(12) OPIS PATENTOWY. (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/EP97/03378

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (21 ) Numer zgłoszenia: (2 2) Data zgłoszenia: (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/EP97/03378 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: , WO98/01033, PCT Gazette nr 02/98 (19) PL (11) (13) B1 (51) IntCl7 A01N 37/50 A01N 47/24 A01N 47/44 Opis patentowy przedrukowano ze względu na zauważone błędy (54) Środek grzybobójczy (30) Pierwszeństwo: ,DE, ,DE, (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 13/99 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: (73) Uprawniony z patentu: BASF AKTIENGESELLSCHAFT, Ludwigshafen, DE (72) Twórcy wynalazku: Bernd Müller, Frankenthal, DE Hubert Sauter, Mannheim, DE Eberhard Ammermann, Heppenheim, DE Gisela Lorenz, Hambach, DE Siegfried Strathmann, Limburgerhof, DE Klaus Schelberger, Gönnheim, DE Maria Scherer, Landau, DE Manfred Hampel, Neustadt, DE Reinhold Saur, Böhl-Iggelheim, DE Joachim Leyendecker, Ladenburg, DE WUP 03/05 (74) Pełnomocnik: Sulima Zofia, SULIMA*GRABOWSKA*SIERZPUTOW SKA PL B1 (57) 1. Środek grzybobójczy zaw ierający sub stancje czynne i ew entualnie n o śn ik i/lub su b stan cje pom ocnicze, znam ienny tym, że ja k o substancje czynne zaw iera w synergicznie skutecznej ilości a) ester kw asu oksym oeterokarboksylow ego o w zorze 1a, w zględnie jego sól lub addukt z kw asem nieorganicznym lub organicznym albo jonam i m etali; i b) im inooktadynę o w zorze II, w zględnie je j sól lub addukt z kw asem nieorganicznym lub organicznym albo jo n am i m etali. 4. Środek grzybobójczy zaw ierający substancje czynne i ew entualnie nośnik i/lub substancje pom ocnicze, znam ienny tym, że ja k o substancje czynne zaw iera w synergicznie skutecznej ilości a) karbam inian o ogólnym w zorze Ib, w którym X oznacza grupę C H lub atom azotu, n oznacza 0, 1 lub 2, a R oznacza atom chlorow ca, C 1-C4-alkil lub C 1-C 4-chlorow coalkil, przy czym podstaw niki R m ogą być różne, gdy n oznacza 2, w zględnie jeg o sól lub addukt z kw asem nieorganicznym lub organicznym albo jonam i m etali; oraz b) im inooktadynę o w zorze II, w zględnie je j sól lub addukt z kw asem nieorganicznym lub organicznym albo jo n a m i m etali. 7. Środek grzybobójczy zaw ierający substancje czynne i ew entualnie nośn ik i/lub substancje pom ocnicze, znam ienny tym, że ja k o substancje czynne zaw iera w synergicznie skutecznej ilości a) ester kwasu oksym oeterokarboksylow ego o w zorze Ia, w zględnie jego sól lub addukt z kw asem nieorganicznym lub organicznym albo jonam i m etali; i karbam inian o ogólnym w zorze Ib, w którym X oznacza grupę CH lub atom azotu, n oznacza 0, 1 lub 2, a R oznacza atom chlorow ca, C 1-C 4-alkil lub C 1-C4-chlorow coalkil, przy czym podstaw niki R m ogą być różne, gdy n o znacza 2, w zględnie jeg o sól lub addukt z kw asem nieorganicznym lub organicznym albo jo n am i m etali; oraz b) im inooktadynę o wzorze II, w zględnie jego sól lub addukt z kwasem nieorganicznym lub organicznym albo jonam i metali.

2 Ś r o d e k g r z y b o b ó j c z y Zastrzeżenia patentowe 1. Środek grzybobójczy zawierający substancje czynne i ewentualnie nośnik i/lub substancje pomocnicze, znamienny tym, że jako substancje czynne zawiera w synergicznie skutecznej ilości a) ester kwasu oksymoeterokarboksylowego o wzorze Ia względnie jego sól lub addukt z kwasem nieorganicznym lub organicznym albo jonami metali; i b) iminooktadynę o wzorze II H2N-C(=NH)-NH-(CH2)8-NH-(CH2)8-NH-C(=NH)-NH2 II względnie jej sól lub addukt z kwasem nieorganicznym lub organicznym albo jonami metali. 2. Środek grzybobójczy według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera związek o wzorze Ia, względnie jego sól lub addukt i związek o wzorze II, względnie jego sól lub addukt, w stosunku wagowym 10:1 do 0,05:2. 3. Środek grzybobójczy według zastrz. 1, znamienny tym, że jest sformułowany w dwu częściach, przy czym jedna część zawiera związek o wzorze Ia zdefiniowany w zastrz. 1 w stałym lub ciekłym nośniku, a druga część zawiera związek o wzorze II zdefiniowany w zastrz. 1 w stałym lub ciekłym nośniku. 4. Środek grzybobójczy zawierający substancje czynne i ewentualnie nośnik i/lub substancje pomocnicze, znamienny tym, że jako substancje czynne zawiera w synergicznie skutecznej ilości a) karbaminian o ogólnym wzorze Ib w którym X oznacza grupę CH lub atom azotu, n oznacza 0, 1 lub 2, a R oznacza atom chlorowca, C1-C4-alkil lub C1-C4 -chlorowcoalkil, przy czym podstawniki R mogą być różne, gdy n oznacza 2, względnie jego sól lub addukt z kwasem nieorganicznym lub organicznym albo jonami metali; oraz b) iminooktadynę o wzorze II H2N-C(=NH)-NH-(CH2)8-NH-(CH2)8-NH-C(=NH)-NH2 II względnie jej sól lub addukt z kwasem nieorganicznym lub organicznym albo jonami metali.

3 Środek grzybobójczy według zastrz. 4, znamienny tym, że zawiera związek o wzorze Ib, względnie jego sól lub addukt i związek o wzorze II, względnie jego sól lub addukt, w stosunku wagowym 10:1 do 0,1:1. 6. Środek grzybobójczy według zastrz. 4, znamienny tym, że jest sformułowany w dwu częściach, przy czym jedna część zawiera związek o wzorze Ib zdefiniowany w zastrz. 4 w stałym lub ciekłym nośniku, a druga część zawiera związek o wzorze II zdefiniowany w zastrz. 4 w stałym lub ciekłym nośniku. 7. Środek grzybobójczy zawierający substancje czynne i ewentualnie nośnik i/lub substancje pomocnicze, znamienny tym, że jako substancje czynne zawiera w synergicznie skutecznej ilości a) ester kwasu oksymoeterokarboksylowego o wzorze Ia względnie jego sól lub addukt z kwasem nieorganicznym lub organicznym albo jonami metali; i karbaminian o ogólnym wzorze Ib w którym X oznacza grupę CH lub atom azotu, n oznacza 0, 1 lub 2, a R oznacza atom chlorowca, C1-C4 -alkil lub C1-C4 -chlorowcoalkil, przy czym podstawniki R mogą być różne, gdy n oznacza 2, względnie jego sól lub addukt z kwasem nieorganicznym lub organicznym albo jonami metali; oraz b) iminooktadynę o wzorze II H2N-C(=NH)-NH-(CH2)8-NH-(CH2)8-NH-C(=NH)-NH2 II względnie jej sól lub addukt z kwasem nieorganicznym lub organicznym albo jonami metali. 8. Środek grzybobójczy według zastrz. 7, znamienny tym, że zawiera mieszaninę związków o wzorach Ia i Ib, względnie ich soli lub adduktów oraz związek o wzorze II, względnie jego sól lub addukt, w stosunku wagowym 10:1 do 0,05:2. 9. Środek grzybobójczy według zastrz. 7, znamienny tym, że jest sformułowany w dwu częściach, przy czym jedna część zawiera mieszaninę związków o wzorach Ia i Ib zdefiniowanych w zastrz. 7 w stałym lub ciekłym nośniku, a druga część zawiera związek o wzorze II zdefiniowany w zastrz. 7 w stałym lub ciekłym nośniku. * * * Przedmiotem wynalazku jest środek grzybobójczy o działaniu synergicznym jego składników. Ester kwasu oksymoeterokarboksylowego o wzorze Ia, stanowiący składnik środka według wynalazku, jego wytwarzanie oraz działanie przeciwko szkodliwym grzybom opisano w EP-A

4 Karbaminiany o wzorze Ib, stanowiące składnik środka według wynalazku, ich wytwarzanie oraz zastosowanie opisano w WO-A 96/01256 i WO-A 96/ , 1-Iminodi(oktametyleno)diguanidyna o nazwie zwyczajowej aminoktadyna, stanowiącą składnik środka według wynalazku, jej wytwarzanie oraz działanie przeciwko szkodliwym grzybom opisano w Pesticide Manual (str. 593). Istniała potrzeba opracowania środków grzybobójczych o polepszonym działaniu wobec szkodliwych grzybów, przy zmniejszonej ogólnej ilości nanoszonych znanych związków o wzorach Ia, Ib i II, co umożliwiłoby zmniejszenie dawek nanoszenia i polepszenie spektrum działania. Nieoczekiwanie stwierdzono, że takie wymagania spełniają środki grzybobójcze zawierające jako substancje czynne określone związki w synergicznie skutecznej ilości. Tak więc, środek grzybobójczy według wynalazku zawiera substancje czynne i ewentualnie nośnik i/lub substancje pomocnicze, a cechą tego środka jest to, że jako substancje czynne zawiera w synergicznie skutecznej ilości a) ester kwasu oksymoeterokarboksylowego o wzorze Ia względnie jego sól lub addukt z kwasem nieorganicznym lub organicznym albo jonami metali; i/lub karbaminian o ogólnym wzorze Ib w którym X oznacza grupę CH lub atom azotu, n oznacza 0, 1 lub 2, a R oznacza atom chlorowca, C1-C4 -alkil lub C1-C4 -chlorowcoalkil, przy czym podstawniki R mogą być różne, gdy n oznacza 2, względnie jego sól lub addukt z kwasem nieorganicznym lub organicznym albo jonami metali; oraz b) iminooktadynę o wzorze II H 2 N - C ( = N H ) - N H - ( C H 2) 8 - N H - ( C H 2) 8 - N H - C ( = N H ) - N H 2 n względnie jej sól lub addukt z kwasem nieorganicznym lub organicznym albo jonami metali. Środek grzybobójczy korzystnie zawiera związek o wzorze Ia i/lub Ib, względnie ich sole lub addukty i związek o wzorze II, względnie jego sól lub addukt, w stosunku wagowym 10:1 do 0,05:2. Korzystnie środek grzybobójczy według wynalazku jest sformułowany w dwu częściach, przy czym jedna część zawiera związki o wzorze Ia i/lub Ib w stałym lub ciekłym nośniku, a druga część zawiera związek o wzorze II w stałym lub ciekłym nośniku. Dzięki jednoczesnemu stosowaniu związku o wzorze Ia i/lub Ib i związku o wzorze II, nanoszonych wspólnie lub oddzielnie, względnie stosowaniu tych związków kolejno można lepiej zwalczać szkodliwe grzyby niż z użyciem poszczególnych związków. Korzystne są karbaminiany o wzorze Ib, w którym X i Rn mają znaczenie podane w poniższej tabeli.

5 Tabela Nr X Rn N 2-F 1.2 N 3-F 1.3 N 4-F 1.4 N 2-Cl 1.5 N 3-Cl 1.6 N 4-Cl 1.7 N 2-Br 1.8 N 3-Br 1.9 N 4-Br 1.10 N 2-CH N 3 -CH N 4-CH N 2-CH2CH N 3-CH2CH N 4-CH2CH N 2-CH(CH3) N 3-CH(CH3) N 4-CH(CH3) N 2-CF N 3-CF N 4-CF N 2,4-F N 2,4-Cl N 3,4-Cl N 2-Cl, 4-CH N 3-Cl, 4-CH CH 2-F 1.28 CH 3-F

6 ciąg dalszy tabeli CH 4-F 1.30 CH 2-Cl 1.31 CH 3-Cl 1.32 CH 4-Cl 1.33 CH 2-Br 1.34 CH 3-Br 1.35 CH 4-Br 1.36 CH 2-CH CH 3-CH CH 4-CH CH 2-CH2CH CH 3-CH2CH CH 4-CH2CH CH 2-CH(CH3) CH 3-CH(CH3) CH 4-CH(CH3) CH 2-CF CH 3-CF CH 4 -CF CH 2,4-F CH 2,4-Cl CH 3,4-Cl CH 2-Cl, 4-CH CH 3-Cl, 4-CH3 Szczególnie korzystne są związki nr 1.12, 1.23, 1.32 i Związki o wzorach Ia i Ib, ze względu na zasadowy charakter ugrupowania oksymoeteru, mogą tworzyć sole lub addukty z kwasami nieorganicznymi lub organicznymi albo z jonami metali. Związki o wzorze II mogą również tworzyć sole lub addukty z kwasami nieorganicznymi lub organicznymi albo z jonami metali.

7 Przykładami kwasów nieorganicznych są kwasy chlorowcowodorowe, takie jak kwas fluorowodorowy, kwas chlorowodorowy, kwas bromowodorowy i kwas jodowodorowy, a ponadto kwas węglowy, kwas siarkowy, kwas fosforowy i kwas azotowy. Jako kwasy organiczne można stosować np. kwas mrówkowy i kwasy alkanokarboksylowe, takie jak kwas octowy, kwas trifluorooctowy, kwas trichlorooctowy i kwas propionowy oraz kwas glikolowy, kwas tiocyjanowy, kwas mlekowy, kwas bursztynowy, kwas cytrynowy, kwas benzoesowy, kwas cynamonowy, kwas szczawiowy, kwasy alkilosulfonowe (kwasy sulfonowe o prostych lub rozgałęzionych grupach C1-2 0-alkilowych), kwasy arylosulfonowe lub kwasy arylodisulfonowe (grupy aromatyczne, takie jak fenyl i naftyl, zawierające jedno lub dwa ugrupowania kwasu sulfonowego), kwasy alkilofosfonowe (kwasy fosfonowe o prostych lub rozgałęzionych grupach C1-20-alkilowych), kwasy arylofosfonowe lub kwasy arylodifosfonowe (grupy aromatyczne, takie jak fenyl i naftyl, zawierające jedno lub dwa ugrupowania kwasu fosforowego), przy czym grupy alkilowe lub arylowe mogą być dodatkowe podstawione, np. kwas p-toluenosulfonowy, kwas salicylowy, kwas p-aminosalicylowy, kwas 2-fenoksybenzoesowy, kwas 2-acetoksybenzoesowy itd. Jako jony metali można wymienić jony pierwiastków pierwszej do ósmej grupy pobocznej, zwłaszcza jony chromu, manganu, żelaza, kobaltu, niklu, miedzi, cynku, a ponadto jony metali z drugiej grupy głównej, zwłaszcza jony wapnia i magnezu, jony metali z trzeciej i czwartej grupy głównej, zwłaszcza jony glinu, cyny i ołowiu. Metale te mogą występować ewentualnie w różnych właściwych im wartościowościach. Środki według wynalazku można korzystnie formułować z użyciem czystych substancji czynnych, do których można dodawać inne substancje czynne przeciwko szkodliwym grzybom lub innym szkodnikom, takim jak owady, pajęczaki lub nicienie, a także chwastobójcze lub regulujące wzrost roślin substancje czynne albo nawozy. Mieszaniny związków o wzorach Ia i/lub Ib i II, względnie te związki stosowane jednocześnie, razem lub oddzielnie, odznaczają się doskonałym działaniem przeciw szerokiemu spektrum fitopatogennych grzybów, zwłaszcza z klasy Ascomyceten, Basidiomyceten, Phycomyceten i Deuteromyceten. Niektóre z nich działają układowo, a zatem można je stosować również jako dolistne i doglebowe środki grzybobójcze. Mają one szczególne znaczenie do zwalczania wielu grzybów na różnych roślinach uprawnych, takich jak bawełna, rośliny warzywne (np. ogórki, fasole i rośliny dyniowate), jęczmień, trawa, owies, kawa, kukurydza, rośliny owocowe, ryż, żyto, soja, winorośl, pszenica, rośliny ozdobne, trzcina cukrowa oraz na nasionach wielu roślin. Szczególnie nadają się one do zwalczania następujących fitopatogennych grzybów: Erysiphe graminis (mączniak właściwy) na zbożu, Erysiphe cichoracearum i Sphaerotheca fuliginea na roślinach dyniowatych, Podosphaera leucotricha na jabłkach, Uncinula necator na winoroślach, gatunki Puccinia na zbożu, gatunki Rhizoctonia na bawełnie, ryżu i trawie, gatunki Ustilago na zbożu i trzcinie cukrowej, Venturia inaequalis (parch) na jabłkach, gatunki Helminthosporium na zbożu, Septoria nodorum na pszenicy, Botrytis cinerea (szara pleśń) na truskawkach, warzywach, roślinach ozdobnych i winoroślach, Cercospora arachidicola na orzechach ziemnych, Pseudocercosporella herpotrichoides na pszenicy i jęczmieniu, Pyricularia oryzae na ryżu, Phytophthora infestans na ziemniakach i pomidorach, Plasmopara viticola na winoroślach, gatunki Alternaria na warzywach i owocach oraz gatunki Fusarium i Verticillium. Ponadto środki według wynalazku są użyteczne do ochrony materiałów (np. ochrony drewna), np. przeciw Paecilomyces variotii. Związki o wzorach Ia i/lub Ib i II można nanosić jednocześnie, zarówno razem jak i oddzielnie albo kolejno, przy czym kolejność w przypadku oddzielnego stosowania na ogół nie ma wpływu na wynik zwalczania. Związki o wzorach Ia i/lub Ib jako składnik a) oraz związek o wzorze II jako składnik b) zwykle stosuje się w stosunku wagowym 10:1 do 0,05:2, korzystnie w stosunku wagowym 5:1 do 0,05:1, a zwłaszcza 1:1 do 0,05:1. Dawki nanoszenia środków według wynalazku wynoszą 0,01-7 kg/ha, korzystnie 0,1-5 kg/ha, a zwłaszcza 0,1-3,0 kg/ha, przy czym w przypadku rolniczych powierzchni uprawnych, zależą one głównie od rodzaju żądanego efektu.

8 Dawki nanoszenia składnika a) (związku o wzorze la i/lub Ib) wynoszą 0,01-2,5 kg/ha, korzystnie 0,05-2,5 kg/ha, a zwłaszcza 0,1-1,0 kg/ha. Dawki nanoszenia składnika b) (związku o wzorze II) wynoszą 0,01-10 kg/ha, korzystnie 0,05-5 kg/ha, a zwłaszcza 0,05-2 kg/ha. W przypadku zaprawiania materiału siewnego zwykle stosuje się dawki środka 0, g/kg materiału siewnego, korzystnie 0, g/kg, a zwłaszcza 0,01-50 g/kg. W przypadku zwalczania szkodliwych fitopatogennych grzybów składniki a) i b) można nanosić oddzielnie lub wspólnie albo w postaci złożonych środków przez opryskiwanie, albo opylanie nasion, roślin lub gleby przed wysiewem albo po wysiewie roślin, albo przed wzejściem lub po wzejściu roślin. Synergiczne środki grzybobójcze, względnie składnik a) i składnik b) można formułować, np. w postać dających się bezpośrednio rozpylać roztworów, proszków i zawiesin albo w postać wysoce stężonych wodnych, olejowych lub innych zawiesin, dyspersji, emulsji, dyspersji olejowych, past, środków do opylania, środków do rozsypywania lub granulatów i można stosować przez opryskiwanie, zamgławianie, opylanie, rozsiewanie lub polewanie. Zależnie od przeznaczenia postać użytkowa powinna w każdym przypadku zapewniać jak najsubtelniejsze i jak najrównomierniejsze rozprowadzenie środka według wynalazku. Preparaty wytwarza się znanym sposobem, np. przez dodanie rozpuszczalników i/lub nośników. Do preparatów wprowadza się zazwyczaj obojętne substancje dodatkowe, takie jak emulgatory lub dyspergatory. Jako substancje powierzchniowo czynne można stosować sole metali alkalicznych, sole metali ziem alkalicznych, sole amonowe aromatycznych kwasów sulfonowych, np. kwasu ligninofenolo-, naftaleno- i dibutylonaftalenosulfonowego oraz kwasów tłuszczowych, alkilosulfonianów i alkiloarylosulfonianów, alkilosiarczanów, lauryłoeterosiarczanów i siarczanów alkoholi tłuszczowych oraz sole siarczanowanych heksa-, hepta- i oktadekanoli oraz eterów alkoholi tłuszczowych z glikolami, produkty kondensacji sulfonowanego naftalenu i jego pochodnych z formaldehydem, produkty kondensacji naftalenu lub kwasów naftalenosulfonowych z fenolem i formaldehydem, etery glikolu polioksyetylenowego i oktylofenolu, oksyetylenowany izooktylofenol, oktylofenol lub nonylofenol, etery glikolu polioksyetylenowego i alkilofenolu lub tributylofenoiu, polietery alkoholi alkiloarylowych, alkohol izotridecylowy, produkty kondensacji alkoholi tłuszczowych i tlenku etylenu, oksyetylenowany olej rycynowy, etery alkilowe polioksyetylenu lub polioksypropylenu, octan eteru glikolu polioksyetylenowego i alkoholu laurylowego, estry sorbitu, ligninowe ługi posiarczynowe lub metylocelulozę. Proszki, środki do rozsiewania i opylania można wytwarzać przez zmieszanie lub wspólne zmielenie substancji czynnych ze stałym nośnikiem. Granulaty, np. granulaty powlekane, nasycane lub jednorodne, można wytwarzać przez połączenie substancji czynnych ze stałymi nośnikami. Jako stałe nośniki stosuje się np. ziemie mineralne, takie jak silikażel, kwasy krzemowe, żele krzemionkowe, krzemiany, talk, kaolin, wapień, wapno, kredę, glinkę bolus, less, glinę, dolomit, ziemię okrzemkową, siarczan wapnia i magnezu, tlenek magnezu, zmielone tworzywa sztuczne, nawozy, takie jak siarczan amonu, fosforan amonu, azotan amonu, moczniki i produkty roślinne, takie jak mączka zbożowa, mączka z kory drzew, drewna i łupin orzechowych, sproszkowana celuloza lub inne stałe nośniki. Preparaty zawierają na ogół 0,1-95% wagowych, korzystnie 0,5-90% wagowych, jednego ze związków o wzorze la i/lub Ib lub II, względnie mieszaniny związków o wzorze la, Ib i II. Stosuje się w nich substancje czynne o czystości %, korzystnie % (według widma NMR lub HPLC). Zwdązki o wzorach la i/lub Ib albo II, mieszaniny albo odpowiednie preparaty stosuje się w ten sposób, że na szkodliwe grzyby, ich biotop lub chronione przed nimi rośliny, nasiona, gleby, powierzchnie, materiały lub przestrzenie działa się grzybobójczo skuteczną ilością mieszaniny, preparatu albo związków o wzorach la i/lub Ib albo II w przypadku ich oddzielnego nanoszenia. Zabiegi można prowadzić przed porażeniem lub po porażeniu szkodliwymi grzybami.

9 Przykład zastosowania Skuteczność wobec Botrytis cinerea Substancje czynne, oddzielnie lub razem, przygotowano jako 10% emulsję w mieszaninie 70% wagowych cykloheksanom, 20% wagowych preparatu Nekanil LN (Lutensol AP6, środek zwilżający o działaniu emulgującym i dyspergującym na bazie oksyetylenowanych alkilofenoli) i 10% wagowych preparatu Emulphor EL (Emulan EL, emulgator na bazie oksyetylenowanych alkoholi tłuszczowych) i odpowiednio rozcieńczono wodą do żądanego stężenia. Siewki papryki odmiany Neusiedler Ideal Elite, o dobrze rozwiniętych 4-5 liściach, opryskano aż do spłynięcia wodną zawiesiną 80% wagowych substancji czynnej i 20% wagowych emulgatora w przeliczeniu na suchą masę. Po przyschnięciu powłoki powstałej z opryskiwania rośliny opylono zawiesiną zarodników konidialnych grzyba Botrytis cinerea i ustawiono w komorze o temperaturze C i wysokiej wilgotności powietrza. Po 5 dniach na nie traktowanych roślinach kontrolnych choroba rozwinęła się tak silnie, że nekroza liści pokryła przeważającą ich część. Oceny dokonano przez określenie porażonych powierzchni liści w procentach. Te wartości procentowe przeliczono na skuteczność. Skuteczność (W) obliczono według wzoru Abbot'a jak następuje: W = (l - a) - 100/(3 a odpowiada porażeniu grzybem traktowanych roślin w %; a P odpowiada porażeniu grzybem nietraktowanych roślin kontrolnych w %. Skuteczność 0 oznacza, że porażenie traktowanych roślin odpowiada porażeniu nietraktowanych roślin kontrolnych, natomiast skuteczność 100 oznacza, że traktowane rośliny nie zostały porażone. Oczekiwaną skuteczność mieszanin substancji czynnych określono według wzoru Colby'ego [R. S. Colby, Weeds 15, (1967)] i porównano ze stwierdzoną skutecznością. Wzór Colby'ego: E = x + y - x y/100 przy czym x oznacza skuteczność wyrażoną w % w stosunku do nietraktowanych roślin kontrolnych, przy użyciu składnika a) w stężeniu [aj; y oznacza skuteczność wyrażoną w % w stosunku do nietraktowanych roślin kontrolnych, przy użyciu składnika b) w stężeniu [b]; E oznacza oczekiwaną skuteczność wyrażoną w % w stosunku do nietraktowanych roślin kontrolnych, przy użyciu mieszaniny a) + b) w stężeniach [a] i [b]. Skuteczność wobec Botrytis cinerea (szara pleśń) Siewki papryki odmiany Neusiedler Ideal Elite o 4-5 liściach opryskano aż do spłynięcia preparatem substancji czynnej. Po przyschnięciu rośliny opylono zawiesiną zarodników konidialnych grzyba Botrytis cinerea i przechowywano przez 5 dni w temperaturze C i wysokiej wilgotności powietrza. Następnie dokonano wizualnej oceny.

10 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.