SYLABUS MODUŁU/PRZEDMIOTU KSZTAŁCENIA Lp. Element Opis 1 Nazwa Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne modułu/przedmiotu 2 Instytut Pielęgniarstwa 3 Kierunek, Pielęgniarstwo, studia pierwszego stopnia, profil praktyczny poziom, profil kształcenia 4 Forma studiów stacjonarne niestacjonarne 5 Rok studiów, Rok. III, sem.vi I, sem. II semestr Rodzaj zajęć i Wykład 45(20+25) Wykład 20 liczba godzin Ćwiczenia / seminarium Ćwiczenia / seminarium Zajęcia praktyczne 80 Zajęcia praktyczne 10 Praktyka zawodowa 80 Praktyka zawodowa A-70;C-110 D-90 6 Typ modułu Obowiązkowy kształcenia 7 Punkty ECTS 4+4+2 (1 pkt = 25-30g) 8 Pracochłonność studia stacjonarne Zajęcia z bezpośrednim udziałem nauczyciela Wykłady Ćwiczenia/ Seminaria/ Zajęcia praktyczne Konsultacje obowiązkowe/ PZ Praca własna studenta Projekty/ opracowania Nauka własna/ 45 80 80 15 15 Suma 235 Zajęcia z bezpośrednim udziałem nauczyciela Praca własna studenta 9 Pracochłonność studia niestacjonarne Wykłady Ćwiczenia/ Seminaria/ Zajęcia praktyczne Konsultacje obowiązkowe PZ 20 10 A-75; C-110 D- 90 Suma A-105, C-150 D-120 10 Prowadzący Dr n. med. Wioletta Ławska zajęcia Dr n. med. Bogusław Kopp 11 Egzaminator/ Dr n. med. Wioletta Ławska Zaliczający 12 Wymagania (kompetencje) wstępne Projekty/ opracowania Nauka własna/ C-10 Wiedza, umiejętności i kompetencje z zakresu podstaw pielęgniarstwa, patologii, interny i pielęgniarstwa internistycznego, farmakologii, psychologii, socjologii, chirurgii i pielęgniarstwa chirurgicznego, neurologii i pielęgniarstwa neurologicznego. 13 Cel przedmiotu Wyposażenie studenta w podstawową wiedzę i umiejętności do sprawowania opieki pielęgniarskiej nad osobą w podeszłym wieku oraz kształtowanie pozytywnej postawy niezbędnej do odpowiedzialnej i sumiennej pracy. 14 Efekty kształcenia Efekt (Wiedza, Umiejętności, Kompetencje społeczne) W wyniku kształcenia student: w dziedzinie wiedzy: Zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie geriatrycznym. Wyjaśni zasady planowania opieki nad chorymi w zależności od wieku i stanu. Zna zasady przygotowania chorego do samoopieki w zależności od wieku i stanu zdrowia. Różnicuje reakcje chorego na chorobę/hospitalizację z uwzględnieniem wieku i stanu. Scharakteryzuje proces starzenia w aspekcie bio-psychospołeczno-ekonomicznym. Określi swoiste zasady organizacji opieki specjalistycznej tj.: geriatrycznej w Polsce. Zróżnicuje etiopatogenezę schorzeń wieku podeszłego: Odniesienie do efektów kierunkowych Symbol efektu D.W.5 D.W.6 D.W.10 D.W.11 D.W.13 D.W.14 D.W.15 Inne Inne
15 Forma i warunki potwierdzenia efektu kształcenia cukrzycy, chorób serca, nadciśnienia tętniczego, miażdżycy, zespołów otępiennych, zespołu Parkinsona, depresji. Scharakteryzuje narzędzia i skale oceny wsparcia osób starszych i ich rodzin. Opisze zasady aktywizacji chorego objętego opieką geriatryczną. w dziedzinie umiejętności: Gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki zdrowia. Rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia odbiorców opieki w różnym wieku i stanie. Prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki pacjentów w różnym stanie i wieku, dotyczące wad rozwojowych chorób i uzależnień. Prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu chorób. Diagnozuje stopień ryzyka rozwoju odleżyn i dokonuje ich klasyfikacji. Przygotowuje chorego do badań diagnostycznych w wymiarze fizycznym i psychicznym. Dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej dynamikę zmian i realizowaną opiekę pielęgniarską. Przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego członkom zespołu terapeutycznego. Prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę obserwacji, zabiegów pielęgnacyjnych i raportów. Przygotowuje i podaje leki różnymi drogami, samodzielnie lub na zlecenie lekarza. w dziedzinie kompetencji społecznych: Szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece. Wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych. Przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami. Efekt kształcenia osiągany przez moduł/przedmiot wiedza umiejętności Symbol efektu D.W5 D.W6 D.W10 D.W11 D.W13 D.W14 D.W15 D.W16 D.W17 D.U1 D.U2 D.U3 D.U5 D.U8 D.U12 D.U13 D.U26 D.U28 D.U33 Sposób potwierdzenia (weryfikacji) D.W.16 D.W.17 D.U.1 D.U.2 D.U.3 D.U.5 D.U.8 D.U.12 D.U.13 D.U.26 D.U.28 D.U.33 D.K.1 D.K.4 D.K.10 sprawdzian pisemny lub ustny, lub krótki test wyboru dokumentowanie procesu pielęgnowania i raportu pielęgniarskiego, sprawdzian praktyczny
Kompetencja społeczne D.K1 D.K4 D.K10 obserwacja postawy studenta na zajęciach, ocena przez kolegów i koleżanki, samoocena studenta 16 Stosowane metody dydaktyczne 17 Forma i warunki zaliczenia modułu, zasady dopuszczenia do egzaminu oraz zaliczenia poszczególnych zajęć Wykład (wykład informacyjny, konwersatoryjny), praca z podręcznikiem, referat, praca zbiorowa, uczenie innych, dyskusja dydaktyczna, metody sytuacyjne, pacjent symulowany, ćwiczenia praktyczne, pokaz, instruktaż, zajęcia praktyczne, projekcje filmu, przeźroczy. Zasady dopuszczenia do egzaminu: 1. zaliczenie godzin bez udziału nauczyciela (praca własna studenta): (np. opracowanie tematu w formie pisemnej lub prezentacji multimedialnej) lub streszczenia artykułu o tematyce psychiatrycznej 2. uzyskanie zaliczenia z zajęć praktycznych, Zaliczenie zajęć praktycznych 1. obowiązkowa obecność 100% na zajęciach 2. przestrzeganie regulaminu zajęć praktycznych 3. zaliczenie procesu pielęgnowania (i/lub raportu) 4. zaliczenie tematów 5. zaliczenie efektów kształcenia- wg dziennika Ocena z zajęć praktycznych stanowi: (35% oceny wiedzy +50% oceny umiejętności +5% oceny kompetencji społecznych +10% oceny procesu pielęgnowania) Forma egzaminu pisemny test obejmujący treści wykładów i zajęć praktycznych. Na ocenę końcową składa się: 80% oceny z testu końcowego (60% prawidłowych odpowiedzi-ocena dostateczna) 20% oceny z zajęć praktycznych 18 Treści merytoryczne przedmiotu Student może być zwolniony z egzaminu końcowego i uzyskuje ocenę bardzo dobrą (o zwolnieniu decyduje koordynator przedmiotu) jeżeli: - uczestniczył w wykładach w 100% - wykazał się szczególną aktywnością na zajęciach praktycznych - uzyskał z zajęć praktycznych ocenę bardzo dobrą Tematyka wykładów : Geriatria -klinika: 1. Proces starzenia się ludności - przyczyny, etapy, konsekwencje. 2. Fizjologia procesu starzenia się - teorie starzenia się człowieka. 3. Prewencja gerontologiczna - próby zapobiegania procesowi starzenia. 4. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka cukrzycy w wieku starszym. 5. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka wybranych chorób układu. krążenia w wieku starszym - choroba niedokrwienna serca, niewydolności serca, nadciśnienia tętniczego, miażdżycy. 6. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka chorób układu ruchu - choroby reumatyczne, choroby zwyrodnieniowej stawów, osteoporozy. 7. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka choroby Parkinsona. 8. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka najczęściej występujących nowotworów w wieku starszym. 9. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka chorób układu oddechowego w wieku starszym - POChP, zapalenie płuc. 10. Choroby układu krwiotwórczego w wieku starszym. 11. Choroby układu moczowo- płciowego w starszym wieku. 12. Leczenie bólu oraz postępowanie z przewlekłymi uszkodzeniami skóry u chorych w wieku podeszłym. 13. Chirurgia a wiek podeszły.
Pielęgniarstwo geriatryczne: 1. Proces starzenia się w aspektach: biologicznym, psychologicznym, społecznym i ekonomicznym. 2. Potrzeby ludzi starszych i źródła problemów zdrowotnych. 3. Sytuacja zdrowotna ludzi w podeszłym wieku. 4. Choroby wieku podeszłego odrębności diagnostyki i terapii chorób wewnętrznych w wieku podeszłym. 5. Sytuacja zdrowotna ludzi w podeszłym wieku w Polsce. 6. Wybrane modele opieki geriatrycznej na świecie. 7. Specyfika pielęgniarstwa geriatrycznego, zindywidualizowana opieka pielęgniarska. 8. Postępowanie pielęgniarki w wybranych problemach geriatrycznych (upadki, depresja, demencja, nietrzymanie moczu i stolca, zaburzenia słuchu, wzroku, mowy). 9. Postępowanie pielęgniarki wobec chorych z wybranymi chorobami (z cukrzycą, serca i krążenia, chorobie Parkinsona). 10. Zagadnienia ostatniego etapu życia i śmierci pacjenta w opiece geriatrycznej. Tematyka zajęć praktycznych: 1. Specyfika pracy pielęgniarki w oddziale geriatrycznym/dps-ie. Definicje, cele i zadania pielęgniarstwa geriatrycznego. 2. Pielęgnacja i komunikowanie się z pacjentem w wieku podeszłym. 3. Czynniki wpływające na przebieg działań opiekuńczo pielęgnacyjnych wobec osób w wieku starszym. 4. Pielęgnowanie pacjenta w wybranych chorobach układu nerwowego (choroba Parkinsona, udar mózgu) 5. Obserwacja pacjenta w wieku geriatrycznym, dokumentacja medyczna, interpretacja istotnych dla pielęgnacji objawów i wyników badań u chorych w starszym wieku. 6. Promowanie zdrowia u ludzi starszych i planowanie systemu profilaktyki chorób w wieku geriatrycznym. 7. Pielęgnowanie starszego pacjenta w zaparciach i biegunce. Fizykoterapia i specjalne metody pielęgnacyjne, zasady usprawniania starszych pacjentów. 8. Pielęgnowanie pacjenta w chorobach układu ruchu -osteoporoza, choroba zwyrodnieniowa stawów, reumatoidalne zapalenie stawów. 9. Pielęgnowanie pacjenta w chorobach układu krążenia (niewydolność serca, choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, miażdżyca). 10. Pielęgnowanie pacjenta w chorobach układu endokrynologicznego (cukrzyca, choroby tarczycy). Zadania do samodzielnej pracy studenta: Student ma możliwość wyboru tematyki podanej przez nauczyciela, bądź zaproponowanie własnej, zgodnie z zainteresowaniami studenta. Student może pogłębić wiedzę m.in. na temat: 1. Eliminacja i profilaktyka bólu w starości 2. Promowanie zdrowia u ludzi starszych 3. Choroba Alzheimera jako wyzwanie dla rodziny i pracowników służby zdrowia 4. Profilaktyka i leczenie wybranej jednostki chorobowej w geriatrii. 5. Problemy osoby starszej w Domu Opieki Społecznej 6. Rola rodziny w opiece nad osobą w starszym wieku Tematyka praktyki zawodowej 1. Założenia organizacyjne, cele praktyki, wykaz umiejętności, kryteria oceny. Organizacja oddziału. Poznanie zadań w ramach zespołu terapeutycznego. Nawiązanie współpracy. Standard przyjęcia pacjenta do oddziału geriatrycznego/ ZOL/DPS-u. 2. Zbieranie informacji o pacjencie znanymi metodami dla celów diagnozy pielęgniarskiej i leczenia. 3. Pisemne sprawozdanie z opieki.
19 Wykaz literatury podstawowej 20 Wykaz literatury uzupełniającej (pomocniczej) 21 Wymiar, zasady i forma odbywania praktyki zawodowej 4. Badania diagnostyczne stosowane w schorzeniach wieku podeszłego, przygotowanie pacjenta do badań, postępowanie z pacjentem po badaniu. 5. Metody terapii w oddziale geriatrycznym/dps-ie, współudział pielęgniarki, obserwacja pacjenta geriatrycznego. Analiza prowadzonej dokumentacji procesu pielęgnowania w oddziale geriatrycznym /DPS-ie ocena efektywności. 6. Prowadzenie dokumentacji procesu pielęgnowania u starszej osoby. 7. Przygotowanie pacjenta geriatrycznego i jego rodziny do samoopieki. 8. Planowanie wspólnie z zespołem terapeutycznym i rodziną działań pozwalających na optymalne funkcjonowanie osoby starszej i skuteczne postępowanie leczniczo pielęgnacyjno- rehabilitacyjne w określonej sytuacji zdrowotnej. 9. Stosowanie procedur postępowania w pielęgnacji człowieka starszego według przyjętych standardów 10. Ocena realizacji założonych celów kształcenia. Samoocena studenta.. Podsumowanie praktyki zawodowej. 1. Biercewicz M, Szewczyk M.T, Ślusarz R. Pielęgniarstwo w geriatrii. Wyd. Med. Borgis Warszawa 2006. 2. Jabłoński L. Podstawy gerontologii i wybrane zagadnienia z geriatrii. Wyd. Czelej, Lublin 2000. 3. Kędziora Kornatowska K, Muszalik M. (p.red) Kompendium pielęgnowania pacjentów w starszym wieku. Podręcznik dla studentów i absolwentów kierunku pielęgniarstwo. Wyd. Czelej Lublin 2007. 4. Wieczorowska Tobis K, Talarska D. Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne. Podręcznik dla studiów medycznych. Wyd. Lek. PZWL Warszawa 2008. 1. Garrett G. Potrzeby zdrowotne ludzi starszych. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 1990. 2. Grodzicki T, Kocemba J, Skalska A. (p.red.) Geriatria z elementami gerontologii ogólnej. Podręcznik dla lekarzy i studentów. Wyd. Via Medica, Gdańsk 2007. 3. Schiefele J. Pielęgniarstwo geriatryczne. Wyd. Med. Urban & Partner, Wrocław 1998. 4. Żakowska-Wachełko B. Zarys medycyny geriatrycznej. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2000. Studia stacjonarne: 80 godz; 2 tygodnie; III rok; VI semestr; semestralna Studia niestacjonarne pomostowe I semestr Miejsce odbywania praktyki : Zakład Opiekuńczo Leczniczy lub Dom Pomocy Społecznej Cel praktyki : Doskonalenie umiejętności zawodowych w sprawowaniu opieki nad człowiekiem starszym. Warunki zaliczenia praktyki zawodowej: obowiązkowa 100% obecność na zajęciach przestrzeganie regulaminu praktyk zawodowych zaliczenie procesu pielęgnowania zaliczenie tematów zaliczenie efektów kształcenia wg dziennika Sposoby weryfikacji efektów kształcenia: Sprawdzian praktyczny, sprawozdanie pisemne, sprawdzian ustny, ocena prowadzonej dokumentacji, samoocena studenta Zaliczenie na ocenę: średnia arytmetyczna oceny (wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych ) przez opiekuna dydaktycznego praktyk w porozumieniu z opiekunem praktyk/ pielęgniarką z ramienia zakładu pracy