PL B1. METALPLAST-CZĘSTOCHOWA SPÓŁKA AKCYJNA, Częstochowa, PL BUP 26/10

Transkrypt

1 PL B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: (51) Int.Cl. E05B 55/06 ( ) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: (54) Zamek wpuszczany zapadkowy (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 26/10 (73) Uprawniony z patentu: METALPLAST-CZĘSTOCHOWA SPÓŁKA AKCYJNA, Częstochowa, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 01/14 (72) Twórca(y) wynalazku: JAKUB GAWECKI, Warszawa, PL MAREK LIPARTOWSKI, Częstochowa, PL BARTŁOMIEJ WYPYCH, Ostrowy, PL

2 2 PL B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest zamek wpuszczany zapadkowy stosowany w budownictwie. Znane dotychczas zamki zapadkowe posiadają skrzynkę z umieszczonym w niej mechanizmem orzecha z elementami sprężystymi współpracującym z zapadką. W rozwiązaniach znanych przy zamkniętym zamku, zablokowanie zapadki blokuje również ruch klamki co przy użyciu nadmiernej siły nacisku może spowodować uszkodzenie wewnętrznych mechanizmów zamka jak również klamkę. Zmiana zamka z lewego na prawy i odwrotnie dotychczas odbywa się po jego wymontowaniu ze skrzydła drzwiowego. Zamek według wynalazku posiada obrotowo mocowany orzech z co najmniej jedną parą sprężystych elementów opartych na oporowych elementach skrzynki współpracujący z wodzikiem zapadki i umieszczoną w nim suwliwie i obrotowo zapadką blokowaną przez sprężyste elementy stanowiące część wodzika zapadki lub/i umieszczone w wodziku zapadki, za pośrednictwem mocowanego obrotowo i umieszczonego pomiędzy orzechem a wodzikiem zapadki koła napędowego, na którym to wodziku zapadki suwliwie jest osadzone sprzęgło współpracujące z osadzonym suwliwie w skrzynce suwakiem sterowanym zamykającym elementem. Orzech posiada: od dołu występ oporowy współpracujący z wybraniem koła napędowego, od góry wybranie współpracujące z występem koła napędowego oraz od dołu występ oporowy wchodzący w półkoliste wybranie skrzynki a od góry występ oporowy wchodzący w półkoliste wybranie pokrywy. Koło napędowe jest zakończone od dołu występem współpracującym ze sprzęgłem posiadającym: od dołu występ współpracujący z kanałem prowadzącym sprzęgło w wodziku zapadki i występ współpracujący z kanałem prowadzącym sprzęgło w suwaku. Suwak posiada: od góry dystansujące jego położenie względem pokrywy występy, ustalający położenie suwaka względem pokrywy występ współpracujący z przetłoczeniami pokrywy a od dołu występy prowadzące suwak w fasolowatych wybraniach skrzynki oraz szlosy współpracujące z zamykającym elementem. Nadto zapadka posiada wykonane od góry i dołu nieprzelotowe otwory oraz dwa naprzeciwległe ustalające jej położenie występy współpracujące z wybraniem wykonanym w wodziku zapadki. Zapadka jest usytuowana poniżej orzecha a oś koła napędowego pokrywa się z osią otworu mocującego tarcze zamka co pozwala na umieszczenie w osi koła napędowego elementów mocujących tarcze okuć zamka. Sterujący sprzęgłem suwak znajduje się pomiędzy zamykającym elementem a czołem zamka. Występ oporowy orzecha, występ koła napędowego, występ sprzęgła, występy suwaka w przekroju poprzecznym posiadają kształt okrągły korzystnie koła. Wybranie koła napędowego i wybranie orzecha posiadają kształt zaokrąglony wklęsły korzystnie otwartego półokręgu. Sprężyste elementy umieszczone w wodziku zapadki stanowi sprężyna o stałej lub zmiennej średnicy zwojów lub dowolny element ze sprężystego materiału korzystnie gumy. Zmiana zamka z lewego na prawy i odwrotnie odbywa się bez jego demontowania ze skrzydła drzwiowego, przez częściowe wyciągnięcie zapadki na zewnątrz, jej obrót o 180 stopni i powrotne umieszczenie wewnątrz skrzynki zamka. Wykonanie tej czynności ułatwiają znajdujące się w zapadce nieprzelotowe otwory. W rozwiązaniu według wynalazku po zablokowaniu zapadki zamek jest zamknięty a orzech nie jest zablokowany i istnieje możliwość naciśnięcia oraz przekręcenia klamki. Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia zamek z częściowo odsłoniętą pokrywą w widoku z góry, fig. 2 - zapadkę w rzucie aksonometrycznym, fig. 3 - orzech w rzucie aksonometrycznym, fig. 4 - wodzik zapadki w rzucie aksonometrycznym, fig. 5 - sprzęgło w rzucie aksonometrycznym, fig. 6 - suwak w widoku z góry w rzucie aksonometrycznym, fig. 7 - suwak w widoku od dołu w rzucie aksonometrycznym, fig. 8 - koło napędowe w rzucie aksonometrycznym, fig. 9 - zamek z częściowo odsłoniętą pokrywą w widoku z góry w drugiej wersji wykonania, fig zamek z częściowo odsłoniętą pokrywą w widoku z góry w trzeciej wersji wykonania, fig pokrywę zamka w widoku od środka, fig pokrywę zamka w miejscowym przekroju poprzecznym wzdłuż płaszczyzny A-A a fig pokrywę zamka w miejscowym przekroju poprzecznym wzdłuż płaszczyzny B-B. Zamek posiada obrotowo mocowany orzech 1 z dwiema parami sprężystych elementów 2, opartych na oporowych elementach 3 skrzynki 4 współpracujący z wodzikiem zapadki 5 i umieszczoną w nim suwliwie i obrotowo zapadką 6 blokowaną przez sprężyste elementy 7 stanowiące część wodzika zapadki 5, za pośrednictwem mocowanego obrotowo i umieszczonego pomiędzy orzechem 1 a wodzikiem zapadki 5 koła napędowego 8. W drugiej wersji wykonania pokazanej na fig. 9 sprężysty element 7 jest umieszczony w wodziku zapadki 5 i stanowi go sprężyna o stałej średnicy zwojów.

3 PL B1 3 W trzeciej wersji wykonania pokazanej na fig. 10 sprężysty element 7 jest umieszczony w wodziku zapadki 5 i stanowi go płaska podkładka ze sprężystego materiału konkretnie gumy. Na wodziku zapadki 5 suwliwie jest osadzone sprzęgło 9 współpracujące z osadzonym suwliwie w skrzynce 4 suwakiem 10 sterowanym zamykającym elementem 11. Orzech 1 posiada: od dołu występ oporowy 12 współpracujący z wybraniem 13 koła napędowego 8, od góry wybranie 14 współpracujące z występem 15 koła napędowego 8 oraz od dołu występ oporowy 16 wchodzący w półkoliste wybranie 17 skrzynki 4 a od góry występ oporowy 18 wchodzący w półkoliste wybranie 19 w pokrywie 20. Koło napędowe 8 jest zakończone od dołu występem 21 współpracującym ze sprzęgłem 9 posiadającym: od dołu występ 22 współpracujący z kanałem 23 prowadzącym sprzęgło 9 w wodziku zapadki 5 i występ 24 współpracujący z kanałem 25 prowadzącym sprzęgło 9 w suwaku 10. Suwak 10 posiada od góry dystansujące jego położenie względem pokrywy 20 występy 26, ustalający położenie suwaka 10 względem pokrywy 20 występ 27 współpracujący z przetłoczeniami 28 pokrywy 20 a od dołu występy 29 prowadzące suwak 10 w fasolowatych wybraniach 30 skrzynki 4 oraz szlosy 31 współpracujące z zamykającym elementem 11. Zapadka 6 posiada wykonane od góry i dołu nieprzelotowe otwory 32 oraz dwa naprzeciwległe ustalające jej położenie występy 33 współpracujące z wybraniem 34 wykonanym w wodziku zapadki 5. Zapadka 6 jest usytuowana poniżej orzecha 1 a oś koła napędowego 8 pokrywa się z osią otworu 35 mocującego tarcze zamka. Sterujący sprzęgłem 9 suwak 10 znajduje się pomiędzy zamykającym elementem 11 a czołem 36 zamka. Występ oporowy 12 orzecha 1, występ 15 koła napędowego 8, występ 24 sprzęgła 9, występy 26 i 27 suwaka 10 w przekroju poprzecznym w tym przykładzie wykonania posiadają kształt koła. Wybranie 13 koła napędowego 8 i wybranie 14 orzecha 1 posiadają kształt otwartego półokręgu. Zasada działania zamka jest następująca. W pozycji gdy zamek jest otwarty, suwak 10 znajduje się w górnej krańcowej pozycji a występ 21 koła napędowego 8 współpracuje ze sprzęgłem 9, umożliwiając przeniesienie napędu z orzecha 1 na zapadkę 6. Naciskając klamkę pokonujemy opór dwóch par sprężystych elementów 2, powodujemy ruch obrotowy orzecha 1 w prawo, obrót koła napędowego 8 w lewo, które przy pomocy występu 21 wywiera nacisk poprzez sprzęgło 9 na wodzik zapadki 5, który powoduje ugięcie się sprężyny 37 oraz wciągnięcie wodzika zapadki 5 wraz z zapadką 6 do środka zamka. Po zwolnieniu klamki sprężyna 37 oraz sprężyste elementy 2 rozprężają się powodując powrót wszystkich mechanizmów do poprzedniego położenia. Zamek zamykamy przez obrót elementu zamykającego 11 w tym przykładzie wykonania klucza w lewo. Suwak 10 przesuwając się w dół rozłącza sprzęgło 9 z kołem napędowym 8. W takim położeniu orzech 1 współpracuje z kołem napędowym 8, umożliwiając ruch obrotowy klamki, ale koło napędowe 8 nie przenosi napędu na wodzik zapadki 5 a tym samym zapadkę 6. Występ 38 wykonany w pokrywie 20 blokując sprzęgło 9 tym samym blokuje wodzik zapadki 5 oraz zapadkę 6. Unieruchomienie zapadki 6 powoduje zamknięcie zamka. Otwarcie zamka odbywa się przez obrót klucza 11 w prawo. W celu zmiany zamka z lewego na prawy i odwrotnie, korzystając z nieprzelotowych otworów 32, pokonując opór sprężystych elementów 7, wyciągamy zapadkę 6 na zewnątrz tak aby występ 33 wysunął się z wybrania 34 wodzika zapadki 5 i obracamy ją wokół osi o 180 stopni. Następnie zapadkę 6 wsuwamy do zamka tak aby jej naprzeciwległy występ 33 znalazł się w wybraniu 34 wodzika zapadki 5. Zapadka 6 znajduje się w zamku w żądanym położeniu i jest utrzymywana w wodziku zapadki 5 przez sprężyste elementy 7. Zastrzeżenia patentowe 1. Zamek wpuszczany zapadkowy posiadający skrzynkę z umieszczonym w niej mechanizmem orzecha z elementami sprężystymi współpracującym z zapadką, znamienny tym, że posiada obrotowo mocowany orzech /1/ z co najmniej jedną parą sprężystych elementów /2/ opartych na oporowych elementach /3/ skrzynki /4/ współpracujący z wodzikiem zapadki /5/ i umieszczoną w nim suwliwie i obrotowo zapadką /6/ blokowaną przez sprężyste elementy /7/ stanowiące część wodzika zapadki /5/ lub/i umieszczone w wodziku zapadki /5/, za pośrednictwem mocowanego obrotowo i umieszczonego pomiędzy orzechem /1/ a wodzikiem zapadki /5/ koła napędowego /8/, na którym to wodziku zapadki /5/ suwliwie jest osadzone sprzęgło /9/ współpracujące z osadzonym suwliwie w skrzynce /4/ suwakiem /10/ sterowanym zamykającym elementem /11/, przy czym orzech /1/ posiada: od dołu występ oporowy /12/ współpracujący z wybraniem /13/ koła napędowego /8/, od góry wybranie /14/ współpracujące z występem /15/ koła napędowego /8/ oraz od dołu występ oporowy /16/ wchodzący w półkoliste wybranie /17/ skrzynki /4/ a od góry występ oporowy /18/ wchodzący w półkoliste wybranie /19/ pokrywy /20/, które

4 4 PL B1 to koło napędowe /8/ jest zakończone od dołu występem /21/ współpracującym ze sprzęgłem /9/ posiadającym: od dołu występ /22/ współpracujący z kanałem /23/ prowadzącym sprzęgło /9/ w wodziku zapadki /5/ i występ /24/ współpracujący z kanałem /25/ prowadzącym sprzęgło /9/ w suwaku /10/ a który to suwak /10/ posiada: od góry dystansujące jego położenie względem pokrywy /20/ występy /26/, ustalający położenie suwaka /10/ względem pokrywy /20/ występ /27/ współpracujący z przetłoczeniami /28/ pokrywy /20/ a od dołu występy /29/ prowadzące suwak /10/ w fasolowatych wybraniach /30/ skrzynki /4/ oraz szlosy /31/ współpracujące z zamykającym elementem /11/, nadto zapadka /6/ posiada wykonane od góry i dołu nieprzelotowe otwory /32/ oraz dwa naprzeciwległe ustalające jej położenie występy /33/ współpracujące z wybraniem /34/ wykonanym w wodziku zapadki /5/. 2. Zamek według zastrz. 1, znamienny tym, że zapadka /6/ jest usytuowana poniżej orzecha /1/ a oś koła napędowego /8/ pokrywa się z osią otworu /35/ mocującego tarcze zamka. 3. Zamek według zastrz. 1, znamienny tym, że sterujący sprzęgłem /9/ suwak /10/ znajduje się pomiędzy zamykającym elementem /11/ a czołem /36/ zamka. 4. Zamek według zastrz. 1, znamienny tym, że występ oporowy /12/ orzecha /1/, występ /15/ koła napędowego /8/, występ /24/ sprzęgła /9/, występy /26 i 27/ suwaka /10/ w przekroju poprzecznym posiadają kształt okrągły korzystnie koła. 5. Zamek według zastrz. 1, znamienny tym, że wybranie /13/ koła napędowego /8/ i wybranie /14/ orzecha /1/ posiadają kształt zaokrąglony wklęsły korzystnie otwartego półokręgu. 6. Zamek według zastrz. 1, zamienny tym, że sprężyste elementy /7/ umieszczone w wodziku zapadki /5/ stanowi sprężyna o stałej lub zmiennej średnicy zwojów lub dowolny element ze sprężystego materiału korzystnie gumy. 7. Zamek według zastrz. 1, znamienny tym, że zmiana zamka z lewego na prawy i odwrotnie odbywa się bez jego demontowania ze skrzydła drzwiowego, przez częściowe wyciągnięcie zapadki /6/ na zewnątrz, jej obrót o 180 stopni i powrotne umieszczenie wewnątrz skrzynki /4/ zamka.

5 PL B1 5 Rysunki

6 6 PL B1

7 PL B1 7

8 8 PL B1

9 PL B1 9

10 10 PL B1

11 PL B1 11

12 12 PL B1

13 PL B1 13

14 14 PL B1

15 PL B1 15

16 16 PL B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 4,92 zł (w tym 23% VAT)