 9, znamienny tym, że zawiera owocowy środek smakowo-zapachowy. 11. Produkt cukierniczy według zastrz. 10, znamienny tym, że zawiera owocowy środek smakowo-zapachowy wybrany z grupy obejmującej środek cytrynowy, limonowy, pomarańczowy, morelowy, grejpfrutowy, bananowy, wiśniowy, jabłkowy, ananasowy, winogronowy, truskawkowy oraz mieszanki takie jak tutti-frutti i ponchu owocowego. 12. Produkt cukierniczy według zastrz. 9, znamienny tym, że zawiera inny niż owocowy środek smakowo-zapachowy wybrany z grupy obejmującej środek cynamonowy, anyżkowy, kolendrowy, eukaliptusowy, żeńszeniowy, miodowy, karmelowy, toffi, melasowy, gałki muszkatołowej, pieprzowy, kardamonowy i goździkowy. 13. Produkt cukierniczy według zastrz. 9, znamienny tym, że zawiera kompozycję smakowo- -zapachowa w ilości od 0,10% do 1,0% wagowych produktu cukierniczego. 14. Produkt cukierniczy według zastrz. 13, znamienny tym, że zawiera kompozycję smakowozapachową w ilości od 0,2% do 0,5%. 15. Guma do żucia zawierająca skuteczną ilość kompozycji smakowo-zapachowej, znamienna tym, że kompozycja smakowo-zapachowa zawiera niemiętowy co najmniej jeden środek smakowo- -zapachowy w ilości od 97,8 do 99,96% wagowych oraz N-etylo-p-mentano-3-karboksamid w ilości od 0,04 do 2,2% wagowych kompozycji smakowo-zapachowej, przy czym środek smakowo-zapachowy jest wybrany z grupy obejmującej środki owocowe, ziołowe, słodkie i przypraw korzennych. 16. Guma do żucia według zastrz. 15, znamienna tym, że zawiera owocowy środek smakowo- -zapachowy. 17. Guma do żucia według zastrz. 16, znamienna tym, że zawiera owocowy środek smakowo- -zapachowy wybrany z grupy obejmującej środek cytrynowy, limonowy, pomarańczowy, morelowy, grejpfrutowy, bananowy, wiśniowy, jabłkowy, ananasowy, winogronowy, truskawkowy oraz mieszanki takie jak tutti-frutti i ponchu owocowego. 18. Guma do żucia według zastrz. 15, znamienna tym, że zawiera inny niż owocowy środek smakowo-zapachowy wybrany z grupy obejmującej środek cynamonowy, anyżkowy, kolendrowy, eukaliptusowy, żeńszeniowy, miodowy, karmelowy, toffi, melasowy, gałki muszkatołowej, pieprzowy, kardamonowy i goździkowy.
PL 205 578 B1 9 19. Guma do żucia według zastrz. 15, znamienna tym, że zawiera kompozycję smakowo- -zapachową w ilości od 0,8% do 3,5%. 20. Guma do żucia według zastrz. 19, znamienna tym, że zawiera kompozycję smakowo- -zapachową w ilości od 1,0% do 3,0%.
10 PL 205 578 B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,00 zł.