Raport z ewaluacji wewnętrznej Przedszkola nr 1 w Świerklanach rok szkolny 2017/2018 Data sporządzenia: 4.06.2018 Data przedstawienia Radzie Pedagogicznej: 22.06.2018 Zespół ds. ewaluacji Katarzyna Waisman Agata Cebo Aleksandra Zmarzły 0
Ewaluacja wewnętrzna została przeprowadzona na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek. Zgodnie z zarządzeniem dyrektora przedszkola, raport został opracowany przez zespół nauczycieli w składzie: Katarzyna Waisman, Agata Cebo, Aleksandra Zmarzły. I. Cele i zakres ewaluacji wewnętrznej Cel ewaluacji: Określenie w jakim stopniu realizacja podstawy programowej przyczynia się do rozwoju dzieci. Zakres diagnozowania: Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. Charakterystyka wymagania: Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej i wykorzystują je w zabawie i w sytuacjach zadaniowych. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego jest realizowana z wykorzystaniem warunków i sposobów jej realizacji. W przedszkolu monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego dziecka, z uwzględnieniem jego możliwości rozwojowych, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz. Kryteria: Znajomość podstawy programowej wychowania przedszkolnego. Zgodność działań z założeniami podstawy programowej. Efektywność realizacji podstawy programowej. Pytania kluczowe: 1. Czy nauczyciele znają podstawę programową wychowania przedszkolnego? 2. Czy przedszkolny zestaw programów jest zgodny z podstawą programową? 3. Czy i w jaki sposób realizowane są założenia podstawy programowej wychowania przedszkolnego w ramach czterech podstawowych obszarów rozwoju dziecka? 1
4. Czy przedszkole planując swoją pracę uwzględnia zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej? 5. Czy i w jaki sposób w przedszkolu monitorowana jest realizacja podstawy programowej? 6. Czy dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej? 7. W jaki sposób nauczyciele diagnozują rozwój umiejętności i zainteresowań dzieci? 8. Czy nauczyciele formułują wnioski do dalszej pracy z dzieckiem? II. Informacje dotyczące ewaluacji wewnętrznej Do zebrania danych wykorzystano: Ankietę dla nauczycieli, ankietę dla rodziców, przeanalizowano dokumenty. Ewaluację prowadzono w okresie 09. 2017 05.2018 Ankietę skierowano do 70 rodziców dzieci uczęszczających do przedszkola. Ankietę wypełniło 54 rodziców. Ankietę skierowano do 8 nauczycieli przedszkola Odpowiedzi na zadane pytania udzieliło 100% nauczycieli (8 osób). Dokonano analizy planów miesięcznych, rocznego planu pracy przedszkola, dziennika zajęć, kart obserwacji, dokumentacji specjalistów, protokołów z zebrań Rady Pedagogicznej. III. Prezentacja wyników ewaluacji Analiza danych uzyskanych z ankiet dla nauczycieli. Celem ankiety skierowanej do nauczycieli było uzyskanie odpowiedzi na pytania kluczowe przeprowadzanej ewaluacji. Analizując odpowiedzi nauczycieli można stwierdzić, że wszyscy nauczyciele znają nową podstawę programową. Znajomość podstawy programowej przez nauczycieli jest bardzo ważna. Nauczyciele naszego przedszkola, aby lepiej zapoznać się z nową obowiązującą podstawą programową, uczestniczyli we wrześniu w szkoleniu Podstawa Programowa Wychowania Przedszkolnego 2017/2018 zorganizowanym przez oficynę MM Wydawnictwo Prawnicze. Wszyscy nauczyciele znają warunki i sposoby realizacji podstawy, wszyscy stosują w praktyce pedagogicznej wskazania dotyczące organizacji zajęć. 2
Nauczyciele korzystają z obowiązującej podstawy w następujących sytuacjach: - wybierając program nauczania 6 nauczycieli - modyfikując wybrany program - 3 nauczycieli - opracowując miesięczne plany - 8 nauczycieli - pisząc autorski program nauczania 3 nauczycieli - przygotowując się do codziennych zajęć 8 nauczycieli - informując rodziców dzieci o podstawie programowej 8 nauczycieli - monitorując postępy edukacyjne dzieci 7 nauczycieli - oceniając osiągnięcia edukacyjne 5 nauczycieli - oceniając dojrzałość szkolną wychowanków 4 nauczycieli - tworząc narzędzia diagnozy lub dokonując wyboru tych narzędzi 2 nauczycieli Badanie ankietowe pozwala stwierdzić, że nauczyciele znają podstawę programową wychowania przedszkolnego, dbają o zgodność działań z jej założeniami. Przedszkole planując swoją pracę uwzględnia zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. Celem drugiej ankiety było uzyskanie informacji pozwalających ocenić proces diagnozowania i analizowania osiągnięć dzieci z uwzględnieniem ich możliwości rozwojowych, a także wykorzystanie posiadanej o dziecku wiedzy. Nauczyciele pozyskują wiedzę o dziecku poprzez obserwowanie zachowania dziecka w różnych sytuacjach (8 nauczycieli), zadań stawianych dziecku (5 nauczycieli), poprzez karty pracy (7 nauczycieli) informacje od rodziców (8 nauczycieli) a także poprzez rozmowy z dzieckiem i współpracę ze specjalistami. Wszyscy ankietowani nauczyciele pozyskują wiedzę o dziecku i jego środowisku rodzinnym od rodziców. Wiedzę tę zdobywają poprzez wywiad (7 nauczycieli), ankietę (1 nauczyciel) a także kontakty indywidualne i codzienne rozmowy. Według wszystkich nauczycieli, prowadzona dokumentacja obserwacji pedagogicznych pokazuje potrzeby i aktualne możliwości dziecka. Nauczyciele obserwują i dokumentują rozwój dziecka w różnych obszarach: - motoryka duża, rozwój ruchowy, motoryka mała, koordynacja wzrokowo ruchowa samoobsługa, emocje, rozwój społeczny, procesy poznawcze, umiejętności matematyczne 3
rozwój mowy, wiedza o otoczeniu społeczno przyrodniczym i kulturowym, wiedza o zdrowiu i bezpieczeństwie, zainteresowania. Prowadzone obserwacje pedagogiczne nauczyciele prowadzą i dokumentują 3 razy w roku. Bardzo ważna dla pracy nauczyciela i dla rozwoju dziecka jest ocena postępów dziecka. Nauczyciele analizują postępy, uwzględniając możliwości dziecka oraz analizują postępy i ustalają mocne i słabe strony, trudności, zachowania niepożądane. Pozyskanie informacji o postępach dziecka jest ważne, ale ważne jest także wykorzystanie tej wiedzy w celu wspierania rozwoju dziecka. Nauczyciele robią to poprzez: - modyfikację programu lub dodatkowy program (3 nauczycieli), - pracę indywidualną (8 nauczycieli), - różnicowanie wymagań z uwzględnieniem trudności i uzdolnień (6 nauczycieli), - poprzez dodatkowe zadania dla dziecka (5 nauczycieli), - udział w konkursach (8 nauczycieli), - zgłoszenie dziecka do pomocy psychologiczno pedagogicznej (6 nauczycieli). Według wszystkich nauczycieli, podjęte działania przyczyniają się do przyrostu kompetencji dzieci i niwelowania trudności. Za najbardziej skuteczne działania nauczyciele uważają: - pracę indywidualną i różnicowanie wymagań z uwzględnieniem trudności i uzdolnień (7 nauczycieli), - pomoc psychologiczno pedagogiczną (5 nauczycieli), - udział w konkursach (3 nauczycieli), - dodatkowe zadania (2 nauczycieli). Bardzo ważne jest analizowanie postępów dzieci, ustalanie wniosków oraz ich realizacja. Zagadnienia te są poruszane i omawiane na posiedzeniach rady pedagogicznej. Badanie ankietowe pozwala stwierdzić, że nauczyciele monitorują i analizują osiągnięcia każdego dziecka, z uwzględnieniem jego możliwości rozwojowych, formułują i wdrażają wnioski z tych analiz. 4
Analiza danych uzyskanych z ankiety dla rodziców Ankietę skierowano do 70 rodziców dzieci uczęszczających do przedszkola. Ankietę wypełniło 54 rodziców. Zdecydowana większość rodziców (53 rodziców) odpowiedziało, że zostali zapoznani z podstawą programową wychowania przedszkolnego. Odbyło się to na zebraniu z rodzicami (48 rodziców) oraz poprzez stronę internetową przedszkola (35 rodziców). Rodzice są także informowani o osiągnięciach, postępach, problemach dziecka (53 rodziców). Rodzice mają możliwość pozyskania informacji na temat opanowywania przez dziecko umiejętności określonych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego poprzez: - Konsultacje indywidualne (51 rodziców) - Zebrania grupowe (25 rodziców) - Gazetki grupowe (22 rodziców) - Zajęcia otwarte dla rodziców (40 rodziców) - Spotkania okolicznościowe (21 rodziców) - Codzienne kontakty z nauczycielem (49 rodziców) - Arkusz gotowości szkolnej (15 rodziców) 51 ankietowanych rodziców odpowiedziało, że nauczyciele udzielają wskazówek jak pracować z dzieckiem w domu, żeby mogło opanować umiejętności określone w podstawie programowej. Zdaniem rodziców wiadomości i umiejętności ich dziecka w ciągu roku wzrosły (31 rodziców) oraz znacząco wzrosły (23 rodziców). Wyniki przeprowadzonej ankiety pozwalają stwierdzić, że nauczyciele przywiązują wagę do tego, aby rodzice znali podstawę wychowania przedszkolnego. Nauczyciele systematycznie informują rodziców o osiągnięciach, postępach, problemach w rozwoju ich dziecka. Nauczyciele udzielają wskazówek jak pracować z dzieckiem w domu, żeby mogło opanować umiejętności określone w podstawie programowej. 5
Arkusz zbiorczy analizy dokumentów Pytanie kluczowe Nazwa dokumentu Uzyskane wyniki Czy przedszkolny zestaw programów jest zgodny z podstawą programową? Wykaz programów dopuszczonych do użytku w roku szk. 2017/2018 Protokoły Rady Pedagogicznej Wniosek o dopuszczenie programu Analizując protokoły zebrań RP i wniosek o dopuszczenie programów można stwierdzić, że przedszkole posiada wykaz dopuszczonych do użytku programów i są one zgodne z obowiązującą podstawą programową. Nauczycielki analizując treści programów stwierdziły, że zaproponowane programy stanowią opis sposobu realizacji celów kształcenia i zadań zawartych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego, zawierają szczegółowe cele kształcenia i wychowania, są poprawne pod względem merytorycznym i metodycznym. Czy i w jaki sposób realizowane są założenia podstawy programowej wychowania przedszkolnego w ramach czterech podstawowych obszarów Miesięczne plany pracy Dostosowanie podstawy programowej Analizując miesięczne plany pracy można stwierdzić, że nauczyciele realizują treści w ramach wszystkich czterech obszarów. W każdym dniu wyszczególnione są realizowane zagadnienia z 6
rozwoju dziecka? obszarów podstawy programowej. Specjaliści pracujący z dziećmi, mają dostosowanie programu wychowania przedszkolnego oraz zaleceń podstawy programowej do indywidualnych potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych dziecka z wyszczególnieniem odpowiednich form i metod pracy. W każdym z dzienników są dokonywane wpisy, które są relatywne z planami miesięcznymi i świadczą o tym, iż każda nauczycielka realizuje poszczególne punkty podstawy programowej wychowania przedszkolnego. W dzienniki wpisywane są również realizowane projekty, kampanie i akcje które wzbogacają wiedzę i umiejętności dzieci, dzięki temu nabywają one wiadomości i umiejętności zawarte w podstawie programowej. 7
Czy i w jaki sposób w przedszkolu monitorowana jest realizacja podstawy programowej? Arkusz realizacji obszarów podstawy programowej Dwa razy w roku, nauczycielki każdej grupy wypełniają Arkusz realizacji podstawy programowej. Czy nauczyciele planując swoją pracę uwzględniają zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej? Ramowy rozkład dnia Dzienniki zajęć Roczny plan pracy przedszkola Miesięczne plany pracy Dokumentacja specjalistów Analizując dokumenty, zauważyć można, że nauczyciele wykorzystują zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej poprzez właściwe zagospodarowanie czasu, prowadzenie obserwacji pedagogicznych, współpracę z rodzicami w trosce o jednolite oddziaływanie wychowawcze. Monitorują osiągnięcia dzieci i w zależności od zdiagnozowanych potrzeb i możliwości dzieci - opracowują i modyfikują plany pracy, dobierają odpowiednie metody i formy pracy oraz środki dydaktyczne, opracowują indywidualne programy wsparcia. Analizując wpisy do dzienników, zauważa się 8
spójność procesów edukacyjnych z zalecanymi warunkami jej realizacji. Prowadzone działania są systematyczne, uporządkowane. Nauczyciele w pracy dydaktyczno wychowawczej biorą pod uwagę możliwości swoich wychowanków, stosują aktywne, różnorodne metody i formy pracy. Czy dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej? Arkusz obserwacji Arkusz diagnozy gotowości szkolnej Analiza postępów dziecka Analizując odpowiednie arkusze, można stwierdzić, że dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. Zauważalne są także znaczne postępy w opanowaniu tych umiejętności (co potwierdzają także rodzice w przeprowadzonej ankiecie). Dowodem na to są także liczne sukcesy naszych wychowanków w różnorodnych konkursach i przeglądach. W jaki sposób nauczyciele diagnozują rozwój umiejętności i zainteresowań Arkusz obserwacji Arkusz diagnozy gotowości szkolnej Nauczyciele diagnozują rozwój umiejętności i zainteresowań dzieci poprzez obserwację 9
dzieci? Analiza postępów dziecka udokumentowaną trzy razy w roku w arkuszach obserwacji ( na początku roku nauczycielki opracowały arkusze obserwacji dziecka dla różnych grup wiekowych w związku z nową podstawą programową), analizę prac twórczych dzieci, rozmowy z rodzicami, współpracę z psychologiem i logopedą. Nauczyciele dzieci sześcioletnich przeprowadzili diagnozę gotowości szkolnej dziecka, a jej wyniki zostały przekazane rodzicom. Dla dzieci z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego oraz opinią o potrzebie wczesnego wspomagania prowadzone są systematycznie w ciągu całego roku szkolnego obserwacje odnotowywane w indywidualnych zeszytach obserwacji. Na posiedzeniach rady pedagogicznej omawiane są osiągnięcia dzieci z uwzględnieniem zarówno 10
sukcesów jak i trudności. Czy nauczyciele formułują wnioski do dalszej pracy z dzieckiem? Podsumowanie obserwacji wstępnej Sprawozdania z pracy wychowawczo dydaktycznej w grupie Ocena efektywności udzielanej pomocy psychologiczno pedagogicznej Nauczyciele podsumowując obserwację wstępną, formułują wnioski do pracy z grupą i pracy indywidualnej. Dla dzieci objętych pomocą psychologiczno pedagogiczną zakładają indywidualne karty pracy, które zawierają ocenę pracy, wnioski i zalecenia (wypełniana dwa razy w roku). Ponadto, po przeprowadzonej obserwacji, analizując potrzeby dzieci, nauczycielki opracowały Program do pracy bieżącej, wspomagający i korygujący rozwój dziecka a także Program do pracy bieżącej rozwijającej uzdolnienia. Oba są zgodne z obowiązującą podstawą. O sukcesach i trudnościach dziecka informowani są rodzice podczas kontaktów indywidualnych. 11
Podsumowanie: Mocne strony: Działania prowadzone w przedszkolu są systematyczne, uporządkowane, dzięki czemu dzieci nabywają wiadomości i umiejętności zgodnie z podstawą programową. Wychowankowie rozwijają swoje umiejętności i zainteresowania. Wszyscy nauczyciele monitorują i analizują osiągnięcia dzieci oraz wykorzystują wnioski z nich płynące do wspomagania ich rozwoju. Cyklicznie prowadzone są obserwacje pedagogiczne z wykorzystaniem arkusza obserwacji oraz dokonywana jest ich analiza. Pozwala to na obserwowanie przyrostu wiedzy dziecka i zaobserwowanie jego osiągnięć oraz indywidualizowanie pracy. W sposób systematyczny i rzetelny diagnozuje się i analizuje osiągnięcia dzieci. Nauczyciele uwzględniają możliwości rozwojowe dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Rodzice na bieżąco są informowani o osiągnięciach dzieci. Słabe strony: Są rodzice, którzy nie wiedzą, w jaki sposób w przedszkolu diagnozuje się potrzeby dziecka oraz jak się z nim pracuje w celu opanowania umiejętności określonych w podstawie programowej. Rekomendacje: Aby utrzymywać wysoki poziom w zakresie nabywania przez dzieci wiadomości i umiejętności, wskazane jest: dalsze kontynuowanie działań podejmowanych przez nauczycieli W pracy przedszkola wykorzystywać dotychczasowe dobre doświadczenia w realizacji Podstawy Programowej. Na początku roku szkolnego szczegółowo poinformować wszystkich rodziców o sposobach diagnozy dziecka oraz sposobach pracy z dziećmi w celu opanowania Podstawy Programowej. Należy wdrażać rodziców do większego zaangażowania i zainteresowania sprawami przedszkola oraz rozwojem swoich dzieci zarówno sukcesami jak i i trudnościami. 12