Metody spektroskopowe w identyfikacji związków organicznych. Barbara Guzowska-Świder Zakład Informatyki Chemicznej, PRz

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Metody spektroskopowe w identyfikacji związków organicznych. Barbara Guzowska-Świder Zakład Informatyki Chemicznej, PRz"

Transkrypt

1 Metody spektroskopowe w identyfikacji związków organicznych Barbara Guzowska-Świder Zakład Informatyki Chemicznej, PRz

2 Metody spektralne wykorzystują zjawiska związane z oddziaływaniem materii z promieniowaniem elektromagnetycznym: - absorpcja spektroskopia absorpcyjna - emisja spektroskopia emisyjna - rozpraszanie spektroskopia rozproszeniowa - odbicie spektroskopia refleksyjna

3 Zakres stosowanego promieniowania elektromagnetycznego: nadfioletowe nm spektroskopia UV elektronowa cm -1 Ultraviolet widzialne nm (0,4-0,8 m) spektroskopia VIS elektronowa cm 1 Visible podczerwone 0,8-50 m spektroskopia IR oscylacyjno cm 1 Infrared rotacyjna mikrofalowe m (0,5-30 cm) spektroskopia MW rotacyjna Microwave radiowe spektroskopia NMR spinowa (próbka jest umieszczona 1 H NMR, 13 C NMR w polu magnetycznym) Nuclear Magnetic Resonance

4 Spektroskopia absorpcyjna UV/Vis, IR, NMR metoda badania budowy i właściwości substancji na podstawie analizy pochłoniętego przez nią promieniowania elektromagnetycznego Spektroskopia NMR próbka jest umieszczona w polu magnetycznym Pochłonięte promieniowanie przenosi cząsteczkę z niższego poziomu energetycznego na wyższy poziom energetyczny: E 1 E 0 h E = h kwant promieniowania pasujący do różnicy poziomów energetycznych

5 Energia elektronowa, oscylacyjna i rotacyjna cząsteczek jest skwantowana (zmienia się skokowo). Energia spinowa jąder atomów, o spinie 0, umieszczonych w polu magnetycznym również jest skwantowana. Spektroskopia zawdzięcza swoje istnienie skwantowaniu energii.

6 Widmo IR C-H CH2 CH3 Transmitancja % O-CH2 C=O CH3 CO-O Liczba falowa 1/cm

7 Widmo 1 H NMR CH 3 -CO-O-CH 2 -CH 3 CH 3 - -CH 3 -CH 2 - TMS

8 Widmo 13 C NMR -CH 2 -(CH 3 ) CH 3 -CO-O-CH 2 -CH 3 (CH 2 )-CH 3 -CO-O- (CO-O)-CH 3 TMS

9 CH 3 -CO + Widmo MS CH 3 -CO-O-CH 2 -CH 3 CH CH 2 -CH 3 + O-CH 2 -CH 3 Jon macierzysty [CH 3 -CO-O-CH 2 -CH 3 ] +

10 Spektroskopia w podczerwieni, IR (ang. Infrared) Widma wykorzystane w niniejszej prezentacji pochodzą z witryn internetowych: 1. IR Spectroscopy Tutorial University of Colorado at Boulder, Chem. Dept., USA 2. SDBS Integrated Spectral Data Base System for Organic Compounds National Institute of Advanced Industrial Science and Technology RIODB/SDBS/menu-e.html

11 Spektroskopia w podczerwieni widzi grupy funkcyjne cząsteczki, w których podczas oscylacji zmienia się moment dipolowy. Obecność w cząsteczce danego ugrupowania atomów (grupy funkcyjnej), wiąże się z występowaniem w widmie IR charakterystycznych dla niego pasm absorpcyjnych. Im większa zmiana momentu dipolowego podczas drgania - tym silniejsze pasmo. Natężenie pasma zależy również od liczby oscylatorów w cząsteczce im większa liczba oscylatorów tym intensywność pasma większa. Im silniejsze wiązanie, tym większa częstość oscylacji.

12 Parametry pasma: - położenie (częstość, cm -1 ) - natężenie (np. % T, Absorpcja) - kształt (wąskie, szerokie) Widmo IR C-H CH2 CH3 Transmitancja % O-CH2 C=O CH3 CO-O Liczba falowa 1/cm

13 Parametry pasma widma IR położenie (częstość: liczby falowe cm -1 ) intensywność (transmitancja T%, absorpcja A; (natężenie) silne, średnie, słabe) A= log(1/t) = c l - molowy współczynnik absorpcji (charakterystyczny dla danego związku) c stężenie [mol/dm 3 ] l długość drogi optycznej w warstwie roztworu [cm] T=I/ I 0 I 0 - natężenie wiązki światła monochromatycznego padającego na próbkę I - natężenie wiązki światła monochromatycznego przechodzącego przez kształt (np. szerokie, rozmyte, wąskie, ostre) próbkę

14 W widmie IR obserwuje się pasma: - wynikające z rozciągania wiązań drgania rozciągające - deformacji kątów między wiązaniami drgania deformacyjne. drgania rozciągające drgania deformacyjne =1/2 c (f/ ) 1/2 =(m 1 m 2 / m 1 +m 2 )

15 Obecność w cząsteczce danego ugrupowania atomów, wiąże się z występowaniem w widmie IR charakterystycznych dla niego pasm absorpcyjnych. Widmo IR

16 C H C-H rozciągające cm -1 C H deformacyjne grup alkilowych cm -1 C H deformacyjne (parasolowe) -CH cm -1 C H deformacyjne dla (CH 2 ) n -, n cm -1 Widmo IR

17 =C H rozciągające =C-H cm -1 C=C rozciągające C=C cm -1 cząsteczki symetryczne brak pasma =C H deformacyjne =C-H cm

18

19 cząsteczka symetryczna Brak pasma C=C =C-H silne

20 C C H: rozciągające C H cm -1 C C rozciągające C C cm -1 cząsteczki symetryczne - brak pasma C C H: deformacyjne C C H cm

21 cząsteczka symetryczna Brak pasma C C

22 C H rozciągające C Ar H cm -1 nadtony, pasma słabe cm -1 C=C rozciągające (w pierścieniu) C=C cm -1 i cm -1 C H niepłaskie C Ar H cm

23 -OH niezasocjowane, O-H ~ 3700 cm -1 pasmo wąskie -OH związane wiązaniem wodorowym, O-H cm -1, pasmo szerokie C O rozciągające C-O cm -1 pasmo silne liquid film

24 Kształt i częstość pasma drgań (O-H)

25 C=O rozciągające C=O w ketonach alifatycznych ~ 1715 cm -1 C=O rozciągające C=O w α, β-nienasyconych ketonach cm -1 O

26 H C=O rozciągające C-H cm -1 C=O rozciągające C=O : aldehydy alifatyczne cm -1, -nienasycone aldehydy cm -1

27 H C=O rozciągające C-H cm -1 C=O rozciągające C=O : aldehydy alifatyczne cm -1, -nienasycone aldehydy cm -1

28 O H rozciągające O-H cm -1 C=O rozciągające C=O cm -1 C O rozciągające C-O cm -1 O H deformacyjne OH i cm -1

29 C=O rozciągające C=O : alifatyczne cm -1 α, β-nienasycone cm -1 C O rozciągające C-O, 2 silne pasma cm -1

30 C=O rozciągające C=O : alifatyczne cm -1 α, β-nienasycone cm -1 C O rozciągające C-O, 2 silne pasma cm -1

31 N H rozciagające N-H cm -1 1-rzędowe aminy: 2 pasma i cm -1 2-rzędowe aminy: 1pasmo cm -1 3-rzędowe aminy: brak pasm w tym zakresie N H deformacyjne N-H (1-rzędowe) cm -1 C N rozciagające C-N (aromatyczne) cm -1 C N rozciagające C-N (alifatyczne) cm -1 N H def. N-H (1 i 2-go rzędowe) cm -1 (nadton N-H wag)

32 N H rozciagające N-H cm -1 1-rzędowe aminy: 2 pasma i cm -1 2-rzędowe aminy: 1pasmo cm -1 3-rzędowe aminy: brak pasm w tym zakresie N H deformacyjne N-H (1-rzędowe) cm -1 C N rozciagające C-N (aromatyczne) cm -1 C N rozciagające C-N (alifatyczne) cm -1 N H def. N-H (1 i 2-go rzędowe) cm -1

33 N H rozciagające N-H cm -1 1-rzędowe aminy: 2 pasma i cm -1 2-rzędowe aminy: 1pasmo cm -1 3-rzędowe aminy: brak pasm w tym zakresie N H deformacyjne N-H (1-rzędowe) cm -1 C N rozciagające C-N (aromatyczne) cm -1 C N rozciagające C-N ( alifatyczne) cm -1 N H def. N-H ( 1 i 2-go rzędowe) cm -1 W aminie trzeciorzędowej brak pasm N-H W aminie trzeciorzędowej brak pasm N-H W aminie trzeciorzędowej brak pasm N-H

34 N O rozciągające asymetryczne NO2, asym cm -1 N O rozciągające symetryczne NO2, asym cm -1

35 N O rozciągające asymetryczne NO2, asym cm -1 N O rozciągające symetryczne NO2, asym cm -1

36 IR - Tablice korelacji spektralno-strukturalnych Charakterystyczne częstości drgań w podczerwieni wybranych grup 9 -C N ~ 2000 silne wąskie, ostre

37 Jakie ugrupowania przypuszczalnie są obecne w cząsteczce związku o wzorze sumarycznym C 4 H 10 O i dającego poniższe widmo IR?? CH 3, CH 2? >C=O? >CO-O-? -OH? = C+1-H/2-X/2+N/2 OH = /2=0

38 Jakie ugrupowania przypuszczalnie są obecne w cząsteczce związku o wzorze sumarycznym C 9 H 10 O 2 i dającego poniższe widmo IR? CH 3, CH 2?? >C=O? >CO-O-? -OH? = /2=5 O O

39 Jakie ugrupowania przypuszczalnie są obecne w cząsteczce związku składającego się z atomów C 5 H 13 N i dającego poniższe widmo IR? CH 3, CH 2?? -NH 2? >NH? -C N? = /2+1/2=0 NH 2

40 Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego, NMR Nuclear Magnetic Resonance Spektroskopia NMR bada zmiany energetyczne stanów spinowych jąder atomów o spinie 0, np. 1 H, 13 C, 14 N, 15 N, 19 F, 31 P, 35 Cl

41 Model reprezentujący jądro 1 H oraz 13 C kulka (masa) naładowana dodatnim ładunkiem elementarnym wirująca wokół własnej osi opisana przez wektor magnetycznego spinowego momentu pędu spin, którego spinowa liczba kwantowa I = ½

42 Spiny protonów bezładnie rozłożone w przestrzeni Pole magnetyczne porządkuje ułożenie spinów (magnetyczna liczba kwantowa ½ i +½) H natężenie pola magnetycznego Liczba orientacji wektora w polu magnetycznym: - ogólnie: 2I dla protonu i jądra 13 C: 2 dla magnetycznej liczby kwantowej -1/2 i +1/2

43 E +1/2 E -1/2 E = h kwant promieniowania pasujący do różnicy energii stanów spinowych +1/2 i 1/2 ΔE h 2π γh E różnica energii pomiędzy stanami spinowymi +1/2 i 1/2 współczynnik charakteryzujący jądro H natężenie zewnętrznego pola magnetycznego h stała Plancka

44 Przy ustalonej częstotliwości promieniowania elektromagnetycznego wszystkie protony (jądra o spinie 0) w cząsteczce wpadają w rezonans dla takiej samej wielkości efektywnego pola magnetycznego H ef tzn. faktycznie działającego na proton 2 = H ef ale 2 = H warunek rezonansu magnetycznego Rezonans magnetyczny wzajemne dopasowanie i H w wyniku niejednakowego działania ekranującego elektronów sąsiadujących podstawników przy różnych wielkościach przyłożonego pola H. Podstawniki modyfikują zewnętrzne pole magnetyczne, zwiększając go lub zmniejszając.

45 Widmo NMR - wynik pomiaru energii zaabsorbowanej przez próbkę w funkcji - natężenia przyłożonego zewnętrznego pola magnetycznego przy ustalonej częstości promieniowania elektromagnetycznego lub - częstości promieniowania elektromagnetycznego przy ustalonym natężeniu przyłożonego zewnętrznego pola magnetycznego

46 Spektroskopia protonowego rezonansu jądrowego 1 H NMR Spektroskopia 1 H NMR widzi tylko te elementy strukturalne cząsteczki, które zawierają atomy wodoru

47 Widmo 1 H NMR składa się z sygnałów (pasm) protonów nierównocennych chemicznie. Liczba pasm w widmie 1 H NMR liczbie rodzajów protonów w cząsteczce Liczba rodzajów protonów w cząsteczce zależy od gęstości chmury elektronowej, a więc od sąsiedztwa protonów.

48 Widmo 1 H NMR CH 3 -CO-O-CH 2 -CH 3 CH 3 - Parametry pasma (sygnału): - położenie ( ppm) - natężenie (liczba atomów H) - multipletowość M=n+1 - stała sprzężenia J[Hz] -CH 2 - -CH 3 TMS Im większa gęstość elektronowa wokół jądra at. H tym jego sygnał leży bliżej sygnału wzorca TMS tj. przy mniejszej wartości ppm.

49 Parametry pasma (sygnału) w widmie 1 H NMR Położenie - zależy od gęstości elektronowej wokół protonu - określa lub H przy której nastąpił rezonans - podaje się w jednostkach przesunięcia chemicznego ppm wartość 0 ppm przyjmuje się dla wzorca tetrametylosilanu TMS typowy zakres wartości 13-0 ppm Natężenie - pole powierzchni pod krzywą proporcjonalne do liczby (intensywność) protonów Multipletowość - wynik sprzężenia z n sąsiadującymi protonami multipletowość M= n+1 Stała sprzężenia odległość linii w multiplecie mierzona w [Hz] - jest miarą wielkości oddziaływania pomiędzy sprzęgającymi się protonami, dla protonów alkilowych J 7 Hz

50 . Parametry pasma (sygnału) w widmie 1 H NMR c.d. gdzie n liczba sąsiadujących protonów, sprzęgających się z tą samą stałą sprzężenia

51 Charakterystyczne obrazy multipletów fragmentów strukturalnych często występujących w cząsteczkach związków organicznych M = n + 1

52 1 H NMR - wartości przesunięć chemicznych ppm dla wybranych elementów strukturalnych

53 1 H NMR - Tablice korelacji spektralno-strukturalnych Wartości przesunięć chemicznych wybranych fragmentów strukturalnych

54 Przewidywanie widma 1 H NMR dla cząsteczki CH 3 -CH 2 -CH 2 -Br a:b:c = 3:2:2 a b c a) CH 3 ~ 0,85 ppm, natężenie 3H, tryplet, stała sprzężenia J 7 Hz b) CH 2 - ~ 1,85 ppm, natężenie 2H, sekstet, stała sprzężenia J 7 Hz c) CH 2 -Br ~ 3,4 ppm, natężenie 2H, tryplet, stała sprzężenia J 7 Hz c a b

55 Przewidywanie widma 1 H NMR dla cząsteczki CH 3 -CH 2 -CH 2 -COOH a:b:c:d = 3:2:2:1 a b c d -COOH ppm a) ~0.9 tryplet b) ~2.2 sekstet c) ~2.4 tryplet -CH 2 - CH 3 - d) ~ singlet -CH 2 - c

56 Przewidywanie widma 1H NMR dla cząsteczki a) CH3 ~ 1,6 ppm, 3H, tryplet, J 7 Hz c O b O b) CH2- ~ 4,3 ppm, 2H, kwartet, J 7 Hz c) ~ 7 ppm, 5H, multiplet, J 7 Hz a:b:c=3:2:5 a

57 Widma 1 H NMR cząsteczek symetrycznych b c a a:b:c = 3:2:2 = 6:4:4 C 8 H 14 O 4

58 Rozpoznawanie struktury na podstawie widm IR oraz 1 H NMR C 4 H 7 N = 2 = C+1-H/2-X/2+N/2 C N C-H CH2 CH3 -CH 3 -CH 2 - -C N

59 Rozpoznawanie struktury na podstawie widm IR oraz 1 H NMR c.d. C 4 H 7 N = 2 a:b:c=3:2:2 2,3 ppm a 1,05 ppm CH 3 -CH 2 -(CH 2 -C N) CH 3 -CH 2 -CH 2 -C N c b a) CH 3 -C-C, b) CH 2 -C-C N, c) CH 2 -C N, tryplet więc CH 3 -(CH 2 -C) 1,65 ppm sekstet więc (CH 3 -)-CH 2 -(CH 2 -C N) tryplet więc (-CH 2 )-CH 2 -C N

60 Spektroskopia w Internecie - strony edukacyjne IR (spektroskopia w podczerwieni) Jamrógiewicz Z. Strona podaje definicję częstości grupowych oraz w bardzo zwięzły sposób wyjaśnia zasady interpretacji widm IR, techniki jego rejestracji, oraz wiadomości na tematu interferometru. Jest to strona prywatna prowadzona przez mgr farmacji i chemika i przeznaczona dla uczniów i studentów niższych lat.

61 Spektroskopia w Internecie - strony edukacyjne IR Spectroscopy Tutorial University of Colorado at Boulder, Chem. Dept., USA Tutorial uczy charakterystycznych częstości grupowych poszczególnych klas związków chemicznych: alkanów, alkenów, alkinów, związków aromatycznych, alkoholi, ketonów itd. Zaletą tego tutorialu jest umieszczenie zinterpretowanych widm IR - przy pasmach zaznaczono odpowiadające im grupy i rodzaj drgania. Tutorial zawiera listę charakterystycznych częstości grup, wykład nt. teorii spektroskopii IR oraz praktyczne rady w jaki sposób interpretować widmo IR. W niniejszej prezentacji wykorzystano widma IR tej witryny.

62 Spektroskopia w Internecie - strony edukacyjne Infrared Spectroscopy Michigan State University, USA Tutorial uczy interpretacji widm IR: podaje definicję częstości drgań, typy drgań, tablice korelacyjne dla podstawowych klas związków, a także przykłady zinterpretowanych widm. Ponadto zamieszczone są zadania z interpretacji widm IR, jednakże rozwiązanie ich wymaga umiejętności interpretacji widm MS.

63 Spektroskopia w Internecie - strony edukacyjne Welcome! Colby College, USA Witryna jest tutorialem uczącym interaktywnie interpretacji widm IR. Wyświetlane są kolejne widma IR związków, na podstawie których należy rozpoznać cechy strukturalne. Program prowadzi studenta krok po kroku, zadając mu pytania o poszczególne cechy strukturalne (np. czy związek jest aromatyczny?) i podając odpowiedzi do wyboru. W przypadku błędnej odpowiedzi, program wyświetla odpowiedni komentarz.

64 Spektroskopia w Internecie - strony edukacyjne Chemist Byrd J., CSU, Chemistry Department, USA Strona uczy interpretacji widm IR, zawiera tablicę z charakterystycznymi częstościami grupowymi dla poszczególnych klas związków chemicznych oraz zinterpretowane widma IR, na których podano pochodzenie pasm tj. związane z nimi grupy i drgania.

65 Spektroskopia w Internecie - strony edukacyjne Applications of 1 H-NMR Spectroscopy Kurs, przeznaczony dla początkujących studentów. Ułatwia samodzielne nauczenie się podstaw teoretycznych spektroskopii 1 H-NMR. W trakcie nauki program stawia studentowi pytania, podając odpowiedzi do wyboru. W przypadku nieprawidłowej odpowiedzi program zadaje dodatkowe pytania, podaje dodatkowe wyjaśnienia, a następnie powraca do zadanego pytania dając studentowi możliwość ponownego przemyślenia problemu i wybrania właściwej odpowiedzi. Witryna podaje również korelacje spektralno-strukturalne 1 H-NMR.

66 Spektroskopia w Internecie - strony edukacyjne 1 H NMR Spectroscopy Wake Forest University, NC,USA Strona zawiera krótkie wprowadzenie do teorii widm NMR oraz zadania uczące projektowania widm 1 H NMR dla podanej struktury związku organicznego. Zadania polegają na zaprojektowaniu i narysowaniu widm 1 H NMR dla związków chemicznych podanych na liście, a następnie skontrolowaniu ich poprawności przez porównanie z widmami tych substancji zapamiętanymi w programie. Uruchomienie opcji projektowania widma wymaga zainstalowania programu Shockwawe.com. Instalacja taka uruchamia się automatycznie, ze strony programu 1 H NMR Spectroscopy.

67 Spektroskopia w Internecie - strony edukacyjne Organic Chemistry OnLine. Spectroscopy University of Illinois at Chicago Strona uczy interpretacji widm IR, 1 H-NMR, 13 C-NMR, MS. Strona zawiera: - krótkie wprowadzenie do teorii spektroskopii IR, 1H-NMR, 13C-NMR - test sprawdzający wiedzę z teorii spektroskopii z odpowiedziami - część ćwiczeniową - nauczanie rozpoznawania elementów budowy cząsteczki związku organicznego o znanym wzorze sumarycznym (składzie jakościowym) na podstawie widm IR, 1 H NMR, 13 C NMR lub MS

68 Spektroskopia w Internecie - strony edukacyjne Internetowe bazy spektralne (bezpłatne) SDBS Integrated Spectral Data Base System for Organic Compounds National Institute of Advanced Industrial Science and Technology RIODB/SDBS/menu-e.html Baza zawiera m. in. obszerny zbiór widm IR, 1 H-NMR, 13 C-NMR, MS

69 Spektroskopia w Internecie - strony edukacyjne Internetowe bazy spektralne (bezpłatne) NIST Chemistry WebBook, NIST Standard Reference Database National Institute of Standards and Technology, USA Baza informacji o związkach chemicznych, zawierająca, m.in. ich widma UV/Vis, IR, MS (lecz nie dla wszystkich związków bazy).

70 Spektroskopia w Internecie - strony edukacyjne Internetowe bazy spektralne (bezpłatne) Science and Fun Pages Baza zawiera informacje dotyczące grup funkcyjnych i ich charakterystycznych absorpcji IR oraz 1 HNMR. Ponadto na stronie jest dostępny program do projektowania widm 13 CNMR wybranych typów związków chemicznych.

71 Podręczniki 1. Zieliński W., Rajcy A, Metody spektroskopowe i ich zastosowanie do identyfikacji związków organicznych, WNT, Warszawa Silverstein R. M., Webster F.X., Kiemle D.J. Spektroskopowe metody identyfikacji związków organicznych, PWN, Warszawa Szafran M, Dega-Szafran Z., Określanie struktury związków organicznych metodami spektroskopowymi. Tablice i ćwiczenia, PWN, Warszawa 1988 a także Podręczniki, różnych autorów, z zakresu analizy instrumentalnej, zawierające rozdziały dotyczące metod spektralnych.

72 Spektrometria mas (Mass Spectrometry MS) Otrzymywanie widma MS: - jonizacja badanego związku - rozpad na naładowane fragmenty (jony) - przyspieszanie fragmentów polem elektrycznym - rozdzielenie strumienia jonów wg stosunku ich masy do ładunku, m/e - pomiar natężenia prądu jonowego odpowiadającego poszczególnym jonom dodatnim widmo MS M - e M + A + + m o cząsteczka obojętna jon molekularny jon fragmentacyjny cząsteczka obojętna lub rodnik

73 Rozpad na jony zachodzi tak długo, dopóki każdy z powstających kolejno jonów ma dość energii wewnętrznej, aby ulegać dalszej reakcji. Seria rozpadów ustalona na podstawie widma MS droga fragmentacji Drogi fragmentacji tworzą schemat fragmentacji charakterystyczny dla badanego związku chemicznego M + - mo A + - mo A B + - m o B C + - m o C itd. - n o - p o A B E + G + itd. - n o E F + itd.

74 Informacje otrzymywane z widma MS: masa cząsteczkowa związku (pasmo jonu molekularnego) wzór sumaryczny związku (z wykorzystaniem intensywności pasm izotopowych i tablic Beynona) stopień nienasycenia związku C 1 H 2 X 2 N 2 ważniejsze jony fragmentacyjne, fragmenty odszczepione, główne drogi fragmentacyjne struktura związku

75 CH 3 -CO + Widmo MS CH 3 -CO-O-CH 2 -CH 3 CH CH 2 -CH 3 + O-CH 2 -CH 3 Jon macierzysty [CH 3 -CO-O-CH 2 -CH 3 ] +

76 Literatura 1. IR Spectroscopy Tutorial, University of Colorado at Boulder, Chem. Dept., USA 2. Infrared Spectroscopy, Michigan State University, USA 3. Welcome!, Colby College, USA, 4. Chemist. Byrd J., CSU, Chemistry Department, USA, 5. Applications of 1H-NMR Spectroscopy, H NMR Spectroscopy, Wake Forest University, NC,USA 7. Organic Chemistry OnLine. Spectroscopy University of Illinois at Chicago 8. SDBS Integrated Spectral Data Base System for Organic Compounds RIODB/SDBS/menu-e.html 9. Zieliński W., Rajcy A, Metody spektroskopowe i ich zastosowanie do identyfikacji związków organicznych, WNT, Warszawa Silverstein R. M., Webster F.X., Kiemle D.J. Spektroskopowe metody identyfikacji związków organicznych, PWN, Warszawa Szafran M, Dega-Szafran Z., Określanie struktury związków organicznych metodami spektroskopowymi. Tablice i ćwiczenia, PWN, Warszawa 1988

Spektroskopia. Spotkanie pierwsze. Prowadzący: Dr Barbara Gil

Spektroskopia. Spotkanie pierwsze. Prowadzący: Dr Barbara Gil Spektroskopia Spotkanie pierwsze Prowadzący: Dr Barbara Gil Temat rozwaŝań Spektroskopia nauka o powstawaniu i interpretacji widm powstających w wyniku oddziaływań wszelkich rodzajów promieniowania na

Bardziej szczegółowo

Podczerwień bliska: cm -1 (0,7-2,5 µm) Podczerwień właściwa: cm -1 (2,5-14,3 µm) Podczerwień daleka: cm -1 (14,3-50 µm)

Podczerwień bliska: cm -1 (0,7-2,5 µm) Podczerwień właściwa: cm -1 (2,5-14,3 µm) Podczerwień daleka: cm -1 (14,3-50 µm) SPEKTROSKOPIA W PODCZERWIENI Podczerwień bliska: 14300-4000 cm -1 (0,7-2,5 µm) Podczerwień właściwa: 4000-700 cm -1 (2,5-14,3 µm) Podczerwień daleka: 700-200 cm -1 (14,3-50 µm) WIELKOŚCI CHARAKTERYZUJĄCE

Bardziej szczegółowo

Jak analizować widmo IR?

Jak analizować widmo IR? Jak analizować widmo IR? Literatura: W. Zieliński, A. Rajca, Metody spektroskopowe i ich zastosowanie do identyfikacji związków organicznych. WNT. R. M. Silverstein, F. X. Webster, D. J. Kiemle, Spektroskopowe

Bardziej szczegółowo

PRODUKTY CHEMICZNE Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie zawartości oksygenatów w paliwach metodą FTIR

PRODUKTY CHEMICZNE Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie zawartości oksygenatów w paliwach metodą FTIR PRODUKTY CHEMICZNE Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie zawartości oksygenatów w paliwach metodą FTIR WSTĘP Metody spektroskopowe Spektroskopia bada i teoretycznie wyjaśnia oddziaływania pomiędzy materią będącą zbiorowiskiem

Bardziej szczegółowo

Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego - wprowadzenie

Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego - wprowadzenie Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego - wprowadzenie Streszczenie Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego jest jedną z technik spektroskopii absorpcyjnej mającej zastosowanie w chemii,

Bardziej szczegółowo

Spektroskopowe metody identyfikacji związków organicznych

Spektroskopowe metody identyfikacji związków organicznych Spektroskopowe metody identyfikacji związków organicznych Wstęp Spektroskopia jest metodą analityczną zajmującą się analizą widm powstających w wyniku oddziaływania promieniowania elektromagnetycznego

Bardziej szczegółowo

Spektroskopia molekularna. Spektroskopia w podczerwieni

Spektroskopia molekularna. Spektroskopia w podczerwieni Spektroskopia molekularna Ćwiczenie nr 4 Spektroskopia w podczerwieni Spektroskopia w podczerwieni (IR) jest spektroskopią absorpcyjną, która polega na pomiarach promieniowania elektromagnetycznego pochłanianego

Bardziej szczegółowo

ZASADY ZALICZENIA PRZEDMIOTU MBS

ZASADY ZALICZENIA PRZEDMIOTU MBS ZASADY ZALICZENIA PRZEDMIOTU MBS LABORATORIUM - MBS 1. ROZWIĄZYWANIE WIDM kolokwium NMR 25 kwietnia 2016 IR 30 maja 2016 złożone 13 czerwca 2016 wtorek 6.04 13.04 20.04 11.05 18.05 1.06 8.06 coll coll

Bardziej szczegółowo

Fizykochemiczne metody w kryminalistyce. Wykład 7

Fizykochemiczne metody w kryminalistyce. Wykład 7 Fizykochemiczne metody w kryminalistyce Wykład 7 Stosowane metody badawcze: 1. Klasyczna metoda analityczna jakościowa i ilościowa 2. badania rentgenostrukturalne 3. Badania spektroskopowe 4. Metody chromatograficzne

Bardziej szczegółowo

Spektrometria w bliskiej podczerwieni - zastosowanie w cukrownictwie. Radosław Gruska Politechnika Łódzka Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności

Spektrometria w bliskiej podczerwieni - zastosowanie w cukrownictwie. Radosław Gruska Politechnika Łódzka Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności Spektrometria w bliskiej podczerwieni - zastosowanie w cukrownictwie Radosław Gruska Politechnika Łódzka Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności Spektroskopia, a spektrometria Spektroskopia nauka o powstawaniu

Bardziej szczegółowo

SPEKTROSKOPIA NMR. No. 0

SPEKTROSKOPIA NMR. No. 0 No. 0 Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego, spektroskopia MRJ, spektroskopia NMR jedna z najczęściej stosowanych obecnie technik spektroskopowych w chemii i medycynie. Spektroskopia ta polega

Bardziej szczegółowo

Magnetyczny rezonans jądrowy

Magnetyczny rezonans jądrowy Magnetyczny rezonans jądrowy Widmo NMR wykres absorpcji promieniowania magnetycznego od jego częstości Częstość pola wyraża się w częściach na milion (ppm) częstości pola magnetycznego pochłanianego przez

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie spektroskopii w podczerwieni w jakościowej i ilościowej analizie organicznej

Zastosowanie spektroskopii w podczerwieni w jakościowej i ilościowej analizie organicznej Zastosowanie spektroskopii w podczerwieni w jakościowej i ilościowej analizie organicznej dr Alina Dubis Zakład Chemii Produktów Naturalnych Instytut Chemii UwB Tematyka Spektroskopia - podział i zastosowanie

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 3 Pomiar równowagi keto-enolowej metodą spektroskopii IR i NMR

Ćwiczenie 3 Pomiar równowagi keto-enolowej metodą spektroskopii IR i NMR Ćwiczenie 3 Pomiar równowagi keto-enolowej metodą spektroskopii IR i NMR 1. Wstęp Związki karbonylowe zawierające w położeniu co najmniej jeden atom wodoru mogą ulegać enolizacji przez przesunięcie protonu

Bardziej szczegółowo

SPEKTROSKOPIA MOLEKULARNA 2015/16 nazwa przedmiotu SYLABUS A. Informacje ogólne

SPEKTROSKOPIA MOLEKULARNA 2015/16 nazwa przedmiotu SYLABUS A. Informacje ogólne SPEKTROSKOPIA MOLEKULARNA 2015/16 nazwa SYLABUS A. Informacje ogólne Elementy składowe sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 2 Przejawy wiązań wodorowych w spektroskopii IR i NMR

Ćwiczenie 2 Przejawy wiązań wodorowych w spektroskopii IR i NMR Ćwiczenie 2 Przejawy wiązań wodorowych w spektroskopii IR i NMR Szczególnym i bardzo charakterystycznym rodzajem oddziaływań międzycząsteczkowych jest wiązanie wodorowe. Powstaje ono między molekułami,

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY METODY SPEKTROSKOPI W PODCZERWIENI ABSORPCJA, EMISJA

PODSTAWY METODY SPEKTROSKOPI W PODCZERWIENI ABSORPCJA, EMISJA PODSTAWY METODY SPEKTROSKOPI W PODCZERWIENI ABSORPCJA, EMISJA Materia może oddziaływać z promieniowaniem poprzez absorpcję i emisję. Procesy te polegają na pochłonięciu lub wyemitowaniu fotonu przez cząstkę

Bardziej szczegółowo

2. Metody, których podstawą są widma atomowe 32

2. Metody, których podstawą są widma atomowe 32 Spis treści 5 Spis treści Przedmowa do wydania czwartego 11 Przedmowa do wydania trzeciego 13 1. Wiadomości ogólne z metod spektroskopowych 15 1.1. Podstawowe wielkości metod spektroskopowych 15 1.2. Rola

Bardziej szczegółowo

SPEKTROSKOPIA IR I SPEKTROSKOPIA RAMANA JAKO METODY KOMPLEMENTARNE

SPEKTROSKOPIA IR I SPEKTROSKOPIA RAMANA JAKO METODY KOMPLEMENTARNE SPEKTROSKOPIA IR I SPEKTROSKOPIA RAMANA JAKO METODY KOMPLEMENTARNE Promieniowanie o długości fali 2-50 μm nazywamy promieniowaniem podczerwonym. Absorpcja lub emisja promieniowania z tego zakresu jest

Bardziej szczegółowo

ν 1 = γ B 0 Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego h S = I(I+1)

ν 1 = γ B 0 Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego h S = I(I+1) h S = I(I+) gdzie: I kwantowa liczba spinowa jądra I = 0, ½,, /,, 5/,... itd gdzie: = γ S γ współczynnik żyromagnetyczny moment magnetyczny brak spinu I = 0 spin sferyczny I = _ spin elipsoidalny I =,,,...

Bardziej szczegółowo

ZAAWANSOWANE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH. Witold Danikiewicz. Instytut Chemii Organicznej PAN ul. Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa

ZAAWANSOWANE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH. Witold Danikiewicz. Instytut Chemii Organicznej PAN ul. Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa ZAAWANSOWANE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Witold Danikiewicz Instytut Chemii Organicznej PAN ul. Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa CZĘŚĆ I PRZEGLĄD METOD SPEKTRALNYCH Program wykładów Wprowadzenie:

Bardziej szczegółowo

Analiza Organiczna. Jan Kowalski grupa B dwójka 7(A) Własności fizykochemiczne badanego związku. Zmierzona temperatura topnienia (1)

Analiza Organiczna. Jan Kowalski grupa B dwójka 7(A) Własności fizykochemiczne badanego związku. Zmierzona temperatura topnienia (1) Przykład sprawozdania z analizy w nawiasach (czerwonym kolorem) podano numery odnośników zawierających uwagi dotyczące kolejnych podpunktów sprawozdania Jan Kowalski grupa B dwójka 7(A) analiza Wynik przeprowadzonej

Bardziej szczegółowo

SPEKTROSKOPIA IR I SPEKTROSKOPIA RAMANA JAKO METODY KOMPLEMENTARNE

SPEKTROSKOPIA IR I SPEKTROSKOPIA RAMANA JAKO METODY KOMPLEMENTARNE 1 SPEKTROSKOPIA IR I SPEKTROSKOPIA RAMANA JAKO METODY KOMPLEMENTARNE 2 Promieniowanie o długości fali 2-50 μm nazywamy promieniowaniem podczerwonym. Absorpcja lub emisja promieniowania z tego zakresu jest

Bardziej szczegółowo

Stałe siłowe. Spektroskopia w podczerwieni. Spektrofotometria w podczerwieni otrzymywanie widm

Stałe siłowe. Spektroskopia w podczerwieni. Spektrofotometria w podczerwieni otrzymywanie widm Spektroskopia w podczerwieni Spektrofotometria w podczerwieni otrzymywanie widm absorpcyjnych substancji o różnych stanach skupienia. Powiązanie widm ze strukturą pozwala na identyfikację związku. Widmo

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie spektroskopii UV/VIS do określania struktury związków organicznych

Zastosowanie spektroskopii UV/VIS do określania struktury związków organicznych Zwiększenie liczby wysoko wykwalifikowanych absolwentów kierunków ścisłych Uniwersytetu Jagiellońskiego POKL.04.01.02-00-097/09-00 Zastosowanie spektroskopii UV/VIS do określania struktury związków organicznych

Bardziej szczegółowo

Wykład 5 Widmo rotacyjne dwuatomowego rotatora sztywnego

Wykład 5 Widmo rotacyjne dwuatomowego rotatora sztywnego Wykład 5 Widmo rotacyjne dwuatomowego rotatora sztywnego W5. Energia molekuł Przemieszczanie się całych molekuł w przestrzeni - Ruch translacyjny - Odbywa się w fazie gazowej i ciekłej, w fazie stałej

Bardziej szczegółowo

NMR (MAGNETYCZNY REZONANS JĄDROWY) dr Marcin Lipowczan

NMR (MAGNETYCZNY REZONANS JĄDROWY) dr Marcin Lipowczan NMR (MAGNETYCZNY REZONANS JĄDROWY) dr Marcin Lipowczan Spis zagadnień Fizyczne podstawy zjawiska NMR Parametry widma NMR Procesy relaksacji jądrowej Metody obrazowania Fizyczne podstawy NMR Proton, neutron,

Bardziej szczegółowo

Kilka wskazówek ułatwiających analizę widm w podczerwieni

Kilka wskazówek ułatwiających analizę widm w podczerwieni Kilka wskazówek ułatwiających analizę widm w podczerwieni Opracowanie wg dostępnej literatury spektroskopowej: Dr Alina T. Dubis e-mail: alina@uwb.edu.pl Instytut Chemii Uniwersytet w Białymstoku Al. J.

Bardziej szczegółowo

POŁOŻENIA SYGNAŁÓW PROTONÓW POŁOŻENIA SYGNAŁÓW ATOMÓW WĘGLA

POŁOŻENIA SYGNAŁÓW PROTONÓW POŁOŻENIA SYGNAŁÓW ATOMÓW WĘGLA POŁOŻENIA SYGNAŁÓW PROTONÓW SPEKTROSKOPIA NMR OH, NH alkeny kwasy aromatyczne aldehydy alkiny alkile przy heteroatomach alkile δ ppm 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 POŁOŻENIA SYGNAŁÓW ATOMÓW WĘGLA alkeny alkile

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie spektroskopii NMR do określania struktury związków organicznych

Zastosowanie spektroskopii NMR do określania struktury związków organicznych Zastosowanie spektroskopii NMR do określania struktury związków organicznych Atomy zbudowane są z jąder atomowych i powłok elektronowych. Modelowo można stwierdzić, że jądro atomowe jest kulą, w której

Bardziej szczegółowo

Widma w podczerwieni (IR)

Widma w podczerwieni (IR) Spektroskopowe metody identyfikacji związków organicznych Widma w podczerwieni (IR) dr 2 Widmo w podczerwieni Liczba drgań zależy od liczby atomów w cząsteczce: cząsteczka nieliniowa o n atomach ma 3n-6

Bardziej szczegółowo

ZAAWANSOWANE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH. Witold Danikiewicz

ZAAWANSOWANE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH. Witold Danikiewicz ZAAWANSOWANE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Witold Danikiewicz Instytut Chemii Organicznej PAN ul. Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa Listopad 2013 styczeń 2014 Program wykładów Wprowadzenie:

Bardziej szczegółowo

IDENTYFIKACJA JAKOŚCIOWA NIEZNANEGO ZWIĄZKU ORGANICZNEGO

IDENTYFIKACJA JAKOŚCIOWA NIEZNANEGO ZWIĄZKU ORGANICZNEGO IDENTYFIKACJA JAKOŚCIOWA NIEZNANEGO ZWIĄZKU ORGANICZNEGO Schemat raportu końcowego w ramach ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu Badanie struktury związków organicznych 1. Symbol kodujący identyfikowaną

Bardziej szczegółowo

Informacje uzyskiwane dzięki spektrometrii mas

Informacje uzyskiwane dzięki spektrometrii mas Slajd 1 Spektrometria mas i sektroskopia w podczerwieni Slajd 2 Informacje uzyskiwane dzięki spektrometrii mas Masa cząsteczkowa Wzór związku Niektóre informacje dotyczące wzoru strukturalnego związku

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 3 ANALIZA JAKOŚCIOWA PALIW ZA POMOCĄ SPEKTROFOTOMETRII FTIR (Fourier Transform Infrared Spectroscopy)

Ćwiczenie 3 ANALIZA JAKOŚCIOWA PALIW ZA POMOCĄ SPEKTROFOTOMETRII FTIR (Fourier Transform Infrared Spectroscopy) POLITECHNIKA ŁÓDZKA WYDZIAŁ INśYNIERII PROCESOWEJ I OCHRONY ŚRODOWISKA KATEDRA TERMODYNAMIKI PROCESOWEJ K-106 LABORATORIUM KONWENCJONALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII I PROCESÓW SPALANIA Ćwiczenie 3 ANALIZA JAKOŚCIOWA

Bardziej szczegółowo

Spektroskopia. Spotkanie drugie UV-VIS, NMR

Spektroskopia. Spotkanie drugie UV-VIS, NMR Spektroskopia Spotkanie drugie UV-VIS, NMR Spektroskopia UV-Vis 2/32 Promieniowanie elektromagnetyczne: Ultrafioletu ~100-350 nm światło widzialne ~350-900 nm Kwanty energii zgodne z róŝnicami poziomów

Bardziej szczegółowo

Spektroskopia w podczerwieni

Spektroskopia w podczerwieni Spektroskopia w podczerwieni Metody badań strukturalnych ciała stałego dr inż. Magdalena Król Co to jest spektroskopia? Spektroskopia jest to nauka zajmująca się oddziaływaniem fali elektromagnetycznej

Bardziej szczegółowo

SPEKTROSKOPIA NMR PODEJŚCIE PRAKTYCZNE DR INŻ. TOMASZ LASKOWSKI CZĘŚĆ: II

SPEKTROSKOPIA NMR PODEJŚCIE PRAKTYCZNE DR INŻ. TOMASZ LASKOWSKI CZĘŚĆ: II SPEKTROSKOPIA NMR PODEJŚIE PRAKTYZNE ZĘŚĆ: II DR INŻ. TOMASZ LASKOWSKI O TO JEST WIDMO? WIDMO NMR wykres ilości kwantów energii promieniowania elektromagnetycznego pochłanianego przez próbkę w funkcji

Bardziej szczegółowo

FIZYKOCHEMICZNE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH. Witold Danikiewicz

FIZYKOCHEMICZNE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH. Witold Danikiewicz FIZYKOCEMICZNE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYC Witold Danikiewicz Instytut Chemii Organicznej PAN ul. Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa Interpretacja widm NMR, IR i MS prostych cząsteczek Czyli

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 2 Podstawy spektroskopii wibracyjnej, model oscylatora harmonicznego i anharmonicznego. Częstość oscylacji a struktura molekuły Prof. dr hab.

WYKŁAD 2 Podstawy spektroskopii wibracyjnej, model oscylatora harmonicznego i anharmonicznego. Częstość oscylacji a struktura molekuły Prof. dr hab. WYKŁAD 2 Podstawy spektroskopii wibracyjnej, model oscylatora harmonicznego i anharmonicznego. Częstość oscylacji a struktura molekuły Prof. dr hab. Halina Abramczyk POLITECHNIKA ŁÓDZKA Wydział Chemiczny

Bardziej szczegółowo

spektroskopia IR i Ramana

spektroskopia IR i Ramana spektroskopia IR i Ramana oscylacje (wibracje) 3N-6 lub 3N-5 drgań normalnych nie wszystkie drgania obserwuje się w IR - nieaktywne w IR gdy nie zmienia się moment dipolowy - pasma niektórych drgań mają

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie spektroskopii w podczerwieni w analizie jakościowej i ilościowej. dr Alina Dubis Zakład Chemii Produktów Naturalnych Instytut Chemii UwB

Zastosowanie spektroskopii w podczerwieni w analizie jakościowej i ilościowej. dr Alina Dubis Zakład Chemii Produktów Naturalnych Instytut Chemii UwB Zastosowanie spektroskopii w podczerwieni w analizie jakościowej i ilościowej dr Alina Dubis Zakład Chemii Produktów Naturalnych Instytut Chemii UwB Tematyka Spektroskopia - podział i zastosowanie Promieniowanie

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR 5 ANALIZA NMR PRODUKTÓW FERMENTACJI ALKOHOLOWEJ

ĆWICZENIE NR 5 ANALIZA NMR PRODUKTÓW FERMENTACJI ALKOHOLOWEJ ĆWICZENIE NR 5 ANALIZA NMR PRODUKTÓW FERMENTACJI ALKOHOLOWEJ Uwaga: Ze względu na laboratoryjny charakter zajęć oraz kontakt z materiałem biologicznym, studenci zobowiązani są uŝywać fartuchów i rękawiczek

Bardziej szczegółowo

Optyczna spektroskopia oscylacyjna. w badaniach powierzchni

Optyczna spektroskopia oscylacyjna. w badaniach powierzchni Optyczna spektroskopia oscylacyjna w badaniach powierzchni Zalety oscylacyjnej spektroskopii optycznej uŝycie fotonów jako cząsteczek wzbudzających i rejestrowanych nie wymaga uŝycia próŝni (moŝliwość

Bardziej szczegółowo

Kierunek i poziom studiów: Chemia, drugi Sylabus modułu: Spektroskopia (0310-CH-S2-016)

Kierunek i poziom studiów: Chemia, drugi Sylabus modułu: Spektroskopia (0310-CH-S2-016) Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Chemia, drugi Sylabus modułu: Spektroskopia () 1. Informacje ogólne koordynator modułu prof. dr hab. Henryk Flakus rok akademicki 2013/2014

Bardziej szczegółowo

Sylabus - Identyfikacja Związków Organicznych

Sylabus - Identyfikacja Związków Organicznych Sylabus - Identyfikacja Związków Organicznych 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia (kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów, np. Zdrowie publiczne I stopnia profil praktyczny,

Bardziej szczegółowo

PRACOWNIA PODSTAW SPEKTROSKOPII MOLEKULARNEJ

PRACOWNIA PODSTAW SPEKTROSKOPII MOLEKULARNEJ PRACOWNIA PODSTAW SPEKTROSKOPII MOLEKULARNEJ Kierowniczka pracowni: dr hab. Magdalena Pecul-Kudelska, (pok. 417), e-mail mpecul@chem.uw.edu.pl, tel 0228220211 wew 501; Spis ćwiczeń i osoby prowadzące 1.

Bardziej szczegółowo

SPEKTROSKOPIA W PODCZERWIENI

SPEKTROSKOPIA W PODCZERWIENI SPEKTROSKOPIA W PODCZERWIENI Rys. 1 Zakres widma elektromagnetycznego. Obszar widma elektromagnetycznego o liczbie falowej (odwrotność długości fali) od ok. 14000 do 200cm-1 między obszarem widzialnym

Bardziej szczegółowo

Jan Drzymała ANALIZA INSTRUMENTALNA SPEKTROSKOPIA W ŚWIETLE WIDZIALNYM I PODCZERWONYM

Jan Drzymała ANALIZA INSTRUMENTALNA SPEKTROSKOPIA W ŚWIETLE WIDZIALNYM I PODCZERWONYM Jan Drzymała ANALIZA INSTRUMENTALNA SPEKTROSKOPIA W ŚWIETLE WIDZIALNYM I PODCZERWONYM Światło słoneczne jest mieszaniną fal o różnej długości i różnego natężenia. Tylko część promieniowania elektromagnetycznego

Bardziej szczegółowo

Techniki analityczne. Podział technik analitycznych. Metody spektroskopowe. Spektroskopia elektronowa

Techniki analityczne. Podział technik analitycznych. Metody spektroskopowe. Spektroskopia elektronowa Podział technik analitycznych Techniki analityczne Techniki elektrochemiczne: pehametria, selektywne elektrody membranowe, polarografia i metody pokrewne (woltamperometria, chronowoltamperometria inwersyjna

Bardziej szczegółowo

SPEKTROSKOPIA W PODCZERWIENI

SPEKTROSKOPIA W PODCZERWIENI SPEKTROSKOPIA W PODCZERWIENI Obszar widma elektromagnetycznego ( od ok. 14000 do 200cm-1 ) między obszarem widzialnym a mikrofalowym nazywamy podczerwienią (IR). W określeniu struktury związków organicznych

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 3 Pomiar równowagi keto-enolowej metodami spektroskopii IR i NMR

Ćwiczenie 3 Pomiar równowagi keto-enolowej metodami spektroskopii IR i NMR Ćwiczenie 3 Pomiar równowagi keto-enolowej metodami spektroskopii IR i NMR 1. Wstęp Związki karbonylowe zawierające w pozycji α co najmniej jeden atom H wykazują tautomerię polegającą na wymianie tego

Bardziej szczegółowo

Spektrometria mas (1)

Spektrometria mas (1) pracował: Wojciech Augustyniak Spektrometria mas (1) Spektrometr masowy ma źródło jonów, które jonizuje próbkę Jony wędrują w polu elektromagnetycznym do detektora Metody jonizacji: - elektronowa (EI)

Bardziej szczegółowo

METODY SPEKTROSKOPOWE

METODY SPEKTROSKOPOWE CHEMIA ORGANICZNA METODY SPEKTROSKOPOWE 2 Chemia organiczna Etap 0. i 1. ZADANIE 1. Analiza spektralna IR, spektroskopia masowa Współczesna organiczna analiza jakościowa w coraz mniejszym stopniu korzysta

Bardziej szczegółowo

IDENTYFIKACJA ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH METODAMI SPEKTROSKOPOWYMI SPEKTROSKOPIA W PODCZERWIENI (IR)

IDENTYFIKACJA ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH METODAMI SPEKTROSKOPOWYMI SPEKTROSKOPIA W PODCZERWIENI (IR) IDENTYFIKACJA ZWIĄZKÓW ORGANICZNYC METODAMI SPEKTROSKOPOWYMI SPEKTROSKOPIA W PODCZERWIENI (IR) Metodą o bardzo dużym znaczeniu w organicznej analizie strukturalnej jest spektroskopia w podczerwieni (spektroskopia

Bardziej szczegółowo

Materiał obowiązujący do ćwiczeń z analizy instrumentalnej II rok OAM

Materiał obowiązujący do ćwiczeń z analizy instrumentalnej II rok OAM Materiał obowiązujący do ćwiczeń z analizy instrumentalnej II rok OAM Ćwiczenie 1 Zastosowanie statystyki do oceny metod ilościowych Błąd gruby, systematyczny, przypadkowy, dokładność, precyzja, przedział

Bardziej szczegółowo

Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego (NMR)

Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego (NMR) Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego (NM) Fizyczne podstawy spektroskopii NM W spektroskopii magnetycznego rezonansu jądrowego używane jest promieniowanie elektromagnetyczne o częstościach z

Bardziej szczegółowo

ZAAWANSOWANE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH

ZAAWANSOWANE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH ZAAWANSWANE METDY USTALANIA BUDWY ZWIĄZKÓW RGANICZNYC Witold Danikiewicz Instytut Chemii rganicznej PAN ul. Kasprzaka /52, 0-22 Warszawa Interpretacja widm NMR, IR i MS prostych cząsteczek Czyli jak powiązać

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie spektroskopii UV/VIS w określaniu struktury związków organicznych Małgorzata Krasodomska

Zastosowanie spektroskopii UV/VIS w określaniu struktury związków organicznych Małgorzata Krasodomska Zastosowanie spektroskopii UV/VIS w określaniu struktury związków organicznych Małgorzata Krasodomska 1.1. Wprowadzenie do spektroskopii UV/VIS Spektroskopia w nadfiolecie, oraz świetle widzialnym UV/VIS

Bardziej szczegółowo

Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii

Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Mol jest to liczebność materii występująca, gdy liczba cząstek (elementów) układu jest równa liczbie atomów zawartych w masie 12 g węgla 12 C (równa liczbie

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie spektroskopii NMR do badania związków pochodzenia naturalnego

Zastosowanie spektroskopii NMR do badania związków pochodzenia naturalnego Zastosowanie spektroskopii NMR do badania związków pochodzenia naturalnego Literatura W. Zieliński, A. Rajcy, Metody spektroskopowe i ich zastosowanie do identyfikacji związków organicznych, Wydawnictwa

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE SPEKTROSKOPII NMR W MEDYCYNIE

ZASTOSOWANIE SPEKTROSKOPII NMR W MEDYCYNIE ZASTOSOWANIE SPEKTROSKOPII NMR W MEDYCYNIE LITERATURA 1. K.H. Hausser, H.R. Kalbitzer, NMR in medicine and biology. Structure determination, tomography, in vivo spectroscopy. Springer Verlag. Wydanie polskie:

Bardziej szczegółowo

ANALITYKA W KONTROLI JAKOŚCI

ANALITYKA W KONTROLI JAKOŚCI ANALITYKA W KONTROLI JAKOŚCI ANALIZA ŚLADÓW METODA ICP-OES Optyczna spektroskopia emisyjna ze wzbudzeniem w indukcyjnie sprzężonej plazmie WYKŁAD 4 Rodzaje widm i mechanizm ich powstania PODSTAWY SPEKTROSKOPII

Bardziej szczegółowo

Atom wodoru w mechanice kwantowej. Równanie Schrödingera

Atom wodoru w mechanice kwantowej. Równanie Schrödingera Fizyka atomowa Atom wodoru w mechanice kwantowej Moment pędu Funkcje falowe atomu wodoru Spin Liczby kwantowe Poprawki do równania Schrödingera: struktura subtelna i nadsubtelna; przesunięcie Lamba Zakaz

Bardziej szczegółowo

Metody rezonansowe. Magnetyczny rezonans jądrowy Magnetometr protonowy

Metody rezonansowe. Magnetyczny rezonans jądrowy Magnetometr protonowy Metody rezonansowe Magnetyczny rezonans jądrowy Magnetometr protonowy Co należy wiedzieć Efekt Zeemana, precesja Larmora Wektor magnetyzacji w podstawowym eksperymencie NMR Transformacja Fouriera Procesy

Bardziej szczegółowo

IR II. 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni

IR II. 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni IR II 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni Promieniowanie podczerwone ma naturę elektromagnetyczną i jego absorpcja przez materię podlega tym samym prawom,

Bardziej szczegółowo

OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS

OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS Zagadnienia teoretyczne. Spektrofotometria jest techniką instrumentalną, w której do celów analitycznych wykorzystuje się przejścia energetyczne zachodzące

Bardziej szczegółowo

Spin jądra atomowego. Podstawy fizyki jądrowej - B.Kamys 1

Spin jądra atomowego. Podstawy fizyki jądrowej - B.Kamys 1 Spin jądra atomowego Nukleony mają spin ½: Całkowity kręt nukleonu to: Spin jądra to suma krętów nukleonów: Dla jąder parzysto parzystych, tj. Z i N parzyste ( ee = even-even ) I=0 Dla jąder nieparzystych,

Bardziej szczegółowo

Badania trybologiczne materiałów inżynierskich Wyznaczanie przepuszczalności par wody przez materiały opakowań DWUMIESIĘCZNIK 3/ 2018

Badania trybologiczne materiałów inżynierskich Wyznaczanie przepuszczalności par wody przez materiały opakowań DWUMIESIĘCZNIK 3/ 2018 LABORATORIA APARATURA BADANIA ISSN-1427-5619 3/ 2018 DWUMIESIĘCZNIK Badania trybologiczne materiałów inżynierskich Wyznaczanie przepuszczalności par wody przez materiały opakowań ŚRODOWISKO TECHNIKI I

Bardziej szczegółowo

Właściwości chemiczne i fizyczne pierwiastków powtarzają się w pewnym cyklu (zebrane w grupy 2, 8, 8, 18, 18, 32 pierwiastków).

Właściwości chemiczne i fizyczne pierwiastków powtarzają się w pewnym cyklu (zebrane w grupy 2, 8, 8, 18, 18, 32 pierwiastków). Właściwości chemiczne i fizyczne pierwiastków powtarzają się w pewnym cyklu (zebrane w grupy 2, 8, 8, 18, 18, 32 pierwiastków). 1925r. postulat Pauliego: Na jednej orbicie może znajdować się nie więcej

Bardziej szczegółowo

Krzywe energii potencjalnej dla molekuły dwuatomowej ilustracja przejść dysocjacyjnych IDENTYFIKACJA ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH

Krzywe energii potencjalnej dla molekuły dwuatomowej ilustracja przejść dysocjacyjnych IDENTYFIKACJA ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH SPEKTRMETRIA MAS Krzywe energii potencjalnej dla molekuły dwuatomowej ilustracja przejść dysocjacyjnych Analiza ścieżek fragmentacji Metody termochemiczne Pomiar energii jonizacji, entalpii tworzenia jonów

Bardziej szczegółowo

Spektroskopia charakterystycznych strat energii elektronów EELS (Electron Energy-Loss Spectroscopy)

Spektroskopia charakterystycznych strat energii elektronów EELS (Electron Energy-Loss Spectroscopy) Spektroskopia charakterystycznych strat energii elektronów EELS (Electron Energy-Loss Spectroscopy) Oddziaływanie elektronów ze stałą, krystaliczną próbką wstecznie rozproszone elektrony elektrony pierwotne

Bardziej szczegółowo

Spektroskopowe metody identyfikacji związków organicznych / Robert. Spis treści

Spektroskopowe metody identyfikacji związków organicznych / Robert. Spis treści Spektroskopowe metody identyfikacji związków organicznych / Robert M. Silverstein, Francis X. Webster, David J. Kiemle. wyd. 2, dodr. 4. - Warszawa, 2012 Spis treści ROZDZIAŁ 1 SPEKTROMETRIA MAS 1 1.1

Bardziej szczegółowo

NMR Nuclear Magnetic Resonance. Co to jest?

NMR Nuclear Magnetic Resonance. Co to jest? 1 NMR Nuclear Magnetic Resonance Co to jest? Spektroskopia NMR ang. Nuclear Magnetic Resonance Spektroskopia Magnetycznego Rezonansu Jądrowego (MRJ) Wykorzystuje własności magnetyczne jąder atomowych Spektroskopia

Bardziej szczegółowo

Atomy mają moment pędu

Atomy mają moment pędu Atomy mają moment pędu Model na rysunku jest modelem tylko klasycznym i jak wiemy z mechaniki kwantowej, nie odpowiada dokładnie rzeczywistości Jednakże w mechanice kwantowej elektron nadal ma orbitalny

Bardziej szczegółowo

Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Chemii Krzemianów i Związków Wielkocząsteczkowych

Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Chemii Krzemianów i Związków Wielkocząsteczkowych Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział nżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Chemii Krzemianów i Związków Wielkocząsteczkowych nstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Kierunek studiów: Technologia chemiczna

Bardziej szczegółowo

SPEKTROSKOPIA RAMANA. Laboratorium Laserowej Spektroskopii Molekularnej PŁ

SPEKTROSKOPIA RAMANA. Laboratorium Laserowej Spektroskopii Molekularnej PŁ SPEKTROSKOPIA RAMANA Laboratorium Laserowej Spektroskopii Molekularnej PŁ WIDMO OSCYLACYJNE Zręby atomowe w molekule wykonują oscylacje wokół położenia równowagi. Ruch ten można rozłożyć na 3n-6 w przypadku

Bardziej szczegółowo

m 1, m 2 - masy atomów tworzących wiązanie. Im

m 1, m 2 - masy atomów tworzących wiązanie. Im Dr inż. Grażyna Żukowska Wykorzystanie metod spektroskopii oscylacyjnej do analizy materiałów organicznych i nieorganicznych 1. Informacje podstawowe Spektroskopia Ramana i spektroskopia w podczerwieni

Bardziej szczegółowo

W latach dwudziestych XX wieku pojawiły się koncepcje teoretyczne, które pozwoliły przewidzieć jądrowy rezonans magnetyczny, przez szereg lat eksperymentatorzy usiłowali bez skutku odkryć to zjawisko doświadczalnie.

Bardziej szczegółowo

ZAAWANSOWANE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH. Witold Danikiewicz

ZAAWANSOWANE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH. Witold Danikiewicz ZAAWANSOWANE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Witold Danikiewicz Instytut Chemii Organicznej PAN ul. Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa Semestr zimowy 2017/2018 1 Program wykładów Wprowadzenie:

Bardziej szczegółowo

I. PROMIENIOWANIE CIEPLNE

I. PROMIENIOWANIE CIEPLNE I. PROMIENIOWANIE CIEPLNE - lata '90 XIX wieku WSTĘP Widmo promieniowania elektromagnetycznego zakres "pokrycia" różnymi rodzajami fal elektromagnetycznych promieniowania zawartego w danej wiązce. rys.i.1.

Bardziej szczegółowo

Wykład 6 Spektroskopia oscylacyjna. Model oscylatora harmonicznego i anharmonicznego cząsteczki dwuatomowej

Wykład 6 Spektroskopia oscylacyjna. Model oscylatora harmonicznego i anharmonicznego cząsteczki dwuatomowej Wykład 6 Spektroskopia oscylacyjna Model oscylatora armonicznego i anarmonicznego cząsteczki dwuatomowej W6. Spektroskopia oscylacyjna Widmo oscylacyjne cząsteczki CO w azie gazowej O czym nas inormuje

Bardziej szczegółowo

Informacje ogólne. 45 min. test na podstawie wykładu Zaliczenie ćwiczeń na podstawie prezentacji Punkty: test: 60 %, prezentacja: 40 %.

Informacje ogólne. 45 min. test na podstawie wykładu Zaliczenie ćwiczeń na podstawie prezentacji Punkty: test: 60 %, prezentacja: 40 %. Informacje ogólne Wykład 28 h Ćwiczenia 14 Charakter seminaryjny zespołu dwuosobowe ~20 min. prezentacje Lista tematów na stronie Materiały do wykładu na stronie: http://urbaniak.fizyka.pw.edu.pl Zaliczenie:

Bardziej szczegółowo

Spektroskopia modulacyjna

Spektroskopia modulacyjna Spektroskopia modulacyjna pozwala na otrzymanie energii przejść optycznych w strukturze z bardzo dużą dokładnością. Charakteryzuje się również wysoką czułością, co pozwala na obserwację słabych przejść,

Bardziej szczegółowo

Impulsy selektywne selektywne wzbudzenie

Impulsy selektywne selektywne wzbudzenie Impulsy selektywne selektywne wzbudzenie Impuls prostokątny o długości rzędu mikrosekund ( hard ): cały zakres 1 ( 13 C) Fala ciągła (impuls o nieskończonej długości): jedna częstość o Impuls prostokątny

Bardziej szczegółowo

Mechanika kwantowa. Jak opisać atom wodoru? Jak opisać inne cząsteczki?

Mechanika kwantowa. Jak opisać atom wodoru? Jak opisać inne cząsteczki? Mechanika kwantowa Jak opisać atom wodoru? Jak opisać inne cząsteczki? Mechanika kwantowa Elektron fala stojąca wokół jądra Mechanika kwantowa Równanie Schrödingera Ĥ E ψ H ˆψ = Eψ operator różniczkowy

Bardziej szczegółowo

Spektroskopia UV-VIS zagadnienia

Spektroskopia UV-VIS zagadnienia Spektroskopia absorbcyjna to dziedzina, która obejmuje metody badania materii przy użyciu promieniowania elektromagnetycznego, które może z tą materią oddziaływać. Spektroskopia UV-VS zagadnienia promieniowanie

Bardziej szczegółowo

Magnetyczny Rezonans Jądrowy (NMR)

Magnetyczny Rezonans Jądrowy (NMR) Magnetyczny Rezonans Jądrowy (NMR) obserwacja zachowania (precesji) jąder atomowych obdarzonych spinem w polu magnetycznym Magnetic Resonance Imaging (MRI) ( obrazowanie rezonansem magnetycznym potocznie

Bardziej szczegółowo

Zad Sprawdzić, czy dana funkcja jest funkcją własną danego operatora. Jeśli tak, znaleźć wartość własną funkcji.

Zad Sprawdzić, czy dana funkcja jest funkcją własną danego operatora. Jeśli tak, znaleźć wartość własną funkcji. Zad. 1.1. Sprawdzić, czy dana funkcja jest funkcją własną danego operatora. Jeśli tak, znaleźć wartość własną funkcji. Zad. 1.1.a. Funkcja: ϕ = sin2x Zad. 1.1.b. Funkcja: ϕ = e x 2 2 Operator: f = d2 dx

Bardziej szczegółowo

Oddziaływanie cząstek z materią

Oddziaływanie cząstek z materią Oddziaływanie cząstek z materią Trzy główne typy mechanizmów reprezentowane przez Ciężkie cząstki naładowane (cięższe od elektronów) Elektrony Kwanty gamma Ciężkie cząstki naładowane (miony, p, cząstki

Bardziej szczegółowo

Atomowa budowa materii

Atomowa budowa materii Atomowa budowa materii Wszystkie obiekty materialne zbudowane są z tych samych elementów cząstek elementarnych Cząstki elementarne oddziałują tylko kilkoma sposobami oddziaływania wymieniając kwanty pól

Bardziej szczegółowo

Liczby kwantowe elektronu w atomie wodoru

Liczby kwantowe elektronu w atomie wodoru Liczby kwantowe elektronu w atomie wodoru Efekt Zeemana Atom wodoru wg mechaniki kwantowej ms = magnetyczna liczba spinowa ms = -1/2, do pełnego opisu stanu elektronu potrzebna jest ta liczba własność

Bardziej szczegółowo

PRACOWNIA CHEMII. Równowaga chemiczna (Fiz2)

PRACOWNIA CHEMII. Równowaga chemiczna (Fiz2) PRACOWNIA CHEMII Ćwiczenia laboratoryjne dla studentów II roku kierunku Zastosowania fizyki w biologii i medycynie Biofizyka molekularna Projektowanie molekularne i bioinformatyka Równowaga chemiczna (Fiz2)

Bardziej szczegółowo

1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej?

1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej? Tematy opisowe 1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej? 2. Omów pomiar potencjału na granicy faz elektroda/roztwór elektrolitu. Podaj przykład, omów skale potencjału i elektrody

Bardziej szczegółowo

II.6 Atomy w zewnętrznym polu magnetycznym

II.6 Atomy w zewnętrznym polu magnetycznym II.6 Atomy w zewnętrznym polu magnetycznym 1. Kwantowanie przestrzenne w zewnętrznym polu magnetycznym. Model wektorowy raz jeszcze 2. Zjawisko Zeemana Normalne zjawisko Zeemana i jego wyjaśnienie w modelu

Bardziej szczegółowo

SPEKTROSKOPIA ATOMOWA ATOMOWA SPEKTROMETRIA ABSORPCYJNA ATOMOWA SPEKTROMETRIA EMISYJNA FLUORESCENCJA ATOMOWA ATOMOWA SPEKTROMETRIA MAS

SPEKTROSKOPIA ATOMOWA ATOMOWA SPEKTROMETRIA ABSORPCYJNA ATOMOWA SPEKTROMETRIA EMISYJNA FLUORESCENCJA ATOMOWA ATOMOWA SPEKTROMETRIA MAS SPEKTROSKOPIA ATOMOWA ATOMOWA SPEKTROMETRIA ABSORPCYJNA ATOMOWA SPEKTROMETRIA EMISYJNA FLUORESCENCJA ATOMOWA ATOMOWA SPEKTROMETRIA MAS PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE Promieniowanie X Ultrafiolet Ultrafiolet

Bardziej szczegółowo

Kulka krąży wokół jądra po orbicie, o ustalonych parametrach, które mogą się zmieniać tylko skokowo, kiedy elektron przeskakuje na inną orbitę.

Kulka krąży wokół jądra po orbicie, o ustalonych parametrach, które mogą się zmieniać tylko skokowo, kiedy elektron przeskakuje na inną orbitę. Widmo elektronowe Elektrony w molekule poruszają się wokół jąder, mają więc pewną energię kinetyczną. Ponieważ znajdują się one w polu sil elektrostatycznych przyciągania przez jądra i odpychania przez

Bardziej szczegółowo

KARTA PRACY DO ZADANIA 1. Pomiar widma aminokwasu na spektrometrze FTIR, model 6700.

KARTA PRACY DO ZADANIA 1. Pomiar widma aminokwasu na spektrometrze FTIR, model 6700. KARTA PRACY D ZADANIA 1 Pomiar widma aminokwasu na spektrometrze FTIR, model 6700. Wykonaj zadanie zgodnie z instrukcją nr 1 i wypełnij tabelę (w odpowiednich komórkach wstaw "X"). ZAKRES SPEKTRALNY ZMIERZNEG

Bardziej szczegółowo

Redefinicja jednostek układu SI

Redefinicja jednostek układu SI CENTRUM NAUK BIOLOGICZNO-CHEMICZNYCH / WYDZIAŁ CHEMII UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO Redefinicja jednostek układu SI Ewa Bulska MIERZALNE WYZWANIA ŚWIATA MIERZALNE WYZWANIA ŚWIATA MIERZALNE WYZWANIA ŚWIATA

Bardziej szczegółowo

Wiązania kowalencyjne

Wiązania kowalencyjne Wiązania kowalencyjne (pierw. o dużej E + pierw. o dużej E), E < 1,8 TERIE WIĄZANIA KWALENCYJNEG Teoria hybrydyzacji orbitali atomowych Teoria orbitali molekularnych Teoria pola ligandów YBRYDYZACJA RBITALI

Bardziej szczegółowo