RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2235305 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 22.11.2008 08870765.8 (13) (51) T3 Int.Cl. E05B 65/19 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: 18.07.2012 Europejski Biuletyn Patentowy 2012/29 EP 2235305 B1 (54) Tytuł wynalazku: Układ zabezpieczenia zamknięcia przedniej maski z oddzielnym sterowaniem zaczepem hakowym (30) Pierwszeństwo: 19.01.2008 DE 102008005273 (43) Zgłoszenie ogłoszono: 06.10.2010 w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2010/40 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: 31.01.2013 Wiadomości Urzędu Patentowego 2013/01 (73) Uprawniony z patentu: Volkswagen Aktiengesellschaft, Wolfsburg, DE Audi AG, Ingolstadt, DE (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP 2235305 T3 DIETER MEYER, Wolfsburg, DE ALEXANDER SCHAAF, Bokensdorf, DE FLORIAN ZYSK, Berlin, DE MICHAEL DRESCHER, Olbernhau, DE (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Mirosława Ważyńska JAN WIERZCHOŃ & PARTNERZY BIURO PATENTÓW I ZNAKÓW TOWAROWYCH SP.J. ul. Żurawia 47/49 00-680 Warszawa Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).
14534/12/P-PRO/MW/KM EP 2 235 305 Układ zabezpieczenia zamknięcia przedniej maski z oddzielnym sterowaniem zaczepem hakowym Wynalazek dotyczy układu zamknięcia i zabezpieczenia przedniej maski pojazdu o cechach określonych w zastrzeżeniu 1. Znane jest wyposażanie przedniej maski pojazdów w układ zamknięcia, który oprócz funkcji zablokowania i odblokowania jest przystosowany również do tego, aby po odblokowaniu przedniej maski mogła ona zostać najpierw otwarta tylko w ograniczonym zakresie a dopiero po zwolnieniu zaczepu zabezpieczającego mogła zostać uniesiona do swojej pozycji skrajnej. Przykładowo według DE 42 39 908 C1 znane jest obrotowe zamknięcie zapadkowe, zwłaszcza do ryglowania maski silnika w samochodzie, które opiera się na zapadce i zapadkowym mechanizmie obrotowym współdziałającym z jarzmem zamka. W przypadku tego obrotowego zamknięcia zapadkowego, w pozycji zablokowania maski silnika, widełkowe wycięcie w kształcie litery U obrotowo zamontowanego mechanizmu zapadkowego obejmuje jarzmo zamka tak, że się w nim blokuje, a tym samym rygluje maskę silnika. Gdy ma nastąpić odblokowanie maski silnika, następuje ono przez uruchomienie, również obrotowo zamontowanej, zapadki za pomocą cięgna, które powoduje zwolnienie blokady ograniczników zapadki i obrotowego mechanizmu zapadkowego. Wychodząc z założenia, że obrotowy mechanizm zapadkowy znajduje się pod działaniem siły elementu sprężynowego, wywołany ruch wychylny jarzma zamka powoduje zabranie go za środkowe ramię pionowo do góry, aż do zablokowania w pozycji końcowej obrotowego mechanizmu zapadkowego przez zaczep zabezpieczający nieruchomo połączony z korpusem zamka. Podczas pionowego przesuwu jarzma zamka, a z nim środkowego ramienia jest ono prowadzone wewnątrz kanału przesuwu, przy czym prześwit przekroju przejścia jest całkowicie zakryty przez koniec haka zaczepu zabezpieczającego. Po osiągnięciu przez obrotowy mechanizm zapadkowy pozycji końcowej, kanał przesuwu przechodzi na wysokości ramienia zaczepowego widełkowego wycięcia w kształcie litery U w kanał centrujący tak, że kanał przesuwu ma stożkowo zwiększający się przekrój w górnym obszarze zamknięcia. Aby w przypadku zamknięcia na zasadzie obrotowego mechanizmu zapadkowego umożliwić całkowite otwarcie maski silnika po zablokowaniu jarzma zamka za jego środkowe ramię przez zaczep zabezpieczający, jarzmo zamka jest połączone z płytką podnoszącą, która jest obrotowo połączona płytką nośną. Ramiona boczne jarzma zamka są przy tym śrubowo połączone z dolną stroną płytki podnoszącej. Uzyskanie ruchu wychylnego płytki podnoszącej, co jest konieczne, aby wyprowadzić ramię środkowe jarzma zamka z obszaru końca haka zaczepu zabezpieczającego, przy czym jarzmo zamka jest wychylane o taki sam kąt jak płytka podnosząca, wiąże się ze skomplikowaną konstrukcją płytki podnoszącej, co nawet po uwzględnieniu jedynie koniecznych podzespołów, powoduje względnie duże koszty. Z takiej konstrukcji wynika poza tym względnie duża wysokość konstrukcyjna.
- 2 - Pomimo, iż konieczny w tym obrotowym mechanizmie zapadkowym zaczep zabezpieczający także zwiększa liczbę składników konstrukcyjnych, a tym samym przyczynia się do dalszego wzrostu kosztów, a ponadto całkowite zakrycie prześwitu przekroju przejścia kanału przesuwu przez koniec haka zaczepu zabezpieczającego może mieć ujemny wpływ na sprawność działania, takie obrotowe zamknięcie zapadkowe wciąż jest przynajmniej tanie. Wiadomo także, jak wynika z WO 03/0705 29 A1, że można uzyskać zwiększone bezpieczeństwo dla pieszych w obszarze lokalizacji zamka masek samochodowych, gdy jarzmo zamka jest przesuwnie zamocowane przy umieszczonej na masce samochodowej płytce kołnierzowej i pozostaje pod działaniem siły sprężyny śrubowej, ale także to wykonanie i umieszczenie jarzma zamka wymaga względnie dużej wysokości konstrukcyjnej, a opierając się na obrotowym zamknięciu zapadkowym składającym się z obrotowego mechanizmu zapadkowego, zapadki i dźwigni zaczepowej nie nadaje się do tego, aby po odblokowaniu przedniej maski przez wprowadzenie ruchu wychylnego jarzma zamka otworzyć maskę pojazdu do jej końcowego położenia. Także zamknięcie znane z DE 100 54 507 A1 do pokryw pojazdów, które działa na zasadzie obrotowego mechanizmu zapadkowego, zapadki i jarzma zamka, ma względnie dużą wysokość konstrukcyjną. Wynika to między innymi z położenia jarzma zamka względem, znajdującej przy masce silnika, przeciwnej części zamknięcia, która ma szczególnie zwartą budowę. Należy do niego łoże jarzma zamka, w którym jarzmo zamka może przesuwać się osiowo i w zależności od zaryglowania względnie odryglowania, w wyniku osiowego przesunięcia zajmuje dolną lub górną pozycję. Poza tym to zamknięcie jest pomyślane tak, że nie działa na zasadzie haka zaczepowego. Blokada zabezpieczająca do pokryw pojazdowych według DE 43 13 570 C2 także opiera się na wychylnie mocowanym obrotowym mechanizmie zapadkowym i na współpracującej z nim wychylnej zapadce, przy czym obrotowy mechanizm zapadkowy współpracuje z jarzmem zamykającym wygiętym w kształcie litery U. Ta blokada zabezpieczająca spełnia swoje zadanie w odniesieniu do blokowania i odblokowania pokrywy pojazdu, a także do bezpieczeństwa dzięki temu, że obrotowy mechanizm zapadkowy ma specjalny kształt i w celu spełnienia swoich funkcji wymaga połączenia z innymi współpracującymi z nim elementami, także ta blokada zabezpieczająca jest tania. Według dokumentu DE 10 2005 057 820 A1 bazującego również na obrotowym mechanizmie zapadkowym i zaczepie hakowym, obrotowy mechanizm zapadkowy jest przedłużony po stronie przeciwnej do osi obrotowego mechanizmu zapadkowego tworząc hak zaczepowy tak, że dzięki utworzonemu na przedłużeniu obrotowego mechanizmu zapadkowego hakowi mechanizmu zaczepowego na jego dolnej stronie, w pozycji końcowej obrotowego mechanizmu zapadkowego przy wykonywaniu ruchu wychylnego po zdjęciu blokowania obrotowego mechanizmu zapadkowego przez zapadkę, z czym związane jest pionowe przesunięcie jarzma zamka do pozycji, w której znajduje się hak, dzięki jego uruchomieniu następuje usunięcie zabezpieczenia przedniej maski umożliwiające jej otwarcie. Dolna strona haka zaczepu hakowego jest przy tym w znacznym stopniu dopasowana do przekroju, a tym samym do kształtu środkowego ramienia jarzma zamka przykładowo tak, że przy
- 3 - zaokrąglonym przekroju środkowego ramienia jarzma zamka dolna strona haka zaczepu hakowego jest wysklepiona ku górze. Wysklepienie jest wykonane tak, że w pozycji końcowej zaczepu hakowego w prowadnicy ruchu wychylnego zaczepu hakowego po zdjęciu blokady obrotowego mechanizmu zapadkowego środkowe ramię jarzma zamka, po zajęciu swojej pozycji w prowadnicy ruchu wychylnego obrotowego mechanizmu zapadkowego, jest częściowo zakryte przez wysklepioną do wewnątrz dolną stronę haka zaczepu hakowego w kierunku otwartej strony haka tak, że dzięki temu osiąga się zabezpieczoną pozycję środkowego ramienia jarzma zamka zanim po jego uruchomieniu nastąpi otwarcie przedniej maski do jej pozycji końcowej. Przy tym przy częściowym zakryciu środkowego ramienia jarzma zamka w kierunku otwartej strony haka przez wysklepioną dolną stronę haka zaczepu hakowego dolna, promieniowa krawędź haka leży mniej więcej na jednej, poziomo przebiegającej osi z osią środkowego ramienia jarzma zamka. Blokada zabezpieczająca według DE 10 2005 057 820 A1 prezentuje więc zaczep hakowy spełniający funkcję zabezpieczającą, który jest wychylny wokół pewnej osi tak, że jest zintegrowany z wychylnym wokół swojej osi obrotowym mechanizmem zapadkowym tak, że po zniesieniu blokady pomiędzy obrotowym mechanizmem zapadkowym i wychylnie wokół swojej osi zamontowaną zapadką ruch wychylny zaczepu hakowego odpowiada ruchowi wychylnemu obrotowego mechanizmu zapadkowego. Zadaniem wynalazku jest stworzenie zabezpieczonego układu zamknięcia przedniej maski pojazdu odpowiednio do części wstępnej zastrzeżenia 1 bez konieczności rezygnacji z cech bezpieczeństwa lub zalet konstrukcyjnych opisanych w cytowanych wyżej publikacjach, a jednocześnie uniknięcie możliwego zamknięcia pozornego. Według wynalazku zadanie zostaje rozwiązane dzięki zabezpieczonemu układowi zamknięcia przedniej maski pojazdu dzięki cechom określonym w zastrzeżeniu 1. Dzięki temu, że, mimo iż zaczep hakowy może mieć tę samą oś obrotu co obrotowy mechanizm zapadkowy, jego ruchy obrotowe są niezależne od obrotowego mechanizmu zapadkowego, a ponieważ jest on wyposażony w sprężynę powrotną, która ustawia hak zaczepu hakowego w pozycji zakrywania toru ruchu jarzma zamka, a więc w pozycji gotowości, jeśli do zaczepu hakowego nie jest przyłożona siła przeciwdziałająca sile sprężynowej, Zaczep hakowy, także przy zablokowaniu obrotowego mechanizmu zapadkowego bez wejścia jarzma zamka, może spełnić swoją funkcję zabezpieczającą i skutecznie uniemożliwić niepożądane otwarcie przedniej maski po jej pozornym zamknięciu. Zewnętrzny kontur haka zaczepu hakowego jest przy tym zukosowany lub zakrzywiony tak, że siła wynikająca z ruchu zamykania jarzma zamka przy kontakcie z zaczepem hakowym przekazuje na niego składnik siły, który jest wystarczający, aby na tyle pokonać siłę sprężynową sprężyny powrotnej, że jarzmo zamka udostępni drogę dla zaczepu hakowego znajdującego się w fazie ruchu zamykającego. Oś obrotu zaczepu hakowego, która korzystnie, w celu zachowania prostoty konstrukcji, jest zgodna z osią obrotu obrotowego mechanizmu zapadkowego leży poza linią wyznaczoną przez kierunek ruchu jarzma zamka. Korzystnie siła sprężynowa sprężyny powrotnej jest dobrana tak, aby przy zdefiniowanej osi obrotu
- 4 - i określonym konturze zewnętrznym zaczepu hakowego, już przy samym położeniu przedniej maski, a więc jarzma zamka na zewnętrznym konturze zaczepu hakowego, mogła zostać pokonana jej ciężarem własnym. W korzystnym wykonaniu wynalazku zaczep hakowy obraca się wokół tej samej osi co obrotowy mechanizm zapadkowy. Należy rozumieć, że oddziaływania przewidywane wynalazkiem nie są uzyskiwane tylko w konfiguracji z przednią maską pojazdu, lecz wszędzie tam, gdzie zostanie zastosowany zabezpieczony układ zamykania składający się z obrotowego mechanizmu zapadkowego, zaczepu hakowego, zapadki i jarzma zamka, a więc przykładowo także przy tylnej pokrywie pojazdów. Inne korzystne wykonania wynalazku wynikają z pozostałych cech wymienionych w zastrzeżeniach podrzędnych. Poniżej wynalazek objaśniono na podstawie przykładu wykonania i załączonego rysunku. Pojedyncza figura pokazuje widok z boku układu zabezpieczonego zamknięcia przedniej maski. Zabezpieczone zamknięcie przedniej maski według figury 1 obejmuje głównie zapadkę 2 zamontowaną wychylnie wokół pierwszej osi 1, obrotowy mechanizm zapadkowy 4 wychylny wokół drugiej osi 3, zaczep hakowy 5 obracający się wokół trzeciej osi 3a i jarzmo 6 zamka, przy czym zaczep hakowy 5 jest przyporządkowany do obrotowego mechanizmu zapadkowego 4. Zapadka 2 i obrotowy mechanizm zapadkowy 4 są umieszczone w osłonie zamka pojazdu. Jarzmo 6 zamka jest umieszczone przy przedniej masce pojazdu tak, że obrotowy mechanizm zapadkowy w pozycji zamknięcia przedniej maski współpracuje z jarzmem 6 zamka i jest zablokowany przez zapadkę 2. Jarzmo 6 zamka ma w znacznym stopniu kształt litery U i ma środkowe ramię 10. Obrotowy mechanizm zapadkowy 4 ma kształt widełek i wycięcie 8, które jest dopasowane do konturu środkowego ramienia 10. W stanie zablokowanym wycięcie 8 obejmuje środkowe ramię 10 jarzma 6 zamka. Ponadto obrotowy mechanizm zapadkowy 4 ma ogranicznik 7, który w stanie zamkniętym przylega do kształtki 9 w postaci zębowego segmentu zapadki 2. W pozycji zablokowanej obrotowy mechanizm zapadkowy 4 obejmuje środkowe ramię 10 jarzma 6 zamka swoim wycięciem 8. Ten stan nie jest pokazany na figurze. Zaczep hakowy 5 jest połączony ze sprężyną powrotną 16, zaczep hakowy 5 ma na wolnym końcu 12 część hakową 13, która pełni funkcję zabezpieczającą. Po zniesieniu blokady przedniej maski, część hakowa 13 obejmuje środkowe ramię 10 jarzma 6 zamka. Zaczep hakowy 5 jest naprężony w pozycji zablokowania przez sprężynę powrotną 16 tak, że po zwolnieniu blokady środkowe ramię 10 jest podczas otwierania łapane najpierw przez część hakową 13, co uniemożliwia całkowite otwarcie. Otwieranie przedniej maski można kontynuować tylko po pokonaniu siły sprężynowej sprężyny powrotnej 16. Zapadka 2 jest uruchamiana ręcznie za pomocą cięgna lub też elektronicznie. Zadziałanie cięgna lub napędu elektromotorycznego następuje zwolnienie ze stanu blokady. W wyniku zwolnienia kształtka 9 zapadki 2 jest odciągana od ogranicznika 7 obrotowego mechanizmu
- 5 - zapadkowego 4, przez co naprężany sprężyną 15 obrotowy mechanizm zapadkowy 4 obraca się wokół drugiej osi 3 i tak samo, naprężany przez sprężynę 16, zaczep hakowy 4 obraca się wokół trzeciej osi 3a i swą częścią hakową 13 obejmuje środkowe ramię 10 jarzma 6 zamka i utrzymuje w je w pozycji pośredniej zależnej od siły sprężynowej sprężyny powrotnej 16. Sprężyna wyrzutowa 14 oddziałuje na otwierane jarzmo 6 zamka i naciska je po uruchomieniu cięgna lub napędu elektromotorycznego. Trzecia oś 3a zaczepu hakowego 5 przebiega równolegle do drugiej osi obrotu 3 obrotowego mechanizmu zapadkowego 4, a zaczep hakowy 5 jest wychylny wokół przyporządkowanej mu trzeciej osi 3a niezależnie od obrotowego mechanizmu zapadkowego. W przedłożonym przykładzie wykonania druga oś obrotu 3 obrotowego mechanizmu zapadkowego 4 zbiega się i pokrywa z trzecią osią 3a zaczepu hakowego 5. Legenda 1 Oś obrotu zapadki 2 Zapadka 3 Oś obrotu obrotowego mechanizmu zapadkowego 3a Oś obrotu zaczepu hakowego 4 Obrotowy mechanizm zapadkowy 5 Zaczep hakowy 6 Jarzmo zamka prostopadle 6a Jarzmo zamka wychylone 7 Ogranicznik / obszar blokowania obrotowego mechanizmu zapadkowego 8 Wycięcie do jarzma zamka 9 Kształtka / obszar blokowania zapadki 10 Środkowe ramię 11 Dolna strona haka 12 Dolne krawędź haka 13 Hak 14 Element sprężynowy / sprężyna wyrzutowa 15 Sprężyna powrotna obrotowego mechanizmu zapadkowego 16 Sprężyna powrotna zaczepu hakowego 17 Zewnętrzny kontur haka 18 Koniec haka 19 Zewnętrzny kontur środkowego ramienia
- 6 - Zastrzeżenia patentowe 1. Zabezpieczony układ zamknięcia przedniej maski pojazdów, który zasadniczo składa się z obrotowego mechanizmu zapadkowego (4) wychylnego wokół osi (3), przyporządkowanego do niej zaczepu hakowego (5) jarzma 6 zamka i zapadki (2) zamontowanej wychylnie wokół osi (1), przy czym w pozycji zamknięcia przedniej maski obrotowy mechanizm zapadkowy (4) współdziała z umieszczonym na masce jarzmem (6) zamka tak, że obrotowy mechanizm zapadkowy (4) obejmuje środkowe ramię (10) wykonanego w znacznym stopniu w kształcie litery U jarzma (6) zamka swoim wycięciem (8) dopasowanym do kształtu jarzma (6) zamka, a po zdjęciu blokady przedniej maski jarzmo (6) zamka jest przytrzymywane przez spełniający rolę zabezpieczenia zaczep hakowy (5) przy zdjętej blokadzie przez obrotowy mechanizm zapadkowy, przy czym zarówno do obrotowego mechanizmu zapadkowego (4), jak i zapadki (2) przyporządkowany jest ogranicznik, a zapadka (2) jest uruchamiana za pomocą cięgna, względnie napędu elektromotorycznego, znamienny tym, że zaczep hakowy (5) jest wychylny wokół osi obrotu (3a) przebiegającej równolegle do osi obrotu (3) obrotowego mechanizmu zapadkowego (4) niezależnie od obrotowego mechanizmu zapadkowego (4). 2. Zabezpieczony układ zamknięcia przedniej maski według zastrzeżenia 1, znamienny tym, że oś obrotu (3) obrotowego mechanizmu zapadkowego (4) i oś (3a) zaczepu hakowego pokrywają się. 3. Zabezpieczony układ zamknięcia przedniej maski według poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że zaczep hakowy (5) współdziała ze sprężyną powrotną (16). 4. Zabezpieczony układ zamknięcia przedniej maski według jednego z poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że zewnętrzny kontur (17) haka (13) zaczepu hakowego (5), prostopadle do osi (3a) zaczepu hakowego ma nachylenie w kierunku końca (12) haka (13). 5. Zabezpieczony układ zamknięcia przedniej maski według jednego z poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że zewnętrzny kontur (17) haka (13) zaczepu hakowego (5) jest wypukle zakrzywiony. 6. Zabezpieczony układ zamknięcia przedniej maski według jednego z poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że zewnętrzny kontur (17) haka (13) zaczepu hakowego (5) przybiera ku końcowi (12) haka (13). 7. Zabezpieczony układ zamknięcia przedniej maski według jednego z poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że dolna strona (11) haka (13) zaczepu hakowego (5) jest przynajmniej częściowo dopasowana do zewnętrznego konturu (19) środkowego ramienia (10) jarzma (6) zamka tak, środkowe ramię (10) jarzma (6) zamka jest pewnie obejmowane przez hak (13) zaczepu hakowego (5).
- 7 -