Moja firma w Unii Europejskiej Poradnik ad 3.1 Zjawisko stopa inflacji kursy wymiany walut stopa wzrostu PKB stopa kredytowa stopa bezrobocia stopa podatkowa (ulgi, strefy zwolnione) dochody ludności infrastruktura (drogi, hotele, transport) koszty energii (dostęp do tańszych źródeł) dostęp do kwalifikowanej siły roboczej elastyczność cen Otoczenie zjawiska ekonomiczne Wpływ na działanie przedsiębiorstwa Działania przystosowawcz e przepisy celne przepisy ekologiczne przepisy antymonopolowe przepisy antydumpingowe etyka reklamy przepisy w zakresie zatrudniania i zwalniania przepisy w zakresie płacy minimalnej monopol chroniony przez państwo przepisy podatkowe przepisy ochrony patentów, licencji przepisy kontroli organów państwowych prawne
tempo zmian technologicznych starzenie się i umieranie branŝ wyłanianie się nowych branŝ faza rozwoju branŝy liderzy w technologii demografia (wyŝe, wiek, płeć, małŝeństwa, migracje, ilość dzieci) zmiana wartości Ŝycia (hedonizm, liberalizm, ultraindywidualizm, relatywizm) ethos pracy rozpad rodziny technologiczne zmiany społeczno - kulturalne ad.3.2.1 Informacje o konkurentach obejmują: liczba konkurentów (ich strategie) faza rozwoju branŝy wielkość rynku udziały w rynku koszty stałe koszty wycofania się z rynku alianse strategiczne (grupy) ad.3.2.2 Informacje o potencjalnych wchodzących graczach obejmują: skala działania dyferencjacja produktu potrzeby kapitałowe bariery kosztowe brak kanałów dystrybucji polityka rządu ad.3.2.3 Informacje nt. nabywców obejmują: siła przetargowa nabywców stopień ich koncentracji naciski na jakość moŝliwość integracji wstecz lojalność, ryzyko utraty klientów siła przetargowa, ich organizacje ad.3.2.4 Informacje nt. dostawców obejmują: ich siła przetargowa ryzyko integracji wprzód marka, dyferencjacja oferty system dostaw
ad.3.2.5 Wynikają z technologii gołąb pocztowy - kurier - list - telefon analogowy - GSM - internet -??? pieszo - koń - dyliŝans - pociąg - rower - samochód - samolot - rakieta -??? orkiestra - płyta analogowa - taśma magnetofonowa - płyta CD karta dźwiękowa w PC -??? smalec - masło - margaryna - masło orzechowe -??? ad.4 Lista czynników podlegających szczegółowej ocenie w analizie SWOT ZASOBY FIRMY (mocne i słabe strony): I. Marketing /SprzedaŜ/ Dystrybucja: Jakość produktów asortyment (szerokość, głębokość, długość) wizerunek produktów marka i jej siła cykl Ŝycia produktów jakość serwis po sprzedaŝy poziom cen warunki kredytowania marŝe wielkość obrotu kanały dystrybucyjne udział w rynku pokrycie rynku siecią dystrybucji zasięg geograficzny przystosowanie do potrzeb rynku umowy z odbiorcami opinia klientów o produkcie II. Produkcja i logistyka lokalizacja stan zapasów zalegającym w magazynach stan budynków moŝliwości rozbudowy połączenia transportowe sąsiedztwo klientów jakość sprzętu jakość metod zarządzania zdolności wytwórcze gotowość do produkowania krótkich serii stopień automatyzacji ciągłość cyklu (logistyka wewnętrzna) koszty produkcji / wytworzenia produktu jednostkowego obieg informacji w firmie elastyczność / łatwość reagowania na zmiany potrzeb klientów i dostosowania technologii SZANSE I ZAGROśENIA: I. Makrootoczenie: stopa inflacji stopa kredytowa stopa podatkowa stopa wzrostu PKB stopa lokalnego bezrobocia lokalny poziom dochodów lokalne zwyczaje w handlu i sposobie Ŝycia koszt energii (dostęp do tańszych źródeł) koszt podstawowych surowców ograniczenia cen w stosunku do zarobków bariery w ochronie środowiska (prawo) bariery celne (prawo) czynniki demograficzne zawieranie małŝeństw procent segmentów młodzieŝowych i w wieku starszym emancypacja kobiet przepisy w zakresie ochrony zdrowia przepisy podatkowe przepisy prawa pracy zmiany społeczno-kulturalne stan lokalnych urządzeń w infrastrukturze (drogi, telefony Itp.) II. Mikrootoczenie (5 sił Portera): faza rozwoju branŝy siła dostawców, porozumienia, pewność dostaw zagroŝenie wstecz w cyklu przedprodukcyjnym (dostawcy) siła klientów (ich organizacje) ryzyko utraty klientów łączenie się, połączenia aktualnych konkurentów (grupy strategiczne, alianse) ryzyko nowych konkurentów ryzyko produktów zastępczych trudności transportowe porozumienia w dziedzinie badań i rozwoju
III. Badania + Rozwój. dziedziny badań nakłady na badania (% obrotów) patenty zastrzeŝone śledzenie trendów technologicznych IV. Finanse. struktura kapitału (własny, obcy) zapotrzebowanie na środki obrotowe poziom zadłuŝenia poziom naleŝności od innych płynność finansowa rentowność ekonomiczna rentowność finansowa koszty ogólne technologie przemieszczania materiałów, magazynowania nowe rynki ewolucja postaw klientów działania interwencyjne podejmowane przez państwo kanały dystrybucji integracja w cyklu poprodukcyjnym (odbiorcy) warunki dostaw rozpoznanie rynku dostawców V. Kontrola zarządzania jakość informatyki plan finansowania dostęp do banków danych analiza kosztów plan zarządzania środkami płynnymi rachunki klientów przedsiębiorczość i inicjatywa kierownictwa poziom kadry zarządzającej VI. Zasoby ludzkie: rekrutacja/ integracja szkolenie / doskonalenie poziom rotacji / fluktuacji systemy motywacyjne kwalifikacje i umiejętności systemy awansu / kariery poziom zarobków systemy ocen pracowników delegacja zadań, uprawnień, odpowiedzialności stosunki w pracy zgodność celów kierownictwa i załogi
Przykładowe pytania stawiane w analizie SWOT Potencjalne szanse Szanse w otoczeniu pojawienie się nowych grup klientów? wejście na nowe rynki? moŝliwość poszerzenia asortymentu? moŝliwość dywersyfikacji wyrobów? moŝliwość podjęcia produkcji wyrobów komplementarnych? integracja pozioma? moŝliwość przejścia do lepszej grupy strategicznej? ograniczona rywalizacja w sektorze? szybszy wzrost rynku? inne? Potencjalne zagroŝenia ZagroŜenia w otoczeniu moŝliwość pojawienia się nowych konkurentów? wzrost sprzedaŝy substytutów? wolniejszy wzrost rynku? niekorzystne rozwiązania systemowe? podatność firmy na regresję i wahania koniunktury? wzrost siły przetargowej nabywców lub dostawców? zmiana potrzeb i gustów nabywców? niekorzystne zmiany demograficzne? Mocne strony przedsiębiorstwa Potencjalne mocne strony znacząca pozycja? wystarczające zasoby? duŝa zdolność konkurowania? dobra opinia klientów? uznany lider rynkowy? dobrze przemyślane strategie funkcjonalne? korzystanie z efektu doświadczeń? brak silnej presji konkurencji? własna technologia? przewaga kosztowa? zdolność do innowacji produktowych? doświadczona kadra kierownicza? inne? Słabe strony przedsiębiorstwa Potencjalne słabe strony brak jasno wytyczonej strategii? słaba pozycja konkurencyjna? brak środków? niska rentowność? brak liderów wśród kadry kierowniczej? brak kluczowych umiejętności? błędy we wdraŝaniu strategii? podatność na naciski konkurencji? nienadąŝanie za postępem technicznym? słaby image firmy? słaby poziom marketingu? koszt jednostkowy wyŝszy od głównych konkurentów? ad. 6.1 KaŜda forma prawna przedsiębiorstwa uregulowana jest w innym akcie prawnym. Spółki prawa handlowego uregulowane w kodeksie spółek handlowych obejmują: spółki osobowe spółka jawna spółka partnerska spółka komandytowa spółka komandytowo-akcyjna spółki kapitałowe spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka akcyjna
Kodeks cywilny z kolei reguluje działalność następujących form prawnych przedsiębiorstw: spółka cywilna przedsiębiorstwo prywatne osoby fizycznej Pozostałe formy prawne uregulowane są w poszczególnych aktach prawnych - ustawach. Inne spotykane podmioty gospodarcze w polskim ustawodawstwie to: przedsiębiorstwo państwowe stowarzyszenie spółdzielnia fundacja Od 1 maja 2004 roku w Polsce moŝna równieŝ zawiązywać tzw. spółki paneuropejskie, które są uregulowane zarówno w ustawodawstwie wspólnotowym, jak i krajowym. Obejmują one takie formy prawne jak: spółka europejska europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych spółdzielnia europejska europejska spółka prywatna europejska spółka wzajemna stowarzyszenie europejskie przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe