SZKOŁA PODSTAWOWA W RUSOCICACH PROGRAM PROFILAKTYKI Realizwany w latach szklnych: 2013 / 2014, 2014 / 2015, 2015 / 2016 SPIS TREŚCI 1. PODSTAWA PRAWNA 2. INNE AKTY PRAWNE ORAZ PRZEPISY POZA OŚWIATOWE 3. ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE PROGRAMU PROFILAKTYKI 4. ZAŁOŻENIA PRAKTYCZNE PROGRAMU PROFILAKTYKI 5. CELE PROGRAMU 6. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW 7. TREŚCI (DZIAŁ) PROGRAMU 8. PRZEWIDYWANE EFEKTY PROGRAMU 9. FORMY EWALUACJI
PODSTAWA PRAWNA 1. Ustawa Systemie Oświaty z dnia 7 września 1991 r. ( tekst jednlity Dz. U. z 1996 nr 67, pz. 3292 z późniejszymi zmianami) 2. Rzprządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie pdstawy prgramwej wychwania przedszklneg raz kształcenia gólneg w pszczególnych typach szkół ( Dz. U., pz. 977 z późniejszymi zmianami); 3. Rzprządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółwych frm działalnści wychwawczej i zapbiegawczej wśród dzieci i młdzieży zagrżnych uzależnieniem ( Dz. U. nr 26, pz. 226 ); 4. Rzprządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie zasad udzielania i rganizacji pmcy psychlgiczn-pedaggicznej w publicznych przedszklach, szkłach i placówkach ( Dz. U. pz. 532) Inne akty prawne raz przepisy pza światwe : 1. Knstytucja Rzeczpsplitej Plskiej art. 72 ( chrna praw dziecka ); 2. Knwencja Prawach Dziecka art. 3, art. 19 ( chrna przed przemcą, krzywdą, nadużyciem ), art. 33 ( chrna przed nielegalnym używaniem śrdków narktycznych ); 3. Ustawa z dnia 18 stycznia 1996 r. kulturze fizycznej ( tekst jednlity Dz. U. z 2002 r. nr 4, pz. 31 z późniejszymi zmianami ); 4. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. pstępwaniu w sprawach nieletnich; 5. Ustawa z dnia 9 listpada 1995 r. chrnie zdrwia przed następstwami używaniu tytniu i wyrbów tytniwych 6. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. wychwaniu w trzeźwści i przeciwdziałaniu alkhlizmwi; 7. Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. przeciwdziałaniu narkmanii ( Dz.U. z 2012r. pz. 124); 8. Rzprządzenie Rady Ministrów z dnia 22 marca 2011 r. w sprawie Krajweg Prgramu Przeciwdziałania Narkmanii na lata 2011-2016 ( Dz. U. Nr 78, pz. 428) 9. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. chrnie zdrwia psychiczneg; 10. Prgram Wychwawczy Szkły Pdstawwej w Ruscicach; 11. Małplski Prgram Edukacji Zdrwtnej;
12. Rządwy prgram na lata 2014-2016 Bezpieczna i przyjazna szkła. 13. Statut szkły. ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE PROGRAMU PROFILAKTYKI Prfilaktyka t szerkie pjęcie rzumiane jak gół działań zapbiegawczych niepżądanym zjawiskm w rzwju i zachwaniu się ludzi mające na celu chrnienie człwieka przed zagrżeniami raz skuteczne reagwanie na pjawiające się zagrżenia. Rzwinięta i dbrze realizwana prfilaktyka pwinna uprzedzać stany zagrżenia mralneg, zdrwtneg, kulturalneg, spłeczneg, aby uchrnić jednstki i grupy danej ppulacji przed niepżądanymi dchyleniami d stanów nrmalnych. Pwinna redukwać przypadki niedstswania spłeczneg, wyklejeń, patlgii spłecznej. stylem życia. Działania prfilaktyczne winny wspierać pracę nad harmnijnym i wszechstrnnym rzwjem sbwści młdeg pklenia raz jeg zdrwym ZAŁOŻENIA PRAKTYCZNE PROGRAMU PROFILAKTYKI Prgram Prfilaktyki zstał pracwany na ptrzeby Szkły Pdstawwej w Ruscicach w wyniku diagnzy śrdwiska lkalneg, analizy ankiet Bezpieczna Szkła i aktów prawa światweg. Głównymi załżeniami prgramu jest krewanie zdrweg, bezpieczneg i aktywneg stylu życia, zapbieganie zachwanim agresywnym, prfilaktyka uzależnień raz szerk rzumiana edukacja niezbędna d wyrbienia właściwych pstaw i zachwań. Prgram bejmuje zarówn pierwszy etap edukacyjny- klasy I-III raz drugi etap edukacyjny klasy IV- VI. Treści przekazywane ucznim raz spsby realizacji są dstswane d ptrzeb rzwjwych uczniów raz ptrzeb śrdwiska lkalneg. Prgram Prfilaktyki twrzy spójną całść ze Szklnymi Prgramami Nauczania raz Prgramem Wychwawczym Szkły. Działania dtyczą nie tylk uczniów, ale także sób dpwiedzialnych za wychwanie dziecka tj. rdziców, piekunów, nauczycieli i wychwawców.
Pszczególne elementy Prgramu mgą ulegać mdyfikacji. TREŚCI (DZIAŁ) PROGRAMU I. JA w grupie i w rdzinie II. Walka z przejawami agresji i przemcy III. Żyjmy zdrw JA przeciw używkm IV. Żyjmy bezpiecznie i aktywnie V. Współpraca z rdzicami raz instytucjami działającymi na rzecz rdziny Warunkiem siągnięcia załżnych celów jest zaangażwanie wszystkich nauczycieli, wychwawców i rdziców przy współpracy z różnrdnymi instytucjami działających na rzecz rdziny i dziecka. CELE PROGRAMU integracja uczniów i dsknalenie relacji interpersnalnych; budwanie w szkle klimatu bezpieczeństwa, tlerancji i empatii; wspieranie prawidłweg rzwju emcjnalneg i spłeczneg ucznia; wzmacnianie dbrej samceny jak jeden z czynników chrniących przed zachwaniami nieakceptwanymi spłecznie. minimalizwanie zjawiska agresji i przemcy wśród uczniów; kształtwanie właściwych pstaw wbec zdrwia fizyczneg i psychiczneg; współpraca z rdzicami
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW Szklny Prgram Prfilaktyczny skierwany jest d uczniów na wszystkich etapach edukacyjnych, nauczycieli i pedaggów, pracwników Szkły raz rdziców. Treści Prgramu w klasach O-III realizwane będą przede wszystkim na zajęciach edukacji przyrdnicz spłecznej i zdrwtnej, wychwania fizyczneg raz pzstałych zajęciach. W klasach IV-VI szczególnie w ramach gdzin d dyspzycji wychwawcy, wychwania fizyczneg i przyrdy a także pszczególnych przedmitów. Należy je także realizwać na zajęciach pzalekcyjnych, zajęciach plenerwych itp. Nauczyciel wybiera stswne frmy i metdy pracy d siągnięcia w/w celów. PRZEWIDYWANE EFEKTY PROGRAMU Prgram Prfilaktyki winien być rzwinięciem ptencjału dziecka wyniesineg z dmu rdzinneg. Realizacja jeg zadań, celów i treści pwinna przyczynić się d: zwiększenie wiedzy uczniów dtyczącej właściwych pstaw prspłecznych, przdrwtnych, preklgicznych itp. raz prawnych i spłecznych knsekwencji niepżądanych zachwań, nawiązywania pzytywnych kntaktów i relacji interpersnalnych raz umiejętnści knstruktywneg rzwiązywania knfliktów, minimalizacja aktów przemcy i agresji wśród dzieci, dstarczenie ucznim alternatywnych frm spędzania czasu wlneg, zwiększenie umiejętnści dbania zdrwie i bezpieczeństw własne i innych sób, FORMY EWALUACJI Analiza sytuacji wychwawczej szkły.
Sprawzdania z rad pedaggicznych. Sprawzdania pedagga i wychwawców. Ewaluacja będzie przebiegała etapami, p II semestrze każdeg rku szklneg, a przede wszystkim p zakńczeniu Prgramu. I. JA W GRUPIE I W RODZINIE Cele Operacyjne 1.Uczeń ptrafi: - efektywnie kmunikwać się z innymi; - pdejmwać decyzje; -współdziałać w zesple; - realizwać własne pmysły; 2. Uczeń zna swje prawa i bwiązki Zadania Spsób realizacji Termin Mnitrwanie 1. Wyrabianie umiejętnści radzenia sbie z własnymi emcjami 2. Wzmacnianie pczucia własnej wartści mje mcne i słabe strny 3. Organizwanie pmcy ucznim mającym trudnści i prblemy w szkle i dmu. 4. Wzmacnianie pczucia przynależnści d grupy klaswej i szklnej. 5. Wyrabianie właściwych pstaw uczniów pprzez ukazywanie dpwiednich wzrców twrzenie grup wlntariuszy 6. Kształtwanie umiejętnści interpersnalnych i pprawnej kmunikacji; 7. Wdrażanie d zachwania rzwagi w zawieraniu znajmści 8. Rzszerzanie wiedzy na temat praw i bwiązków ucznia. 9. Przygtwanie d życia w rdzinie Pgadanki, dyskusje na gdzinach d dyspzycji wychwawcy, apelach itp. Organizwanie różnrdnych kół zaintereswań. Rzpznawanie i zaspkajanie indywidualnych ptrzeb rzwjwych i edukacyjnych ucznia: - zajęcia dydaktyczn-wyrównawcze - zajęcia z pedaggiem - zajęcia rzwijające zaintereswania i uzdlnienia -praca w grupach -przygtwywanie materiałów d lekcji -ppularyzwanie pmcy kleżeńskiej itp. Wyjazdy, wycieczki, urczystści, biwaki, gniska, imprezy klaswe, szklne i pzaszklne. Integrwanie uczniów na zajęciach wychwawczych (np. zaufaj drugiej sbie, mówimy sbie miłe rzeczy). Zrganizwanie Dnia Życzliwści w szkle. Sptkania z Plicją. Zapznanie z prawami i bwiązkami ucznia. Zajęcia z wychwania d życia w rdzinie W miarę ptrzeb Zgdnie z kalendarzem XI każdeg rku Analiza zapisów w dziennikach Zapisy w dziennikach zajęć Analiza kart wycieczek, prtkły imprez, sprawzdania scenariusze zajęć, Rzkład zajęć
II. WALKA Z PRZEJAWAMI AGRESJI I PRZEMOCY Cele peracyjne Zadania Spsób realizacji Termin Mnitrwanie 1.Uczeń zna: - pjęcie agresja, przemc, agresr, fiara -knsekwencje stswania przemcy wbec innych -mżliwści uzyskania pmcy. 2.Rdzice uczestniczą w prcesie wychwawczym 1. Zwiększenie bezpieczeństwa w miejscach szczególnie zagrżnych (w taletach, na krytarzach, na bisku) 2. Wzmacnianie pczucia dpwiedzialnści za mienie własne i spłeczne 3. Przeciwdziałanie i redukwanie agresji, przemcy i cyberprzemcy w szkle, w dmu, śrdwisku lkalnym i internetwym. 4. Przeciwdziałanie dyskryminacji. Każdy z nas jest inny uczymy tlerancji. 5. Pdnszenie kultury słwa, eliminwanie wulgaryzmów ze słwnika ucznia. 6. Kntrlwanie zachwań pzytywnych i negatywnych uczniów. 7. Przekazanie rdzicm wiedzy na temat właściwych spsbów radzenia z agresją u dzieci. 8. Działania infrmacyjn prfilaktyczne na rzecz śrdwiska, szkły i indywidualnych sób. Dyżury nauczycieli i uczniów pdczas przerw Sptkania uczniów, nauczycieli i dyrektra na apelach, w czasie których zawsze jest pruszana tematyka bezpieczeństwa Pgadanki, dyskusje, scenki rdzajwe, plakaty, teatrzyki prfilaktyczne Prjekcja filmów vide Zajęcia w kłach zaintereswań Udział w knkursach recytatrskich, rtgraficznych, teatralnych, czytelniczych Prwadzenie klaswych zeszytów uwag Sptkania przedstawiciela PPP z rdzicami na temat agresji Sptkania z plicją Umieszczanie w gazetce szklnej wykazu instytucji, d których mżna zwrócić się z prśbą pmc, tablica infrmacyjna dtycząca przemcy na krytarzu szklnym Cały czas W miarę ptrzeb W miarę ptrzeb Zgdnie z harmngramem Zgdnie z planem IX każdeg rku Analiza grafiku dyżurów, cena pracy dyżurnych Zapisy Dzienniki zajęć pzalekcyjnych Prtkły knkursów Analiza zeszytów Prtkły z zebrań Gazetka szklna III. ŻYJMY ZDROWO - JA PRZECIW UŻYWKOM Cele peracyjne Zadania Spsób realizacji Termin Mnitrwanie
Uczeń: -prwadzi zdrwy i higieniczny tryb życia - zna zagrżenia chrób cywilizacyjn. raz szkdliwści stswania używek - świadmie krzysta z technlgii kmunikac. I infrmacyjnej 1.Prmwanie zdrweg stylu życia raz dpwiednieg ubierania się. 2. Dbanie zdrwy i higieniczny tryb życia. 3. Kształtwanie właściwych pstaw służących zdrwiu. 4. Prfilaktyka chrób cywilizacyjnych (tyłść, bulimia, anreksja, cukrzyca, Aids, chrby płuc, chrby nwtwrwe, zaburzenia emcjnalne i depresyjne itp.). 5. Wyrabianie pzytywneg nastawienia d transplantlgii. 6. Dstarczanie ucznim wiedzy szkdliwści palenia papiersów, picia napjów alkhlwych, zażywania narktyków, leków, dpalaczy itp. 7.Zapbieganie kntaktm z używkami. 8. Prpagwanie świadmeg wybierania prgramów TV, racjnalneg krzystania z kmputera, Internetu, telefnu kmórkweg itp. 9.Ochrna uczniów przed niepżądanymi treściami - cyberprzemc Organizwanie zawdów sprtwych, knkursów, wycieczek, zielnych szkół itp. Udział w prgramach m.in. Owce w szkle, Szklanka mleka, itp. Dstswanie ławek i krzeseł d wzrstu uczniów. Egzekwwanie dpwiednieg strju szklneg, w tym d zajęć wych. fizyczneg Sptkania z pielęgniarką. Fluryzacja zębów. Dyżury nauczycieli i uczniów na przerwach - stała kntrla zachwań pzytywnych i negatywnych. Pgadanki, sesje dyskusyjne, prelekcje, warsztaty, referaty, prjekcja filmów, plakaty tematyce zdrwtnej, zwłaszcza higieny ciała i umysłu, walki z hałasem, stresem itp. raz przeciwdziałaniu uzależnienim. Prmcja zaleceń Eurpejskieg Kdeksu Walki z Rakiem pd hasłem ; Nie zabijaj - bądź wlnym człwiekiem-wybierz zdrwe życie. Ekspzycja gazetek szklnych na temat szkdliwści używek Udstępnianie ucznim, rdzicm i nauczycielm infrmatrów, pradników i innych materiałów edukacyjnych dt. prfilaktyki uzależnień Kierwanie uczniów z prblemami zdrwtnymi d specjalistów. Sptkania z pedaggiem, psychlgiem, plicją i innymi zaprsznymi gśćmi. Warsztaty, szklenia dla nauczycieli i pracwników nt. chrób cywilizacyjnych, Prpagwanie wczesnej diagnstyki raz transplantlgii. Zajęcia dtyczące przeciwdziałaniu przemcy w Internecie, świadmeg krzystania z kmputera: -kl. O-III Sieciaki -kl. IV-VI Cyberprzemc Knkursy plastyczne zachęcające d zdrweg stylu życia Współpraca z pracwnikami Ośrdka Zdrwia W miarę ptrzeb Cały rk zgdnie z harmn. j.w. W miarę ptrzeb j.w. każdeg rku Analiza zapisu Lista dla każdej z klas Harmngram sptkań, dyżurów n-li. Plan dyżurów uczniów Zapisy Gazetka Zapisy Wystawa prac
IV. ŻYJMY BEZPIECZNIE I AKTYWNIE Cele peracyjne Zadania Spsób realizacji Termin Mnitrwanie Uczeń dba bezpieczeństw własne i innych - zna pdstawy pp - wie jak aktywnie spędzić czas -dba śrdwisk 1.Rzpznawanie ptrzeb śrdwiska wychwawczeg uczniów. 2. Kształtwanie pstaw dbałści i dpwiedzialnści za bezpieczeństw własne i innych. 3.Przekazywanie ucznim elementów wiedzy z zakresu udzielania pierwszej pmcy 4.Wdrażania d aktywneg wypczynku i rekreacji kultura czasu wlneg 5.Prmwanie zachwań preklgicznych Pgadanki, ćwiczenia praktyczne w terenie, zabawy i zajęcia utrwalające przepisy ruchu drgweg. Udział w prgramie Odblaskwa Szkła Kurs na Kartę Rwerwą w ramach wychwania kmunikacyjneg Sptkania z Plicją. Prwadzenie zajęć Pierwszej Pmcy przez przeszklnych w tym zakresie nauczycieli. Wycieczki, turnieje, zajęcia sprtwe i inne frmy aktywneg wypczynku, Pgadanki, prjekcja filmów, knkursy itp. Zrganizwanie apelu z kazji Dnia Ziemi. Udział w akcjach: - Sprzątanie Świata - Zbiórka surwców wtórnych IX-XI każdeg rku Według ptrzeb Wisna i jesień każdeg rku Analiza zapisu j.w. karty wycieczek sprawzdania analiza zapisu V. WSPÓŁPRACA Z RODZICAMI ORAZ INSTYTUCJAMI DZIAŁAJĄCYMI NA RZECZ RODZINY Cele peracyjne Zadania Spsby realizacji Termin Mnitrwanie 1. Uczeń -wie, że nie jest sam i mże liczyć na innych; - wzmacnia więzi 1.Wspieranie rdziny dziecka w sytuacjach kryzyswych ukazywanie źródeł pmcy. 2. Wypsażenie bibliteki Stały kntakt wychwawców i rdziców, pgłębianie wiedzy na temat ich sytuacji życiwej. Organizwanie draźnej pmcy ucznim w sytuacjach zagrżenia Sptkania z pedaggiem szklnym, prelekcje i referaty, zajęcia warsztatwe pdczas zebrań z rdzicami itp. Organizwanie sptkań prfilaktycznych i terapeutycznych rdzicm w miarę ptrzeb j.w. Dkument. pedagga szklneg Analiza dkument.
z rdziną 2. Rdzice uczestniczą w prcesie dydaktycznym, wychwawczym i prfilaktycznym szkły szklnej w fachwe materiały i publikacje dtyczące prfilaktyki. 3. Współdziałanie rdziców ze szkłą. 4. Współpraca z instytucjami działającymi na rzecz rdziny i dziecka i ucznim wymagającym pmcy. Sptkania z przedstawicielami Pradni Psychlgiczn Pedaggicznej, pedaggizacja Sptkania z przedstawicielami Kmendy Pwiatwej. Prjekt Szkła współpracy Współpraca z Zespłem Interdyscyplinarnym przy UG Grmadzenie materiałów metdycznych w biblitece szklnej. Ustalenie z uczniem zagrżnym patlgią takich frm pracy, które umżliwiłyby im rzwijanie zaintereswań i uzdlnień. Organizwanie śrdwiskwych imprez i urczystści Rzmwy telefniczne Włączenie rdziców w życie szkły (wycieczki, imprezy). Zapznanie rdziców z działaniami wynikającymi ze szklneg Prgramu Prfilaktyczneg. w miarę ptrzeb Cały czas XI, V każdeg rku Na bieżąc szklnej Zbiry bibliteki Sprawzdania Artykuły w lkalnej prasie