Indywidualny program rewalidacji dla ucznia z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim

Transkrypt

1 Indywidualny program rewalidacji dla ucznia z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim Diagnoza: Diagnoza medyczna: mózgowe porażenie dziecięce (spastyczne, 4-kończynowe). Sprawność intelektualna utrzymuje się na poziomie upośledzenia umysłowego w stopniu lekkim. Chłopiec posiada niski zasób wiadomości i słownictwa. Występują deficyty funkcji wzrokowo przestrzennych. Na lepszym poziomie przebiega spostrzegawczość wzrokowa. Niska sprawność manualna z uwagi na niesprawność kończyn górnych. Niska technika pisania. W miarę dobra technika czytania. Rozumie przeczytany prosty tekst Uczeń nie zawsze dostrzega zależności przyczynowo skutkowe. Na lepszym poziomie spostrzegawczość wzrokowa. Mocną stroną chłopca jest rozumowanie arytmetyczne. Prawidłowo dokonuje prostych obliczeń matematycznych w pamięci. Podstawę programową z matematyki opanował na lepszym poziomie niż podstawę z języka polskiego. Cel główny indywidualnego programu: Celem oddziaływań rewalidacyjnych jest rozwój i aktywizowanie wszystkich właściwości intelektualnych i osobowości ucznia. Dwa aspekty pracy rewalidacyjnej: - terapeutyczny wyrównanie defektów rozwojowych poprzez odpowiednie oddziaływanie leczniczo-wychowawcze oraz kształtowanie akceptowanych społecznie właściwości osobowościowych, - dydaktyczny uzupełnienie luk w przyswojonym przez dziecko materiale nauczania. Cele szczegółowe: - wyrównanie niedoborów i zaburzeń rozwojowych, - doprowadzenie dziecka do poprawnego posługiwania się mową czytaną i pisaną oraz wyrównanie innych trudności w nauce szkolnej, - kształtowanie społeczno-emocjonalnej sfery rozwoju ucznia, - rozwijanie i doskonalenie zmysłów, 1

2 - doskonalenie sprawności manualnych, - rozwijanie autoorientacji i orientacji przestrzennej, - ćwiczenie analizy i syntezy wzrokowej, - ćwiczenie analizy i syntezy słuchowej oraz słuchu fonematycznego, - rozwijanie koordynacji wzrokowo-słuchowej, słuchowo-ruchowej, - rozwijanie sprawności manualnej i motorycznej, - wzbogacanie zasobu słownictwa, - rozwijanie samoobsługi i zaradności życiowej, - ćwiczenie pamięci mechanicznej i logicznej, - rozwijanie procesów myślenia, - uczenie i wdrażanie do przestrzeganie norm społecznych, - wspomaganie nauki czytania i pisania, liczenia, mierzenia, - wykorzystanie w pracy z uczniem technik komputerowych i multimedialnych. Przykładowe zadania Usprawnianie motoryki i doskonalenie sprawności manualnej: łączenie ćwiczeń ruchowych z elementami koncentrowania uwagi, gry i zabawy zręcznościowe, np. rzuty do celu lewą i prawą ręką, rzuty piłką do celu, rzucanie piłek do siebie i łapanie ich, rzuty dowolne i do celu z odległości dowolnej i określonej, ilustrowanie ruchami: lotu ptaka, otrzepywanie rąk z wody, nawijanie wełny na kłębuszek, gra na różnych instrumentach, zgniatanie papierów, ćwiczenia rozmachowe połączone z doskonaleniem technik plastycznych (malowanie farbami przy pomocy pędzla, palcami, malowanie kredkami, flamastrami, rysowanie), modelowanie w plastelinie: - lepienie prostych kształtów wymagających wałkowania całą dłonią (kule, wałeczki, rogaliki, węże), a następnie palcem wskazującym, - wałkowanie cienkich wałeczków z plasteliny i obwodzenie nimi figur geometrycznych (od prostych do bardziej skomplikowanych kształtów), - układanie z wałeczków plasteliny figur geometrycznych itp., przerywanie papieru według linii prostej, kolistej, falistej, nawlekanie koralików (przy pomocy sztywnego drutu), wycinanie po linii prostej narysowanej (trawka, paseczki), wycinanie bez linii narysowanej, wycinanie kwadratu, trójkąta i prostokąta po linii, po liniach kropkowanych. 2

3 Doskonalenie sprawności grafomotorycznej: ekspresja kierowana: rysowanie według schematu ze zwróceniem uwagi na czytelność rysunku, ekspresja swobodna: wyrażanie uczuć środkami plastycznymi, rysowanie kwadratów, trójkątów, prostokątów odręcznie, po kratkach i za pomocą linijki. Ćwiczenia orientacji w schemacie ciała: ćwiczenia w formie zabawowej utrwalające pojęcia w zakresie orientacji przestrzennej, czyli wykonywanie poleceń, np. weź prawą ręką łyżkę, ułóż prawą ręką klocki, doskonalenie orientacji stronnej w odniesieniu do osoby stojącej naprzeciwko, kierowanie przy pomocy pojęć: prosto, w prawo, w lewo, do przodu, do tyłu drugą osobą, tak, aby dotarł do określonego miejsca, układanie przedmiotów i obrazków wg wskazówek: po prawej, po lewej, na dole, na górze, pod, nad, obok, przed, za, rozpoznawanie pojęć: wielkości, kształtu i ciężaru w otaczającym świecie rzeczy, roślin, zwierząt i ludzi, rozpoznawanie kierunku ruchu w stosunku do siebie i innych oraz ocena odległości przez np. rzuty piłką. Ćwiczenia analizy i syntezy wzrokowej: rozpoznawanie na obrazkach przedmiotów i czynności oraz werbalizacja (rozpoznawanie treści obrazków w krótkich ekspozycjach), dobieranie par jednakowych obrazków wg stopnia trudności (obrazki stanowią identyczne pary, obrazy stanowią różne odmiany tego samego rodzaju, te same przedmioty, ale przedstawione w inny sposób), składanie obrazka z rozciętych elementów, dobieranie części do całego obrazka, układanie puzzli, wskazywanie na rysunkach różnic i podobieństw, wykrywanie niedorzeczności w treści obrazków, ćwiczenia na materiale geometrycznym (dowolne manipulowanie figurami, różnicowanie figur pod względem kształtu, barwy, grubości, wielkości, wyszukiwanie figur jednakowych i podobnych), dobieranie par jednakowych form geometrycznych (kwadrat, trójkąt, prostokąt), 3

4 kompozycje z figur geometrycznych, układanie obrazków i przedmiotów w szeregu, wg kolejności w jakiej były pokazywane, kończenie zaczętych rysunków. Komunikacja językowa, wzbogacanie zasobu słownictwa Wzbogacanie słownika biernego i czynnego poprzez: słuchanie wypowiedzi nauczyciela, słuchanie utworów literackich, słuchanie i oglądanie bajek, filmów, spektakli teatralnych, wyjaśnianie znaczenia nieznanych wyrazów, swobodne i kierowane wypowiedzi na dany temat, poszerzanie słownictwa i rozumienie pojęć typu: pojutrze, wyżej, niżej, kwadrans, przybory szkolne. Wdrażanie do budowania kilkunastozdaniowych wypowiedzi spójnej i logicznej: opowiadanie ilustracji, opisywanie przedmiotów przy jak najmniejszej pomocy nauczyciela, wskazywanie związków przyczynowo-skutkowych, samodzielne opowiadanie treści czytanki, tekstu, wyodrębnianie głównych postaci i zdarzeń w utworach literackich, swobodne wypowiadanie się na dowolny temat, opowiadanie przebiegu czynności przy wykonywaniu prostych zadań (np. opowiedz jakie czynności trzeba wykonać, aby zaparzyć herbatę w klasie?). Kształtowanie umiejętności prowadzenia dialogu: zachęcanie uczenia do zadawania pytań na interesujący temat, układanie pytań do ilustracji, podtrzymywanie spontanicznych rozmów, wskazywanie poprawnie zbudowanych zdań pod względem gramatycznym. Kształcenie umiejętności czytania ze zrozumieniem: głośne czytanie prostych zdań zwrócenie uwagi na zmianę tonu głosu i tempo czytania, opowiadanie treści tekstu przeczytanego przez nauczyciela, ciche czytanie krótkich opowiadań, a następnie wypowiedzi ustne dotyczące treści 4

5 przeczytanego tekstu, dobieranie odpowiednich zdań do obrazka, porządkowanie wyrazów w rozsypance zdaniowej, formułowanie pytań i odpowiedzi na podstawie tekstu, wypowiedzi na podstawie ilustracji. Rozwijanie myślenia matematyczno logicznego: rozwiązywanie zadań tekstowych w oparciu o konkretne sytuacje, wykorzystanie gier i zabaw dydaktycznych (w tym programów komputerowych), utrwalenie nazw miesięcy (ich kolejności, zapisy rzymskiego), pór roku, miesięcy, dni tygodnia, liczenie pieniędzy praktyczne ćwiczenia (robienie zakupów). Rozwijanie emocji: rozpoznawanie, nazywanie i opisywanie różnych stanów emocjonalnych u siebie i innych, wyrażanie emocji przez gesty, postawy, mimikę twarzy (zabawy z lustrem, scenki, pantomimy), odpowiednie reagowanie na różne sytuacje, wyrażanie emocji środkami plastycznymi, muzycznymi. Uspołecznianie i wdrażanie do przestrzegania obowiązujących norm społecznych: uczenie i wdrażanie do podejmowania współpracy z drugą osobą (podział zadań, wzajemna pomoc), zachęcanie do zabaw naśladowniczych, konstrukcyjnych, tematycznych, wdrażanie do troski o własne bezpieczeństwo podczas zajęć, unikanie niebezpiecznych narzędzi, kształtowanie poczucia sprawczości podejmowanych działań i odpowiedzialności za swoje czyny, wypełnianie określonych ról społecznych w zabawach tematycznych, rozumienie potrzeb innych osób, ćwiczenia ułatwiające nawiązanie kontaktu i współpracy z partnerem, omawianie scenek ilustrujących zachowania społecznie akceptowane i nieakceptowane, analiza sytuacji, uczenie prawidłowych reakcji i zachowań w różnych sytuacjach życiowych. 5

6 Kształtowanie zaradności życiowej: umiejętność adresowania i wysyłania listu, płacenia rachunków, wypełniania prostych formularzy, właściwe korzystanie z numerów alarmowych celem umiejętnego wezwania pomocy, umiejętność napisania podania, np. o duplikat legitymacji szkolnej, umiejętność rejestracji w przychodni zdrowia, umiejętne poruszanie się po okolicy, planowanie wydatków, racjonalne wydawanie pieniędzy. Doskonalenie umiejętności korzystania z komputera i Internetu: wykorzystywanie w trakcie zajęć komputera jako narzędzia pracy, uczenie podstaw obsługi komputera, korzystanie z edukacyjnych programów komputerowych, wykorzystanie komputerowych gier logicznych, wyszukiwanie wiadomości w Internecie. Przedstawiony program zajęć rewalidacyjnych będzie modyfikowany i uzupełniany w zależności od sytuacji i potrzeb, z równoczesnym uwzględnianiem postępów czynionych przez ucznia. Ćwiczenia umieszczone w prezentowanym przeze mnie programie są przykładowymi ćwiczeniami usprawniającymi poszczególne funkcje i mogą być one zamieniane, wzbogacane lub pomijane w zależności od potrzeb. Jednocześnie duży nacisk kładziony będzie na wyrównywanie u ucznia braków szkolnych, systematyczne powtarzanie i utrwalanie wiadomości szkolnych. Podczas zajęć uczeń będzie miał okazję odrobienia zadań domowych oraz przygotowania się do zajęć lekcyjnych. W przypadku wcześniejszego opanowania danych umiejętności przez ucznia możliwe będzie wprowadzanie nowych zadań w procesie rewalidacyjnym. 6