Pamięć i uczenie się Behawioryzm. Uczenie się jako wytwarzanie odruchów warunkowych

Transkrypt

1 Pamięć i uczenie się Behawioryzm. Uczenie się jako wytwarzanie odruchów warunkowych W 2 dr Łukasz Michalczyk 1 behawioryzm to kierunek psychologii skupiający się na badaniu zachowania, o r a z pomijaniu b a d a n i a nieobserwowanych wewnętrznych procesów mentalnych. 2 psychologia to nauka o zachowaniu i procesach mentalnych. 3 Uczenie się to proces nabywania, na skutek doświadczenia, nowych i względnie trwałych zachowań. 4

2 uczenie się asocjacji to połączenie ze sobą określonych zdarzeń, zachowań lub bodźców w procesie warunkowania. 5 6 Warunkowanie klasyczne pokazało w jaki sposób można badać procesy, takie jak uczenie się poprzez bezpośrednią obserwację zachowania. 7 wygasanie (ang. extinction) spontaniczne odtworzenie (ang. spontaneous recovery) generalizacja (ang. generalization) różnicowanie (ang. differentiation) 8

3 John B. Watson "Dajcie mi tuzin zdrowych niemowląt i dostarczcie im to wszystko co składa się na mój własny, szczególny świat, a zapewniam was, że wezmę na chybił trafił jedno z nich i uczynię z niego dowolnego typu specjalistę, czy to 1930 r., s. 163 Albert będzie lekarz, sędzia, artysta, kupiec, a nawet żebrak czy złodziej, bez względu na jego talenty, skłonności, zadatki i rasę przodków." 9 Nacisk na uczenie się John B. Watson Antymentalizm: -nienaukowość mentalizmu: pragnienia, cele, wiara, uczucia -naukowość obserwowalnego: bodźce, reakcje, środowisko Brak różnic między gatunkami

4 13 Habituacja 14 Habituacja (łać. habituare - przywykać) to stopniowe zmniejszanie się, aż do zniknięcia, siły reakcji organizmu na bodziec, który trwa długo lub powtarza się wielokrotnie i nie ma istotnego znaczenia biologicznego. 15 Warunkowanie instrumentalne to typ uczenia się, w którym zachowanie jest wzmacniane pozytywnie lub negatywnie lub poprzez karę 16

5 prawo efektu 17 wzmocnienie pozytywne to bodziec, który gdy wystąpi po zachowaniu, zwiększy prawdopodobieństwo powtórzenia tego zachowania. 18 wzmocnienie negatywne to bodziec, który po wystąpieniu zachowania zniknie i w ten sposób zwiększy prawdopodobieństwo wystąpienia tego zachowania w przyszłości. 19 Wzmocnienie negatywne nie jest tym samym co kara Wzmocnienie negatywne jest rodzajem nagrody 20

6 Warunkowanie instrumentalne to typ uczenia się, w którym zachowanie jest wzmacniane pozytywnie lub negatywnie lub poprzez karę 21 wzmocnienie pierwotne (ang. primary reinforcer) 22 wzmocnienie wtórne (ang. conditioned reinforcement) rozkład wzmocnień (ang. reinforcement schedule) wygasanie (ang. extinction) okresowe (sporadyczne) wzmocnienie 23 procesy poznawcze 24

7 uczenie poprzez asocjacje teoria behawioralna habituacja warunkowanie instrumentalne wzmocnienie pozytywne i negatywne kara 25 John R. Anderson. (1996). Uczenie się i pamięć. Integracja zagadnień.wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne: Warszawa rozdz.2. Warunkowanie klasyczne. rozdz. 3. Warunkowanie instrumentalne. rozdz.4. Wzmocnienie i uczenie się. 26 Plan wykładów 1. Wprowadzenie w problematykę zajęć. Podstawowe pojęcia. 2. Uczenie się jako wytwarzanie odruchów warunkowych. 3. Dwa zagadnienia związane z uczeniem się: A. Uczenie się złożonych czynności. Czynniki wpływające na przebieg i efekty uczenia się. B. Uczenie się poprzez obserwacje. 27