(62) Numer zgłoszenia, z którego nastąpiło wydzielenie: (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (21) Numer zgłoszenia: (22) Data zgłoszenia: (62) Numer zgłoszenia, z którego nastąpiło wydzielenie: (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/EP99/03883 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: , WO99/63813 PCT Gazette nr 50/99 (13) B1 (51) Int.Cl. A01N 37/50 ( ) A01N 47/10 ( ) A01P 3/00 ( ) (54) Kompozycja fungicydowa do zwalczania chorób fitopatogennych na roślinach uprawnych (30) Pierwszeństwo: ,GB, (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 25/01 (73) Uprawniony z patentu: BAYERCROPSCIENCE AG,Monheim,DE (72) Twórca(y) wynalazku: René Zurflüh,Bülach,CH Neil Leadbitter,Oberwil,CH (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 01/10 (74) Pełnomocnik: Stefani-Iwanow Danuta JAN WIERZCHOŃ & PARTNERZY, Biuro Patentów i Znaków Towarowych Sp.J. PL B1

2 2 PL B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest kompozycja fungicydowa do zwalczania chorób fitopatogennych na roślinach uprawnych, zwłaszcza do zwalczania fitopatogennych grzybów. Jest znane, że określone pochodne strobiluryny wykazują aktywność biologiczną przeciw fitopatogennym grzybom. Właściwości tych pochodnych oraz sposoby ich wytwarzania ujawniono np. w EP-A Z drugiej strony fungicydy zawierające anilidy, karbaminiany i amidy aminokwasów są ogólnie znane jako fungicydy roślinne stosowane na rozmaitych uprawach roślin uprawnych. Jednakże tolerancja roślin oraz aktywność względem grzybów fitopatogennych, powodują, że w wielu przypadkach i aspektach substancje te, nie zawsze spełniają wymagania agrotechniczne. Zgodnie z wynalazkiem kompozycja fungicydowa do zwalczania chorób fitopatogennych na roślinach uprawnych, charakteryzuje się tym, że zawiera fungicydowo skuteczną kombinację a) O-metylooksymu estru metylowego kwasu 2-[α-{[(α-metylo-3-trifluorometylobenzylo)imino]- oksy}-o-tolilo]glioksalowego - związek I w połączeniu z b) drugim składnikiem wybranym spośród (S)-walinoamidu o wzorze IIG w którym R 4 oznacza izopropyl, sec-butyl lub tert-butyl, i R 5 oznacza 4-chlorofenyl, 4-metylofenyl, 4-metoksyfenyl lub β-naftyl, i w którym centrum asymetryczne korzystnie jest (R) lub (S)-walinoamidu o wzorze IIH w którym R 6 oznacza izopropyl, sec-butyl lub tert-butyl, R 7 oznacza halogen, metyl lub metoksyl i n oznacza 0, 1 lub 2. Korzystnie, w kompozycji według wynalazku proporcja wagowa składnika a) do składnika b) znajduje się pomiędzy 10:1 i 1:20. Kompozycja jest szczególnie skuteczna w zwalczaniu lub zapobieganiu chorobom grzybowym roślin uprawnych i wykazuje synergistyczne działanie przeciwgrzybicze. Zastosowana w kompozycji kombinacja składników aktywnych jest skuteczna przeciw fitopatogennym grzybom należącym do następujących klas: Ascomycetes (np. Venturia, Podosphaera, Erysiphe, Monilinia, Mycosphaerella, Uncinula); Basidiomycetes (np. rodzaju Hemileia, Rhizoctonia, Puccinia); grzyby niedoskonałe (np. Botrytis, Helminthosporium, Rhynchosporium, Fusarium, Septoria, Cercospora, Alternaria, Pyricularia i Pseudocercosporella herpotrichoides (Tapesia spp.)); Oomycetes (np. Phytophthora, Peronospora, Bremia, Pythium, Plasmopara). Docelowe uprawy, których dotyczą wskazania niniejszym ujawnione, obejmują w obrębie zakresu niniejszego wynalazku np. następujące gatunki roślin: zboża (pszenica, jęczmień, żyto, owies, ryż, sorgo i uprawy pokrewne); burak (burak cukrowy i burak pastewny); owoce pestkowe, owoce twarde i owoce miękkie (jabłka, gruszki, śliwki, brzoskwinie, orzechy, wiśnie, truskawki, maliny i jeżyny); rośliny strączkowe (fasola, soczewica, groch lub soja); rośliny oleiste (rzepak, gorczyca, mak, oliwka, słonecznik, kokos, rycynus, kakao, orzech ziemny); rośliny ogórkowate (dynia, ogórki, melony); rośliny włókniste (bawełna, len, konopie, juta); owoce cytrusowe (pomarańcze, cytryny, grejpfruty, mandarynki); warzywa (szpinak, sałata, szparag, kapusta, marchew, cebula, pomidory, ziemniaki,

3 PL B1 3 papryka); rośliny wawrzynowate (awokado, cynamon, kamfora); lub rośliny takie jak kukurydza, tytoń, orzechy, kawa, trzcina cukrowa, herbata, winorośl, chmiel, bananowce i naturalne kauczukowce, jak również rośliny ozdobne (kwiaty, krzewy, drzewa szerokolistne i zimozielone, takie jak iglaste). Lista nie stanowi jakiegokolwiek ograniczenia zakresu. Kompozycja według wynalazku jest szczególnie skuteczna względem Phytophthora, Peronospora, Bremia, Pythium i Plasmopara, a zwłaszcza względem patogenów roślin jednoliściennych, takich jak zboża, w tym pszenica i jęczmień. Ilość stosowanej kompozycji według wynalazku zależy od rozmaitych czynników, takich jak stosowany związek, podmiot traktowania (roślina, gleba, nasiona), rodzaj traktowania (np. natryskiwaniem rozpylanie, zaprawianie nasion), cel traktowania (profilaktyczny lub terapeutyczny), rodzaj zwalczanego grzyba i czas nanoszenia. Stwierdzono, że zastosowanie związku I w kombinacji ze związkiem o wzorze IIB niespodziewanie i znacząco zwiększa skuteczność zwalczania grzybów, w stosunku do skuteczności zwalczania grzybów za pomocą tych związków stosowanych indywidualnie. Kompozycja jest też skuteczna względem szerszego spektrum grzybów. Proporcja wagowa a):b) jest tak dobrana aby zapewnić synergistyczne działanie fungicydowi i zawiera się w przedziale pomiędzy 10:1 i 1:20, przy czym korzystnie wynosi na przykład pomiędzy 5:1 i 1:20, zwłaszcza 2:1 i 1:20, a jeszcze bardziej korzystnie 1:1 do 1:10. Działanie synergistyczne kompozycji polega w sposób oczywisty na fakcie, że działanie fungicydowe kompozycji a) + b) jest silniejsze niż suma działań fungicydowych a) i b). Kompozycję według wynalazku stosuje się przez aplikowanie na traktowane rośliny lub ich fragment, zmieszanych lub indywidualnych, łącznie fungicydowo skutecznej ilości związku I i związku - składnika b). Używane określenie fragment rośliny" ma uwzględniać pola, na których rosną traktowane rośliny, lub na których wysiano nasiona roślin uprawnych, lub miejsce w glebie, w którym zostaną umieszczone nasiona. Termin nasiona ma uwzględniać materiał rozrodczy rośliny, taki jak sadzonki, rozsady, kiełkujące lub namoczone ziarna. Nowa kompozycja jest wyjątkowo skuteczna względem szerokiego spektrum fitopatogennych grzybów, zwłaszcza z klas grzybów niedoskonałych i Oomycetes. Niektóre z nich mają działanie układowe i mogą być użyte jako fungicydy dolistne i doglebowe. Kombinacje fungicydowe są szczególnie interesujące ze względu na zwalczanie dużej liczby grzybów w rozmaitych uprawach lub na nasionach, zwłaszcza pszenicy, żyta, jęczmienia, owsa, ryżu, kukurydzy, trawy, bawełny, soi, kawy, trzciny cukrowej, owoców i roślin ozdobnych, w ogrodnictwie i uprawie winorośli, oraz na warzywach, takich jak ogórki, fasola i kabaczki. Kompozycja jest aplikowana fungicydowo skuteczną ilością składników aktywnych poprzez bezpośrednie traktowanie grzyba, lub nasion, roślin lub materiałów porażonych atakiem grzyba, lub gleby. Środki mogą być aplikowane przed lub po zainfekowaniu grzybem materiałów, roślin lub nasion. Nowa kompozycja jest szczególnie skuteczna do zwalczania następujących chorób roślin: Erysiphe graminis na zbożach, Erysiphe cichoracearum i Sphaerotheca fuliginea na kabaczkach, Podosphaera leucotricha na jabłkach, Uncinula necatorna winorośli, gatunki Puccinia na zbożach, gatunki Rhizoctonia na bawełnie, ryżu i trawnikach, gatunki Ustilago na zbożach i trzcinie cukrowej, Venturia inaequalis (strupy) na jabłkach, gatunki Helminthosporium na zbożach, Septoria nodorum na pszenicy, Septoria tritici na pszenicy, Rhynchosporium secalis na jęczmieniu, Botrytis cinerea (szara pleśń) na truskawkach, pomidorach i winogronach, Cercospora arachidicola na orzechach ziemnych, Peronospora tabacina na tytoniu, Bremia lactucae na sałacie, Pythium debaryanum na buraku cukrowym,

4 4 PL B1 Pseudocercosporella herpotrichoides (Tapesia spp.) na pszenicy i jęczmieniu, Pyrenophera teres na jęczmieniu, Pyricularia oryzae na ryżu, pasożyty Phytophthora na ziemniakach i pomidorach, gatunki Fusarium i Verticillium na różnych roślinach, Plasmopara viticola na winogronach, gatunki Alternaria na owocach i warzywach. W przypadku aplikowania na rośliny, związek I jest aplikowany w ilości 50 do 200 g/ha, zwłaszcza 75 do 150 g/ha, np. 75, 100 lub 125 g/ha, w połączeniu z 50 do 1500 g/ha, zwłaszcza 60 do 1000 g/ha, np. 75 g/ha, 80 g/ha, 100 g/ha, 125 g/ha, 150 g/ha, 175 g/ha, 200 g/ha, 300 g/ha, 500 g/ha, lub 1000 g/ha związku - składnika b). Korzystne jest aplikowane 50 do 1500 g a.i./ha w połączeniu ze związkiem I. W praktyce agrotechnicznej aplikowane ilości zależą od rodzaju żądanego efektu i znajdują się w zakresie od 0,02 do 3 kg składnika aktywnego na hektar. Jeśli składnik aktywny jest używany do zaprawiania nasion, to zwykle wystarczające są ilości od 0,001 do 50, a korzystnie od 0,01 do 10 g na kg nasion. Kompozycja według wynalazku może być wykorzystywana w jakiejkolwiek typowej postaci, na przykład w postaci dwupaku, granulatu gotowego do użycia, pseudopłynnego lub zwilżalnego proszku w połączeniu z agrotechnicznie dopuszczalnymi adiuwantami. Kompozycje takie mogą być wytworzone w typowy sposób, np. poprzez zmieszanie składników aktywnych z odpowiednimi adiuwantami (rozcieńczalnikami lub rozpuszczalnikami i ewentualnie innymi składnikami preparatywnymi, takimi jak surfaktanty). Odpowiednie nośniki i adiuwanty mogą być stałe lub ciekłe i stanowią substancje zwykle wykorzystywane w technologii preparatywnej, takie jak np. naturalne lub regenerowane substancje mineralne, rozpuszczalniki, środki dyspergujące, środki zwilżające, lepiszcza, zagęstniki, środki wiążące lub nawozu sztuczne. Nośniki takie są na przykład ujawnione w WO 96/ Zwłaszcza te preparaty, które mają być aplikowane natryskowo, takie jak dyspergowalne w wodzie koncentraty lub zwilżalne proszki, mogą zawierać surfaktanty, takie jak środki zwilżające i dyspergujące, np. produkty kondensacji formaldehydu z naftalenosulfonianem, alkiloarylosulfonian, ligninosulfonian, alkilosulfonian tłuszczowy, oksyetylenowany alkilofenol i oksyetylenowany alkohol tłuszczowy. Preparat do zaprawiania nasion jest aplikowany sposobem znanym per se na nasiona, z wykorzystaniem kombinacji według wynalazku i rozcieńczalnika mającej odpowiednią postać preparatu do zaprawiania nasion, np. postać wodnej zawiesiny lub suchego proszku o dobrym przyleganiu do nasion. Takie preparaty do zaprawiania nasion są znane w dziedzinie i mogą zawierać indywidualne składniki aktywne lub kombinację składników aktywnych w postaci kapsułkowanej, np. jako kapsułki powolnego uwalniania lub mikrokapsułki. Na ogół preparaty zawierają od 0,01 do 90% wagowych składnika aktywnego, od 0 do 20% agrotechnicznie dopuszczalnego surfaktanta i 10 do 99,99% stałego lub ciekłego adiuwanta (adiuwantów), przy czym składnik aktywny złożony jest co najmniej związku o wzorze I łącznie ze związkiem - składnikiem b) i ewentualnie innymi składnikami aktywnymi, zwłaszcza jak guazatin i fenpiclonil. Kompozycje w postaci koncentratów na ogół zawierają pomiędzy około 2 i 80%, korzystnie pomiędzy około 5 i 70% wagowych środka aktywnego. Postacie aplikacyjne preparatów mogą zawierać na przykład od 0,01 do 20% wagowych, korzystnie od 0,01 do 5% wagowych składnika aktywnego. Przykłady konkretnych preparatów-kombinacji są ujawnione np. w WO 96/22690, np. zwilżalne proszki, emulgowalne koncentraty, pyły, granulki wytłaczane, granulki powlekane, koncentrat zawiesinowy. Powolne uwalnianie z zawiesiny kapsułek 28 części kombinacji związku I i związku-składnika b), lub indywidualnie każdego z tych związków, zmieszano z 2 częściami rozpuszczalnika aromatycznego i 7 częściami mieszaniny diizocyjanianotoluenu/polimetyleno-polifenyloizocyjanianu (8:1). Mieszaninę tą emulgowano w mieszaninie 1,2 części alkoholu poliwinylowego, 0,05 części środka przeciwpieniącego i 51,6 części wody aż do uzyskania żądanej wielkości cząstek. Do tej emulsji dodano mieszaninę 2,8 części 1,6-diaminoheksanu i 5,3 części wody. Mieszaninę pobudzano aż do zakończenia reakcji polimeryzacji. Otrzymaną zawiesinę kapsułek stabilizowano poprzez dodanie 0,25 części zagęstnika i 3 części środka dyspergującego. Preparat-zawiesina kapsułek zawiera 28% składników aktywnych. Przeciętna średnica kapsułki wynosi 8-15 mikronów.

5 PL B1 5 Uzyskany preparat aplikowano na nasiona jako wodną zawiesinę w odpowiednim do tego celu aparacie. Aczkolwiek produkty komercyjne korzystnie są preparowane jako koncentraty, finalny użytkownik zwykle wykorzystuje preparaty rozcieńczone. Przykłady biologiczne Efekt synergistyczny występuje, gdy działanie kombinacji składników aktywnych jest silniejsze niż suma działań indywidualnych składników. Spodziewane działanie E dla danego składnika aktywnego podlega tak zwanemu wzorowi COLBY'ego i może być następująco obliczone (COLBY, S.R. "Calculating synergistic i antagonistic responses of herbicide combination", Weeds, wol. 15, strony 20-22; 1967): ppm = miligramy składnika aktywnego (=a.i.) na litr mieszaniny natryskowej, X = % działania składnika aktywnego I z użyciem p ppm składnika aktywnego, Y = % działania składnika aktywnego II z użyciem q ppm składnika aktywnego. Według Colby'ego spodziewane (addytywne) działanie składników aktywnych I=II z użyciem p+q ppm składników aktywnych wynosi Jeśli obserwowane działanie (O) jest silniejsze niż działanie spodziewane (E), to działanie kombinacji jest superaddytywne, tj. występuje efekt synergistyczny. Alternatywnie działanie synergistyczne może być również wyznaczone z krzywych dawka/reakcja stosownie do tak zwanego sposobu WADLEY'a. Za pomocą tego sposobu określana jest skuteczność a.i. poprzez porównanie stopnia inwazji na traktowane rośliny z tymi nie traktowanymi, podobnie zaszczepionymi i inkubowanymi roślinami kontrolnymi. Każdy a.i. jest testowany w 4 do 5 stężeniach. Krzywe dawka/reakcja są wykorzystywane do wyznaczenia EC90 (tj. stężenia a.i. zapewniającego 90% zwalczania choroby) dla indywidualnych związków jak również dla kombinacji (EC 90 obserwowane ). Znalezione eksperymentalnie wartości dla mieszanin o danej proporcji wagowej są porównywane z wartościami, które byłyby stwierdzone jeśli jedynie występowałoby uzupełniające działanie składników (EC 90 (A+B) spodziewane ). EC90 (A+B) spodziewane obliczono według Wadley'a (Levi, et al., EPPO-Bulletin, 16, 1986, ): w którym a i b oznaczają udziały wagowe związków A i B w mieszaninie a indeksy (A), (B) (A+B) odnoszą się do obserwowanych wartości EC 90 związków A, B lub danej ich kombinacji A+B. Proporcja EC 90 (A+B) spodziewane /EC 90(A+B) obserowane wyraża współczynnik współdziałania (F). W przypadku synergizmu F oznacza >1. P r z y k ł a d B-1: Resztkowe działanie ochronne przeciwko Venturia inaequalis na jabłkach. Rozsady jabłoni ze świeżymi pędami długości cm zostały zroszone wodną mieszaniną natryskową, przygotowaną z preparatu zwilżalnego proszku mieszaniny składników aktywnych, aż do skapywania, a w 24 godziny później zostały zainfekowane zawiesiną konidium grzyba. Rośliny inkubowano przez 5 dni przy % względnej wilgotności i umieszczono w szklarni na dalsze 10 dni w C. Inwazję grzyba oceniano 12 dni po infekcji. P r z y k ł a d B-2(a): Działanie przeciwko Botrytis cinerea na jabłkach. Sztucznie uszkodzone jabłka traktowano rozpylając mieszaninę natryskową mieszaniny składników aktywnych na uszkodzone miejsca. Traktowane owoce następnie zaszczepiono zawiesiną spory grzyba i inkubowano przez tydzień przy wysokiej wilgotności w około 20 C. Działanie fungicydowe związku testowanego uzależniano od liczby uszkodzonych miejsc, które zaczęły gnić. P r z y k ł a d B-2(b): Działanie przeciwko Botrytis cinerea na pomidorach. 4-tygodniowe rośliny pomidora Roter Gnom" traktowano preparowanym związkiem testowanym w komorze natryskowej. Dwa dni po naniesieniu, rośliny pomidora zaszczepiono natryskując

6 6 PL B1 zawiesinę spory na rośliny testowe. Po 4 dniowym okresie inkubowania w 20 C przy 95% wilgotności względnej w komorze wzrostowej oszacowano występowanie choroby. P r z y k ł a d B-2(c): Działanie przeciwko Botrytis cinerea na winogronach. 5-tygodniowe rozsady winorośli Gutedel" traktowano preparowanym związkiem testowanym w komorze natryskowej. Dwa dni po naniesieniu, rośliny winorośli zaszczepiono natryskując zawiesinę spory na rośliny testowe. Po 4 dniowym okresie inkubowania w 21 C przy 95% wilgotności względnej w szklarni, oszacowano występowanie choroby. P r z y k ł a d B-3: Działanie przeciw Podosphaera leucotricha na pędach jabłoni. Sadzonki jabłoni z około 15 cm długości świeżymi pędami natryskiwano mieszaniną natryskową mieszaniny składników aktywnych. Traktowane rośliny w 24 później zainfekowano zawiesiną konidium grzyba i umieszczono w klimatyzowanej komorze przy 70% wilgotności względnej w 20 C. Inwazję grzyba oszacowano 12 dni po zainfekowaniu. P r z y k ł a d B-4: Działanie przeciw Drechslera teres na jęczmieniu. 10-dniowe rośliny jęczmienia rodzaju Golden Promise" natryskiwano mieszaniną natryskową mieszaniny składników aktywnych. Traktowane rośliny w 24 później zainfekowano zawiesiną konidium grzyba i inkubowano w klimatyzowanej komorze przy 70% wilgotności względnej w C. Inwazję grzyba oszacowano 5 dni po zainfekowaniu. P r z y k ł a d B-5: Skuteczność względem Erysiphe graminis f.sp. tritici na pszenicy. Pięć do dziesięciu nasion Arina" wysiano w plastikowych doniczkach średnicy 7 cm i pielęgnowano przez 7 do 12 dni w 20 C, 50-70% wilgotn. wzgl. Po całkowitym rozwinięciu pierwszego liścia rośliny traktowano wodnym płynem natryskowym zawierającym indywidualne związki lub ich mieszaniny (niniejszym a.i.). Wszystkie związki użyto w postaci eksperymentalnych lub komercyjnie dostępnych preparatów; kombinacje aplikowano jako mieszaniny zbiornikowe. Aplikacje obejmowały natryskiwane dolistne aż prawie do spływania (trzy zbiorniki jednorazowo). 24 godziny po aplikowaniu lub 24 godziny przed aplikowaniem rośliny zaszczepiono w wieży sedymentacyjnej świeżymi sporami Erysiphe graminis f.sp. tritici. Rośliny następnie inkubowano w komorze wzrostowej w 20 C, 60% wilgotn. wzgl. Siedem dni po zaszczepieniu oszacowano procentową infekcję pierwotnych liści. Skuteczność a.i. określono porównując stopień ataku grzyba na traktowane rośliny z tym na nie traktowane, podobnie zaszczepione i inkubowane rośliny kontrolne. Każdy a.i. testowano w 4 do 5 stężeniach. Współczynnik synergizmu obliczono według sposobu COLBY'ego. P r z y k ł a d B-7: Działanie przeciw Uncinula necator. 4-tygodniowe rośliny winorośli (4-5 liści) natryskiwano aż prawie do spływania zawiesina zawierającą 250 mg/l składnika aktywnego, następnie depozyt pozostawiono do wyschnięcia. Następnego dnia traktowane rośliny zaszczepiono rozpylając świeżo zebrane konidia nad roślinami testowymi; następnie rośliny inkubowano w komorze wzrostowej przez dni w +22 C przy 70% wilgotn. wzgl. Skuteczność związków testowanych określono porównując stopień ataku grzyba z tym na nie traktowane, podobnie zaszczepione rośliny kontrolne. P r z y k ł a d B-8: Działanie przeciw Plasmopara viticola na winorośli. Rozsady winorośli w stadium 4- do 5-liścia natryskiwano do skapywania wodną mieszaniną natryskową przygotowaną ze zwilżalnego proszku mieszaniny składników aktywnych (0,02% składnika aktywnego), a w 24 godziny później zainfekowano zawiesiną sporangium grzyba. Inwazję grzyba oszacowano 6 dni po zainfekowaniu; w międzyczasie utrzymywano względną wilgotność atmosferyczną 95 do 100% i temperaturę 20 C. P r z y k ł a d B-9: Działanie przeciwko inwazji Phytophthora na pomidorach. a) Działanie lecznicze. Po trzytygodniowym wzroście rośliny pomidora odmiany Roter Gnom" zraszano zawiesiną zoospory grzyba i inkubowano w komorze w 18 do 20 C w atmosferze nasyconej wilgocią. Nawilżanie przerwano po 24 godzinach. Po wysuszeniu roślin zostały one zroszone mieszaniną, która zawierała składnik aktywny preparowany jako zwilżalny proszek, w stężeniu 200 ppm. Gdy natryskiwana warstwa wyschła, rośliny umieszczono ponownie w komorze wilgotnościowej na 4 dni. Liczba i wielkość typowych plam na liściach, które pojawiły się po tym okresie, stanowiły skalę do oceny skuteczności testowanych substancji. b) Ochronne działanie systemowe. Składnik aktywny, preparowany jako zwilżalny proszek, został wprowadzony w stężeniu 60 ppm (względem objętości gleby) na powierzchnię gleby trzytygodniowych roślin pomidora odmiany Roter Gnom". Po trzydniowym okresie, spodnią stronę liści rośliny zraszano zawiesiną zoospory pasożytów

7 PL B1 7 Phytophthora. Rośliny następnie były trzymane przez 5 dni w komorze zraszanej w 18 do 20 C w atmosferze nasyconej wilgocią. Po tym okresie utworzyły się typowe plamy na liściach, których liczba i wielkość była wykorzystywana do oceny skuteczności testowanych substancji. P r z y k ł a d B-10: Działanie przeciw Phytophthora na roślinach ziemniaka. a) Działanie resztkowo-ochronne. 2-3 tygodniowe rośliny ziemniaka (odmiana Bintje) hodowano przez 3 tygodnie, a następnie zraszano mieszaniną natryskową (0,02% składnika aktywnego) przygotowaną ze zwilżalnego proszku składnika aktywnego. Po 24 godzinach traktowane rośliny zainfekowano zawiesiną sporangium grzyba. Inwazję grzyba oszacowano po 5 dniach inkubowania zainfekowanych roślin przy względnej wilgotności atmosferycznej % w 20 C. b) Działanie układowe. Mieszaninę natryskową (0,002% składnika aktywnego względem objętości gleby) przygotowaną ze zwilżalnego proszku składnika aktywnego wylano obok 2-3 tygodniowych roślin ziemniaka (odmiany Bintje), które hodowano przez 3 tygodnie. Zwracano uwagę, aby mieszanina natryskowa nie stykała się z nadziemnymi fragmentami roślin. Po 48 godzinach traktowane rośliny zainfekowano zawiesiną sporangium grzyba. Inwazję grzyba oszacowano po 5 dniach inkubowania zainfekowanych roślin przy względnej wilgotności atmosferycznej % w 20 C. Skuteczność testowanych kombinacji oraz indywidualnych składników w powyższych testach określono porównując stopień ataku grzyba z tym na nie traktowane, podobnie zaszczepione rośliny kontrolne. Kompozycje według wynalazku wykazywały dobrą aktywność we wszystkich powyższych przykładach. Zastrzeżenia patentowe 1. Kompozycja fungicydowa do zwalczania chorób fitopatogennych na roślinach uprawnych, znamienna tym, że zawiera fungicydowo skuteczną kombinację a) O-metylooksymu estru metylowego kwasu 2-[α-{[(α-metylo-3-trifluorometylobenzylo)imino]- oksy}-o-tolilo]glioksalowego - związek I w połączeniu z b) drugim składnikiem wybranym spośród (S)-walinoamidu o wzorze IIG w którym R 4 oznacza izopropyl, sec-butyl lub tert-butyl, i R 5 oznacza 4-chlorofenyl, 4-metylofenyl, 4-metoksyfenyl lub β-naftyl, i w którym centrum asymetryczne korzystnie jest (R) lub (S)-walinoamidu o wzorze IIH w którym R 6 oznacza izopropyl, sec-butyl lub tert-butyl, R 7 oznacza halogen, metyl lub metoksyl i n oznacza 0, 1 lub Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że proporcja wagowa składnika a) do składnika b) zawiera się pomiędzy 10:1 i 1:20.

8 8 PL B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,00 zł.