Model flexicurity a starzejące się społeczeństwo Ewa Bogacz-Wojtanowska
Starzenie się społeczeństw:
Starzenie się społeczeństw: starzenie się społeczeństw - polega na zwiększaniu się udziału ludzi starszych stosunku do ogółu populacji, jest jednym z podstawowych problemów społecznych dzisiejszych czasów; zjawisko to jest procesem charakterze dynamicznym - wiedzie do stanu statycznego, zwanego starością demograficzną; podstawowy miernik - udział ludności wieku 60-65 lat więcej stosunku do ogółu populacji danego obszaru.
Przyczyny starzenia się ludności (Rosset): wydłużanie się ludzkiego życia; spadek płodności; migracje; przebieg procesu starzenia się zależy także od wyżów i niżów urodzeń;
Starzenie się ludności: osoby starsze a rynek pracy niska aktywność; kłopoty zdrowotne- badania GUS z 2004 roku; skromne aspiracje obecnych ludzi starych; wzrost potrzeb- ilościowy i jakościowy.
Starzenie się społeczeństwa a rynek pracy w Polsce: wypychanie osób starszych z rynku pracy w latach 90-tych- aktywizacja w XXI w.; stereotypy o zatrudnieniu osób starszych; szybkie przechodzenie na emeryturę-13% kobiet i 25% w wieku emerytalnym;
Przyczyny niskiej aktywności osób starszych: sytuacja na rynku pracy; poszukiwanie ludzi młodych- tańszych ; nowe technologie; stereotypy na temat osób starszych; świadoma polityka państwa system zabezpieczenia społecznego; słaba aktywność instytucji rynku pracy;
Sytuacja osób starszych na rynku pracy w przyszłości: techniczne udogodnienia; potrzeby zatrudnienia w usługach; spadek zatrudnienia typu 3D ; starzenie się- przesunięcie oczekiwań co do pracowników- szkolenia, adaptacja miejsc pracy;
Czynniki ograniczające zatrudnienie osób starszych (B. Szatur- Jaworska): ukierunkowania ekonomiczne i społeczne takie jak bezrobocie, ageizm, systemy emerytalne, zachęcające do stosunkowo wczesnego kończenia kariery zawodowej; organizacja pracy i technologia, tempo pracy, konieczność zdobywania nowych umiejętności i kwalifikacji, brak odpowiednich szkoleń dla pracowników; cechy osób starszych, takie jak stosunkowo niski poziom wykształcenia, stan zdrowia, kłopoty z przystosowaniem do nowych warunków, zmęczenie pracą oraz obawa przed konkurencja ze strony osób młodych.
Skąd flexicurity? podwójne ograniczenie ; flexibility i security; proces a nie stan- proces podejmowany świadomie, przez aktorów rynku pracy; polityka - która podejmuje próbę uelastycznienia rynków pracy oraz organizacji i stosunków pracy, a z drugiej poprawy bezpieczeństwa zatrudnienia i bezpieczeństwa socjalnego, zwłaszcza grup defaworyzowanych (znajdujących się w trudnym położeniu) na rynku pracy i poza nim (E. Kryńska, 2009).
Flexibility: elastyczność zatrudniania i zwalniania; zmiany czasu pracy, stosowanie zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy, niepracownicze formy zatrudnienia; wielozawodowość, zróżnicowanie kwalifikacji pracowników i elastyczna organizacja pracy; płace zorientowane na wyniki pracy.
Security: bezpieczeństwo pracy w sensie pewności zachowywania określonego miejsca pracy u określonego pracodawcy; bezpieczeństwo zatrudnienia i bezpieczeństwo zdolności do zatrudnienia (pewność świadczenia pracy nie zawsze u tego samego pracodawcy); bezpieczeństwo dochodu- zapewnienie dochodu w przypadku ustania pracy zarobkowej; bezpieczeństwo kombinowane - pewność łączenia pracy zawodowej z innymi zobowiązaniami społecznymi (E. Kryńska).
Gdzie testować rozwiązania flexicurity? trzeci sektor i podmioty ekonomii społecznej; elastyczność i zakorzenienie działania jako cecha trzeciego sektora- odpowiedź na realne problemy społeczne; tworzenie elastycznych miejsc pracydopasowanych do słabszych grup pracowniczych- niedostosowanych do otwartego rynku pracy; ścieżki kariery zawodowej - od peryferyjnych zajęć niepłatnych do pełnego zatrudnienia;
Flexibility w trzecim sektorze: stabilizacja i pełne zatrudnienie- nietypowa sytuacja w trzecim sektorze; zatrudnienie i pośrednictwo w zatrudnienie i pośrednictwo w zatrudnieniu;
Elastycznie w trzecim sektorze: wewnętrzna - w organizacjach trzeciego sektora (różny czas pracy, stosowanie zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy, niepracownicze formy zatrudnienia); funkcjonalna (wielozawodowość, zróżnicowanie kwalifikacji pracowników i wolontariuszy, elastyczna organizacja pracy);
Bezpiecznie w trzecim sektorze: bezpieczeństwo pracy w sensie pewności zachowywania określonego miejsca pracy w konkretnej organizacji pozarządowej; bezpieczeństwo zdolności do zatrudnienia, czyli pewność świadczenia pracy- nabywanie kompetencji; bezpieczeństwo kombinowane szczególnie ważne dla osób niepełnosprawnych, starszych i kobiet wracających na rynek pracy- specyfika pracy w trzecim sektorze.
Security w trzecim sektorze: zamiast pewności miejsca pracy-pewność zatrudnienia bo nabywanie kompetencji, umiejętności, szkolenia i edukacja;