WYNIKI POREJESTROWYCH DOŒWIADCZEÑ ODMIANOWYCH

P O R E J E S T R O W E D O Œ W I A D C Z A L N I C T W O O D M I A N O W E CENTRALNY OŒRODEK BADANIA ODMIAN ROŒLIN UPRAWNYCH WYNIKI POREJESTROWYCH DOŒWIADCZEÑ ODMIANOWYCH Zbo a ozime 2007 (pszenica, yto, pszen yto, jêczmieñ) S UPIA WIELKA, kwiecieñ 2008 Numer 55

Centralny Oœrodek Badania Odmian Roœlin Uprawnych 63-022 S³upia Wielka tel.: 061 285 23 41 do 47 faks: 061 285 35 58 e-mail: sekretariat@coboru.pl www.coboru.pl Dyrektor COBORU prof. dr hab. Edward S. Gacek Program Porejestrowego Doœwiadczalnictwa Odmianowego (PDO) Koordynatorzy prof. dr hab. Edward S. Gacek mgr in. Marcin Behnke Pracownia WGO Roœlin Zbo owych Kierownik mgr in. Józef Zych Opracowanie: mgr in. Rafa³ Cyfert, mgr Anna Domañska mgr in. Andrzej Najewski, mgr in. Józef Zych Redakcja merytoryczna prof. dr hab. Piotr J. Domañski mgr in. Józef Zych Rozpowszechnianie danych zawartych w niniejszej publikacji wy³¹cznie z podaniem COBORU jako Ÿród³a informacji COBO 27/2008 n. 550

WSTĘP (oprac. J. Zych) Zeszyt zawiera wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych ze zbożami ozimymi roku zbioru 2007 na tle wyników z roku 2006. Jest to syntetyczne ujęcie, w ramach poszczególnych gatunków, wyników licznych serii doświadczeń (krajowej i wojewódzkich) różniących się zestawem badanych odmian. Doświadczenia Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) z wszystkimi gatunkami zbóż ozimych prowadzono na dwóch poziomach agrotechniki (przeciętnym a 1 i wysokim a 2 ), w dwóch powtórzeniach, według metodyk 1, 2) opracowanych przez Centralny Ośrodek. Metodyki określają także zakres i sposób przeprowadzania pomiarów i obserwacji oraz sposób ich dokumentowania. Warunki agrotechniczne na przeciętnym poziomie (a 1 ) określa ogólna metodyka 1) COBORU z roku 1998. Na tym poziomie chemiczna ochrona roślin ogranicza się do zaprawiania nasion i stosowania herbicydów oraz interwencyjnie insektycydów. W przypadku większego zagrożenia stosowane są środki do zwalczania gryzoni. Nawożenie mineralne jest zróżnicowane w poszczególnych punktach i dostosowane do lokalnych warunków (jakość gleby, rodzaj przedplonu, zasobność gleby w fosfor, potas, magnez itp.). Informację o wielkości nawożenia podano w tabeli 2 każdej syntezy. Wysoki poziom agrotechniki (a 2 ) różni się od przeciętnego zwiększonym o 40 kg/ha nawożeniem azotowym, stosowaniem dolistnych preparatów wieloskładnikowych (łącznie z fungicydami), ochroną przed wyleganiem (1 zabieg) i chorobami (2 zabiegi). W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się dodatkowe stosowanie regulatora wzrostu i fungicydu. Stosunkowo często wykonawcy nie stosowali się do wymogu dodawania nawozów dolistnych do cieczy roboczej z fungicydami. Powierzchnia pojedynczego poletka do zbioru wynosiła na ogół 15 m 2, w niektórych doświadczeniach (poza Oceną Odmian) była mniejsza lub większa. Przy ustalaniu ilości wysiewu uwzględniano masę 1000 ziarn, zdolność kiełkowania nasion, rolniczą wartość gleby, a w przypadku pszenicy i żyta także zróżnicowaną dla odmian obsadę nasion na 1 m 2. 1) 2) Metodyka badania wartości gospodarczej odmian (WGO) roślin uprawnych. 1. Rośliny Rolnicze. 1.1. Zbożowe, COBORU, Słupia Wielka 1998. Zboża. Metodyka badania wartości gospodarczej odmian przy zróżnicowanych poziomach agrotechniki (porejestrowe doświadczalnictwo odmianowe), COBORU, Słupia Wielka 2002. Zakres obserwacji i pomiarów w doświadczeniach regionalnych ograniczono do najważniejszych, pomijając takie, jak data kłoszenia i dojrzałości woskowej, wyrównanie ziarna i udział pośladu; dane dotyczące tych cech zawarte w tabelach wynikowych pochodzą wyłącznie z serii krajowej. W systemie PDO zestaw odmian do badań w serii krajowej ustala COBORU, natomiast dobór odmian do serii wojewódzkich ustalają autonomicznie zespoły wojewódzkie PDO. Z niewielkimi wyjątkami, do serii krajowej włączane są tylko te odmiany, które uzyskały akceptację na szczeblu wojewódzkim. W badaniach pomijane są więc odmiany starsze, o gorszej już wartości gospodarczej i/lub niewielkim znaczeniu w produkcji nasiennej. Do serii wojewódzkich, w oparciu o wyniki wcześniejszych doświadczeń PDO, włączane są tylko nieliczne odmiany zarejestrowane (kilka do kilkunastu, w doświadczeniach z pszenicą do ponad dwudziestu). Z założenia, do badań powinny także trafiać wszystkie odmiany nowo zarejestrowane. Zdarza się jednak, że pomijane są niektóre nowe odmiany oceniane gorzej w danym rejonie kraju na podstawie 2-3 letnich wyników doświadczeń rejestrowych. W miarę możliwości uwzględniane są także potrzeby i wymagania danego regionu. Po raz pierwszy badano także pięć odmian pszenicy ze Wspólnotowego Katalogu Roślin Rolniczych (CCA), które w dwóch poprzednich sezonach, w tzw. doświadczeniach rozpoznawczych, uzyskały zadowalające wyniki w określonych województwach. Wszystkie serie doświadczeń (krajową i wojewódzkie) łączy jednolity dla określonego gatunku i roku wzorzec odmianowy, składający się najczęściej z czterech odmian, wyznaczanych przez Centralny Ośrodek. Wzorzec ten umożliwia porównywanie odmian w różnych seriach doświadczeń. Zestaw odmian wzorcowych jest identyczny zarówno w doświadczeniach PDO, jak i rejestrowych. Skład odmian wzorcowych ulega stopniowym zmianom w czasie, głównie na skutek pogarszania się wartości gospodarczej i/lub pojawiania się wyraźnie lepszych nowych odmian. Plon ziarna i masę 1000 ziarn określono przy wilgotności 15%. Wyniki plonowania podano zarówno w układzie ogólnokrajowym, jak i regionalnym. Rejony przyjęte w ocenie odmian zbóż uwzględniają podział administracyjny kraju i podobieństwo klimatyczne województw. W syntezie wyników rocznych serii plonu ziarna wykorzystano statystyczną procedurę REML. Plony odmian w rejonach oraz oceny dla pozostałych cech rolniczych wyliczano jako średnią z odchyleń od wzorca w poszczególnych doświadczeniach. Trzeba wyraźnie podkreślić, że im mniejsza liczba doświadczeń, w których

- 2 - badano odmianę, z tym większą ostrożnością należy traktować jej wyniki. Zeszyt zawiera wyniki tylko tych zarejestrowanych i pochodzących z CCA odmian zbóż ozimych, które były badane w doświadczeniach PDO w roku 2007. Od czasu założenia doświadczeń (jesień 2006) kilka odmian zostało już skreślonych z krajowego rejestru (wnioski hodowców). W tabelach odmiany te oznaczono znakiem *. Odmiany wpisane do krajowego rejestru w roku 2007 nie były badane w doświadczeniach PDO. Te spośród nich, które były badane już trzy lata miały przerwę w badaniach, a pozostałe były oceniane w doświadczeniach rejestrowych (SWDR, z. 64). Wyniki doświadczeń zebrano w czterech oddzielnych syntezach, dotyczących kolejno pszenicy, żyta, pszenżyta i jęczmienia. W tabeli 1 każdej syntezy podano ogólne informacje odnośnie badanych odmian oraz doświadczeń, natomiast w tabeli 2 zebrano dane dotyczące podstawowych warunków prowadzenia doświadczeń (gleba, przedplon, nawożenie, stosowanie fungicydów i regulatorów wzrostu), terminów wystąpienia faz rozwojowych oraz dat siewu i zbioru. W dalszych tabelach zamieszczono wyniki cech rolniczych dla badanych odmian (plon ziarna, pomiary i obserwacje polowe, cechy ziarna). Podana u dołu każdej tabeli wynikowej (poza plonem ziarna) liczba doświadczeń oznacza maksimum wykonanych obserwacji lub pomiarów i odnosi się do odmian badanych we wszystkich doświadczeniach, najczęściej tylko wzorcowych. Zdarza się, że dla niektórych odmian brak jest jakichkolwiek danych dla cech. Dotyczy to szczególnie tych cech, które w danym sezonie wystąpiły tylko w nielicznych doświadczeniach lub są oceniane tylko w serii krajowej. W tabelach charakteryzujących zdrowotność odmian ograniczono się do zaprezentowania wyników tylko na przeciętnym poziomie agrotechniki. Wyeksponowano w ten sposób naturalną odporność odmian na choroby. Na poziomie a 2 (z ochroną) zmniejsza się liczba doświadczeń, w których występują choroby, a różnice międzyodmianowe są na ogół zbieżne z występującymi na przeciętnym poziomie agrotechniki. Obecnie, z wyjątkiem żyta i pszenżyta, nie prowadzi się planowanych przez COBORU badań chemicznych i technologicznych na ziarnie z doświadczeń PDO; są one natomiast prowadzone w niektórych województwach. Badania zawartości skrobi i cukrów rozpuszczalnych w ziarnie żyta wprowadzono po raz pierwszy w sezonie 2005/2006, natomiast pszenżyta w sezonie omawianym. Wyniki mają być pomocne przy wyborze odmian najbardziej przydatnych do produkcji alkoholu etylowego. Odmiany we wszystkich tabelach pogrupowano wg kryteriów ważnych dla określonego gatunku, natomiast kolejność odmian w ramach tych grup ułożono alfabetycznie. W tabelach wynikowych (z wyjątkiem plonów w rejonach) pominięto odmiany, które w sezonie 2006/2007 były badane tylko w nielicznych doświadczeniach (mniej niż 10% ogólnej liczby doświadczeń w serii z danym gatunkiem). Szczegóły dotyczące najważniejszych parametrów pogody w stacjach i punktach doświadczalnych oceny odmian są corocznie publikowane w opracowaniu COBORU pt. Przegląd warunków meteorologicznych. Poniżej ogólnie (średnio w stacjach i punktach doświadczalnych) scharakteryzowano warunki pogody w sezonie 2006/2007 i ich wpływ na wzrost i rozwój roślin. Zdecydowaną większość doświadczeń założono w optymalnych terminach agrotechnicznych. Po deszczowym sierpniu 2006 roku, w miesiącach wrzesień-grudzień opady wynosiły zaledwie od 37% (listopad) do 77% (październik) normy wieloletniej. Utrzymująca się we wrześniu i październiku ciepła, słoneczna i sucha pogoda niekorzystnie wpływała na stan uwilgotnienia gleby. Z tego względu sporadycznie notowano nieco gorsze wschody roślin, przy czym stan roślin przed zimą był już zadowalający. W zdecydowanej większości doświadczeń krzewienie rozpoczęło się jesienią. Najwięcej przypadków wiosennego krzewienia odnotowano w doświadczeniach z pszenicą (17%). Z uwagi na stosunkowo ciepłą pogodę wegetacja jesienią trwała prawie o miesiąc dłużej niż zwykle, średnio do połowy grudnia. Niektóre punkty doświadczalne ustanie wegetacji odnotowały jednak dopiero w trzeciej dekadzie stycznia. W styczniu suma opadów wynosiła prawie 250% normy, a w lutym i marcu około 140%. Jesień i zima były bardzo łagodne. Średnia temperatura powietrza w miesiącach wrzesień-marzec była wyższa od wieloletniej o 1,1 o C (luty) do 5,4 o C (styczeń). Najzimniejszym miesiącem był luty (średnia 0,0 o C). Zimowa przerwa w wegetacji trwała krótko, bo już w połowie marca nastąpiło wznowienie procesów życiowych ozimin. Wszystkie zboża przezimowały dobrze lub bardzo dobrze. Wyjątkowo suchy był kwiecień, w którym zależnie od miejscowości spadło zaledwie 1-33 mm deszczu (średnio 14 mm, tj. 37% normy). Przez cały kwiecień (14 dni) oraz w pierwszych sześciu dniach maja i pod koniec drugiej dekady (dwa dni) występowały przygruntowe przymrozki, które spowodowały niewielkie spowolnienie wzrostu roślin. W miesiącach maj-lipiec opady były większe niż średnio w wieloleciu (110-132% normy), a w sierpniu mniejsze (84%). W całym wiosennym okresie wegetacji zbóż ozimych średnie miesięczne temperatury powietrza były wyższe niż w wieloleciu o 0,6 do 2,3 o C, przy czym sto-

- 3 - sunkowo cieplejszy był czerwiec, a chłodniejszy lipiec. Konsekwencją wczesnego ruszenia wiosennej wegetacji było przyśpieszenie terminów występowania kolejnych faz rozwojowych, a także żniw. Wiosenne tempo wzrostu i rozwoju zbóż ozimych w roku 2007 było podobne do obserwowanego w sezonie 2001/2002 i było o 1-2 tygodnie wcześniejsze niż w latach 2003-2006. W roku 2007 średni plon ziarna (łącznie z doświadczeniami zdyskwalifikowanymi) na przeciętnym poziomie agrotechniki (a 1 ) dla odmian wzorcowych jęczmienia wyniósł ponad 78 dt z ha, pszenicy 73 dt z ha, pszenżyta 67 dt z ha, a żyta niespełna 61 dt z ha, natomiast na wysokim poziomie agrotechniki był średnio o 10,5 dt z ha większy. Stosunkowo mniejszy przyrost plonu przy wysokiej agrotechnice odnotowano dla jęczmienia (7,5 dt z ha), natomiast dla pozostałych gatunków był wyraźnie większy (11,1-11,8 dt z ha). Pszenica i jęczmień plono- wały o około 6 dt z ha, a pszenżyto o około 1 dt z ha lepiej, natomiast żyto o około 3 dt z ha gorzej niż poprzednim sezonie. O gorszym plonowaniu pszenżyta i żyta zdecydowały wyniki doświadczeń zlokalizowanych na glebach słabszych, w których zbierano od 33 do około 50 dt z ha. Wszystkie gatunki plonowały jednak wyraźnie gorzej niż w roku 2005, a zwłaszcza niż w rekordowym sezonie 2003/2004. -------------------------- Objaśnienie skali 9-stopniowej (dotyczy tabel wynikowych wszystkich syntez): 9 oznacza stan najlepszy (najkorzystniejszy) 1 oznacza stan najgorszy (najmniej korzystny) W przypadku chorób i wylegania wykorzystywane są wyniki tych doświadczeń, w których określone zjawisko wystąpiło.

- 4 - Józef Zych PSZENICA OZIMA Wyniki porejestrowych doœwiadczeñ odmianowych 2007 I II III IV V VI I-VI rejony przyjête w ocenie odmian zbó stacja doœwiadczalna oceny odmian jednostka hodowli roœlin oœrodek doradztwa rolniczego inna jednostka doœwiadczenie zdyskwalifikowane Rys. 1. Rozmieszczenie porejestrowych doœwiadczeñ odmianowych z pszenic¹ ozim¹ w roku 2007

- 5 - Tabela 1 PSZENICA OZIMA. Odmiany i doświadczenia. Lata zbioru: 2007, 2006 Odmiany Hodowca zdolność kiełkowania (%) Materiał siewny masa 1000 ziarn (g) 2007 2006 2007 2006 Rok zarejestrowania Obsada nasion szt./m 2 1 2 3 4 5 6 jakościowe (grupa A) 1 Alcazar 2006 Secobra Recherches FR 97 49,0 450 2 Boomer 2006 RAGT Seeds Ltd. UK 99 51,6 450 3 Finezja 2002 DANKO HR Choryń 97 97 36,8 41,4 450 4 Fregata 2004 HR Strzelce Grupa IHAR 97 97 41,6 43,8 450 5 Legenda 2005 PHR Tulce 97 98 39,9 41,9 450 6 Ludwig 2006 Saatzucht Donau AT 99 34,6 450 7 Muza 2004 MHR-HBP Kraków 95 96 43,0 40,0 450 8 Naridana 2006 PHR Tulce 98 48,6 450 9 Olivin 2004 R2n SAS FR 95 98 41,5 43,1 450 10 Ostka o/ Strzelecka 2006 HR Strzelce Grupa IHAR 97 45,2 450 11 Pegassos * 2001 Fr. Strube Saatzucht DE 99 97 47,0 61,0 450 12 Rubens 2003 Limagrain Verneuil Holding FR 97 97 40,0 33,3 450 13 Rywalka 2003 HR Strzelce Grupa IHAR 95 95 53,0 52,2 450 14 Smuga 2004 DANKO HR Choryń 99 99 43,0 40,2 450 15 Sukces 2001 HR Strzelce Grupa IHAR 97 97 45,5 48,8 400 16 Tonacja 2001 HR Strzelce Grupa IHAR 97 95 45,4 45,4 450 17 Trend 2003 Lochow-Petkus DE 98 94 42,2 44,0 450 18 Türkis 2006 SW Seed Hadmersleben DE 99 44,5 450 19 Turnia 2001 MHR-HBP Kraków 95 95 45,3 46,4 400 20 Wydma 2005 HR Smolice Grupa IHAR 96 98 41,0 41,0 450 21 Zawisza 2004 HR Smolice Grupa IHAR 96 97 39,0 48,0 450 22 Zyta 1999 HR Strzelce Grupa IHAR 98 95 44,6 45,8 450 chlebowe (grupa B) 23 Anthus 2006 Lochow-Petkus DE 98 46,0 450 24 Aristos * 2003 Fr. Strube Saatzucht DE 98 100 56,0 54,0 450 25 Batuta 2006 DANKO Hodowla Roślin 100 39,5 450 26 Bogatka 2004 DANKO HR Choryń 96 97 53,0 53,0 450 27 Dorota 2004 RAGT Seeds UK 97 99 40,3 56,9 450 28 Flair 2002 Saatzucht Hans Schweiger and Co. ohg DE 98 94 40,4 38,8 450 29 Kobiera 2003 HRR - Nasiona Kobierzyc 96 90 40,9 41,4 450 30 Kobra Plus 1992 HRR - Nasiona Kobierzyc 97 96 44,2 43,0 450 31 Kris 2000 RAGT Seeds UK 98 95 56,3 39,3 450 32 Mewa o/ 1998 DANKO HR Choryń 99 99 39,1 43,3 450 33 Nadobna 2003 PHR Tulce 99 99 42,4 49,0 450 34 Nutka 2001 HR Strzelce Grupa IHAR 95 97 38,4 46,6 450 35 Sakwa * 1996 HR Strzelce Grupa IHAR 92 98 54,4 54,4 450 36 Sława 2001 PHR Tulce 99 85 46,0 45,6 450 37 Soraja * 2000 HR Strzelce Grupa IHAR 94 96 43,8 41,6 450

- 6 - cd. tabeli 1 Odmiany Hodowca zdolność kiełkowania (%) Materiał siewny masa 1000 ziarn (g) 2007 2006 2007 2006 Rok zarejestrowania Obsada nasion szt./m 2 1 2 3 4 5 6 pozostałe (grupa C) 38 Kaja * 1997 PHR Tulce 99 99 48,4 38,0 400 39 Mikula 1999 MHR-HBP Kraków 95 88 48,8 47,8 400 40 Rapsodia 2003 RAGT Seeds UK 99 97 50,4 54,4 450 41 Satyna 2004 HRR - Nasiona Kobierzyc 97 89 40,2 42,0 450 42 Symfonia 1999 HR Strzelce Grupa IHAR 94 94 51,8 52,2 450 z CCA 43 Attlass (B;A) SW Seed 99 48,0 450 44 Buteo (B;B/A) KWS Lochow Polska 100 54,9 450 45 Cubus (A;A) KWS Lochow Polska 97 47,8 450 46 Novalis (B;A) DSV Polska 92 42,8 450 47 Toras (A;A) SW Seed 94 37,5 450 Bilans doświadczeń: - założone 75 75 - przyjęte do syntezy 69 68 - zdyskwalifikowane w polu 1 - zdyskwalifikowane w trakcie opracowywania 5 7 Kol. 1: * odmiana skreślona z krajowego rejestru (KR) w roku 2007 lub 2008, o/ odmiana oścista, w nawiasie grupa technologiczna dla odmian z CCA: pierwsza ocena deklaracja hodowcy; druga ocena na podstawie trzech parametrów (liczba opadania, zawartość białka, SDS) oznaczonych w Laboratorium Chemiczno- Technologicznym w Słupi Wielkiej Kol. 3: 43-47 jednostka zgłaszająca odmianę do badań w Polsce; HR Hodowla Roślin, HRR Hodowla Roślin Rolniczych, MHR Małopolska Hodowla Roślin, PHR Poznańska Hodowla Roślin, AT Austria, DE Niemcy, FR Francja, UK Zjednoczone Królestwo Kol. 6: podana obsada dotyczy doświadczeń zakładanych na glebach kompleksów 1, 2, 10; na kompleksach 3, 4, 11 obsada większa o 50 szt./m 2, a na kompleksie 5 o 100 szt./m 2

- 7 - Tabela 2 PSZENICA OZIMA. Warunki prowadzenia doświadczeń. Lata zbioru: 2007, 2006 Wyszczególnienie 2007 2006 a 1 a 2 a 1 a 2 1 2 3 Średnia rolnicza wartość gleb w 100 o skali IUNG 76 76 % doświadczeń Kompleks przydatności rolniczej gleb: - 1 17 14-2, 10 42 43-3, 4, 11 37 39-5 4 4 Odczyn gleby (ph w KCl): - powyżej 6,5 34 32-6,5-5,6 59 56 - poniżej 5,6 7 12 Przedplon: - strączkowe 39 41 - koniczyna inkarnatka - 1 - mieszanka zbożowo-strączkowa 1 - rzepak 49 46 - okopowe 4 - - zboża 6 8 - inne (cebula, gorczyca, len) 1 4 Nawożenie mineralne: kg czystego składnika na 1 ha - P 2 O 5 57 60 - K 2 O 89 92 - N średnio 104 144 105 146 - N minimum 50 90 50 90 - N maksimum 160 200 203 243 % doświadczeń Zastosowanie nawozów dolistnych: - jeden zabieg 15 17 - dwa i więcej zabiegów 73 72 Zastosowanie fungicydów: - jeden zabieg 3 4 - dwa zabiegi 82 82 - trzy zabiegi 15 14 Zastosowanie regulatora wzrostu: - jeden zabieg 88 85 - dwa zabiegi 11 13 data Siew - średnio 27.09 28.09 - najwcześniejszy 18.09 15.09 - najpóźniejszy 10.10 11.10 Wschody 7.10 9.10 Krzewienie - jesień 2.11 1.11 - wiosna* 14.03 12.04 Jesienne zahamowanie wegetacji 18.12 18.11 Wiosenne ruszenie wegetacji 11.03 3.04 Strzelanie w źdźbło 18.04 6.05 Kłoszenie 24.05 25.05 6.06 7.06 Dojrzałość woskowa 8.07 9.07 16.07 17.07 Zbiór - średnio 27.07 2.08 - najwcześniejszy 8.07 19.07 - najpóźniejszy 18.08 7.09 Liczba doświadczeń 75 75 Kol. 1: * dotyczy 17% doświadczeń w roku 2007 i 26% w roku 2006 Kol. 2, 3: a 1 przeciętny poziom agrotechniki, a 2 wysoki poziom agrotechniki

- 8 - Tabela 3 PSZENICA OZIMA. Plon ziarna odmian. Lata zbioru: 2007, 2006 Poziom a 1 Poziom a 2 Liczba doświadczeń odchylenia od wzorca w dt z ha 2007 2006 2007 2006 2007 2006 1 2 3 4 Wzorzec, dt z ha 69 68 74,3 68,7 85,8 77,5 1 Alcazar 59 0,9-0,9 2 Boomer 65 3,1 3,1 3 Finezja 69 68 0,0 0,4-0,2 0,8 4 Fregata 33 45-1,1-4,0-2,7-5,5 5 Legenda 69 68-1,4 0,1 0,2 1,1 6 Ludwig 57-1,9-3,2 7 Muza 40 52-4,7-0,8-4,9-1,7 8 Naridana 65 0,8 1,0 9 Olivin 41 52-2,4-2,4-4,2-2,5 10 Ostka Strzelecka o/ 55-6,6-7,8 11 Pegassos * 29 31 0,3 2,6-1,8 3,0 12 Rubens 25 35-7,6 0,0-8,0-0,7 13 Rywalka 41 59-3,2-2,1-5,0-2,5 14 Smuga 47 62 1,3-0,5 0,2-0,4 15 Sukces 44 46-1,0-0,9-3,1-2,3 16 Tonacja 69 68-0,2 0,2-0,3 0,6 17 Trend 39 40 1,4 1,2 1,5 0,8 18 Türkis 69-2,7-1,3 19 Turnia 48 50-4,2-0,8-2,8 0,6 20 Wydma 65 64-1,2-0,4-0,6 0,7 21 Zawisza 41 51-3,6-1,1-3,5 0,3 22 Zyta 51 54-4,9-2,3-5,0-2,5 23 Anthus 69-1,9-0,6 24 Aristos * 28 32 2,0 2,3-0,1 1,8 25 Batuta 60 0,1 0,3 26 Bogatka 69 68 2,8 3,6 1,8 3,1 27 Dorota 40 49-3,1 1,8-0,1 4,3 28 Flair 26 32 1,0 1,1 0,5 0,5 29 Kobiera 38 57-2,4-2,8-2,1-1,4 30 Kobra Plus 38 68-3,0-4,3-3,2-4,5 31 Kris 35 41 1,8 3,8 3,3 4,0 32 Mewa o/ 41 46-1,8-0,2-2,9-0,4 33 Nadobna 38 50 0,2 3,1 1,4 2,9 34 Nutka 44 44 1,9 1,1 1,4 1,1 35 Sakwa * 28 35-1,2 0,7-2,7 1,7 36 Sława 28 30-3,0-1,8-4,6-1,5 37 Soraja * 30 44-1,9-1,9-2,4-1,4

- 9 - cd. tabeli 3 Poziom a 1 Poziom a 2 Liczba doświadczeń odchylenia od wzorca w dt z ha 2007 2006 2007 2006 2007 2006 1 2 3 4 38 Kaja * 24 31-1,9 0,5-2,1 0,0 39 Mikula 4 26-2,7-2,1 40 Rapsodia 35 37 5,5 5,2 5,6 5,4 41 Satyna 44 58 0,4 2,6 1,1 2,2 42 Symfonia 27 27-6,0 1,1-7,2 2,7 43 Attlass 2 44 Buteo 5 45 Cubus 33 46 Novalis 4 47 Toras 9 39, 43-47: odmiany badane w roku 2007 tylko w niektórych rejonach kraju (wyniki tab. 5, 45, 47 tab. 5-8) Kol. 1: wzorzec Tonacja, Finezja, Bogatka, Türkis (w roku 2006 Kobra Plus, Tonacja, Finezja, Bogatka); * odmiana skreślona z KR; o/ odmiana oścista Kol. 3, 4: a 1 przeciętny poziom agrotechniki, a 2 wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami) Tabela 4 PSZENICA OZIMA. Istotność źródeł zmienności plonu ziarna wg analizy wariancji doświadczeń dwuczynnikowych. Lata zbioru: 2007, 2006 Źródło zmienności Liczba doświadczeń ze zmiennością istotną przy: α = 0,05 α = 0,01 α = 0,05 α = 0,01 2007 2006 1 2 3 Odmiany 65 64 65 62 Poziomy agrotechniki 55 36 38 21 Odmiany x poziomy agrotechniki 38 28 33 29 Liczba doświadczeń 69 68

- 10 - Tabela 5 PSZENICA OZIMA. Plon ziarna odmian w rejonach (odchylenia od wzorca w dt z ha). Lata zbioru: 2007, 2006 10 Liczba doświadczeń Plon ziarna I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a1 i a2 poziom a1 poziom a2 2007 1 2 3 4 Wzorzec 7 9 16 12 16 9 68,5 75,5 70,2 71,6 78,2 82,0 80,2 85,5 80,7 86,2 90,3 91,0 1 Alcazar 7 5 16 12 10 9-3,9 0,0 0,9-1,0 6,5 0,8-7,5-3,6-0,6-4,2 6,3 1,4 2 Boomer 7 5 16 12 16 9 1,1-0,6 2,6 2,4 6,2 3,2 3,4 1,1 1,4 0,8 7,4 2,6 3 Finezja 7 9 16 12 16 9-1,7-0,9 1,2 1,2-1,4 0,8-1,2-1,1 2,5 0,5-1,7-1,8 4 Fregata 3 2 11 6 6 5 9,9-5,7-0,9 1,4-4,8-6,5 7,5-2,1-1,7-1,9-9,0-4,7 5 Legenda 7 9 16 12 16 9-2,8-3,2-0,7 0,7-2,2-1,1-1,5-1,4 2,4 2,0-2,6 2,0 6 Ludwig 7 6 16 12 9 7-3,4-4,1-0,4-1,1 0,3-6,7-4,9-3,8-0,9-4,7-3,6-5,7 7 Muza 6 2 4 6 13 9-3,8-0,6-9,5-4,7-4,3-5,4-7,6-3,8-5,3-0,6-6,9-3,1 8 Naridana 7 9 16 12 12 9-4,6 1,0 1,3 0,7 2,6 2,2-9,1 0,5 3,3-1,2 2,9 4,4 9 Olivin 6 5 11 4 10 5-2,9-4,9-2,2 0,4-2,3-6,4-3,4-6,7-5,5-3,4-3,1-5,9 Ostka Strzelecka o/ 4 3 11 12 16 9-10,2-10,3-6,1-4,3-6,2-8,6-10,8-12,8-6,4-6,1-7,4-9,0 11 Pegassos * 7 2 7 4 6 3 0,5-4,2-1,7-0,7 1,1 2,2-2,5-7,0-2,9-3,4-1,7 1,1 12 Rubens 3 2 4 4 9 3-5,0-5,8-10,6-8,4-5,7-12,1-5,3-5,2-8,7-6,1-10,1-10,3 13 Rywalka 3 6 8 9 10 5-4,0-1,4-3,8-0,3-4,8-5,7-8,0-3,4-8,1-3,9-2,9-4,7 14 Smuga 3 2 13 6 16 7 2,2-0,9 4,1 2,1 0,3-0,9-0,7 2,7 3,1 1,0-1,1-0,9 15 Sukces 4 5 13 6 13 3 5,4 0,4 0,2 2,8-4,2-5,9 3,8-3,6-3,5 1,4-4,2-6,4 16 Tonacja 7 9 16 12 16 9-0,6 2,0 0,5 0,5-1,4-2,1 0,8 1,3 0,2 0,9-2,9-0,5 17 Trend 7 2 12 6 9 3-1,7-4,6 2,0 5,7 3,4-3,7-4,5 0,4 0,3 5,3 5,1 1,1 18 Türkis 7 9 16 12 16 9 1,4-2,1-7,0-5,4 0,4-0,5 1,0-2,2-5,6-3,6 3,1 1,1 19 Turnia 7 2 9 10 13 7-7,0-7,0-1,0-5,2-3,5-4,6-7,9-9,8 1,0-4,9-1,1-2,0 20 Wydma 7 9 12 12 16 9-2,6-0,9-2,7-3,3 0,8 0,0-4,9-1,7-1,0-2,3 1,2 3,3 21 Zawisza 6 2 13 6 9 5-3,9-4,7-4,4-2,0-0,1-7,1-3,8-12,2-3,1-2,9-2,2-4,8 22 Zyta 4 2 16 6 16 7-2,2-7,9-2,8-3,6-5,1-9,4-0,5-6,1-2,8-4,5-5,4-7,9

- 11 - cd. tabeli 5 Liczba doświadczeń Plon ziarna I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a1 i a2 poziom a1 poziom a2 2007 1 2 3 4 23 Anthus 7 9 16 12 16 9-3,5-1,1-3,1-1,9 0,4-3,1-1,9-0,9-3,9-1,6 2,3 2,5 24 Aristos * 6 2 4 4 9 3-1,4 1,0 5,8-0,5 3,5 2,0-2,3-8,7 2,0 1,3-0,4-0,1 25 Batuta 7 6 16 12 10 9-2,9 3,5-0,7 1,9 0,0-2,1-3,5 5,6-1,7 0,5 2,3-0,1 26 Bogatka 7 9 16 12 16 9 0,8 1,0 5,2 3,7 2,3 1,7-0,5 2,0 2,9 2,2 1,5 1,2 27 Dorota 4 9 11 7 6 3-2,5-0,5-6,2-4,8-1,9-2,7-0,9 0,6-3,9-0,4 1,4 5,0 28 Flair 4 2 7 4 6 3 3,0-0,7-0,9 1,6 0,3 0,1 5,9-3,2-1,3-1,5-1,5 3,9 29 Kobiera 6 5 4 7 9 7-1,0-0,5-5,0-2,7-3,5-4,1-5,1-1,9-4,9-4,0-1,0-0,8 30 Kobra Plus 6 2 4 7 16 3-6,1 6,0-2,2-2,4-3,1-7,5-6,7 1,7-5,0-1,5-3,5-3,7 31 Kris 3 2 11 4 10 5 2,3-0,9 1,4 2,5 2,8-1,3 3,9 0,8 2,8 2,3 6,4 0,4 o/ 32 Mewa 4 5 11 9 9 3-1,1 1,4-3,8-0,7-1,0-4,0-1,1-1,8-5,5-1,6-2,2-2,0 33 Nadobna 6 2 9 6 12 3 1,1-5,7-1,5 1,2 2,8-0,7-0,2-1,2-0,5 2,0 2,9 4,4 34 Nutka 3 2 16 12 6 5-1,2 6,9 1,4 3,1 3,1-0,9-2,2 3,6-0,3 4,3 3,3-1,6 35 Sakwa * 7 2 4 6 6 3-0,1-4,6-4,5-0,8-0,4-1,0-4,1-7,9-4,9-4,2-0,5 2,1 36 Sława 3 3 4 7 6 5-0,4-6,3-5,0-2,9-3,7-1,7-4,8-8,1-4,2-6,9-4,7-1,2 37 Soraja * 3 3 9 6 6 3 0,7-2,8-2,9 2,7-4,0-3,1-1,1-6,1 0,0-1,7-4,2-2,9 38 Kaja * 3 2 4 4 6 5 1,1-5,2-3,2-1,8-0,2-4,8 3,6-7,5-2,4-2,2-1,7-4,5 39 Mikula 4 0,1 2,2 40 Rapsodia 3 2 7 4 16 3-8,8 5,0-0,2 4,5 10,2 6,4-6,0 4,5-0,5 5,2 10,3 8,2 41 Satyna 3 6 13 4 9 9 6,3-0,6 1,5 0,1-1,1-0,2 7,3 0,8 1,7-2,2 0,5 0,4 42 Symfonia 3 2 7 4 6 5-3,8-6,9-6,6-5,9-5,2-11,0-4,3-10,6-7,0-8,6-7,6-9,7 43 Attlass 2 1,2,9 44 Buteo 5-5,3-2,3 45 Cubus 5 12 16 4,8 6,5 2,1 2,4 7,0 6,4 46 Novalis 4-3,0-3,8 47 Toras 5 4 5,4 0,3 5,3-5,3

- 12 - cd. tabeli 5 Liczba doświadczeń Plon ziarna I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a1 i a2 poziom a1 poziom a2 2006 1 2 3 4 Wzorzec 7 9 14 13 16 9 77,0 69,1 70,8 65,1 66,7 67,8 87,7 75,8 78,5 72,9 76,2 78,4 1 Finezja 7 9 14 13 16 9-0,1 2,2-0,2-0,5 0,3 1,5-0,5 2,6-0,2 1,3 0,4 1,4 2 Fregata 2 5 14 10 6 8 2,1-0,4-3,8-5,3-11,0-1,5-3,5-2,9-5,4-7,6-9,9-1,8 3 Legenda 7 9 14 13 16 9-0,7 2,1 2,8 1,1-3,0-1,7-1,4 2,7 2,8 2,5-1,2 0,8 4 Muza 5 5 4 13 16 9-4,5 1,1 1,1-1,6-0,9 0,2-4,1-1,7-1,4-3,0-0,7-0,1 5 Olivin 7 5 14 13 9 4 0,7 3,4-0,3-4,5-5,2-6,5 0,1 4,7-2,0-5,1-3,8-2,7 6 Pegassos * 7 2 6 7 6 3 2,7-0,9 5,2 2,4-0,1 4,7 2,4 1,9 6,4 3,4 0,7 6,4 7 Rubens 2 2 4 7 16 4-4,7-2,1 4,8 0,8 0,3-6,2-5,9 2,0 4,3-0,3 0,8-12,7 8 Rywalka 7 9 12 9 13 9-3,3 1,4-5,7-0,4-3,2-0,4-2,2 1,1-7,7-2,9-1,0-1,3 9 Smuga 4 9 12 13 16 8-3,4-1,5 0,1-0,4-1,0 0,3-5,8-0,8 0,6-0,9-1,0 2,3 10 Sukces 7 5 12 6 12 4 0,7 1,3-0,7 0,1-3,9-1,0-0,5 1,4-2,5 0,5-6,7-0,1 11 Tonacja 7 9 14 13 16 9 2,5 1,4-0,9 0,0-0,4 0,4 2,9 1,4-1,5-0,3 0,2 3,3 12 Trend 7 2 10 9 9 3-4,1 1,2 6,8 2,6-1,1-2,8-2,7 2,2 5,6 0,9-2,2 2,1 13 Turnia 7 2 12 11 13 5 2,8-3,5-1,5-0,9-1,6-3,3 3,2 1,9 0,4-1,8 0,0 0,1 14 Wydma 7 9 10 13 16 9-0,7 0,3 2,1 0,5-1,2-2,8 0,1 2,1 1,8 0,9 0,0-0,3 15 Zawisza 7 2 12 13 10 7 0,3-1,1-1,9 0,9-5,0-3,2 3,8-0,1-0,8 0,1-2,2 0,3 16 Zyta 7 2 14 6 16 9-2,0-3,7-1,9-0,3-4,7-1,9-2,9-3,1-1,9 0,3-3,9-3,2

- 13 - cd. tabeli 5 Liczba doświadczeń Plon ziarna I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a1 i a2 poziom a1 poziom a2 2006 1 2 3 4 17 Aristos * 5 2 8 4 10 3 2,2 2,1 3,8-0,5-0,1 0,5 0,7 2,5 2,3 2,0 0,1 3,9 18 Bogatka 7 9 14 13 16 9 3,7 0,7 3,6 4,9 3,8 4,4 2,4 0,9 4,0 3,7 3,7 2,8 19 Dorota 7 9 14 10 6 3 3,1 6,1 1,3 1,2-3,2 0,7 4,6 8,9 2,7 3,5 1,5 8,6 20 Flair 7 2 10 4 6 3 2,3 0,0 0,2 3,5 0,2-2,7-0,5-1,2 1,8 2,5-0,4 1,5 21 Kobiera 7 9 8 9 16 8-4,1-1,2-2,1-0,2-3,7-6,4-3,4 0,4-1,4-0,1-2,0-1,3 22 Kobra Plus 7 9 14 13 16 9-6,1-4,3-2,5-4,5-3,7-6,3-4,8-4,8-2,3-4,7-4,3-7,6 23 Kris 2 2 14 7 12 4 2,3 2,5 4,5 3,6 3,7 3,8-2,2 5,4 2,5 2,8 5,9 7,4 24 Mewa o/ 7 5 14 8 9 3 1,3-1,3 1,1-0,9-0,7-4,6-0,7-0,1-0,2-2,0 0,4 0,0 25 Nadobna 7 2 8 9 16 8 4,2 1,0 2,4 4,7 1,6 2,8 3,9 2,6 0,0 4,4 1,8 4,2 26 Nutka 2 2 14 13 6 7 4,8 3,1 2,1 1,0-1,8-1,3 0,1-0,2 1,0 2,8-0,5-0,3 27 Sakwa * 7 2 8 9 6 3 3,7 1,5-1,2 2,7-2,0-5,2 3,8 4,6-0,1 4,4 0,7-4,2 28 Sława 2 3 8 7 6 4-5,4-2,9-2,0-0,9-2,9 0,0-5,4-7,3-1,7 0,6-1,1-1,2 29 Soraja * 7 3 10 9 12 3-0,9-1,1-1,8 0,1-3,6-3,8-0,8-1,2-1,8 1,3-1,8-4,1 30 Kaja * 2 2 10 4 6 7-1,6-0,1 2,2-0,2-4,5 1,0-1,1-0,7 1,4 0,2-2,7 0,1 31 Mikula 2 2 4 4 6 8-5,5-11,0-0,1-3,7-7,4 0,6-8,4-5,4 0,7-2,3-5,0 0,8 32 Rapsodia 2 2 10 4 16 3 3,4 2,7 5,7 2,3 5,6 2,4-1,2 3,7 7,8 6,9 4,3 6,2 33 Satyna 5 6 12 13 13 9-2,6 3,6 5,4 3,7-0,3 1,1-1,3 4,3 3,0 2,8-0,8 2,6 34 Symfonia 2 2 6 4 9 4 5,2 1,3 5,0 0,8-2,6-0,2 3,9 3,7 5,4 5,4 0,8 2,0 Kol. 1: wzorzec Tonacja, Finezja, Bogatka, Türkis (w roku 2006 Kobra Plus, Tonacja, Finezja, Bogatka); * odmiana skreślona z KR; o/ odmiana oścista

- 14 - Tabela 6 PSZENICA OZIMA. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki (odchylenia od wzorca w skali 9 o ). Lata zbioru: 2007, 2006 Mączniak Rdza Brunatna Pleśń śniegowa prawdziwy brunatna plamistość liści 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 1 2 3 4 5 Wzorzec 8,3 7,7 7,3 6,7 7,1 7,5 7,9 8,3 1 Alcazar 0,2 0,8 1,1-0,2 2 Boomer 0,0-0,1 1,2 0,1 3 Finezja 0,0 0,7-0,8-0,3 0,0-0,1 0,0-0,1 4 Fregata -0,3 0,7 0,0 0,0 0,3 0,1 0,1 0,1 5 Legenda 0,2 0,6 0,4 1,1 0,2-0,1 0,0 0,1 6 Ludwig 0,0 0,0 0,2 0,0 7 Muza 0,2-0,6 0,1 0,2-0,1-0,7-0,1-0,4 8 Naridana 0,1-0,3 0,2-0,3 9 Olivin 0,1 0,5 0,1 0,5 0,7 0,3 0,2 0,1 10 Ostka Strzelecka o/ 0,3 0,1 0,0 0,3 11 Pegassos * -1,1 0,3 0,4 0,6 0,3 0,4 0,1 0,3 12 Rubens 0,1 0,7-0,9-0,1 0,6 0,4-0,6 0,2 13 Rywalka -0,1 0,5-0,1 0,0 0,4 0,1 0,3 0,0 14 Smuga 0,1 0,1 0,3 0,5-0,1-0,2-0,1-0,2 15 Sukces 0,1 0,9 0,3 0,5 1,0 0,4 0,4 0,5 16 Tonacja 0,3 0,6-0,3-0,4 0,2 0,1 0,3 0,2 17 Trend -0,9 0,3 0,3 0,6 0,1-0,1-0,4-0,3 18 Türkis -0,2 0,6-0,3-0,1 19 Turnia 0,0-0,1-0,3-0,5-0,2-0,5-0,4-0,1 20 Wydma -0,3-0,3-0,1 0,2-0,4-0,7-0,2-0,2 21 Zawisza 0,1 0,3 0,1 0,2 0,1-0,3 0,0 0,0 22 Zyta 0,0 0,7-0,7-0,2 0,8 0,2 0,0 0,3 23 Anthus -0,7 0,3 0,1 0,0 24 Aristos * -0,7 0,8 0,1 0,4 0,5 0,5 0,2 0,4 25 Batuta 0,1 0,5 0,4 0,1 26 Bogatka -0,1 0,1 0,4 0,8 0,1 0,0-0,3 0,0 27 Dorota 0,1 0,4-0,7 0,1-0,7-0,4-0,2-0,5 28 Flair 0,1 0,2 0,3 0,4 0,3 0,1 0,1 0,2 29 Kobiera 0,0-1,1 0,1 0,3-0,4-0,8 0,0 0,0 30 Kobra Plus 0,0-1,4-0,5-0,1 0,1 0,0-0,6-0,1 31 Kris 0,1 0,5 0,8 0,9 0,1-0,2 0,0 0,0 32 Mewa o/ 0,0-1,1 0,3 0,6 0,4 0,1-0,2 0,0 33 Nadobna -0,4 0,5-0,1 0,4-0,2 0,0 0,0 0,2 34 Nutka 0,0 0,6-0,2 0,0 0,0-0,5 0,2 0,0 35 Sakwa * -0,1 0,5 0,0 0,2-0,5-0,4-0,2-0,3 36 Sława 0,1 0,8 0,1 0,5 0,6 0,7 0,4 0,2 37 Soraja * 0,0 0,8 0,3 0,5-0,1-0,5-0,5-0,1

- 15 - cd. tabeli 6 Mączniak Rdza Brunatna Pleśń śniegowa prawdziwy brunatna plamistość liści 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 1 2 3 4 5 38 Kaja * 0,0 0,5 0,4 0,7 0,5 0,2 0,3 0,5 39 Rapsodia -1,2 0,3 0,3 0,7 1,0 0,8-0,4 0,3 40 Satyna 0,2-0,6 0,5 0,9-0,2-0,5-0,3-0,1 41 Symfonia 0,0 0,7 0,7 0,6 0,1 0,0-0,2 0,1 42 Cubus 0,2 0,8 0,1 0,1 43 Toras 0,2-0,2 0,3 0,1 Liczba doświadczeń 6 37 48 58 61 56 21 14 cd. tabeli 6 Septorioza liści Septorioza plew Fuzarioza kłosów Choroby podstawy źdźbła (kompleks) 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 1 6 7 8 9 Wzorzec 6,7 6,8 7,2 7,6 7,6 8,0 7,8 8,2 1 Alcazar 0,0-0,1-0,3 0,2 2 Boomer 0,2 0,0-0,3 0,1 3 Finezja -0,1-0,1 0,3 0,2 0,1 0,1-0,1-0,4 4 Fregata 0,5 0,0 0,5 0,3 0,6 0,2 0,5 0,3 5 Legenda 0,0 0,3 0,1 0,3 0,2 0,2-0,1-0,2 6 Ludwig -0,2 0,0-0,2-0,2 7 Muza -0,4-0,3-0,2 0,0 0,3-0,2-0,1-0,4 8 Naridana -0,6-0,2-0,1-0,1 9 Olivin 0,3 0,4 0,5 0,3 0,6 0,4 0,4 0,3 10 Ostka Strzelecka o/ -0,2 0,5 0,3 0,3 11 Pegassos * 0,3 0,3-0,4-0,3-0,7-0,1-0,5 0,0 12 Rubens -0,6-0,6-0,4-0,2-0,2-0,4-0,6-0,8 13 Rywalka -0,3 0,1-0,1 0,1 0,0 0,2 0,1-0,1 14 Smuga -0,3-0,4-0,5-0,4-0,5-0,4-0,6-0,6 15 Sukces 0,3 0,5 0,4-0,1 0,3 0,2 0,3 0,4 16 Tonacja 0,4 0,3 0,5 0,2 0,5 0,3 0,4 0,3 17 Trend -0,6-0,3-0,2-0,4-0,2-0,5 0,2-0,1 18 Türkis -0,1-0,3-0,2-0,1 19 Turnia -0,8-0,5 0,2-0,2 0,0-0,1 0,0-0,2 20 Wydma -0,5-0,3-0,1-0,2 0,0-0,3 0,1-0,2 21 Zawisza -0,1 0,0 0,2 0,0 0,1-0,1 0,1-0,4 22 Zyta 0,2 0,4 0,1-0,2 0,1 0,2 0,3 0,3

- 16 - cd. tabeli 6 Choroby podstawy Septorioza liści Septorioza plew Fuzarioza kłosów źdźbła (kompleks) 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 1 6 7 8 9 23 Anthus 0,2 0,4 0,2 0,1 24 Aristos * 0,1 0,4-0,4-0,1-0,1 0,3-0,1-0,1 25 Batuta 0,1 0,3 0,2 0,4 26 Bogatka -0,2 0,2-0,5-0,1-0,4-0,2-0,2 0,1 27 Dorota -0,3 0,0 0,2-0,1 0,1 0,0-0,3-0,2 28 Flair 0,4 0,1 0,3-0,1 0,1-0,3-0,2-0,4 29 Kobiera -0,6-0,2 0,0 0,1-0,1 0,0-0,3-0,5 30 Kobra Plus -0,7-0,4-0,2-0,3-0,2-0,2-0,1 0,0 31 Kris 0,1 0,1 0,0-0,3 0,1-0,2 0,4 0,4 32 Mewa o/ -0,3-0,3-0,2-0,2-0,2 0,1-0,1-0,1 33 Nadobna -0,4-0,1-0,4-0,3-0,2-0,6-0,5-0,8 34 Nutka 0,3 0,0 0,1-0,2-0,1 0,3 0,3 0,3 35 Sakwa * -0,4-0,2-0,2-0,1 0,2 0,0 0,2 0,2 36 Sława -0,1 0,0-0,2 0,1-0,2-0,1-0,8-1,0 37 Soraja * -0,4-0,3 0,2-0,2 0,0-0,2 0,4-0,3 38 Kaja * 0,5 0,7 0,1 0,4 0,0 0,3-0,4 0,0 39 Rapsodia 0,1 0,3-0,2-0,3-0,2-0,2-0,1 0,2 40 Satyna 0,0-0,1-0,2-0,6-0,3-0,5 0,0-0,3 41 Symfonia -0,6 0,1 0,0 0,0 0,2 0,3 0,2 0,2 42 Cubus -0,1 0,0-0,1-0,6 43 Toras 0,4 0,4 0,3 0,0 Liczba doświadczeń 61 64 51 41 28 11 29 23 Kol. 1: wzorzec Tonacja, Finezja, Bogatka, Türkis (w roku 2006 Kobra Plus, Tonacja, Finezja, Bogatka); * odmiana skreślona z KR; o/ odmiana oścista

- 17 - Tabela 7 PSZENICA OZIMA. Ważniejsze cechy rolnicze odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2007, 2006 Wysokość roślin Wyleganie w fazie dojrzałości mlecznej Wyleganie przed zbiorem cm skala 9 o poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 1 2 3 4 Wzorzec 97 96 91 88 8,1 8,3 7,4 8,7 7,0 7,7 7,0 8,0 1 Alcazar -17-14 0,2 0,0 0,0-0,5 2 Boomer -15-14 0,4 0,5 0,5 0,4 3 Finezja 2 2 2 2-0,5 0,0-0,3-0,2-0,2 0,3 0,3 0,6 4 Fregata 2-1 2-1 0,9 0,6 1,6 0,2 1,0 1,0 1,5 0,8 5 Legenda 13 13 12 11-1,3-1,0-0,8-0,6-1,1-0,3-0,8 0,3 6 Ludwig 8 8-1,1-1,1-0,9-0,8 7 Muza 2 2 1 1 0,2-0,1 0,3 0,0 0,0 0,5 0,2 0,8 8 Naridana -7-9 0,0 0,0-0,2-0,1 9 Olivin 0-1 0 1 0,4 0,2 0,3 0,0 0,0 0,6-0,2 0,6 10 Ostka o/ Strzelecka 2 2-1,0-1,2-0,7-0,5 11 Pegassos * 0 2 1 4-2,0-1,4-2,2-1,2-1,6-0,6-1,4-0,1 12 Rubens -7-9 -5-6 0,0-0,3-0,3-0,7-0,3-0,3-0,4 0,0 13 Rywalka 3 5 1 4 0,6 0,3 1,3 0,2 0,0 0,3 0,5 0,4 14 Smuga 7 6 6 4 0,0-0,6 0,6-0,1-0,1 0,2 0,2 0,5 15 Sukces 2-1 1-2 0,8 0,5 1,2 0,2 0,8 0,9 0,7 0,9 16 Tonacja 2 1 3 3 0,6 0,6 0,8 0,2 0,7 0,8 0,8 0,7 17 Trend -13-12 -10-8 0,9 0,5 0,6 0,1 0,5 1,0 0,1 0,6 18 Türkis -7-5 0,5 0,0 0,4-0,2 19 Turnia 10 7 8 6-0,8 0,0 0,0-0,2-0,9 0,3-0,4 0,5 20 Wydma -3-5 -4-4 0,5-0,5 0,6-0,8 0,2 0,2 0,4 0,3 21 Zawisza 3 5 1 4-0,7-1,1-0,5-1,4-1,1 0,0-0,3 0,2 22 Zyta 10 9 9 6-0,4 0,1 0,2 0,1-0,5 0,2-0,2 0,4 23 Anthus -7-5 0,4 0,7 0,2 0,3 24 Aristos * 1 1 2 4-1,7-0,2-1,9-0,4-1,9 0,1-2,0 0,4 25 Batuta -1-2 0,6 1,2 0,7 1,0 26 Bogatka 3 2 1 0-0,5-0,8-0,5-0,1-0,9-1,0-0,9-1,0 27 Dorota -10-7 -9-7 -0,5-0,7-0,6-0,2-0,1 0,1-0,6 0,1 28 Flair 0-3 0-2 -1,1-0,1-0,1 0,1-0,3 0,6 0,0 0,6 29 Kobiera 0-1 -1 0 0,8-0,1 0,9-0,3 0,3 0,3 0,4 0,6 30 Kobra Plus -4-5 -5-5 -0,1 0,2 0,2 0,2-1,0-0,2-0,8-0,3 31 Kris -17-18 -14-13 0,7 0,7 0,4 0,3 0,4 1,0-0,2 0,7 32 Mewa o/ 1 1 1 2-1,8-0,8-1,6-0,5-0,7-0,6-0,6-0,7 33 Nadobna 7 6 7 6-0,1-0,9 0,3-2,7-0,1-0,5 0,4-0,2 34 Nutka 4 3 4 2 0,9 0,5 1,5 0,1 1,1 0,9 1,2 0,7 35 Sakwa * 1-2 0-1 -0,2 0,2 0,1 0,3 0,0 0,9-0,1 0,8 36 Sława 7 9 6 8-0,1-1,5 0,9-1,8 0,1-0,6 0,4-0,1 37 Soraja * -3-4 -5-4 -1,7-0,3-1,3-0,6-1,2-0,2-0,6-0,2

- 18 - cd. tabeli 7 Wysokość roślin Wyleganie w fazie dojrzałości mlecznej Wyleganie przed zbiorem cm skala 9 o poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 1 2 3 4 38 Kaja * 13 12 11 10-1,6-0,4-1,3 0,1-1,3-0,3-1,1 0,4 39 Rapsodia -17-20 -14-15 0,3 0,7 0,8 0,3 0,2 0,9 0,0 0,9 40 Satyna -1-3 -1-2 0,5 0,4 1,0 0,2 0,4 0,8 0,7 0,6 41 Symfonia -11-8 -8-4 0,9 0,5 1,6 0,3 0,3-0,1 0,1-0,7 42 Cubus -11-8 -0,1 0,0 0,0-0,7 43 Toras -5-1 0,9 0,7 0,2-1,0 Liczba doświadczeń 71 73 71 73 25 9 16 4 55 23 46 13 cd. tabeli 7 Data kłoszenia Data dojrzałości woskowej Wilgotność ziarna przy zbiorze liczba dni % poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 1 6 7 8 Wzorzec 23.05 5.06 24.05 6.06 6.07 14.07 8.07 15.07 13,1 12,6 13,5 12,8 1 Alcazar -1,0-0,5-0,5-0,5-1,3-1,5 2 Boomer 0,5 1,0 0,0 0,0-0,4-0,4 3 Finezja -1,0 0,5-1,5 0,0 0,0 0,5 0,0 0,5 0,5 0,3 0,5 0,3 4 Fregata 3,0 4,5 3,0 4,0 2,0 1,5 2,0 1,5 0,4 0,3 0,3 0,0 5 Legenda 0,5 1,5 0,5 1,0 1,0 0,0 0,5 0,0 0,5 0,4 0,4 0,3 6 Ludwig -2,0-2,0-1,0-1,0 0,0-0,2 7 Muza 0,5-0,5 1,0-0,5 0,5-1,0 0,0-0,5 0,3-0,1 0,2-0,2 8 Naridana -1,5-1,5 0,0-0,5 0,1-0,2 9 Olivin 2,5 4,5 3,0 4,5 2,0 2,0 2,0 2,0 0,0-0,3 0,0-0,3 10 Ostka o/ Strzelecka 1,5 1,5 0,5 0,0-0,8-0,8 11 Pegassos * -0,5-0,5 0,0-0,5-0,5-1,0-0,5-1,0 0,1 0,0 0,0-0,2 12 Rubens -2,5-4,0-2,5-4,5-2,0-3,0-2,0-2,5 0,0-0,3-0,3-0,4 13 Rywalka 2,0 3,0 2,0 2,5 1,0 0,5 0,5 0,5 0,2-0,1 0,0-0,2 14 Smuga -2,0-2,5-2,0-3,0-1,5-1,5-1,5-1,5 0,0-0,1-0,2-0,1 15 Sukces 2,5 4,0 2,5 4,0 2,5 1,5 2,0 1,5 0,2 0,2 0,5 0,1 16 Tonacja 1,5 2,0 1,5 2,0 1,5 1,0 1,5 1,0 0,4 0,2 0,3 0,2 17 Trend -1,0-0,5-1,5-1,0-1,0-1,5-1,0-1,0-0,7-0,5-0,9-0,6 18 Türkis 1,0 1,0-0,5-0,5-0,5-0,4 19 Turnia 0,5 1,5 1,0 1,5 1,5 1,0 1,0 0,5-0,2-0,2-0,2-0,1 20 Wydma 0,0 0,0 0,0-0,5 0,0-0,5 0,0-0,5-0,1 0,2-0,1 0,0 21 Zawisza 1,5 2,0 1,5 2,0 0,5 0,0 0,5 0,0-0,3-0,1-0,4-0,4 22 Zyta 0,5 1,5 1,0 1,5 1,5 0,5 1,0 0,5 0,3 0,2 0,2 0,1

- 19 - cd. tabeli 7 Data kłoszenia Data dojrzałości woskowej Wilgotność ziarna przy zbiorze liczba dni % poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 1 6 7 8 23 Anthus 1,0 1,0 1,0 1,5 0,1 0,3 24 Aristos * 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0-0,1 0,0-0,1-0,1 25 Batuta 0,0 0,5 0,0 0,0 0,3 0,1 26 Bogatka -1,5-1,5-1,5-1,0-1,0-1,0-1,0-1,0-0,3-0,3-0,4-0,3 27 Dorota 0,0 1,5 0,5 1,5 0,0 0,5-0,5 0,5-0,1 0,0-0,1-0,2 28 Flair -0,5 1,0 0,0 1,5 1,0 0,5 0,5 0,5-0,5-0,6-0,6-0,8 29 Kobiera 0,5 1,0 0,5 1,5-0,5 0,5-0,5 0,0 0,0 0,1-0,1 0,0 30 Kobra Plus -1,5-1,0-1,5-1,0-1,0-0,5-2,0-0,5 0,1-0,2-0,1-0,2 31 Kris 2,0 3,0 2,0 2,5 1,5 1,5 1,5 1,5-0,1-0,2 0,1-0,1 32 Mewa o/ 0,0 1,0 0,0 1,0-0,5-0,5-1,0-0,5 0,1 0,1 0,1 0,0 33 Nadobna -2,0-2,0-1,5-2,0-1,5-1,0-1,5-1,5-0,2 0,2-0,3 0,1 34 Nutka 0,0-0,5 0,0 0,0 0,5 0,0 0,5 0,0-0,1-0,3-0,1-0,3 35 Sakwa * 1,5 3,5 2,0 3,5 1,0 1,5 0,5 1,5 0,3-0,1 0,1-0,4 36 Sława -1,0-1,5-1,0-1,0-0,5-1,0-0,5-0,5 0,1 0,0-0,5-0,2 37 Soraja * 0,0 0,0 0,5 0,0-1,0-1,0-0,5-1,5-0,2-0,1-0,3-0,1 38 Kaja * 0,5 2,0 0,5 2,5 0,5 0,5 0,5 1,0 0,3 0,4 0,2 0,2 39 Rapsodia -1,0 0,0-0,5 0,0-1,0-1,0-1,0-0,5-0,8-0,7-1,0-0,8 40 Satyna -1,5-1,0-1,5-1,5-1,0-1,0-1,5-1,5 0,1-0,3-0,1-0,4 41 Symfonia 1,5 3,0 1,5 3,0 0,5 1,0 0,5 1,5-0,3-0,1-0,1-0,1 42 Cubus -1,0-1,0-2,0-2,0-0,5-0,6 43 Toras 2,0 2,0 0,5 0,0-1,0-0,8 Liczba doświadczeń 22 24 22 24 22 24 22 24 73 73 73 73 Kol. 1: wzorzec Tonacja, Finezja, Bogatka, Türkis (w roku 2006 Kobra Plus, Tonacja, Finezja, Bogatka); * odmiana skreślona z KR; o/ odmiana oścista Tabela 8 PSZENICA OZIMA. Ważniejsze cechy ziarna odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2007, 2006 Masa 1000 ziarn Wyrównanie ziarna (powyżej 2,5 mm) Udział pośladu (poniżej 1,6 mm) g % poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 1 2 3 4 Wzorzec 41,9 42,9 43,9 43,2 83 79 86 80 0,3 0,9 0,3 0,8 1 Alcazar -4,9-5,4-9 -9 0,1 0,2 2 Boomer -3,2-3,9-4 -5 0,0 0,0 3 Finezja -2,7-2,6-3,5-3,1-4 -2-4 -2 0,0 0,0 0,0 0,0 4 Fregata -0,5-3,0-0,9-3,6 3 7 4 7-0,1-0,2-0,1-0,2 5 Legenda -1,8-1,0-2,8-1,6-1 7-2 6 0,1-0,1 0,1-0,2 6 Ludwig 1,4 0,4 5 4 0,0 0,1

- 20 - cd. tabeli 8 Masa 1000 ziarn Wyrównanie ziarna (powyżej 2,5 mm) Udział pośladu (poniżej 1,6 mm) g % poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 poziom a 1 poziom a 2 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 1 2 3 4 7 Muza -0,2-1,8-0,4-2,0 6 0 6-1 -0,1-0,2-0,1-0,2 8 Naridana -1,0-1,7 0-2 0,0 0,0 9 Olivin -5,4-6,5-5,8-6,8-13 -8-11 -9 0,2-0,1 0,2-0,1 10 Ostka o/ Strzelecka -3,4-4,2-15 -14 0,3 0,2 11 Pegassos * 2,2 2,0 1,1 1,4-2 2-3 1 0,0-0,2 0,1-0,1 12 Rubens -7,5-8,2-8,2-8,0-11 -24-12 -21 0,0 0,1 0,0 0,1 13 Rywalka 1,4-0,1 1,3-0,7 2 6 2 5 0,0-0,1 0,0-0,1 14 Smuga 0,4-1,1-0,4-1,0 2 5 2 5 0,0 0,0 0,1 0,0 15 Sukces 2,6 0,1 2,1-0,3 2 5 2 4 0,1-0,1 0,0-0,1 16 Tonacja 1,0 0,4 1,4 0,5 1 3 1 3 0,0-0,2 0,1-0,2 17 Trend -2,0-1,4-2,8-1,7-3 1-4 2 0,0 0,3 0,1 0,4 18 Türkis -2,9-2,5-3 -2 0,0-0,1 19 Turnia 1,7 0,1 2,2 0,3 4 5 3 6 0,0 0,1 0,0 0,0 20 Wydma -3,8-3,4-4,2-3,0-2 2-3 2 0,1 0,2 0,1 0,3 21 Zawisza -2,5-3,8-2,6-3,6 3 5 3 5 0,0 0,2 0,0 0,2 22 Zyta 1,3 0,2 0,7-0,2 5 10 5 9 0,0-0,1 0,0-0,2 23 Anthus -3,8-3,7-14 -10 0,1 0,1 24 Aristos * 3,4 2,9 3,1 4,1 4 7 3 6 0,0-0,3 0,0-0,1 25 Batuta 2,7 1,5 0 0 0,0 0,0 26 Bogatka 4,6 3,2 4,6 3,3 6 4 5 5 0,0 0,2 0,0 0,1 27 Dorota -4,6-5,6-4,9-5,4-13 -10-9 -8 0,2 0,1 0,1 0,0 28 Flair -4,2-4,6-5,8-5,2-11 -9-13 -11 0,1 0,2 0,2 0,2 29 Kobiera -4,6-3,5-5,2-3,9-14 -6-10 -8 0,1 0,2 0,2 0,2 30 Kobra Plus 0,0-1,0 0,0-0,7-4 -5-3 -6-0,1 0,0 0,1 0,1 31 Kris -2,6-2,8-2,4-2,4-8 -2-6 -1 0,0-0,1 0,1-0,1 32 Mewa o/ 2,9 0,6 1,5 0,6 4 2 3 1 0,0 0,0 0,0 0,1 33 Nadobna -4,6-3,4-4,6-3,7-5 -5-5 -4 0,0 0,0 0,0 0,0 34 Nutka 0,5-1,0 0,2-1,0-4 -4-2 -5 0,0-0,3 0,0-0,1 35 Sakwa * -0,4-1,2-0,8-1,1 2 3 1 5 0,1-0,1 0,1 0,0 36 Sława -3,5-3,1-4,4-4,3-4 2-6 -1 0,1 0,0 0,1 0,0 37 Soraja * 1,0 0,9 0,7 0,4 2 1 0-1 0,0 0,1 0,1 0,1 38 Kaja * 2,6 1,3 1,9 0,6 0 0-2 -2-0,1-0,2 0,0-0,2 39 Rapsodia -3,3-2,5-3,4-2,5-11 -3-10 -4 0,2 0,1 0,1 0,0 40 Satyna -0,5-0,4-0,4-0,3-2 1-3 1 0,3 0,0 0,2 0,1 41 Symfonia -0,7-0,5-1,1-0,3 1 6 1 7-0,1-0,1 0,0 0,0 42 Cubus -2,1-2,6 2 1 0,0 0,0 43 Toras -2,7-1,7 3-1 0,0 0,0 Liczba doświadczeń 70 71 69 71 22 24 22 24 22 23 21 23 Kol. 1: wzorzec Tonacja, Finezja, Bogatka, Türkis (w roku 2006 Kobra Plus, Tonacja, Finezja, Bogatka); * odmiana skreślona z KR; o/ odmiana oścista

- 21 - Anna Domañska, Andrzej Najewski YTO OZIME Wyniki porejestrowych doœwiadczeñ odmianowych 2007 I II III IV V VI I-VI rejony przyjête w ocenie odmian zbó stacja doœwiadczalna oceny odmian jednostka hodowli roœlin oœrodek doradztwa rolniczego doúwiadczenie zdyskwalifikowane Rys. 1. Rozmieszczenie porejestrowych doœwiadczeñ odmianowych z ytem ozimym w roku 2007

- 22 - Tabela 1 ŻYTO OZIME. Odmiany i doświadczenia. Lata zbioru: 2007, 2006 Rok Odmiany zarejes- Hodowca trowania zdolność kiełkowania (%) Materiał siewny masa 1000 ziarn (g) 2007 2006 2007 2006 1 2 3 4 5 populacyjne 1 Agrikolo 2003 HR Smolice Grupa IHAR 96 97 45,0 35,0 2 Amilo 1989 DANKO HR Choryń 98 100 26,0 33,6 3 Bosmo 2001 HR Smolice Grupa IHAR 92 95 24,0 33,0 4 Dańkowskie Diament 2005 DANKO HR Choryń 97 98 32,4 35,4 5 Dańkowskie Złote 1968 DANKO HR Choryń 94 99 27,3 32,0 6 Daran 2005 Dr Stanisław Ramenda 85 92 38,6 40,0 7 Kier 1999 DANKO HR Choryń 99 99 25,4 33,8 8 Matador 2003 P.H. Petersen DE 93 88 32,2 30,6 9 Rostockie 2002 HR Smolice Grupa IHAR 99 99 34,0 40,0 10 Skat 2004 DANKO HR Choryń 98 97 24,5 31,8 11 Słowiańskie 2004 HR Smolice Grupa IHAR 99 94 40,0 31,0 12 Walet 1999 DANKO HR Choryń 98 98 30,2 33,3 13 Warko 1991 DANKO HR Choryń 97 97 33,2 34,0 14 Włodko 2002 Dr Stanisław Ramenda 85 91 41,0 38,2 15 Motto * 1985 DANKO HR Choryń 98 98 34,3 34,6 syntetyczne 16 Caroass 2003 Saatzucht Dieckmann DE 94 91 35,3 34,5 mieszańcowe 17 Fernando 2001 Lochow-Petkus DE 97 95 33,4 34,6 18 Gradan 2003 PHR Tulce, DANKO HR Choryń 99 90 42,0 42,7 19 Klawo 2000 HR Smolice Grupa IHAR 90 96 43,0 43,3 20 Konto 2003 HR Smolice Grupa IHAR 90 95 40,6 43,4 21 Picasso 2002 Lochow-Petkus DE 90 96 39,5 31,5 22 Stach 2002 HR Smolice Grupa IHAR 87 87 40,3 42,5 23 Koko * 2004 HR Smolice Grupa IHAR 91 97 45,3 43,0 Bilans doświadczeń: - założone 44 42 - przyjęte do syntezy 43 41 - zdyskwalifikowane w trakcie opracowywania 1 1 Kol. 1: * odmiana skreślona z krajowego rejestru (KR) w roku 2006 lub 2007 Kol. 3: HR Hodowla Roślin, IHAR Instytut Hodowli i Aklimatyzaji Roślin, PHR Poznańska Hodowla Roślin, DE Niemcy Obsada nasion (szt./m 2 ) zależna od kompleksu rolniczej przydatności gleby i typu odmiany: Kompleksy odmiany populacyjne odmiany mieszańcowe 1, 2 250 200 3, 4, 11 300 250 5 350 300 6 400 350

- 23 - Tabela 2 ŻYTO OZIME. Warunki prowadzenia doświadczeń. Lata zbioru: 2007, 2006 Wyszczególnienie 2007 2006 a 1 a 2 a 1 a 2 1 2 3 Średnia rolnicza wartość gleb w 100 o skali IUNG 62 61 % doświadczeń Kompleks przydatności rolniczej gleb - 1 5 5-2 16 12-3, 4, 11 38 31-5 30 45-6 11 7 Odczyn gleby (ph w KCl) - powyżej 6,5 24 15-6,5-5,6 55 58 - poniżej 5,6 21 27 Przedplon - strączkowe 45 50 - rzepak 28 26 - okopowe 11 7 - zboża 11 12 - inne (gorczyca) 5 5 Nawożenie mineralne kg czystego składnika na 1 ha - P 2 O 5 57 55 - K 2 O 93 85 - N średnio 82 122 80 121 - N minimum 40 80 40 80 - N maksimum 109 149 119 159 % doświadczeń Zastosowanie nawozów dolistnych: - jeden zabieg 11 12 - dwa i więcej zabiegów 73 83 Zastosowanie fungicydów: - jeden zabieg 5 - - dwa zabiegi 86 90 - trzy zabiegi 9 10 Zastosowanie regulatora wzrostu: - jeden zabieg 91 90 - dwa zabiegi 7 5 data Siew - średnio 23.09 25.09 - najwcześniejszy 18.09 20.09 - najpóźniejszy 7.10 5.10 Wschody 2.10 5.10 Krzewienie 20.10 24.10 Jesienne zahamowanie wegetacji 18.12 18.11 Wiosenne ruszenie wegetacji 12.03 3.04 Strzelanie w źdźbło 12.04 28.04 Kłoszenie 8.05 10.05 18.05 19.05 Dojrzałość woskowa 7.07 8.07 13.07 15.07 Zbiór - średnio 27.07 1.08 - najwcześniejszy 15.07 19.07 - najpóźniejszy 18.08 1.09 Liczba doświadczeń 44 42 Kol. 2, 3: a 1 przeciętny poziom agrotechniki, a 2 wysoki poziom agrotechniki

- 24 - Tabela 3 ŻYTO OZIME. Plon ziarna odmian. Lata zbioru: 2007, 2006 Liczba Poziom a 1 Poziom a 2 doświadczeń odchylenia od wzorca w dt z ha 2007 2006 2007 2006 2007 2006 1 2 3 4 Wzorzec, dt z ha 43 41 61,0 64,2 72,8 74,5 1 Agrikolo 23 29-4,0-5,8-5,6-8,4 2 Amilo 21 22-5,9-7,4-7,2-8,0 3 Bosmo 43 41-4,0-5,2-6,7-7,4 4 Dańkowskie Diament 43 41-2,9-4,0-4,3-4,8 5 Dańkowskie Złote 21 21-6,9-3,6-7,6-4,3 6 Daran 39 37-4,5-3,8-7,1-4,0 7 Kier 32 32-6,1-5,1-9,0-5,8 8 Matador 19 19-8,2-5,9-9,1-5,3 9 Rostockie 31 32-3,8-5,9-7,1-7,4 10 Skat 30 28-5,0-5,4-7,9-6,0 11 Słowiańskie 36 34-4,8-6,6-6,3-9,2 12 Walet 30 26-5,0-4,5-7,1-4,9 13 Warko 20 20-7,9-4,0-9,6-5,5 14 Włodko 22 26-9,0-5,3-10,4-6,0 15 Motto * 34 41-6,0-5,4-8,1-5,5 16 Caroass 30 30-5,4-6,7-4,7-7,1 17 Fernando F 1 43 41 2,9 5,9 5,1 7,6 18 Gradan F 1 20 24-0,9 1,0 0,0-0,2 19 Klawo F 1 26 26-1,5 0,4 1,8 1,6 20 Konto F 1 33 34 1,7 0,8 1,9 1,8 21 Picasso F 1 43 41 4,1 4,7 5,8 5,4 22 Stach F 1 31 27-1,4 0,2-0,2 1,4 23 Koko * F 1 32 31-2,0 0,4-1,2 1,4 Kol. 1: wzorzec Bosmo, Dańkowskie Diament, Fernando, Picasso (w roku 2006 Motto, Bosmo, Fernando, Picasso); * odmiana skreślona z KR Kol. 3: a 1 przeciętny poziom agrotechniki Kol. 4: a 2 wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami) Tabela 4 ŻYTO OZIME. Istotność źródeł zmienności plonu ziarna wg analizy wariancji doświadczeń dwuczynnikowych. Lata zbioru: 2007, 2006 Liczba doświadczeń z zmiennością istotną przy Źródło zmienności α = 0,05 α = 0,01 α = 0,05 α = 0,01 2007 2006 1 2 3 Odmiany 41 39 38 36 Poziomy agrotechniki 23 11 19 10 Odmiany x poziomy agrotechniki 22 15 16 10 Liczba doświadczeń 43 41

- 25 - Tabela 5 ŻYTO OZIME. Plon ziarna odmian w rejonach (odchylenia od wzorca w dt z ha). Lata zbioru: 2007, 2006 Liczba doświadczeń Plon ziarna I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a1 i a2 poziom a1 poziom a2 2007 1 2 3 4 Wzorzec 6 7 10 7 10 3 59,6 56,6 60,4 64,0 64,1 58,1 70,2 65,8 72,0 82,4 73,5 71,8 1 Agrikolo 4 2 4 4 7 2-0,2-9,3-5,0-1,0-6,2-5,3 0,1-8,1-6,8-5,5-8,2-5,5 2 Amilo 2 2 4 4 7 2-5,0-4,7-3,5-8,0-6,6-8,7-7,1-4,3-6,5-11,1-7,3-6,7 3 Bosmo 6 7 10 7 10 3-2,5-2,8-5,5-0,9-6,8-3,0-4,0-3,4-6,5-7,3-9,7-8,8 4 Dańkowskie Diament 6 7 10 7 10 3-3,9-2,1-2,4-2,2-3,5-3,8-6,0-3,8-3,6-3,3-4,6-4,8 5 Dańkowskie Złote 2 2 6 4 4 3-11,0 1,6-8,5-7,6-5,6-8,0-12,0 1,9-8,2-10,6-5,7-9,6 6 Daran 6 7 10 7 6 3-3,6-3,2-3,9-3,5-7,5-6,7-6,5-4,6-5,9-8,3-10,7-6,1 7 Kier 4 7 10 5 4 2-7,4-3,7-4,5-7,2-8,6-8,2-7,8-6,3-8,5-12,5-10,1-8,1 8 Matador 2 2 4 5 4 2-8,5-10,2-7,3-10,1-7,5-5,7-7,3-10,4-6,5-11,1-10,4-8,5 9 Rostockie 2 7 6 4 9 3 3,4-1,8-1,7-1,3-8,6-5,9-3,9-3,0-5,8-9,5-10,5-7,4 10 Skat 6 2 8 6 6 2-6,1-1,0-3,5-6,3-6,4-5,6-7,6-4,1-4,2-13,5-9,3-8,1 11 Słowiańskie 6 6 6 7 9 2-4,0-3,5-5,8 0,3-10,2-3,1-6,0-1,2-9,8-2,6-11,3-5,6 12 Walet 4 6 8 4 6 2-7,6-3,1-3,9-4,5-7,1-2,6-7,1-4,3-7,8-8,3-8,9-3,0 13 Warko 2 2 6 4 4 2-7,3-7,1-6,0-11,2-6,5-11,3-10,5-4,9-7,5-17,5-7,0-9,4 14 Włodko 4 2 6 4 4 2-10,4-5,9-7,7-13,1-8,8-6,6-12,1-5,6-9,0-15,9-9,3-7,6 15 Motto * 6 2 6 7 10 3-8,2-2,8-3,6-6,2-6,4-8,6-7,4-2,3-5,2-12,1-8,2-11,2 16 Caroass 4 2 10 5 7 2-3,7-14,2-3,4-9,3-4,2-4,3-2,1-10,9-4,0-6,3-4,4-2,9 17 Fernando 6 7 10 7 10 3 1,9 1,6 4,4-1,1 5,4 3,5 2,8 2,3 6,6 1,6 8,4 8,9 18 Gradan 2 2 4 6 4 2-4,6 3,4 1,4-3,9 0,5-0,3-4,7 3,3 0,8-0,5-1,1 2,2 19 Klawo 2 2 8 4 8 2 0,2-7,1-1,1-3,7-0,9 4,3 2,3-2,8 0,9 5,0 1,2 5,1 20 Konto 2 6 8 7 8 2 2,5 0,4 4,4-0,6 1,6 5,7 1,4 0,4 4,7-0,6 1,0 9,0 21 Picasso 6 7 10 7 10 3 4,6 3,3 3,6 4,2 4,9 3,3 7,2 5,0 3,5 8,9 5,9 4,7 22 Stach 2 7 8 4 8 2-0,6-1,1 0,4-1,0-4,2 2,5 1,8-0,9 1,2-0,7-3,5 10,1 23 Koko * 6 2 10 6 6 2-7,4-0,1-1,4-4,3 4,6-2,0-5,7 1,0-1,5-1,9 3,7-0,1

- 26 - cd. tabeli 5 Liczba doświadczeń Plon ziarna I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a1 i a2 poziom a1 poziom a2 2006 1 2 3 4 Wzorzec 5 7 10 7 9 3 62,2 55,5 66,8 66,9 67,0 65,0 71,4 63,8 78,6 76,8 76,0 80,8 1 Agrikolo 5 2 6 5 8 3-8,0-10,1-3,5-3,6-4,5-12,0-9,8-2,3-7,6-9,7-6,9-15,8 2 Amilo 2 2 4 4 8 2-10,6-9,7-8,5-4,9-6,8-6,3-8,3-7,6-9,1-6,8-8,5-11,0 3 Bosmo 5 7 10 7 9 3-9,9-3,3-6,9-1,3-4,5-7,7-7,3-5,0-7,6-6,8-8,8-9,9 4 Dańkowskie Diament 5 7 10 7 9 3-4,9-3,9-3,3-3,7-4,6-4,3-6,3-3,0-4,6-4,4-4,5-8,6 5 Dańkowskie Złote 2 2 6 4 4 3-5,0 1,8-3,5-3,1-4,3-6,3-5,1-3,2-3,4-6,9-3,4-6,9 6 Daran 5 7 10 7 5 3-6,9-2,0-3,2-2,4-5,3-6,4-3,9-1,3-5,0-3,9-4,4-6,4 7 Kier 4 7 10 5 4 2-5,2-5,4-4,7-4,3-5,4-5,9-6,7-3,7-4,8-8,6-4,4-11,3 8 Matador 2 2 4 5 4 2 2,2-8,2-10,3-6,0-5,8-3,1 1,1-5,5-8,2-5,8-6,0-8,7 9 Rostockie 2 7 6 6 8 3-8,5-6,3-7,7-0,7-5,7-9,3-11,7-3,6-10,0-5,6-7,4-11,4 10 Skat 5 2 8 6 5 2-9,0-5,5-5,2-3,6-5,1-4,1-8,4-6,1-6,2-6,1-4,3-6,7 11 Słowiańskie 5 6 6 7 8 2-5,7-5,9-9,9-4,6-6,3-9,4-9,0-6,1-15,5-7,8-8,6-10,3 12 Walet 4 3 8 4 5 2-6,6-1,9-3,2-2,4-7,0-6,3-4,8-1,5-5,8-5,1-6,7-4,6 13 Warko 2 2 6 4 4 2-3,0-3,3-4,7-2,6-5,4-2,7-5,7-3,5-5,5-4,1-6,6-10,5 14 Włodko 4 2 6 7 4 3-4,8-4,1-5,1-5,0-7,1-5,7-6,2-5,2-4,7-5,8-6,0-11,0 15 Motto * 5 7 10 7 9 3-6,9-4,3-6,1-5,8-4,2-5,4-6,7-4,4-6,7-6,3-3,5-6,6 16 Caroass 2 2 10 5 8 3-1,1-8,6-6,3-5,2-7,3-10,6-2,1-6,6-7,1-7,0-7,7-12,1 17 Fernando 5 7 10 7 9 3 8,1 4,8 9,0 2,4 3,9 8,4 7,3 7,2 8,5 5,2 7,3 11,7 18 Gradan 2 2 6 7 5 2-2,9 0,6 2,7 1,0 0,9 2,6-4,5-3,8 3,0-0,1 0,2-3,6 19 Klawo 2 2 8 4 8 2 1,7-0,5 1,2 2,7-1,0 1,0 0,2 2,3 2,6 1,2 1,4-0,5 20 Konto 2 6 8 7 8 3 2,4-4,8 3,2 2,2 1,2 0,9 2,1-0,6 2,3 3,3 1,1 1,8 21 Picasso 5 7 10 7 9 3 8,7 2,9 4,0 4,7 4,8 4,7 6,7 2,2 5,8 7,9 5,1 4,8 22 Stach 2 3 8 4 8 2 5,3-1,5 0,4 1,2-0,9 1,7 3,1 4,2-0,3 1,1 0,1 3,6 23 Koko * 5 2 10 7 5 2-3,5-1,5 0,4 3,3 1,7-0,8-1,9 1,5 1,3 2,6 2,6 1,7 Kol.1: wzorzec Bosmo, Dańkowskie Diament, Fernando, Picasso (w roku 2006 Motto, Bosmo, Fernando, Picasso); * odmiana skreślona z KR

- 27 - Tabela 6 ŻYTO OZIME. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2007, 2006 Pleśń śniegowa Mączniak prawdziwy Rdza brunatna skala 9 o Rdza źdźbłowa Rynchosporioza 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 1 2 3 4 5 6 Wzorzec 8,3 7,7 7,5 7,7 5,8 6,0 7,8 7,2 7,3 7,0 1 Agrikolo -0,4 0,1 0,3 0,4 1,7 1,3 0,4 0,8-0,2-0,1 2 Amilo 0,0-0,3-0,1-0,2 0,4 0,1 0,1-0,1-0,1-0,2 3 Bosmo 0,1-0,7 0,2 0,3 1,4 1,1 0,3 0,6-0,1-0,1 Dańkowskie 4 0,1-0,2-0,4-0,5 0,5 0,4 0,1 0,2-0,1-0,2 Diament 5 Dańkowskie Złote -0,2 0,2-0,1 0,0-0,2-0,1 0,2 0,1-0,3-0,3 6 Daran -0,2-0,6 0,3 0,0 0,9 0,8 0,3 0,3 0,1 0,0 7 Kier 0,2 0,3-0,1-0,1 0,4 0,3 0,1 0,0-0,3-0,2 8 Matador -0,3-0,9-0,7-0,4-0,5-0,4-0,1 0,0-0,2-0,2 9 Rostockie 0,2-1,1 0,3 0,4 1,6 1,2 0,4 0,6 0,0 0,0 10 Skat 0,2-0,4-0,2 0,0 0,4 0,3 0,1-0,2-0,4-0,3 11 Słowiańskie 0,1-1,2 0,2 0,4 1,2 1,0 0,3 0,4-0,1-0,3 12 Walet 0,1 0,0-0,1-0,1 0,5 0,3 0,0-0,2-0,1-0,1 13 Warko 0,1 0,3-0,3 0,0 0,1-0,1-0,3-0,3 0,0 0,0 14 Włodko -0,1-0,4-0,4-0,2 0,0 0,1-0,2-0,1-0,2-0,2 15 Motto * -0,1-0,4-0,2 0,0 0,4 0,3 0,3-0,2-0,3-0,3 16 Caroass -0,3-1,6 0,1 0,0-0,4-0,1-0,4-0,3-0,1 0,2 17 Fernando F 1-0,1 0,6 0,1-0,1-1,0-0,8-0,4-0,2 0,1 0,1 18 Gradan F 1 0,0 0,3 0,0-0,1-0,3-0,3 0,0-0,4-0,1 0,1 19 Klawo F 1-0,1 0,8-0,6-0,7-0,8-0,3-0,1 0,1-0,1 0,0 20 Konto F 1 0,2 0,1 0,1-0,4-0,4-0,2 0,1 0,1 0,0 0,1 21 Picasso F 1 0,0 0,5 0,1-0,1-0,8-0,6 0,0-0,2 0,1 0,2 22 Stach F 1-0,2 0,3 0,2-0,4-0,2 0,3 0,2 0,1 0,0 0,3 23 Koko * F 1-0,6 0,5-0,7-1,1-0,7-0,3-0,3 0,5-0,1 0,1 Liczba doświadczeń 7 22 27 28 42 40 21 25 30 27