WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z FIZYKI. SPRAWOZDANIE Z PRACY LABORATORYJNEJ nr...

Podobne dokumenty
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z FIZYKI. SPRAWOZDANIE Z PRACY LABORATORYJNEJ nr

WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z FIZYKI. SPRAWOZDANIE Z PRACY LABORATORYJNEJ nr...

Regresja liniowa. (metoda najmniejszych kwadratów, metoda wyrównawcza, metoda Gaussa)

ĆWICZENIE ANALIZA SITOWA I PODSTAWY OCENY GRANULOMETRYCZNEJ SUROWCÓW I PRODUKTÓW

Sposoby wyznaczenia błędu bezwzględnego. Pomiar bezpośredni. Pomiar pośredni. f x. f x. f x. f x. x n = =

BADANIE DRGAŃ RELAKSACYJNYCH

Rozwiązanie niektórych zadań treningowych do I kolokwium sem. zimowy, 2018/19

Wykład 1 Pojęcie funkcji, nieskończone ciągi liczbowe, dziedzina funkcji, wykres funkcji, funkcje elementarne, funkcje złożone, funkcje odwrotne.

PROGRAMOWANIE LINIOWE.

WYZNACZANIE PRĘDKOŚCI DŹWIĘKU W POWIETRZU METODĄ FALI STOJĄCEJ

PODSTAWY OPRACOWANIA WYNIKÓW POMIARÓW Z ELEMENTAMI ANALIZY NIEPEWNOŚCI POMIAROWYCH. dr Michał Silarski

Całkowanie numeryczne Zadanie: obliczyć przybliżenie całki (1) używając wartości funkcji f(x) w punktach równoodległych. Przyjmujemy (2) (3) (4) x n

Planowanie eksperymentu pomiarowego I

INFORMATYKA W CHEMII Dr Piotr Szczepański

Rozkłady prawdopodobieństwa 1

Podstawy analizy niepewności pomiarowych (I Pracownia Fizyki)

11. Aproksymacja metodą najmniejszych kwadratów

Wyznaczanie oporu naczyniowego kapilary w przepływie laminarnym.

Podstawy opracowania wyników pomiarowych, analiza błędów

dr Michał Konopczyński Ekonomia matematyczna ćwiczenia

Wyrażanie niepewności pomiaru

POMIARY I ANALIZA NUMERYCZNA UKŁADU Z DIOD LED

POMIAR SIŁY ELEKTROMOTORYCZNEJ OGNIWA I CHARAKTERYSTYKI JEGO PRACY

Pomiary bezpośrednie i pośrednie obarczone błędem przypadkowym

INSTYTUT ENERGOELEKTRYKI POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ Raport serii SPRAWOZDANIA Nr LABORATORIUM TEORII I TEHCNIKI STEROWANIA INSTRUKCJA LABORATORYJNA

1. Określ monotoniczność podanych funkcji, miejsce zerowe oraz punkt przecięcia się jej wykresu z osią OY

Rys. 1. Interpolacja funkcji (a) liniowa, (b) kwadratowa, (c) kubiczna.

OBLICZANIE NIEPEWNOŚCI METODĄ TYPU B

DOBÓR DODATKOWYCH REZYSTORÓW I BOCZNIKÓW DO GALWANOMETRU

POPULACJA I PRÓBA. Próba reprezentatywna. Dr Adam Michczyński - METODY ANALIZY DANYCH POMIAROWYCH 5 1

L.Kowalski zadania ze statystyki opisowej-zestaw 5. ZADANIA Zestaw 5

Sprawdzenie stateczności skarpy wykopu pod składowisko odpadów komunalnych

PODSTAWY OPRACOWANIA WYNIKÓW POMIARÓW Z ELEMENTAMI ANALIZY NIEPEWNOŚCI POMIAROWYCH. I Pracownia IF UJ Marzec 2017

6. *21!" 4 % rezerwy matematycznej. oraz (ii) $ :;!" "+!"!4 oraz "" % & "!4! " )$!"!4 1 1!4 )$$$ " ' ""

Wykład 6 Całka oznaczona: obliczanie pól obszarów płaskich. Całki niewłaściwe.

MATHCAD Obliczenia iteracyjne, macierze i wektory

PODSTAWY OPRACOWANIA WYNIKÓW POMIARÓW Z ELEMENTAMI ANALIZY NIEPEWNOŚCI POMIAROWYCH

Sprawozdanie z zajęć laboratoryjnych z Miernictwa Elektronicznego

Zajęcia wstępne dla kierunków inżynierskich. dr inż. Konrad Zubko

BADANIE DRGAŃ UKŁADU DWÓCH SPRZĘŻONYCH WAHADEŁ

INSTRUKCJA NR 02 POMIARY I OCENA EKSPOZYCJI ZAWODOWEJ NA DRGANIA PRZEKAZYWANE PRZEZ KOŃCZYNY GÓRNE

INSTRUKCJA NR 03 POMIARY I OCENA EKSPOZYCJI ZAWODOWEJ NA DRGANIA o OGÓLNYM DZIAŁANIU NA ORGANIZM

ć Ó Ó Ż

TARCIE CIĘGIEN O POWIERZCHNIĘ WALCOWĄ WZÓR EULERA

Niepewność złożona jest sumą geometryczną udziałów niepewności składowych:

STATYSTYKA MATEMATYCZNA

EKONOMIA MENEDŻERSKA. Wykład 2 Analiza popytu. Optymalna polityka cenowa. 1 ANALIZA POPYTU. OPTYMALNA POLITYKA CENOWA.

Realizacje zmiennych są niezależne, co sprawia, że ciąg jest ciągiem niezależnych zmiennych losowych,

Pomiary parametrów napięć i prądów przemiennych

INSTRUKCJA LABORATORIUM Metrologia techniczna i systemy pomiarowe.

2. Ciągi liczbowe. Definicja 2.1 Funkcję a : N R nazywamy ciągiem liczbowym. Wartość funkcji a(n) oznaczamy symbolem a

Programowanie z więzami (CLP) CLP CLP CLP. ECL i PS e CLP

Centralna Izba Pomiarów Telekomunikacyjnych (P-12) Komputerowe stanowisko do wzorcowania generatorów podstawy czasu w częstościomierzach cyfrowych

RELACJE WARTOŚCI DŁUGOŚCI DROGI HAMOWANIA I DROGI ZATRZYMANIA DLA RÓŻNYCH WARUNKÓW RUCHU SAMOCHODU

wyniki serii n pomiarów ( i = 1,..., n) Stosując metodę największej wiarygodności możemy wykazać, że estymator wariancji 2 i=

1) Czym jest FIZYKA? FIZYKA jest podstawową nauką w kształceniu inżynierów.

WYZNACZNIKI. . Gdybyśmy rozważali układ dwóch równań liniowych, powiedzmy: Takie układy w matematyce nazywa się macierzami. Przyjmijmy definicję:

POMIAR SKŁADOWEJ POZIOMEJ ZIEMSKIEGO POLA MAGNETYCZNEGO

WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z FIZYKI. SPRAWOZDANIE Z PRACY LABORATORYJNEJ nr 0. Badanie rozkładu rzutu śnieżkami do celu

Zajęcia wstępne dla kierunków inżynierskich. dr inż. Konrad Zubko

Zakres materiału obowiązujący do egzaminu poprawkowego z matematyki klasa 3 technikum str 1

STYLE. TWORZENIE SPISÓW TREŚCI

3.1. Ciągi liczbowe - ograniczoność, monotoniczność, zbieżność ciągu. Liczba e. Twierdzenie o trzech ciągach.

WYZNACZANIE OGNISKOWEJ SOCZEWEK CIENKICH ZA POMOCĄ ŁAWY OPTYCZNEJ

WYZNACZANIE MODUŁU SPRĘŻYSTOŚCI PRZY POMOCY WAHADŁA TORSYJNEGO

Niepewność pomiaru Wybrane podstawowe zagadnienia

Metody numeryczne. Wykład nr 7. dr hab. Piotr Fronczak

Wykład 8: Całka oznanczona

Podstawowe zadanie statystyki. Statystyczna interpretacja wyników eksperymentu. Zalety statystyki II. Zalety statystyki

2. Tensometria mechaniczna

Statystyka Opisowa 2014 część 3. Katarzyna Lubnauer

Temat lekcji Zakres treści Osiągnięcia ucznia

DOPASOWANIE ZALEŻNOŚCI LINIOWEJ DO WYNIKÓW POMIARÓW

Metody badań kamienia naturalnego: Oznaczanie współczynnika nasiąkliwości kapilarnej

WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z FIZYKI. SPRAWOZDANIE Z PRACY LABORATORYJNEJ nr 0. Badanie rozkładu rzutu śnieżkami do celu

MATLAB PODSTAWY. [ ] tworzenie tablic, argumenty wyjściowe funkcji, łączenie tablic

ZADANIA Z ANALIZY MATEMATYCZNEJ dla I roku kierunku informatyka WSZiB

Badania Maszyn CNC. Nr 2

BADANIE STATYSTYCZNEJ CZYSTOŚCI POMIARÓW

WYKŁAD 7. UKŁADY RÓWNAŃ LINIOWYCH Macierzowa Metoda Rozwiązywania Układu Równań Cramera

7. Szeregi funkcyjne

WYZNACZANIE PRZERWY ENERGETYCZNEJ GERMANU

... MATHCAD - PRACA 1/A

FUNKCJE DWÓCH ZMIENNYCH

( ) Elementy rachunku prawdopodobieństwa. f( x) 1 F (x) f(x) - gęstość rozkładu prawdopodobieństwa X f( x) - dystrybuanta rozkładu.

Fizyka. Kurs przygotowawczy. na studia inżynierskie. mgr Kamila Haule

[ ] I UKŁAD RÓWNAŃ Definicja 1 Układ m równań liniowych z n niewiadomymi x 1, x 2,., x n : II ROZW. UKŁADU RÓWNAŃ PRZY POMOCY MACIERZY ODWROTNEJ

Jego zależy od wysokości i częstotliwości wypłat kuponów odsetkowych, ceny wykupu, oczekiwanej stopy zwrotu oraz zapłaconej ceny za obligację.

VIII. RÓŻNICZKOWANIE NUMERYCZNE

Scenariusz lekcji matematyki w klasie II LO

Granica cigu punktów. ), jest zbieny do punktu P 0 = ( x0. n n. ) n. Zadania. Przykłady funkcji dwu zmiennych

I. DZIAŁANIA W ZBIORZE LICZB RZECZYWISTYCH

Karta oceny merytorycznej wniosku o dofinansowanie projektu konkursowego PO KL

I. DZIAŁANIA W ZBIORZE LICZB RZECZYWISTYCH ZBIORY LICZBOWE: liczby całkowite C : C..., 3, 2, 1,

Zastosowanie multimetrów cyfrowych do pomiaru podstawowych wielkości elektrycznych

OKREŚLANIE NIEPEWNOŚCI POMIARÓW (poradnik do Laboratorium Fizyki)

WYZNACZANIE WARTOŚCI ENERGII ROZPRASZANEJ PODCZAS ZDERZENIA CIAŁ

TESTY NORMALNOŚCI. ( Cecha X populacji ma rozkład normalny). Hipoteza alternatywna H1( Cecha X populacji nie ma rozkładu normalnego).

Ń ć ć ć

Transkrypt:

WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z FIZYKI Trzec ter wpsu zlcze do USOSu j prowdząc(y)... grup... podgrup... zespół... seestr... roku kdeckego... studet(k)... SPRAWOZDANIE Z PRACY LABORATORYJNEJ r......... pory wykoo d... jko ćwczee. z obowązujących.. OCENA ZA TEORIĘ dt podejśce (zsdcze) (poprw) 3 OCENA KOŃCOWA dt Uwg do sprwozd: (. Krt tytułow,. Istot ćwcze, 3. Pory, 4. Oprcowe (w ty wykresy), 5. Podsuowe): Proszę drukowć koleją stroę odwroce

. KARTA TYTUŁOWA: ZESTAWIENIE ISTOTNYCH ELEMENTÓW SPRAWOZDANIA ) zw uczel, rodzj zjęć, b) osob prowdzący zjęc, c) grup, podgrup, zespół osob wykoując ćwczee, d) uer ćwcze zgody z uere w skrypce,. OPIS TEORETYCZNY (ISTOTA ĆWICZNIA) e) tytuł ćwcze zgody z tytułe w skrypce, f) dt wyko porów, uer kolejy wykoych porów, lość ćwczeń do wyko, g) ejsce wpsywe oce, h) ejsce uwg osoby prowdzącej zjęc.. Pode celu lub celów ćwcze.. Pode: ) jke welkośc są erzoe w ćwczeu,.3 Ie forcje, które osoby wykoujące ćwczee b) jk etod, uzły z ezbęde do zeszcze. c) jk etod będą wyzcze ch epewośc. 3. KARTA POMIARÓW 3. Wrtośc teoretycze welkośc wyzczych lub określych. 3. Pretry stowsk (wrtośc epewośc). 3.3 Pory uwg do ch wyko, epewośc rzędz porowych (ksyle). 3.4 Dt podps osoby prowdzącej. 4. OPRACOWANIE ĆWICZENIA: ) wyzczee wrtośc średej orz jej epewośc: stdrdowej u, względej u r, rozszerzoej b) sprwdzee poprwośc relcj będącej cele ćwcze (p. czy X=Y+Z lub X/Y=cost). U. c) wykoe wykresu: pode tytułu, opse os, esee puktów porowych z epewośc (lub forcj, że w skl rysuku epewośc e wdć), przyblżee esoych puktów (krzywą odręcze, prostą - etodą regresj lowej z pode rów współczyk korelcj), wyzczee wykrese poszukwych welkośc. 5. PODSUMOWANIE 5. Zestwee zokrągloych wrtośc:,0 0, 0 3 3 ) Wyk epewość stdrdow (p. u r 5,7 0 ), b) Nepewość względ (p.,0 0 3 3 c) Wyk epewość rozszerzo (p. u U,4 0 d) Wrtość teoretycz (jeżel jest z) lub wrtośc. 5. Alz rezulttów: ) wrz z jedostk, ) wrz z jedostk, ) Wpływ welkośc erzoych bezpośredo lub pretrów stowsk wrtość epewośc wyku końcowego; b) Wpływ rodzju popełych błędów (Grubych, Przypdkowych, Systetyczych) wrtość epewośc względej; c) Relcj wrtośc teoretyczej z przedzłe U lub relcj epewośc rozszerzoej pod kąte rodzju popełych błędów (G, P, S); d) Wpływ rodzju popełych błędów (G, P, S) wyk przedstwoe wykresch; U z wrtoścą e) Wskze spełe bdej relcj p. przez przebeg wykresu f czy stłość wrtośc Z / X 5.3 Sytez (wosk): ) Pode przyczy popełoych błędów (G,S,P), b) Uwg tet ożlwośc dokłdejszego wyko oprcow ćwcze w przyszłośc, c) Wykze czy cel ćwcze (zostł / e zostł) osągęty. Y.

WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z FIZYKI Trzec ter wpsu zlcze do USOSu j 30.06.08 r. prowdzący dr ż. Kord ZUBKO grup F0s podgrup 3 zespół 6 studet Hordebert EKSPERYMENTATOR seestr zowy roku kdeckego 07/8 SPRAWOZDANIE Z PRACY LABORATORYJNEJ r 0 RUCH W POLU GRAWITACYJNYM pory wykoo d 3.0.07 jko ćwczee z obowązujących 8 r zgode ze skrypte tet zgode ze skrypte OCENA ZA TEORIĘ 4,5 (DB+) dt 3.0.07 podejśce (zsdcze) (poprw) 3 owe ćwczee OCENA KOŃCOWA.... dt 5.0.07 Uwg do sprwozd (. Krt tytułow,. Istot ćwcze, 3. Pory, 4. Oprcowe (w ty wykresy), 5. Podsuowe): tu swoje uwg zpsuje uczycel prowdzący zjęc, to oprcowe oż pobrć z www.wtc.wt.edu.pl, odręcze wykoe uszą być:. Istot ćwcze, 4. Oprcowe (w ty wykresy pperze letrowy), 5. Podsuowe, odręcze wypełoe uszą być:. Krt tytułow, 3. Krt porów. pożej przedstwoy jest przykłdowy schet wyko sprwozd wrz z uwg prowdzącego zpsy czerwoo lub zzczoy żółto, to ćwczee zostło poyśle tk, by w oprcowu zlzły sę wszystke stote eleety, które ogą wystąpć w oprcowch ych ćwczeń lbortoryjych.

. OPIS TEORETYCZNY (ISTOTA ĆWICZENIA) r 0. Cele ćwcze jest: wyzczee wrtośc przyspesze zeskego g w ejscu wykoyw dośwdcze, z porów pośredch okresu drgń whdł trktowego jko tetycze; wyzczee chrkterystyk wg sprężyowej etodą regresj lowej poprzez wykoe wykresu zleżośc przeeszcze swobodego końc sprężyy w fukcj zweszoego obcąże.. Wyzcze welkośc ( etody poru wyzcz epewośc): długość whdł pod, jko stł stowsk wrz z epewoścą stdrdową; s podwesz do sprężyy pod, jko stł stowsk bez epewośc; okres drgń whdł wyzcz etodą bezpośredego odczytu z epewoścą określą etodą typu B; przeeszcze swobodego końc sprężyy wyzcz etodą bezpośredego odczytu z epewoścą określą etodą typu A. W etodze bezpośredego odczytu (odchyleowej), wrtość welkośc erzoej określo jest podstwe: czsu stoper, odchyle wskzówk lub wskz cyfrowego rzędz porowego, długośc ljk, przyłoże rzędz porowego do erzoego obektu. Nepewość poru wykoywego tą etodą wyk główe z: ste dopuszczlej systetyczej epewośc rzędz porowego określoego jego klsą dokłdośc; epewośc ksylej określoej dzłką jedostkową urządze logowego lub cyfrowego..3 Ie forcje Oprócz etod bezpośredego odczytu, steją też etody porówwcze: ) różcow, b) przez podstwee, c) zerow ostkow orz c) zerow kopescyj, które e są wykorzyste w ty ćwczeu. W ty pukce oż przedstwć wszelke forcje, które osoby ćwczące uzją z stote. Objętość Opsu Teoretyczego e pow przekrczć stro fortu A4.

3. KARTA POMIARÓW DO ĆWICZENIA r 0 Hordebert EKSPERYMENTATOR, F0s Zespół oż wykoć jedą Krtę Porów, le wtedy do sprwozd kżd osob ćwcząc us dołączyć czytelą kopę z podpse osoby prowdzącej. 3. Wrtośc teoretycze welkośc wyzczych lub określych: przyspeszee zeske dl Wrszwy g = 9,85 /s (wg GUM, bez epewośc). 3. Pretry stowsk: długość whdł d =, epewość stdrdow u(d) = 0,0 ; s kżdego z 9-cu odwżków O = 00 g, bez epewośc; epewość stdrdow poru okresu drgń whdł T przy zstosowu stoper elektroczego sprężoego z fotokoórką wyos u(t) = 0,0 s. 3.3 Pory uwg do ch: 3.3. Tbel porów okresu drgń whdł. Nuer próby Okres drgń,00,9 3,09 4,99 5,0 6,98 7,0 8,97 9,03 0,00 epewość 0,0 T UWAGI [s] Por czsu wykoo stopere ręczy w zstępstwe uszkodzoego urządze. Nepewość stdrdow zoste wyzczo etodą typu B, gdyż epewość ksyl wyzcze okresu drgń whdł z poocą stoper ręczego sle zleży od czsu rekcj fzjologczych eksperyettor. Klkukrote włączee wyłączee stoper pozwolło określć, że czyośc te zjują do 0, s. N podstwe osądu eksperyettor jko epewość ksylą przyjęto T = 0, s.

3.3. Tbel porów do testu wg sprężyowej. Nuer próby Przeeszczee swobodego końc sprężyy [c] Ms podwesz do swobodego końc sprężyy [kg] 0,0 0,0,9 0, 3 6,0 0,4 4 9,0 0,6 5,8 0,8 6 4,8,0 7 7,8, 8 0,7,4 9 4,0,6 0 6,0,8 Nepewość ksyl porów 0, brk 3.3.3 Uwg: W ty pukce osoby ćwczące ogą zotowć swoje spostrzeże dotyczące wykoywego ćwcze. 3.4 Dt podps osoby prowdzącej 3.0.05 Kord Zubko

4. OPRACOWANIE ĆWICZENIA r 0 4. Wyzczee okresu drgń whdł trktowego jko tetyczego 4.. Wyzczee średego okresu drgń whdł N podstwe dych z tbel 3.3. wyzcz wrtość średą okresu drgń whdł tetyczego: 0 T T T [s] () 0 skąd T =,00 s. 4.. Wyzczee epewośc stdrdowej okresu drgń whdł Gdyby okres drgń whdł tetyczego był wyzczy z poocą stoper elektroczego sprzężoego z fotokoórką, to epewość stdrdow wyzczo etodą typu A podstwe dych z tbel 3.3. puktu 4. wyosłby: skąd u T u T T T T 0 = 0,0453 s, po zokrągleu u T = 0,04 s. T T 0 0 [s] () Okres drgń whdł tetyczego był jedk wyzczy w porze bezpośred z poocą stoper ręczego dltego epewość stdrdow zostł wyzczo etodą typu B. Nepewość ksyl wyzcze okresu z poocą stoper ręczego sle zleży od czsu rekcj fzjologczych eksperyettor. Jko epewość ksylą przyjęto T = 0, s. Zkłd, że rozkłd sttystyczy tych wyków chrkter jedorody, wtedy epewość stdrdow: skąd u T = 0,3867 s, po zokrągleu u T = 0,3 s. u T T [s] (3) 3 4.. Wyzczee epewośc złożoej okresu drgń whdł Poewż do epewośc stdrdowej okresu drgń whdł ją wkłd epewośc wyzczoe ze wzorów () (3), to łącz epewość wyos: skąd T T = 0,3075 s, po zokrągleu u T = 0,3 s. T u 0,04 0,3 c (4) T 3 Jk wdć z (3) (4) do epewośc złożoej jwększy wkłd ł epewość ręczego porzsu.

4..3 Wyzczee epewośc rozszerzoej okresu drgń whdł Nepewość rozszerzo okresu drgń whdł wyos U T gdze współczyk rozszerze k=, stąd U T 0, 6 s. k u c T s (5) Otrzy ser porow okresów whdł wykzuje powtrzlość wyków, gdyż speło jest relcj gdze,09,9 0, 8 [s] tost U T 0, 6 T T U ( T ) (6) s. 4..4 Wyzczee epewośc względej okresu drgń whdł podstwjąc zokrągloe wrtośc y po zokrągleu T 065, r 0,. T uc uc, r T (7) T 0,3,00 T 0,065, r (8)

4. Wyzczee wrtośc przyspesze zeskego Zwązek poędzy okrese whń whdł, jego długoścą przyspeszee zesk: 4 d g T s skąd g = 9,8696 /s gdyż: d - długość whdł, wrtość z puktu 3.; T - okres drgń whdł, wyzczoy w pukce 4..; (9) 4.. Wyzczee epewośc stdrdowej złożoej bezwzględej przyspesze zeskego czyl g d g T 4 T g ud ut ud ut 4 d 3 T s (0) stąd g 0,5959 s 4 4 4 g 0,0 0,4 0,00974 0,345436, po zokrągleu g 0, 59 s. Jk wdć z () wększy wpływ epewość złożoą por okresu drgń. s () 4.. Nepewość złożo względ przyspesze zeskego wyos g uc uc, r g () g podstwjąc zokrągloe wrtośc y po zokrągleu g 060, r 0,. 0,59 9,87 g 0,06037, r (3) 4..3 Nepewość rozszerzo przyspesze zeskego wyos U g k u gdze współczyk rozszerze k=, stąd po zokrągleu U g, 8 W lzowy przypdku zchodz erówość gdyż 9,86960 9,85 0, 05735 s c g (4) s s. g g tblc U (g) (5) s jest ejsze ż,8 s co ozcz, że zchodz zgodośc wyzczoej wrtośc przyspesze zeskego z wrtoścą tbelryczą.

4.3 Wyzcze chrkterystyk wg sprężyowej Bdo, jką są leży obcążyć wgę, by osągąć żąde rozcągęce sprężyy. Zwązek poędzy są ugęce sprężyy dy jest: gdze: k g kg kg s s s poweszo do swobodego końc sprężyy (tbel 3.3.); ugęce swobodego końc sprężyy (tbel 3.3.); g przyspeszee grwtcyje (wyzczoe w 4.; k współczyk sprężystośc sprężyy (szuky). Zleżość k oż przedstwć jko prostą b o chyleu g k. g (6) 4.3. Wyzczee chrkterystyk wg etodą jejszych kwdrtów Guss Otrzye pukty eksperyetle z tbel 3.3. orz oblcze pooccze zestw w tbel 4.3.. Tbel 4.3. Nr [c] [kg] 0 0 0 0 0,90 0, 0,58 8,4 0,04 3 6,00 0,4,40 36,00 0,6 4 9,00 0,6 5,40 8,00 0,36 5,80 0,8 9,44 39,4 0,64 6 4,80,0 4,80 9,040,00 7 7,80,,36 36,840,44 8 0,70,4 8,98 48,50,96 9 4,00,6 38,40 576,00,56 0 6,00,8 46,80 676,00 3,4 Wykoe tej tbel e jest oblgtoryje, le pozwl szybsze wyszukwe ejsc popełe błędów porowych lub rchukowych. 0 33,00 9,0 68,6 48,00,40 3,30 9,00 Z tbel wyzcz pretry prostej:

b gdze ) ( lbo gdze ) ( (7) orz wyrz woly b (8) ch odchyle stdrdowe: b b lbo (9) orz epewość wyrzu wolego b (0) orz współczyk korelcj R () Zkłdjąc, że prost postć b, e postć, otrzyuję wrtośc: pretru 0,6800 c kg orz jego epewośc stdrdowej 0,004 c kg ; pretru kg b 005 0, orz jego epewośc stdrdowej kg b 0 0, ; pretru R = 0,99. Końcowy efekt oblczeń przedstw w postc wykresu (rys. ) zzczjąc pukty eksperyetle, ch epewośc porowe, orz wyzczoą prostą. Dl współczyk korelcj zwsze zchodz relcj 0<R <. Dl 0,9 ; R y brdzo slą korelcję puktów porowych względe wyzczoej prostej. Dl 0,7 0,9; R elbyśy slą korelcję, dl 0,4 0,7; R elbyśy średą korelcję, dl ejszych wrtośc słbą lub jej brk.

4.3. Wyzczee wrtośc współczyk sprężystośc sprężyy Zwązek współczyk sprężystośc sprężyy ze współczyke kerukowy prostej orz przyspeszee grwtcyjy dy jest wyrżee: gdze: - współczyk kerukowy prostej; g - przyspeszee grwtcyje. kg k g s Wrtość współczyk sprężystośc sprężyy wyos powo być 9,86 kg k 689,87 67,6 s 4.3.3 Wyzczee epewośc złożoej względej (lczo z użyce wg) (3) (4) u c, r k k k k g ug u ug u k u poewż wg dl fukcj klsy y()=c wyoszą, to k g k g u u g w w 0,004 0, uc, r c g 07 0,6800 g g c k (5) (6) stąd, r k 0, 0753, po zokrągleu u, r k 0, 07 c. Nepewość tą oż też polczyć bez użyc wg, jko loczy epewośc stdrdowej orz wyzczoej wrtośc, logcze jk w 4... 4.3.4 Wyzczee epewośc złożoej bezwzględej czyl stąd k 47, 60 s k k g k u ug g u ug k 9,870,4 680,7,9094 65, 76 kg, po zokrągleu k 48 kg s. kg s (7) kg (8) s 4.3.5 Nepewość rozszerzo wyos gdze współczyk rozszerze k=, stąd U k 96 U k kg s. k u c k kg (9) s Ne jest z wrtość teoretycz współczyk sprężystośc sprężyy, węc e oż sprwdzć, czy wyzczo wrtość jest zgod z wrtoścą tbelryczą.

Chrkterystyk wg sprężyowej = 0,680-0,005 Czy jest, czy? [kg] oś zbyt rzdko ops Ale u()=0 Wykresy leży wykoć zgode z opse w skrypce, uwzględjąc w szczególośc: wykoe wykresów odręcze rkuszch A4 pperu letrowego, ewykoywe wykresów gełdowych - łącze puktów porowych odck, pode tytuły wykresów z pode zcze ewetule użytych sybol, ops os (wrtośc, sybole, jedostk), dobre zkresów zeych tk, by przedstwe fukcje obejowły wększość powerzch wykresu (skle dobrć tk by było wdć stote zleżośc), esee epewośc wrtośc przedstwych wykresch, przyblżee przebegu fukcj krzywą zą z teor lzowego zjwsk: o o odręcze dl fukcj ych ż prost, etodą regresj lowej dl prostych y=+b (esee wykres), wykreślee rodzy porówywych fukcj oddzely rkuszu, wyzczjąc grfcze wrtośc pretrów leży wykrese pozostwć odpowede le pooccze (stycze, secze,, zzczjąc stote pukty przecęć).

5. PODSUMOWANIE ĆWICZENIA r 0 5. Zestwee wrtośc 5.. Zestwee wrtośc przyspesze zeskego ) Wyk epewość stdrdow (ożlwe są trzy rówowże sposoby zpsu): przyspeszee zeske jest rówe 9,87 s -, epewość stdrdow poru 0,59 s -, g=9,87 s -, u(g)=0,59 s - g=9,87(59) s - lub g = 9,87(0,59) s - b) Nepewość względ (ożlwe są dw rówowże sposoby zpsu): epewość względ poru 0,060 u r g c, 0,060 c) Wyk epewość poszerzo (ożlwe są trzy rówowże sposoby zpsu): przyspeszee zeske jest rówe 9,87 s -, epewość rozszerzo poru, s -, g=9,87 s -, U(g)=,0 s - g=(9,87,0) s - d) Wrtość teoretycz dl Wrszwy g = 9,85 s - wyzczo przez GUM. Wyk porów oblczeń leży podwć w jedostkch, dl których wrtość lczbow zwrt jest w przedzle od 0, do 000, dodjąc do sybolu odpowedej jedostk włścwy przedrostek. 5.. Zestwee wrtośc współczyk sprężystośc sprężyy: Powyżej przedstwoo zestwee tylko dl wyzczego przyspesze zeskego. Nleży sę zstowć, czy lepej jest wykoć oddzele zestwee dl przyspesze grwtcyjego współczyk sprężystośc, czy jedą łączą?

5. Oce rezulttów Nleży sę zstowć, czy lepej jest wykoć oddzele lzy dl przyspesze grwtcyjego współczyk sprężystośc, czy jedą łączą? Tu przedstwoo lzę tylko dl wyzczego przyspesze zeskego. 5.. Wpływ welkośc erzoych bezpośredo lub pretrów stowsk epewość wyku końcowego. g u d d W przypdku przyspesze grwtcyjego (wzór ) g g u T T 0,0097 0,3454 wdć, że jwększy wpływ epewość złożoą epewość poru bezpośredego z użyce stoper ręczego, zcze ejszą epewość wyzcze długośc whdł. s W przypdkhrkterystyk wg... 5.. Wpływ rodzju popełych błędów (Grubych, Przypdkowych, Systetyczych) wrtość epewośc względej. W przypdku przyspesze grwtcyjego (wzór 3) g uc uc, r g 0,060 g wdć, że epewość względ jest ejsz od wrtośc 0,.czyl %. W przypdku wyko 0-cu porów stow to, że wpływ błędów grubych wyk końcowy e jest zczący. W przypdkhrkterystyk wg... 5..3 Relcj wrtośc wyzczoej, teoretyczej przedzłu (wrtość wyzczo +/- epewość poszerzo) pod kąte rodzju popełych błędów (G, P, S). W przypdku przyspesze grwtcyjego (wzór 5) g gtblc U ( g) [ s ] czyl 0,057 <,8 wdć, że zchodz zgodośc wyzczoej wrtośc przyspesze zeskego z wrtoścą tbelryczą, czyl wpływ błędów grubych systetyczych wyk końcowy e jest zczący. W przypdkhrkterystyk wg... 5..4 Wpływ rodzju popełoych błędów (G, P, S) wyk przedstwoe wykresch. W przypdkhrkterystyk wg chrkter rozkłdu puktów porowych wokół wyzczoej prostej orz wrtość współczyk korelcj R =0,99 blsk (wzór ) śwdczą, że e popełoo błędów grubych. Wyzczee stłej b=-0,005 [kg] różej od zer wskzuje popełee błędów systetyczych. Ich wpływ e jest wdoczy wykrese (jest zcze ejszy od wrtośc pojedyczego cężrk 0,00 [kg]), przez co ożey uzć, że jest pojly.

5.3 Wosk Nleży sę zstowć, czy lepej jest wykoć oddzele sytezy dl przyspesze grwtcyjego współczyk sprężystośc, czy jedą łączą? Tu przedstwoo sytezę tylko dl wyzczego przyspesze zeskego. 5.3. Wpływ popełoych błędów (G, P, S) wyk Uwzględjąc uwgę z puktu 4..3, ż otrzy ser porow okresów whdł wykzuje powtrzlość wyków, orz wszystke uwg z puktu 5. - Oce rezulttów, leży przyjąć, że e popełoo błędów grubych systetyczych, epewośc wyków zleżą główe od błędów przypdkowych. 5.3. Uwg tet ożlwośc dokłdejszego wyko oprcow ćwcze w przyszłośc (edoskołośc wykją z dzłń eksperyettor, przyrządów porowych, etod porowych, erzoych obektów): Cele podese dokłdośc porów okresu whdł leży wyelowć udzł eksperyettor z porzsu zstąpć go pore utotyczy o ejszej epewośc. 5.3.3 Wykze czy cel ćwcze (zostł / e zostł) osągęty: Cele ćwcze: wyzczee wrtośc przyspesze zeskego, wyzczee chrkterystyk wg sprężyowej, zostły osągęte gdyż uzysko wyk obrczoe kceptowlą epewoścą wskzo przyczyy ch powst.

A) Przykłdowy schety wyko PODSUMOWANIA 4. OPRACOWANIE, (w który uzysko stepujące wrtośc zleżośc) X-średe 4,89535 N X-,354965 N u(x-średe) 3,5354 N X- 7,335465 N X-teoretycze 5 N orz wykoo wykres V(/t), esoo epewośc porowe, proksyowo go etodą jeszych kwdrtów Guss 5. PODSUMOWANIE 5. ZESTAWIENIE (welkośc zokrągloych) X-średe 4,8 N X-,3 N u(x-średe) 3,5 N X- 7,3 N U(X-średe) 7,0 N DX = X- - X- 6,0 N u r (X-średe) 0,4 X-teoretycze 5,0 N 5. ANALIZA ) u(x-średe) pochodz jedye z bezpośredego poru sły, e oż wskzć jedej p. dwóch wrtośc, któr wosł jwększy wkłd do epewośc b) u r (X-średe) wększe od 0, co wskzuje popełee błędów przypdkowych orz systetyczych lub grubych c) wrtość teoretycz leży do przedzłu X-średe +/- U(X-średe), co wskzuje łe błędy systetycze d) różc wrtośc skrjych wyków DX jest ejsz od epewośc rozszerzoej, co wskzuje brk błędów grubych e) lz wykresu - wykres V(/t) jest przyblżoy lą prostą (R = 0.98), e wdć błędów grubych, błąd systetyczy ewelk (wsp. b e rów sę 0) 5.3 SYNTEZA ) Przy wyzczu welkośc X popełoo błędy systetycze orz kceptowle błędy przypdkowe. Wykły oe z epewośc rzędz porowego - otooetru. b) Podesee dokłdośc poru oż osągąć poprzez zeszee epewośc poru sły. c) Cel ćwcze wyzczee pretru X zostł osągęty gdyż podo przyczyy rodzje występow błędów.

B) Przykłdowy schety wyko PODSUMOWANIA 4. OPRACOWANIE wykoo wykres wykres J(r ), esoo epewośc porowe, proksyowo go etodą jeszych kwdrtów Guss wykoo tbelę wrtośc (t) 5. PODSUMOWANIE 5. ZESTAWIENIE wyk porów zostły zebre: wykrese Rys. zlezość oetu bezwłdośc od kwdrtu proe trczy J(r ) w tbel Tb. zleżośc współczyk polryzcj od tepertury (t) 5. ANALIZA ) lz wykresu: wykres J(r ) jest przyblżoy lą prostą o współczyku R = 0.98 co ozcz brdzo dobrą zbeżość terpolcj; wykrese e wdć błędów grubych, błąd systetyczy jest ewelk gdyż wsp. b e rów sę wrtośc J 0, tylko jest od ej o 4,5 % ejszy, błędy systetycze porów są ewelke. b) lz tbel: wrtośc współczyk polryzcj są oco zblżoe do sebe, dopero 4 cyfr zcząc róż sę, ozcz to, że względe rózce ędzy porl e są gorsze ż 0,%. 5.3 SYNTEZA ) Przy wyzczu... popełoo łe błędy systetycze orz kceptowle błędy przypdkowe. Wykły oe z epewośc rzędz porowych:... Ne popełoo będów grubych. b) Podesee dokłdośc poru oż osągąć poprzez zeszee epewośc porzsu. c) Cel ćwcze wyzczee... zostł osągęty gdyż podo przyczyy rodzje występow błędów.