Program. Spójrz inaczej

Transkrypt

1 Prgram prfilaktyczn wychwawczy Gimnazjum Gminneg w Serbach Spójrz inaczej Wg prgramu: Andrzeja Kłdziejczyka Ewy Czemierwskiej-Kruby Tmasza Kłdziejczyka Opracwał: Ewa Grudzień Urszula Czahajda Przyjęty d realizacji Uchwałą Rady Pedaggicznej Nr 1/63/I/11 z dnia r.

2 Mtt: Uczymy się nie dla szkły, lecz dla życia. Seneka Młdszy

3 Nasza szkła jest: Wizja gimnazjum: Tlerancyjna, przyjazna i bezpieczna; Uznana i ciesząca się renmą w śrdwisku lkalnym; Twrzy klimat współpracy i zaufania pmiędzy uczniem, rdzicem i nauczycielem; Abslwent gimnazjum: Optymistycznie pdchdzi d życia; Ma pczucie własnej wartści; Jest pgdny, uśmiechnięty, samdzielny, przedsiębirczy; Szanuje tradycję i kulturę raz gdnść własną i innych; Rdzice naszych uczniów: Aktywnie włączają się w życie szkły; Ppierają inicjatywy szkły; Kadra pedaggiczna: Psiada wyskie kwalifikacje; Systematycznie udsknala swój warsztat pracy; Jest pmcna, tlerancyjna, przyjazna uczniwi; Aktywnie współpracuje z samrządem lkalnym;

4 Misja gimnazjum: Umżliwiamy uczniwi siąganie sukcesów na miarę jeg mżliwści; Stwarzamy mżliwści wszechstrnneg rzwju ucznia z uwzględnieniem jeg predyspzycji i mżliwści intelektualnych; Twrzymy warunki d rzwju zaintereswań; Udzielamy pmcy uczniwi ze specyficznymi trudnściami szklnymi; Indywidualizujemy frmy i metdy nauczania; Przygtwujemy d rzetelnej samceny, rzwju i startu w drsłe życie; Uczymy pszanwania histrii, tradycji, dpwiedzialnści za lsy jczyzny i reginu; Kreujemy pstawy dpwiedzialnści za swje zdrwie a w szczególnści wlnści d wszelkich nałgów, dpwiedzialnści za swje zachwanie i wyniki w nauce; Zasady edukacji w szkle: 1. Stsujemy rzkłady nauczania z uwzględnieniem ścieżek edukacyjnych. 2. Sprawiedliwie ceniamy w parciu wewnątrzszklny system ceniania. 3. Dstswujemy metdy pracy d ptrzeb i mżliwści uczniów.

5 Wychwanie: Cel gólny: Nasz uczeń ptrafi dnaleźć się w taczającym g świecie. Jest twarty, ma swój krąg przyjaciół. Wierzy w siebie i swje mżliwści. Dąży d samrealizacji. Główne kierunki wychwania: 1. Kształtujemy właściwe pstawy uczniwskie. 2. Twrzymy atmsferę szkły przyjaznej i bezpiecznej. 3. Wspieramy zdlnści i talenty ucznia. 4. Eliminujemy uzależnienia, przemc, agresję i patlgie (prfilaktyka). 5. Dbamy wszechstrnny rzwój sbwści ucznia. Kształtujemy jeg wrażliwść. 6. Przygtwujemy ucznia d aktywneg udziału w życiu bywatelskim i zawdwym raz d pełnienia ról spłecznych. 7. Kształtujemy więzi z krajem jczystym raz uczymy pszanwania dziedzictwa nardweg i pczucia przynależnści d małej jczyzny. 8. Wspmagamy ucznia w przygtwaniu d dpwiedzialneg życia rdzinneg.

6 CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU: Taki wpływ na dzieck, aby radził sbie lepiej, bez nadmierneg napięcia z rzwiązywaniem prblemów, których dstarcza mu życie, aby rzumiał siebie, umiał współżyć z innymi i ptrafił również znajdwać w samym sbie parcie w trudnych sytuacjach. Rzwijanie umiejętnści radzenia sbie z różnymi trudnymi sytuacjami i prblemami, mgącymi sprzyjać sięganiu p alkhl, narktyki i inne substancje szkdliwe dla zdrwia. Kładzenie szczególneg nacisku na kształtwanie sbwści ucznia i wspieranie jeg rzwju. Kształtwanie sbwści ucznia i wspieranie jeg rzwju rzumiane jak prces zmian każdy młdy człwiek przeżywa wiele sytuacji, które zmuszają g d pszukiwania nwych rzwiązań. Młdy człwiek prawidłw rzwijającej się sbwści będzie mniej skłnny zwracać się ku narktykm i innym śrdkm uzależniającym. TREŚCI PROGRAMU I SPOSOBY OSIĄGANIA CELÓW: pstrzeganie siebie i rzumienie swich uczuć, uczestnictw w grupie, rzwiązywanie prblemów, dbanie zdrwie i prfilaktyka uzależnień.

7 pstrzeganie siebie i rzumienie swich uczuć: Tutaj uczeń zapzna się z uczuciami i emcjami ich rzpznawaniem, wyrażaniem, a także uczeniem się rzumienia i akceptwania własnych i cudzych uczuć, zagadnieniami związanymi z własną tżsamścią i niepwtarzalnścią raz kształtwaniem pzytywnej samceny. Przeżywanie uczuć i emcji jest naturalną reakcją na t, c dzieje się w kntakcie ludzi z tczeniem, jest czymś zdrwym i naturalnym. Ćwiczenia w ramach teg blku uczą młdzież przede wszystkim rzpznawania uczuć raz umiejętnści twarteg ich wyrażania. Uczniwie mają też kazję dwiedzieć się, jakie emcje przeżywają ich kledzy i kleżanki, c mże stanwić pdstawę d ich lepszeg rzumienia i większej akceptacji. Mają wreszcie mżliwść wspólneg pszukiwania spsbów rzładwywania napięć emcjnalnych i dzielenia się dczuciami w tym zakresie. Zajęcia pświęcne kształtwaniu pzytywnej samceny dają dziecim mżliwść dświadczenia, że są wyjątkwe i niepwtarzalne, usłyszenia, że są przez innych lubiane. Dzieci mają kazję pzbyć się myśli własnej nieatrakcyjnści, przeżyć sukcesy w kntaktach z klegami i drsłymi. Zwiększają tym samym pczucie własnej wartści, które jest jedną z pdstaw zdrwej, zdlnej przeć się uzależnienim sbwści. Pczucie t budwane jest głównie na wsparciu emcjnalnym trzymywanym d innych. Młdzież zdbywa je czując miłść, szacunek, akceptację i uznanie. Dzieck rzwijając się w atmsferze akceptacji, w pdbnych kategriach buduje braz taczająceg świata. Nie dczuwa lęku przed nwymi sytuacjami, umie rzwiązywać pjawiające się prblemy i radzić sbie w trudnych sytuacjach. Akceptacja tczenia ułatwia mu rzwój i przyspiesza jeg drgę d samdzielnści. uczestnictw w grupie: Umiejętnść bcwania z innymi ludźmi pzwala uczniwi wpływać na swje życie i tczenie, decyduje relacjach z rówieśnikami, rdzicami, nauczycielami i innymi drsłymi, pzwala zaspkić ptrzeby psychiczne. Młdzież zaczyna dstrzegać, że równie wiele mże trzymać d innych, c sama daje: pmc, życzliwść, zrzumienie, wzajemne wsparcie. Zajęcia pświęcne kształtwaniu umiejętnści bcwania z ludźmi uczą również dstrzegania i szanwania ptrzeb tczenia. Służy temu rzwijanie zdlnści: emcjnalneg wczuwania się w dczucia innych sób, częst bardz dmienne d ich własnych, rzumienia ich i uznawania ich prawa d własneg stylu życia.

8 Prpnwane ćwiczenia związane są z przynależnścią d grupy (rdziny, klasy, grupy kleżeńskiej) z regułami współżycia ze sbą, budwania udanych relacji z innymi, szukania mżliwści emcjnalneg wsparcia. Dzieci uczą się też, jak w spsób twarty mówić tym, c czują i czeg ptrzebują d innych. Dzielenie się swimi myślami i dczuciami sprzyja uczeniu się zachwań alternatywnych w stsunku d tych, jakie twarzyszą nałgm. Umiejętnści pwyższe ułatwiają dpieranie nacisków rówieśników, aby,wypić, zapalić i ćpać. Mgą także pmóc w znalezieniu knstruktywnych spsbów radzenia sbie w trudnych sytuacjach, a w rezultacie zapbiec sięganiu p szkdliwe substancje. rzwiązywanie prblemów: Przeżywanie trudnści i knfliktów stanwi naturalne zjawisk w kntaktach między ludźmi. Knflikty i prblemy we wzajemnych relacjach są nieuniknine chćby dlateg, że ludzie różnią się między sbą, mają dmienne ptrzeby, pglądy i zaintereswania, różnią ich myśli, emcje i zachwanie w tych samych sytuacjach. Przeżywanie knfliktów wiąże się z dczuwaniem silnych, częst przykrych emcji gniewu, smutku, lęku. Wchdzeniu w knflikt twarzyszy też bawa, że jeg knsekwencją będzie utrata czyjejś sympatii, przyjaźni, miłści. Prpnwane ćwiczenia mają nauczyć dzieci rzwiązywania prblemów i pdejmwania samdzielnych decyzji. Uczniwie analizują przyczyny pwstawania knfliktów i pszukują spsbów ich rzwiązywania. Dwiadują się, że ludzie mają praw d błędów i że knflikty są naturalnym zjawiskiem w kntaktach między ludźmi. Uczą się knstruktywneg ich rzwiązywania, negcjwania, przepraszania i przebaczania. dbanie zdrwie i prfilaktyka uzależnień: Celem prpnwanych ćwiczeń jest przede wszystkim zrzumienie wartści zdrwia raz nauka trszczenia się siebie, c mże w knsekwencji zmniejszyć skłnnść d sięgania w przyszłści p substancje zmieniające świadmść. Rzwijanie świadmści własneg ciała i pznanie rli, jaką dgrywa równwaga zdrwtna ich rganizmów, mże pmóc dziecim w wybrze zdrweg stylu życia. Prpnwane w prgramie zajęcia dają ucznim kazję d zastanwienia się nad dknanymi wybrami i ich wpływem na własne bezpieczeństw. W czasie zajęć uczniwie mają kazję d dyskusji i twrzenia własnych pstaw i systemu wartści, dtyczących właściweg i niewłaściweg używania

9 różnych substancji (w tym lekarstw). Ważne jest, aby zrzumieli, że wszystkie substancje mgą być szkdliwe, jeśli nie są właściwie używane. W bszarze tym są również zajęcia, dzięki którym uczniwie mgą dwiedzieć się, jak na równwagę rganizmu wpływają śrdki uzależniające. Prpnwany cykl ma przede wszystkim dstarczyć młdzieży infrmacji substancjach szkdliwych dla zdrwia raz zaprpnwać takie wzrce pstępwania, w których nie ma miejsca na alkhl, papiersy i narktyki. METODY PRACY Zajęcia w prgramie Spójrz inaczej prwadzne są metdami aktywnymi, tzn. w taki spsób, aby umżliwić ucznim aktywne dświadczanie i przeżywanie teg, c jest tematem zajęć, a następnie pdsumwanie i pracwanie zdbytych dświadczeń. Należą d nich pniższe techniki, a d nauczyciela należy kniecznść wybru metdy najlepiej dpwiadającej celm danych zajęć. Są t: Krąg uczuć, Rysunki, Pisenki, Przygtwanie scenek, Psychdramy, Dyskusja klaswa Burza mózgów, Uzupełnianie zdań, Krótkie pwiadanie, Gry i zabawy, Praca w małych grupach. Techniki pracy grupwej: Technika kuli śniegwej, Technika zmieniających się par, Technika pszczele ksze, Technika akwarium, Technika kilka kątów, Technika Karuzela.

10 REALIZACJA PROGRAMU Przygtwanie d prwadzenia zajęć: Prwadzenie zajęć według prgramu Spójrz Inaczej wymaga zarówn dpwiedniej wiedzy dziecku, jak również wielu praktycznych umiejętnści ptrzebnych sbm prwadzącym zajęcia grupwe technikami aktywnymi. W związku z tym nauczyciele naszej placówki ukńczyli specjalną frmułę warsztatu, któreg ukńczenie przygtwuje d prwadzenia zajęć z młdzieżą. Warsztat dla nauczycieli gimnazjum trwał 7 dni (70 gdzin), realizwanych w dwóch częściach. W trakcie zajęć warsztatwych nauczyciele pznali idee, cele i treści prgramu raz stswane w nim metdy, zdbywali umiejętnści budwania dbrych relacji z uczniami, mieli też kazję w spsób praktyczny uczyć się prwadzenia zajęć w szkle. Szklenie dla nauczycieli przeprwadził Stwarzyszenie Psychprfilaktyki Spójrz Inaczej z siedzibą w Starachwicach. Rla sby prwadzącej zajęcia: prpnuje tematy i techniki zajęć, czuwa nad przestrzeganiem przyjętych nrm i zasad pracy w grupie raz sam się d nich stsuje, jest uważna bserwuje, słucha, uwzględnia ptrzeby uczestników, reaguje na trudne sytuacje, nie cenia i nie krytykuje, jest elastyczna i twarta na ptrzeby uczniów, jest szczególnie uważna na trudne, drażliwe sytuacje, nie pmija ich milczeniem, jest twarta gtwa dzielić się swimi myślami i dczuciami, dcenia uczniów, dstrzega ich mcne strny, Frmy realizacji: Prgram realizwany będzie pprzez zajęcia z uczniami na gdzinach wychwawczych lub gdzinach ddatkwych, jak również pprzez udział, przygtwanie i przeprwadzenie akcji i kampanii związanych z realizacją celów prgramu. Odpwiedzialni za realizację: Odpwiedzialni za realizację są w szczególnści wychwawcy klas, pedagg raz pzstali nauczyciele, którzy realizwać będą prgram pprzez sptkania na gdzinach wychwawczych lub gdzinach ddatkwych, jak

11 również pprzez udział, przygtwanie i przeprwadzenie akcji i kampanii związanych z realizacją celów prgramu. Udział rdziców w realizacji prgramu: Skutecznść zajęć wychwawcz prfilaktycznych dla dzieci związana jest w dużym stpniu ze współpracą z rdzicami i ich stsunkiem d działań prfilaktycznych. Przed rzpczęciem prwadzenia zajęć rdzice zstaną pinfrmwani chęci wprwadzenia nweg prgramu, tym: czeg będą dtyczyły zajęcia, jaki jest ich cel i jak będą przebiegały. Ważną dla rdziców infrmacją będzie również t, jakiej współpracy czekujemy z ich strny. Gimnazjum Gminne w Serbach przyjmie prgram d realizacji p zaakceptwaniu g przez rdziców i przyjęciu d realizacji uchwałą Rady Rdziców. Zaintereswanie prgramem będzie rzwijane. Opracwane przez dzieci rysunki, plakaty, książeczki będą prezentwane przy kazji zebrań z rdzicami (czywiście jeśli dzieci wyrażą na t zgdę), mgą też stanwić dsknały punkt wyjścia d dyskusji, np. na temat uczuć, jakie przeżywają dzieci lub radzenia sbie ze skarżeniem. Mżliwe i wskazane jest też zaprszenie d bserwwania zajęć z dziećmi lub nawet wzięcia w nich udziału. Wykaz i tematyka sptkań z uczniami w pszczególnych klasach: Klasa I I. Zajęcia integracyjne: 1. Pznajemy się; 2. Współpracujemy ze sbą; 3. Ustalamy nrmy i zasady pracy w grupie; II. Pstrzeganie siebie i rzumienie swich uczuć: 4. Mje uczucia; 5. Wewnętrzne Ja-Zewnętrzne Ja; 6. Jak wyrażamy złść?; 7. Dstrzeganie swich mcnych strn; 8. Język Ja ; 9. Przumiewanie się bez słów; III. Uczestnictw w grupie: 10. Grupy d których należymy; 11. Nasza klasa; 12. Dtrzymywanie słwa; 13. Gdy nie jestem człnkiem grupy;

12 14. Zaufanie d innych; 15. Dziewczęta i chłpcy; IV. Rzwiązywanie prblemów: 16. Knflikty są częścią naszeg życia; 17. C t jest knflikt?; 18. Przyczyny knfliktów; 19. Skutki knfliktów; 20 Czeg się nauczyłem?; Klasa II I. Pstrzeganie siebie i rzumienie swich uczuć: 1. Dbre i złe strny uczuć; 2. Kiedy się złścimy?; 3. Jak ukrywamy swje uczucia?; 4. C inneg mówimy, a c inneg rbimy; 5. Sztuka słuchania; 6. Kmunikacja niewerbalna; 7. C czyni nas drsłymi?; 8. C t znaczy być dpwiedzialnym?; 9. Jestem dpwiedzialny za t, c rbię II. Uczestnictw w grupie: 10. Ja i drśli; 11. Ja i mja rdzina; 12. Jak się czuję w mjej klasie?; 13. C dziewczęta i chłpcy myślą sbie?; 14. Jak sbie radzić z naciskami innych?; 15. Rzmwy, które mgą pmóc; 16. Gdzie zwrócić się pmc?; III. Rzwiązywanie prblemów: 17. Nasze zachwania w sytuacjach knfliktwych; 18. Skutki knfliktów; 19. Dwa spjrzenia na knflikt cz. I; 20. Dwa spjrzenia na knflikt cz. II; 21. Rzwiązywanie knfliktów; Klasa III I. Pstrzeganie siebie i rzumienie swich uczuć: 1. Uczucia i reakcja rganizmu; 2. C rbisz ze swim wstydem?; 3. C t jest stres?; 4. Jak sbie radzić ze stresem?;

13 5. Nasze ptrzeby; 6. Mje przyzwyczajenia; 7. jak zmieniać swje przyzwyczajenia; 8. Mje życie; 9. Mje wartści; 10. Dlaczeg wart czuć się pewnym siebie?; II. Uczestnictw w grupie: 11. Ludzie, którym ufam; 12. Z czym wiąże się wejście d nwej grupy?; 13. C wpływa na nasze pinie innych?; 14. Krytyka i jej znaczenie; 15. C ułatwia i c utrudnia krytykę?; 16. Jak pwstają steretypy?; 17. Jak pzbywać się uprzedzeń wbec ludzi?; III. Rzwiązywanie prblemów: 18. C birę pd uwagę przy pdejmwaniu decyzji?; 19. Pdejmujemy trudne decyzje; 20. Jak rzwiązywać prblemy?; Dbanie zdrwie i wiedza na temat uzależnień (wszystkie klasy) Wykaz sptkań: I. Dbanie zdrwie: 1. Zdrwe i niezdrwe spsby zaspakajania ptrzeb; 2. Zdrwe życie; 3. Pdejmujemy dpwiedzialne decyzje dtyczące zdrwia; II. Wiedza i śrdkach uzależniających: 4. Substancje szkdliwe dla naszeg rganizmu; 5. C t jest uzależnienie?; 6. Mechanizm uzależnienia; 7. Nasz nastrój a śrdki zmieniające świadmść; 8. Wpływ używania śrdków zmieniających na kntakty międzyludzkie; 9. Świat byłby duż lepszy bez śrdków uzależniających; 10. Jak dym tytniwy wpływa na nasze ciał?; 11. C wpływa na t, że zaczynamy palić?; 12. Krzyści wynikające z niepalenia papiersów; 13. Jak alkhl działa na nasze rganizmy?; 14. Dlaczeg młdzi ludzie nie pwinni pić alkhlu?;

14 15. Jak się mżna uzależnić d alkhlu?; 16. Uzależnienie d alkhlu wpływa na całą rdzinę; 17. C wiemy, a czeg nie wiemy narktykach?; 18. Jak narktyk wpływa na rganizm ludzki?; 19. Dlaczeg młdzi ludzie birą narktyki?; IV. Wiedza reklamie: 20. Jak działa reklama?; 21. Reklama lekarstw i używek; Udział w prgramach, akacjach i kampaniach gólnplskich: W ramach prgramu prfilaktyczn wychwawczeg Spójrz inaczej Gimnazjum Gminne w Serbach będzie realizwał również cele i załżenia prgramów gólnplskich, brał udział w kampaniach raz akcjach gólnplskich pdłżu prfilaktycznym, czy wychwawczym, jak: 1. Krajwy Prgram Przeciwdziałania Narkmanii ; 2. Nardwy Prgram Prfilaktyki i Rzwiązywania Prblemów Alkhlwych ; 3. Krajwy Prgram Przeciwdziałania Przemcy w Rdzinie Prgram Zapbiegania Niedstswaniu Spłecznemu i Przestępczści wśród Dzieci i Młdzieży ; 5. Prgram Ograniczenia Zdrwtnych Następstw Palenia Tytniu w Plsce ; 6. Rządwy Prgram na lata Bezpieczna i Przyjazna Szkła ; 7. Nardwy Prgram Działania na rzecz Dzieci ; 8. Zachwaj Trzeźwy Umysł ; 9. Szkła bez Przemcy ; 10. Szkła dbająca bezpieczeństw ; 11. Trzymaj frmę ; 12. Znajdź właściwe rzwiązanie ; 13. Sprawna klasa ;

15 CELE PROGRAMU NA KOLEJNE LATA SZKOLNE OGŁASZANE PRZEZ MEN Każdy klejny rk szklny ma wyznaczny przez MEN prirytetwy cel wychwawczy, np. rk szk. 2010/2011 był Rkiem Odkrywania Talentów, rk szk. 2011/2012 jest Rkiem Szkły z Pasją, w klejnych latach będą najprawdpdbniej wyznaczane nwe prirytetwe cele wychwawcze. Gimnazjum Gminne w Serbach będzie dstswywał swój prgram d nwych załżeń wychwawczych głaszanych przez MEN i mdyfikwał tematykę kampanii, akcji, imprez śrdwiskwych, knkursów, innych działań wspmagających, czy też wprwadzał nwe działania. Rk szklny 2011/2012 Rk Szkły z Pasją Rk Szkły z Pasją jest kntynuacją Rku Odkrywania Talentów, kiedy szczególna uwaga była zwrócna na pracę z uczniem zdlnym. Dla zapewnienia mżliwie najlepszych efektów w edukacji niezbędne jest włączenie w ten prces wielu pdmitów. Dlateg właśnie rk szklny 2011/2012 zstał głszny przez minister Katarzynę Hall Rkiem Szkły z Pasją. Szkłę z pasją kreują przede wszystkim ludzie. Dlateg tak ważne w tym rku będzie pdkreślanie rli wszystkich sób zaangażwanych w życie placówki światwej. Przyjazną i ciekawą szkłę twrzą nie tylk dyrektr i nauczyciele, ale także rdzice i śrdwisk zewnętrzne, w tym rganizacje pzarządwe i jednstki samrządu terytrialneg raz sami uczniwie. Spłeczni partnerzy są kniecznym elementem uatrakcyjniania ferty edukacyjnej szkły, b dają szansę na jej wzbgacenie. Szkła t nie tylk lekcje t także współpraca z rganizacjami pzarządwymi. Uczniwie zaangażwani w realizwane w szkłach prjekty pszczególnych rganizacji uczą się zaangażwania, współpracy, aktywnści bywatelskiej, wrażliwści na ptrzeby innych, wlntariatu lub rzwijają pasje i talenty. W naszej szkle Rk Szkły z Pasją znajdzie dzwierciedlenie w następujących frmach: Frmy realizacji: Szerki wachlarz kół zaintereswań; Organizwanie wycieczek krajznawczych; Angażwanie uczniów w akcje charytatywne; Organizwanie knkursów szklnych; Udział uczniów w knkursach pzaszklnych; Włączanie rdziców w życie szkły; Współpraca z instytucjami wspierającymi pracę wychwawczą szkły;