Poradnictwo zawodowe uniwersalny instrument kreowania rozwoju zawodowego, klucz do sukcesu na rynku pracy

Transkrypt

1 Poradnictwo zawodowe uniwersalny instrument kreowania rozwoju zawodowego, klucz do sukcesu na rynku pracy Katarzyna Rewers Dawid Gdańsk, 30 listopad 2011

2 Dane statystyczne z rynku pracy Liczba bezrobotnych w województwie pomorskim os. w tym: liczba osób bezrobotnych do 25 r.ż os. liczba osób bez kwalifikacji os. Struktura bezrobotnych 40% 25% 35% bez kwalifikacji do 25 r.ż. pozostali (dane IX.20011)

3 Poradnictwo zawodowe klucz do sukcesu na rynku pracy Sukces na rynku pracy = kariera zawodowa. Kariera w praktyce oznacza realizację procesów rewitalizacji posiadanej wiedzy oraz ustawicznego uczenia się. Determinantami sukcesu zatrudnienia są: aktualna wiedza zawodowa, umiejętności tworzenia scenariuszy postępowania w nowych sytuacjach, poświęcony czas i umiejętności związane z poszukiwaniem zatrudnienia, umiejętności dostosowywania się do aktualnych wymagań rynku. Sukces osiągają te jednostki, które posiadają: ogólnozawodowe kompetencje, specyficzne kwalifikacje, są świadome obowiązków i ról zawodowych, potrafią podejmować właściwe decyzje zawodowe, posiadają orientację nt. sytuacji na rynku pracy

4 Zadania edukacyjnego poradnictwa zawodowego Zadaniem szkoły (w tym edukacyjnego poradnictwa zawodowego) jest przygotowanie młodych ludzi do realizacji karier tj. efektywnego zatrudnienia. Aby młody człowiek miał szansę na karierę zawodową szkoła winna w najskuteczniejszy sposób umożliwić mu tranzycję kapitału zawodowego w przejściu z okresu edukacji szkolnej do rynku pracy. Ta pierwsza tranzycja pozostaje najważniejszym zjawiskiem rozwojowym w całym życiu mającym wpływ na dalsze kroki pracownika i działania w obszarze zatrudnienia.

5 Zadania edukacyjnego poradnictwa zawodowego Kształtowanie postawy podążania za zmianą czyli ciągły rozwój osobowy w sześciu aspektach (teoria inteligencji mnogiej): inteligencji werbalnej, inteligencji wizualno przestrzennej (wyobraźnia), logicznego myślenia, kreatywności/innowacyjności, inteligencji fizycznej inteligencji emocjonalnej.

6 Kariera zawodowa Elementy obiektywne kariery to: kwalifikacje, kompetencje, obowiązki, decyzje zawodowe Elementy subiektywne kariery to: oczekiwania, wartości, aspiracje, elementy emocjonalne związane z wykonywaniem pracy, etapami pozostawania bez zatrudnienia, poszukiwania pracy, dopasowywaniem się do zmian na rynku pracy.

7 Wyzwania współczesnego rynku pracy Gospodarka wymaga określonych kompetencji w określonym czasie nie pracowników!!! Skuteczna praca kiedyś. Wysoka efektywność (szybkość, elastyczność działania, wysoka jakość) dziś.

8 Wyzwania współczesnego rynku pracy Konieczność nieustannego tworzenia osobistej koncepcji zawodowej przymus autokreacji. Stały proces dostosowywania zawodowego (jako proces rozwojowy) do zmian w gospodarce i zjawisk psychospołecznych związanych z pracą /zatrudnieniem /funkcjonowaniem zawodowym Jak w satysfakcjonujący sposób godzić i realizować plany i cele życiowe w różnych sferach: życie osobiste, rodzinne i zawodowe (ustalenie hierarchii ważności tych celów)

9 Wyzwania współczesnego rynku pracy Jak formować swoje oczekiwania w stosunku do rynku pracy, w jaki sposób i z jakich źródeł pozyskiwać informacje nt. oczekiwań rynku pracy wobec pracownika? Zacieranie się granic (w przejściu pomiędzy edukacją a rynkiem pracy, między kwalifikacjami a kompetencjami, między państwami, kulturami). Wzrost odpowiedzialności jednostki za decyzje o charakterze zawodowym i efektywne funkcjonowanie społeczne. Jednocześnie wzrasta stopień skomplikowania tych decyzji.

10 Wyzwania współczesnego rynku pracy Szybki wzrost wiedzy wręcz stale rosnąca cyrkulacja wiedzy jako główny trend, który pociąga za sobą dynamiczny wzrost wiedzy i który będzie miał decydujący wpływ na edukację. Szybka dezaktualizacja wiedzy. Wiedza na czas. Schyłek ścieżki kariery w klasycznym ujęciu. Pracownicy przyszłości będą zmieniać wielokrotnie swoje miejsca pracy w ciągu całego życia; normą staje się praca równoległa, w różnych profesjach oraz odchodzenie od profesji, które w naturalny sposób przemijają. Gwałtowna zmiana kariery szybki przyrost wiedzy prowadzi do szybkiej zmiany kariery. 65 proc. dzisiejszych przedszkolaków będzie zatrudnionych na stanowiskach i profesjach, które jeszcze nie istnieją.

11 Wyzwania współczesnego rynku pracy Elastyczny sposób działania, który wymaga: zdolności adaptacyjnych elastyczności myślenia, gotowości do ciągłej, nieustannej zmiany. innowacyjnnego działania Przeplatanie w przebiegu kariery okresów pracy i niepracy. Wielorakie profesje/kwalifikacje wielozawodowość = mobilność zawodowa

12 Zadania poradnictwa zawodowego 1. Opracowanie ścieżki przejścia i doradztwo w realizacji współistnienia rynku edukacyjnego i rynku pracy. 2. Przygotowanie do poruszania się na globalnym rynku pracy (krajowym, europejskim, światowym). Wskazywanie na nieograniczone możliwości, różnorodność w planowaniu i realizacji karier zawodowych. 3. Poradnictwo w kształtowaniu tożsamości zawodowej. 4. Przygotowanie młodych ludzi do: mobilności zawodowej ( w tym do płynnego przechodzenia z jednej pracy do drugiej, częstej zmiany pracodawcy, jednoczesnego zaangażowania się w prace u kilku pracodawców, na podstawie różnych form zatrudnienia, elastyczności w wykonywaniu zadań zawodowych, pracy zespołowej, realizacji działań projektowych.

13 Pożądane kierunki działań podnoszące jakość oraz efektywność orientacji i poradnictwa zawodowego w szkołach opracowanie i wdrożenie standardu poradnictwa zawodowego (zakres usługi, metodologia, warsztat pracy doradcy zawodowego), stałe udoskonalanie i dostosowywanie sytemu poradnictwa do potrzeb uczniów i rynku pracy, wdrożenie systemu tworzenia i upowszechniania informacji zawodowej (w tym możliwości rozwoju zawodowego) dostępnego on line w systemie oświatowym (na początek chociaż na poziomie regionalnym), realizacja systemowego współdziałania z pracodawcami, opracowanie i wdrożenie systemu doskonalenia zawodowego oraz certyfikacji kadry szkolnych doradców,

14 Pożądane kierunki działań podnoszące jakość oraz efektywność orientacji i poradnictwa zawodowego w szkołach korzystanie z systemu i współuczestniczenie w tworzeniu systemu monitoringu rynku pracy, aktywny udział w tworzeniu i funkcjonowaniu lokalnych partnerstw w celu realizacji projektów ukierunkowanych na wymianę dobrych praktyk w zakresie orientacji, poradnictwa zawodowego, pośrednictwa pracy (przybliżanie uczniów do rynku pracy), rozwijanie współpracy międzynarodowej, wspieranie konsolidacji środowiska doradców zawodowych (szkolnych i działających w instytucjach rynku pracy).

15 Wyzwania/ problemy dla edukacji zawodowej oraz orientacji i poradnictwa zawodowego: zapobieganie dezaktualizacji nabywanych kwalifikacji zawodowych, dostosowanie narzędzi i form kształcenia zawodowego oraz metod poradnictwa zawodowego do zróżnicowanych grup odbiorców, promowanie i wspieranie postaw przedsiębiorczych na rynku pracy, podejmowanie wiodącej roli szkoły w wyrównywaniu szans młodzieży na równy start zawodowy.

16 Wyzwania/ problemy dla edukacji zawodowej oraz orientacji i poradnictwa zawodowego tworzenie i doskonalenie szkolnego systemu poradnictwa zawodowego, stałe dopasowywanie kierunków kształcenia oraz treści kształcenia do potrzeb gospodarki, przybliżanie uczniów do rynku pracy (baza warsztatowa, formy współpracy z pracodawcami).

17 Dziękuję za uwagę!

18 Bibliografia: Szkudlarek T. materiały konferencyjne Innowacje w zarządzaniu karierą dojrzałych pracowników PBS DGA z Bańka A. Psychologiczne doradztwo karier. Poznań W wa, Print.B, Bańka A. zawodowy.pl Herr, Cramer. Planowanie kariery zawodowej. Zeszyt informacyjnometodyczny doradcy zawodowego Nr 15. Krajowy Urząd Pracy 2001.