Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Nazwa kierunku: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Moduły wprowadzające / wymagania wstępne: Nazwa modułu (przedmiot lub grupa przedmiotów): Koordynator, osoby prowadzące: Forma studiów /liczba godzin /liczba punktów ECTS: Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku, Wydział Ogólnomedyczny Fizjoterapia Pierwszy Praktyczny Fizjoterapia ogólna Fizjoterapia kliniczna w chorobach narządów wewnętrznych dr J. Samusik, mgr K. Samusik, mgr E. Mojkowska, mgr I. Stalbowska, mgr B. Czaczkowski, mgr M. Busłowicz, mgr I. Grygoruk 9 ECTS F-1-K-FKW-16 studia studia Liczba stacjonarne niestacjonarne punktów w/ćw w/ćw ECTS Zajęcia zorganizowane: 50/160 h 34/117 h 7,3 Praca własna studenta: 50 h 120 h 1,7 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: udział w wykładach 10*3 h, 1*4 h 16*3 h, 1*2 h 1,7 udział w ćwiczeniach 3*4 h, 21*5 h 32*5 h 5,6 konsultacje 6*2 h - 222 h RAZEM: Bilans nakładu pracy studenta: 163 h Samodzielna praca studenta: przygotowanie do ćwiczeń 23 h 82 h przygotowanie do 6*2 h kolokwiów 6*3 h 1,7 przygotowanie do egzaminu 15 h 20 h
50 h RAZEM: 120 h Cele modułu: - zapoznanie z miejscem fizjoterapii w procesie leczenia chorób wewnętrznych, - poznanie podstawowych wiadomości o różnych jednostkach chorobowych niezbędnych do programowania fizjoterapii, - przedstawienie znaczenia stosowania ćwiczeń ruchowych i zabiegów fizykalnych jako środka leczniczego w terapii chorób wewnętrznych, - nauczenie wykonywania ćwiczeń leczniczych i stosowania zabiegów fizykoterapeutycznych u osób z chorobami wewnętrznymi, - opanowanie podstawowej problematyki klinicznej dotyczącej najczęściej występujących chorób wewnętrznych, - nauczenie odpowiedniego doboru wybranych technik fizjoterapeutycznych w zależności od stanu zdrowia chorego i jego wieku, - opanowaniem podstawowych metod diagnostycznych stosowanych w badaniu układu sercowo-naczyniowego i oddechowego, - przyswojenie przez studentów systematyki i metodyki prowadzenia ćwiczeń usprawniających w chorobach wewnętrznych, - zapoznanie ze wskazaniami i przeciwwskazaniami do prowadzenia ćwiczeń ruchowych i zabiegów fizykalnych w różnych jednostkach chorobowych, - zapoznanie z podstawami stosowania ćwiczeń i zabiegów z zakresu kinezyterapii i fizykoterapii zalecanych w schorzeniach poszczególnych układów i narządów, - nauczenie opracowywania programu usprawniania w zależności od przebiegu choroby pacjenta, - opanowanie metodyki ćwiczeń w różnych grupach wiekowych. Efekty kształcenia: Odniesienie do Przedmiotowy kierunkowych Efekty kształcenia efekt kształcenia efektów kształcenia P_W01 rozróżnia najczęściej występujące choroby wewnętrzne, K_W04 w których leczenie fizykalne odgrywa znaczącą rolę, K_W07 K_W08
P_W02 wskazuje metody postępowania fizjoterapeutycznego K_W06 stosowane w chorobach wewnętrznych, K_W08 P_W03 wymienia podstawowe sposoby stosowania wysiłku K_W04 fizycznego i zabiegów fizykoterapeutycznych u osób K_W06 z chorobami wewnętrznymi, K_W07 P_W04 proponuje metody profilaktyki chorób wewnętrznych, K_W13 P_W05 opisuje zasady i modele rehabilitacji osób z chorobami K_W08 wewnętrznymi, P_W06 wylicza wskazania i przeciwwskazania do rehabilitacji K_W08 w chorobach wewnętrznych. P_U01 stosuje techniki wykonywania różnych ćwiczeń indywidualnych w schorzeniach układów wewnętrznych, K_U01 K_U02 K_U03 K_U13 K_U14 K_U17 K_U18 K_U19 K_U22 P_U02 sporządza program fizjoterapii dla pacjentów z najczęściej spotykanymi chorobami wewnętrznymi, K_U01 K_U02 K_U03 K_U04 K_U07 K_U11 K_U12 K_U13 K_U14 K_U15 K_U17 K_U18 K_U19 K_U20
P_U03 P_U04 P_U05 stosuje leczenie ułożeniowe i odpowiednie ćwiczenia w różnorodnych chorobach wewnętrznych, dobiera odpowiednie ćwiczenia usprawniające w chorobach nowotworowych, stosuje techniki zwalczania obrzęku limfatycznego i dysfunkcji kończyny górnej u pacjentek po mastektomii. K_U22 K_U23 K_U03 K_U07 K_U08 K_U10 K_U13 K_U14 K_U15 K_U17 K_U18 K_U19 K_U20 K_U22 K_U03 K_U08 K_U10 K_U12 K_U13 K_U15 K_U17 K_U18 K_U20 K_U22 K_U23 K_U03 K_U04 K_U08 K_U10 K_U12 K_U15 K_U17 K_U18
K_U20 K_U22 K_U23 P_K01 przejawia kulturę osobistą i postępując zgodnie z zasadami etyki obowiązującej pracownika służby zdrowia, K_K18 P_K02 umiejętność przygotowania pacjenta do podjęcia ról K_K06 społecznych związanych z życiem osobistym i pracą zawodową, P_K03 wrażliwość i właściwe podejście do pacjentów z chorobami wewnętrznymi, K_K05 K_K06 P_K04 właściwą współpracę z lekarzami różnych specjalności K_K03 z zakresu chorób wewnętrznych oraz z psychologiem, K_K09 asystentem socjalnym, terapeutą zajęciowym, P_K05 aktywną postawę w nawiązaniu kontaktu z rodziną pacjenta i przekazywaniu jej instruktażu ćwiczeń prowadzonych z pacjentem w domu. K_K04 Forma zajęć/metody dydaktyczne: Wykłady, ćwiczenia, pokaz multimedialny, prowadzenie ćwiczeń w pełni wyposażonych salach gimnastycznych i gabinetach fizykoterapeutycznych z odpowiednią aparaturą, praca w zespołach kilkuosobowych. Forma i warunki zaliczenia przedmiotu w odniesieniu do efektów kształcenia. Nr efektu kształcenia P_W01 P_W02 P_W03 P_W04 P_W05 P_W06 P_U01 P_U02 P_U03 Metody weryfikacji efektu kształcenia Formujące: Podsumowujące: Test wstępny Ocena przygotowania do zajęć Wejściówki na ćwiczeniach Sprawdzanie wiedzy w trakcie ćwiczeń Kolokwium pisemne i ustne Dyskusja w czasie ćwiczeń Zaliczenie wstępne Test wstępny Zaliczenie każdego ćwiczenia Zaliczenia cząstkowe Egzamin pisemny student generuje / rozpoznaje odpowiedź (esej, raport; krótkie strukturyzowane pytania /SSQ/; test wielokrotnego wyboru /MCQ/; test wielokrotnej odpowiedzi /MRQ/; test dopasowania; test T/N; test uzupełniania odpowiedzi) Zaliczenie praktyczne Realizacja zleconego zadania
P_U04 Obserwacja pracy studenta P_U05 Zaliczenie poszczególnych czynności Ocena przygotowania do zajęć Ocena aktywności studenta w czasie zajęć Kolokwium praktyczne ocena w systemie punktowym Bieżąca informacja zwrotna Opis przypadku Dyskusja w czasie ćwiczeń Próba pracy P_K01 Obserwacja pracy studenta P_K02 Obserwacja pracy na ćwiczeniach P_K03 Bieżąca informacja zwrotna P_K04 Dyskusja w czasie ćwiczeń P_K05 Ocena wyciąganych wniosków z eksperymentów Treści programowe: Przedłużona obserwacja przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego Ocena 360 (opinie nauczycieli, kolegów/koleżanek, pacjentów, innych współpracowników) Wykład 50/34 godzin W kardiologii i kardiochirurgii 1. Metodyka i wykonanie próby wysiłkowej. 2. Fizjoterapia w chorobie niedokrwiennej serca, dławicy piersiowej, zawale mięśnia sercowego. 3. Fizjoterapia przed i po zabiegach kardiochirurgicznych, w tym po zabiegach operacyjnych wad serca i po transplantacji serca. 4. Postępowanie z pacjentami kardiologicznymi w zaburzeniach rytmu serca, kardiomiopatii, wadach serca, nadciśnieniu tętniczym, zarostowym stwardnieniu i zarostowym zapalenie tętnic, zespoły pozakrzepowe. 5. Zastosowanie i rola fizjoterapii w chorobach układu włośniczkowego (mikroangiopatia cukrzycowa, przewlekła niewydolność żylna, choroba i zespół Raynauda). W pulmonologii 1. Fizjoterapia w przewlekłym zapaleniu oskrzeli. 2. Postępowanie fizjoterapeutyczne w rozstrzeniach oskrzeli, rozedmie płuc, niedodmie płuc. 3. Podstawy kliniczne w fizjoterapii w gruźlicy płuc, dychawicy oskrzelowej, wysiękowym zapaleniu opłucnej. 4. Fizjoterapia przed i po zabiegach torakochirurgicznych. W chirurgii
1. Fizjoterapia chorób układu pokarmowego. 2. Fizjoterapia w chorobach gruczołów wydzielania wewnętrznego. 3. Fizjoterapia w chorobach układu moczowo-płciowego. 4. Fizjoterapia w chirurgii, przed i po zabiegu chirurgicznym. W ginekologii i położnictwie 1. Budowa anatomiczna dna miednicy mniejszej, teoria - fizjologia i patologia aparatu stabilizującego narządy miednicy mniejszej kobiet. 2. Podział, diagnostyka, etiopatogeneza nietrzymania moczu. 3. Neurofizjologiczne podstawy funkcjonowania dolnych dróg moczowych. 4. Metody leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu. 5. Rehabilitacja w zaburzeniach miesiączkowania. W geriatrii 1. Zasady stosowania i prowadzenia ćwiczeń w wieku podeszłym. 2. Znaczenie fizjoterapii w chorobach wieku podeszłego: choroba Alzhaimera, choroba Parkinsona, choroby demencyjne, udary, choroby układu krążeniowo- oddechowego. 3. Aktywizacja seniora. 4. Problematyka pracy z pacjentami geriatrycznymi w warunkach Domów Pomocy Społecznej. W onkologii i opiece paliatywnej 1. Etapy leczenia onkologicznego, wskazania i przeciwwskazania do stosowania zabiegów fizjoterapeutycznych w chorobach nowotworowych. 2. Fizjoterapia w poszczególnych etapach leczenia onkologicznego. 3. Znaczenie aktywności fizycznej w chorobach nowotworowych. 4. Rehabilitacja pacjentek z rakiem piersi, etapy leczenia fizykalnego po mastektomii, problemy spotykane w usprawnianiu pacjentek po mastektomii. 5. Opieka paliatywna. 6. Fizjoterapia w leczeniu bólu (epidemiologia zespołów bólowych, patofizjologia bólu, klasyfikacja neurofizjologiczna, metody oceny bólu w praktyce fizjoterapeutycznej, zastosowanie fizjoterapii w przypadku bólu receptorowego, neurogennego i ośrodkowego). Ćwiczenia 160/117 godzin W kardiologii i kardiochirurgii 1. Zapoznanie się z prostymi metodami diagnostycznymi układu krążenia, próby wysiłkowe. 2. Układanie programu ćwiczeń dla różnych schorzeń układu krążenia. 3. Prowadzenie ćwiczeń w różnych postaciach choroby wieńcowej. 4. Opracowanie ćwiczeń dla różnych modeli rehabilitacji wewnątrzszpitalnej 5. i poszpitalnej pacjentów po przebytym zawale mięśnia sercowego; program ćwiczeń przed zabiegiem chirurgicznym na sercu i po jego zakończeniu; autostabilizacja mostka. 6. Ćwiczenia i zabiegi fizykoterapeutyczne w nadciśnieniu i niedociśnieniu krwi; ćwiczenia ułożeniowe wg Buergera i wg Ratschowa. 7. Procedury fizjoterapeutyczne w zarostowym stwardnieniu i zakrzepowo-zarostowym zapaleniu naczyń. 8. Praca kliniczna z pacjentami kardiologicznymi.
W pulmonologii 1. Nauka prawidłowego oddychania, drenaż ułożeniowy w rozstrzeniach oskrzeli i przewlekłym zapaleniu oskrzeli. 2. Nauka oddychania torem brzusznym i piersiowym; ćwiczenia oddechowe bierne i czynne; nauka skutecznego kaszlu i odkrztuszania plwociny; oklepywanie, opukiwanie, sprężynowanie oraz masaż klatki piersiowej; ćwiczenia wzmacniające mięśnie wdechowe i wydechowe oraz przeponę, nauka pozycji zmniejszającej duszność podczas ataku dychawicy oskrzelowej. 3. Pozycje ułożeniowe w wysiękowym zapaleniu opłucnej i ćwiczenia zapobiegające zrostom w jamie opłucnowej; ćwiczenia rozluźniające mięśnie klatki piersiowej, ćwiczenia i zabiegi po operacjach torakochirurgicznych. 4. Praca kliniczna z pacjentami pulmonologicznymi. W chirurgii 1. Ćwiczenia stosowane w chorobach układu pokarmowego i po operacjach w obrębie jamy brzusznej. 2. Kinezyterapia i fizykoterapia w cukrzycy. 3. Fizjoterapeutyczne procedury w przypadku stopy cukrzycowej. 4. Elektrostymulacja w różnych postaciach nietrzymania moczu. 5. Ćwiczenia mięśni dna miednicy. 6. Praca kliniczna z pacjentami chirurgicznymi. W ginekologii i położnictwie 1. Ciąża- poród- połóg. 2. Przygotowanie psychiczne i fizyczne do porodu. 3. Aktywność fizyczna w ciąży. Szkoła rodzenia. 4. Ćwiczenia w połogu. 5. Praktyczne aspekty zajęć w szkole rodzenia. 6. Metody leczenia nietrzymania moczu. 7. Choroby układu rozrodczego. 8. Rehabilitacja po operacjach położniczo ginekologicznych. 9. Praca kliniczna z pacjentkami ginekologicznymi. W geriatrii 1. Ćwiczenia ogólnie usprawniające stosowane u pacjentów z osteoporozą. 2. Ćwiczenia poprawiające architekturę kości. 3. Ćwiczenia wg Sinaki-Steiberga. 4. Ćwiczenia w wieku podeszłym. 5. Praca kliniczna z pacjentami w podeszłym wieku. W onkologii i opiece paliatywnej 1. Sposoby zapobiegania przykurczom stawu barkowego u pacjentek leczonych operacyjnie z powodu raka piersi. 2. Ćwiczenia indywidualne i zespołowe pacjentek po mastektomii. 3. Ćwiczenia ogólnie usprawniające w trakcie chemioterapii i radioterapii. 4. Masaż limfatyczny i automasaż kończyny górnej u pacjentek po odjęciu piersi.
5. Ćwiczenia oddechowe u chorych leczonych z powodu raka płuc. 6. Kinezyterapia pacjentów z nowotworami złośliwymi głowy i szyi. 7. Fizjoterapia pacjentów z przerzutami do kręgosłupa. 8. Praca kliniczna z pacjentami onkologicznymi. 9. Metody oceny bólu w praktyce fizjoterapeutycznej, zabiegi fizjoterapeutyczne o działaniu przeciwbólowym. Literatura podstawowa: 1. Bromboszcz J., Dylewicz P.: Rehabilitacja kardiologiczna. Elipsa-Jaim, Kraków 2005. 2. Demczyszak I.: Fizjoterapia w chorobach układu sercowo-naczyniowego. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006. 3. Paprocka-Borowicz M., Demczyszak I., Kuciel-Lewandowska J.: Fizjoterapia w chorobach układu oddechowego. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2009. 4. Kwolek A. (red.): Rehabilitacja medyczna t. II. Urban &Partner, Wrocław 2003. 5. Nowak Z.: Podstawy kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej. PZWL, Warszawa 2015. 6. Woźniewski M. (red.): Fizjoterapia w chirurgii. PZWL, Warszawa 2012. 7. Woźniewski M.: Fizjoterapia w onkologii. PZWL, Warszawa 2012. 8. Szukiewicz D.: Fizjoterapia w ginekologii i położnictwie, PZWL, Warszawa 2012. 9. Rosławski A.: Lecznicze ćwiczenia oddechowe w chorobach płuc. Medycyna Praktyczna, Karków 1994. 10. Kochanowicz A.: Lecznicza rehabilitacja oddechowa w chorobach płuc. PZWL, Warszawa 1972. 11. Woźniewski M., Kołodziej J. (red.): Rehabilitacja w chirurgii. PZWL, Warszawa 2006. 12. Binnebesel J., Pozamedyczne aspekty opieki paliatywno-hospicyjnej, Fundacja Hospicyjna, Gdańsk 2010r. 13. Bogdanowicz M., Kasica A., Ruch rozwijający dla wszystkich: Efektywność Metody Weroniki Sherborne, Harmonia, Gdańsk 2003 14. Dangel. T., Pediatryczna domowa opieka paliatywna w Polsce 2010, Fundacja Warszawskie Hospicjum dla Dzieci, Warszawa 2010 15. Hellbrugge T.: Pierwsze 365 dni życia. Fundacja na Rzecz Dzieci Niepełnosprawnych Promyk Słońca, Warszawa, 1992. Literatura uzupełniająca: 1. Nowak Z.: Badania czynnościowe w diagnostyce choroby niedokrwiennej serca. Wydawnictwo AWF Katowice, Katowice 2002.. 2. Nowak Z.: Nadciśnienie tętnicze. Zarys patogenezy i metod leczenia. Wydawnictwo AWF Katowice, Katowice 2005. 3. Askanas Z. (red.): Rehabilitacja kardiologiczna. PZWL, Warszawa 1971. 4. Rosławski A.: Lecznicze ćwiczenia oddechowe w chorobach płuc. Medycyna Praktyczna, Karków 1994. 5. Kochanowicz A.: Lecznicza rehabilitacja oddechowa w chorobach płuc. PZWL, Warszawa 1972. 6. Rosławski A.: Rehabilitacja lecznicza w reumatoidalnym zapalaniu stawów. Wydawnictwo Spółdziel-
cze, Warszawa 1981. 7. Woźniewski M., Kołodziej J. (red.): Rehabilitacja w chirurgii. PZWL, Warszawa 2006. 8. Woźniewski M.: Fizjoterapia w onkologii. PZWL, Warszawa 2012. 9. Olszewski J.: Fizjoterapia w wybranych dziedzinach medycyny. PZWL, Warszawa 2011. 10. Kucio Cezary, Nowak Zbigniew: Trening fizyczny w wybranych chorobach narządów wewnętrznych. AWF Katowice 2011. 11. Fiodorenko-Dumas Żanna i wsp.: Rehabilitacja w chorobach naczyń obwodowych. Med Pharm, Wrocław 2011. 12. Roczniki Postępy Rehabilitacji, Rehabilitacja Medyczna, Rehabilitacja w praktyce, Fizjoterapia Polska, "Fizjoterapia i Rehabilitacja w Praktyce". Program opracował/a, data opracowania programu