SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU

Transkrypt

1 1. Nazwa przedmiotu w języku polskim SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU Metodologia 2. Nazwa przedmiotu w języku angielskim Methodology 3. Jednostka prowadząca przedmiot Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Psychologii, Zakład Metodologii Badań Psychologicznych 4. Kod przedmiotu/modułu 5. Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy 6. Kierunek studiów Psychologia 7. Poziom studiów (I lub II stopień lub jednolite studia magisterskie) Jednolite studia magisterskie 8. Rok studiów II 9. Semestr (zimowy lub letni), Letni 10. Forma zajęć i liczba godzin (dotyczy nazw różnych typów zajęć) Forma zajęć: wykład, 30godzin 11. Imiona, nazwiska, tytuły/stopnie naukowe osób prowadzących zajęcia Władysław Jacek Paluchowski, prof. dr hab 12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla przedmiotu brak 13. Cele przedmiotu C1 C1 Dostarczenie wiedzy na temat poszczególnych etapów procesu badawczego (CP). C2 Dostarczenie wiedzy na temat przeprowadzenia krytycznej analizy tekstów empirycznych (CP). C3 Dostarczenie wiedzy na temat modeli nauki oraz sposobów wyjaśniania naukowego. C4 Dostarczanie wiedzy i kształtowanie umiejętności formułowania 1

2 problemów i hipotez badawczych, operacjonalizacji zmiennych, charakteryzowania skal pomiarowych i odnoszenia do nich zoperacjonalizowanych hipotez, dobierania próby, rozróżniania modeli badawczych, oceniania adekwatności wniosków w odniesieniu do działań podejmowanych na poszczególnych etapach procesu badawczego (CP). C5 Dostarczenie wiedzy na temat wnioskowania statystycznego oraz wybranych modeli analiz statystycznych. C6 Dostarczenie wiedzy na temat pisania raportów empirycznych (CP). C7 Dostarczenie wiedzy na temat badan jakościowych (podstawowe założenia, problemy metodologiczne, wybrane metody). C8 Kształtowanie umiejętności czytania ze zrozumieniem artykułów empirycznych z zakresu psychologii (CP). C9 Kształtowanie umiejętności przeprowadzenia krytycznej analizy artykułów empirycznych z zakresu psychologii (CP). C10 Kształtowanie (na poziomie indywidualnym i grupowym) umiejętności przedstawiania, argumentowania i obrony swojego stanowiska w dyskusji dotyczącej analizowanych badan empirycznych. C11 Uwrażliwianie na etyczne aspekty realizacji badań empirycznych oraz przeprowadzenia konstruktywnej krytyki osiągnięć innych badaczy (CP). 14. Zakładane efekty kształcenia (dla przedmiotu) Symbole kierunkowych efektów kształcenia, np.: K_W01*, K_U05, K_K03 (symbole dla kierunku) EK_W_01 Zna i rozpoznaje cechy poznania naukowego (modele, specyfikę) i swoistość poznania psychologicznego. EK_W_02 Opanowuje specyficzny aparat pojęciowy dotyczący poszczególnych etapów procesu badawczego. EK_W_03 Opanowuje wiedzę niezbędną do krytycznej analizy tekstu empirycznego. EK_W_04 Opanowuje wiedzę w zakresie planowania badań psychologicznych: zna i rozróżnia poszczególne modele badań (eksperymentalny, quasi eksperymentalny, korelacyjny i ex post facto), zna zasady randomizacji, zna pojęcia trafności wewnętrznej i zewnętrznej. EK_W_05 Opanowuje wiedzę związaną z doborem osób do badań: zna i odróżnia dobór losowy od nielosowego, zna pojęcie populacji i próby. EK_W_06 Opanowuje podstawową wiedzę z zakresu wybranych zagadnień statystycznych (metody K_W07, K_W08, K_W09, K_W12 2

3 wielozmiennowe, data mining). EK_W_07 Opanowuje wiedze z zakresu interakcji badacz-osoba badana (zna i rozumie efekt ukrytych wymagań sytuacji badania (eksperymentalnej), grania roli osoby badanej oraz lęku przed oceną. EK_W_08 Zna metodologiczne podstawy badań jakościowych oraz zna i rozumie specyfikę doboru próby w badaniach jakościowych, reguły interpretacji wyników badań jakościowych, zasady i rodzaje generalizacji wyników badań jakościowych. Wie, jakie są wady i zalety badań jakościowych. EK_U_01 Formułuje problemy i hipotezy badawcze, wskazuje i rozróżnia zmienne występujące w badaniach empirycznych, operacjonalizuje zmienne, charakteryzuje skale pomiarowe i odnosi do nich zoperacjonalizowane zmienne, rozróżnia modele badawcze, ocenia adekwatność wniosków w odniesieniu do działań podejmowanych na poszczególnych etapach procesu badawczego. EK_U_02 Czyta ze zrozumieniem artykuły empiryczne z zakresu psychologii. EK_U_04Potrafi poprawnie wyciągać wnioski z badań jakościowych. Umie rozpoznać poprawnie zaplanowane badanie jakościowe. K_U05 EK_U_03Jest wrażliwy na etyczne aspekty realizacji badań empirycznych oraz przeprowadzenie konstruktywnej krytyki osiągnięć innych badaczy. K_K Treści programowe 1. Sprawy organizacyjne. Cel zajęć. Wprowadzenie w problematykę: źródła wiedzy, cechy przypisywane nauce, funkcje nauki, nauka normalna i rewolucyjna. Przedmiot metodologii. 2. Modele nauki. Wyjaśnianie dedukcyjne, indukcyjne i redukcyjne. Kanony Milla. 3

4 3. Formułowanie problemów i hipotez badawczych - typy pytań, klasyfikacja problemów i hipotez. 4. Pojęcia, definicje, teorie, modele. Wielkości, zmienne (zależne i wyjaśniające, istotne i nieistotne, kontrolowane i niekontrolowane). Operacjonalizacja. 5. Fazy procesu badawczego. Skale pomiarowe. 6. Podstawowe modele badań - ex post facto, eksperymentalny, wielozmiennowy. 7. Wnioskowanie statystyczne - zasady i konsekwencje. Pojęcie hipotezy statystycznej i jej relacje do innych hipotez. 8. Decyzja statystyczna. Poszukiwanie związków przyczynowych; pojęcie przyczynowości. 9. Wybrane metody analizy wielozmiennowej - podstawowe założenia analizy czynnikowej i data mining. 10.Zasady pisania raportów empirycznych. 11.Interakcja "psycholog-osoba badana" jako źródło artefaktów 12.Tradycja pozytywizmu a tradycja Verstehen. Podstawowe założenia i historia badań jakościowych. 13.Metodologiczne problemy badań jakościowych. 14.Wybrane metody wykorzystywane w badaniach jakościowych 15.Etyczne problemy badań naukowych w psychologii. 16. Zalecana literatura Obowiązkowa: 1. Aronson, E., Wilson, T. D., Akert, R. M. (1997). Psychologia społeczna. Serce i umysł. rozdz. 2. Poznań: Zysk i S-ka. 2. Brzeziński, J. (2000). Badania eksperymentalne w psychologii i pedagogice. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. 3. Brzeziński, J. (2003). Metodologia badań psychologicznych (wyd. 4) Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. 4. Frankfort-Nachmias Ch, Nachmias D. (2001). Metody badawcze w naukach społecznych. Poznań: Zysk i S-ka. Uzupełniająca: 4

5 1. Brzeziński,, J., M. (red.). (2011). Metodologia badań społecznych. Wybór tekstów Warszawa: Zysk i S-ka. 2. Denzin, N. K., Lincoln, Y. S. (2010). Przedmowa. W: Denzin, N. K., Lincoln, Y. S. (2010). Metody badań jakościowych. T. 1. (s. 1-18). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. 3. Denzin, N. K., Lincoln, Y. S. (2010). Wprowadzenie. Dziedzina i praktyka badań jakościowych. W: Denzin, N. K., Lincoln, Y. S. (2010). Metody badań jakościowych. T. 1. (s ). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. 4. Hornowska, E. (1998) Operacjonalizacja wielkości psychologicznych. Wrocław: Ossolineum. 5. Nowak, S. (2008). Metodologia badań społecznych. Warszawa: PWN. 6. Paluchowski, Wł.J.. (2010). Spór metodologiczny czy spór koncepcji badania ilościowe vs jakościowe. Roczniki Psychologiczne, 13(1), Paluchowski, Wł.J.. (2010). Spór metodologiczny czy spór koncepcji próba podsumowania. Roczniki Psychologiczne, 13(1), Paluchowski, Wł.J.. (2011). Mierzyć psychoterapię - czyli co, jak i kiedy mierzyć. Roczniki Psychologiczne, 14(1), Pawłowski, T. (1977). Pojęcia i metody współczesnej humanistyki. Wrocław: Ossolineum. 10. Straś-Romanowska, M. (red.). (2000). Metody jakościowe w psychologii współczesnej. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. 11. Weinberg G. M.. (1979). Myślenie systemowe. Warszawa: WNT 12. Wojciszke, B. (2004). Systematycznie modyfikowane autoreplikacje: logika programu badań empirycznych w psychologii. W: J. Brzeziński (red.), Metodologia badań psychologicznych. Wybór tekstów (s ). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 13. Materiały zamieszczone na stronie WWW przedmiotu. 17. Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu, sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia - wykład: P3 - test wiedzy obejmujący pytania zamknięte jednokrotnego lub wielokrotnego wyboru. Forma Na ocenę Na ocenę Na ocenę Na ocenę Na ocenę Na ocenę zaliczenia 2 3 3,5 3 4,5 5 5

6 P3 0-59% 0-21 pkt 60-67% % pkt 78-85% pkt 86-90% pkt % pkt - wykład fakultatywny:. - ćwiczenia:. - laboratorium:. - konwersatorium:. - warsztat:. - zajęcia fakultatywne:. - inne:. 18. Język wykładowy Polski 19. Obciążenie pracą studenta Forma aktywności studenta Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem: - wykład: 30 godzin - wykład fakultatywny:. godzin - ćwiczenia:. godzin - laboratorium:. godzin - konwersatorium:. godzin - warsztat:. godzin - zajęcia fakultatywne:. godzin - inne:. godzin 30 godzin Praca własna studenta np.: - przygotowanie do zajęć:. godzin - opracowanie wyników:. godzin - czytanie wskazanej literatury: 15 godzin - napisanie raportu z zajęć:. godzin - przygotowanie do egzaminu: 60 godzin - przygotowanie do kolokwium:.. godzin 75 godzin Suma godzin 105 godzin Liczba punktów ECTS 4 6