SPRAWOZDANIE Z ANALIZY WYNIKÓW SPRAWDZIANU DLA UCZNIÓW KLAS SZÓSTYCH SZKOŁY PODSTAWOWEJ W ROKU SZKOLNYM 2012/2013

Transkrypt

1 SPRAWOZDANIE Z ANALIZY WYNIKÓW SPRAWDZIANU DLA UCZNIÓW KLAS SZÓSTYCH SZKOŁY PODSTAWOWEJ W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 Opracowały: Wanda Gunia Katarzyna Poradyło Dorota Szczepanik Maria Twardzik

2 Pierwszy powszechny i obowiązkowy sprawdzian ogólnopolski odbył się 10 kwietnia 2002 roku. W tym roku szkolnym już po raz dwunasty uczniowie klas szóstych przystąpili do egzaminu, który jest podsumowaniem sześcioletniego cyklu kształcenia i jednym z warunków ukończenia szkoły podstawowej. W naszej szkole sprawdzian zorganizowano i przeprowadzono zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych. Opis arkusza standardowego Na sprawdzianie każdy uczeń otrzymał zestaw egzaminacyjny: arkusz z zadaniami i kartą odpowiedzi. Arkusz standardowy, który przeznaczony jest dla uczniów bez dysfunkcji i z dysleksją, zawierał 26 zadań. Sprawdzały one poziom opanowania wiadomości i umiejętności, które zostały ujęte w standardach wymagań egzaminacyjnych. Spośród wszystkich zadań testowych 20 należało do wielokrotnego wyboru, a 6 wymagało udzielenia dłuższej odpowiedzi. Za poprawne wykonanie wszystkich zadań uczeń mógł uzyskać maksymalnie 40 punktów. Na rozwiązanie testu szóstoklasiści mieli 60 min. Dla uczniów z dysfunkcjami czas ten mógł być przedłużony o 30 min. W ostatnich latach zadania sprawdzianu dotyczą przede wszystkim języka polskiego i matematyki, a jest to związane ze stopniowym wprowadzaniem zmian zapowiedzianych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Charakterystyka wyników osiągniętych przez uczniów WSKAŹNIK Liczba piszących sprawdzian Średnia ilość punktów ze wszystkich zadań WARTOŚC WSKAŹNIKA pkt. KOMENTARZ W bieżącym roku szkolnym do sprawdzianu przystąpiło 100 % uczniów klas VI. Statystyczny uczeń uzyskał 23 pkt na 40 pkt możliwych, czyli opanował 58 % wiadomości i umiejętności sprawdzanych na teście. Łatwość wszystkich zadań 0,58 Sprawdzian okazał się dla uczniów umiarkowanie trudny.

3 Łatwość zadań zamkniętych Łatwość zadań otwartych 0,60 0,54 Ilość uzyskanych punktów wynosi 800 na 1320, co stanowi 60 % możliwych do uzyskania. Ilość uzyskanych punktów wynosi 717 na 1320, co stanowi 54% możliwych do uzyskania. Najwyższy wynik 37 pkt. Wynik uzyskała jedna uczennica. Najniższy wynik 7 pkt. Wynik uzyskany przez jednego ucznia. Odchylenie standardowe 30 pkt. Uczniowie uzyskiwali wyniki od 7 do 37 pkt. Różnica między najwyższym a najniższym wynikiem wyniosła 30 punktów. Test sprawdzał poziom osiągnięć uczniów w pięciu standardach: 1. czytanie, 2. pisanie, 3. rozumowanie, 4. korzystanie z informacji, 5. wykorzystanie wiedzy w praktyce. 1. W zakresie czytania sprawdzano umiejętności: odczytywania tekstu popularnonaukowego, rozumienia pojęcia podmiotu mówiącego, określania funkcji elementów charakterystycznych dla danego tekstu, odczytywania tekstu literackiego. 2. W zakresie pisania sprawdzano umiejętności: pisania na temat i zgodnie z celem, celowego stosowania środków językowych, przestrzegania norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych. 3. W zakresie rozumowania sprawdzono umiejętności: rozpoznawania charakterystycznych cech i własności liczb, rozpoznawania charakterystycznych cech i własności figur,

4 wnioskowania o przebiegu zjawiska, mającego charakter prawidłowości, na podstawie jego opisu, ustalania sposobu rozwiązania zadania oraz prezentacji tego rozwiązania. 4. W zakresie korzystania z informacji sprawdzono umiejętność: posługiwania się źródłem informacji. 5. W zakresie wykorzystania wiedzy w praktyce sprawdzono umiejętności: wykonywania obliczeń dotyczących wagi, wykonywania obliczeń dotyczących długości. wykorzystania w sytuacjach praktycznych własności liczb i stosowania je do rozwiązania problemu, wykonywania obliczeń dotyczących powierzchni i objętości. Plan testu: Obszar umiejętności Ilość Procentowy udział Numery zadań punktów badanych umiejętności Czytanie (1) 10 25% 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, Pisanie (2) 10 25% 25, 26 Rozumowanie (3) 8 20% 11,12,13, 20,21,22 Korzystanie z informacji (4) Wykorzystanie wiedzy w praktyce (5) 4 10% 15,16, 17, % 14, 19, 23,24

5 Stopień trudności zadań Stopień trudności zadania bardzo łatwe łatwe umiarkowanie trudne trudne bardzo trudne Łatwość zadania 1,00 0,90 0,89 0,70 0,69 0,50 0,49 0,20 0,19-0 Numer zadania 10 3,4,5,9,16,18,20,25, 1,2,6,7,8,14,19,21,26 11,12,13,15,17,22,23,24 - ROZKŁAD WYNIKÓW CZYTANIE Nr zadania Łatwość zadań Klasa VIa 0,64 0,82 0,82 0,86 0,86 0,55 0,68 0,77 0,77 0,95 VIb 0,52 0,38 0,81 0,67 0,81 0,38 0,48 0,76 0,71 0,90 VIc 0,39 0,57 0,83 0,78 0,70 0,61 0,65 0,52 0,74 0,96 Szkoła 0,52 0,59 0,82 0,77 0,79 0,52 0,61 0,68 0,74 0,94 Umiejętności z tego standardu sprawdzano 10 zadaniami wielokrotnego wyboru, które odnosiły się do dwóch tekstów kultury. Pierwszy fragment tekstu popularnonaukowego pochodził z książki Marii Nagajowej pt.,,sztuka dobrego pisania i mówienia, zaś drugi tekst to fragmenty utworu lirycznego pt.,,słowa ze słownika autorstwa Józefa Ratajczaka. Za poprawne wykonanie wszystkich zadań uczeń otrzymał 10 punktów. Bardzo łatwe i łatwe okazało się 5 zadań (zad.3,4,5,9,10), na które uczniowie udzielili od 74% do 94% poprawnych odpowiedzi, co wskazuje na dobry poziom opanowania sprawdzanych umiejętności. Najłatwiejsze było zadanie 10, w którym uczeń miał wskazać określenia o przeciwstawnym znaczeniu. Umiejętność ta jest bardzo ważna, gdyż sprawdza odczytywanie i rozumienie tekstów na poziomie dosłownym. Z kolei utrwalenie wiedzy w tym zakresie powoduje rozumienie sensu przenośnego danych tekstów. Łatwość tego zadania wyniosła 0,94. Natomiast umiarkowanie trudne dla szóstoklasistów było kolejnych 5 zadań: 1,2,6,7,8. Łatwość tych zadań wynosi od 0,52 do 0,68. Najmniej punktów otrzymali za 1 i 6 polecenie.

6 W pierwszym sprawdzano, czy uczeń umie odczytać główną myśl tekstu popularnonaukowego, natomiast w szóstym - czy potrafi określić jego rodzaj. Zarówno zagadnienia związane z tekstem Marii Nagajowej, jak i utworem lirycznym należały do zadań łatwych. Średni wynik szóstoklasistów to 7,0 punktów, czyli udzielili 70% poprawnych odpowiedzi. Zatem standard ten okazał się dla uczniów łatwy. ROZKŁAD WYNIKÓW PISANIE Nr zadania Łatwość zadań Klasa Klasa VIa Klasa VIb Klasa VIc Szkoła 0,80 0,69 0,69 0,55 0,89 0,68 0,80 0,64 Umiejętność pisania własnego tekstu sprawdzana była dwoma zadaniami, które wymagały sformułowania kilkuzdaniowej wypowiedzi. Zadanie 25 polegało na napisaniu w dwóch trzech zdaniach uzasadnienia, dlaczego należy mówić i pisać poprawnie. Natomiast w 26 poleceniu uczniowie mieli napisać list, zachęcający kolegę lub koleżankę do przeczytania ciekawej książki. Spośród wymienionych zadań nie sprawiło uczniom trudności napisanie uzasadnienia. Oznacza to, że potrafią logicznie argumentować. Łatwość 25 zadania wyniosła 0,80. Natomiast dla szóstoklasistów trudniejsze okazało się napisanie listu. Za to zadanie uzyskali tylko 64% poprawnych odpowiedzi. Ze względu na brak informacji dotyczących poszczególnych kryteriów w tym zadaniu nie można stwierdzić, ile punktów otrzymali uczniowie za umiejętności takie jak: pisanie na temat i zgodnie z poleceniem, celowe stosowanie środków językowych, przestrzeganie norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych. 0,67. Ogólnie ten standard okazał się dla uczniów umiarkowanie trudny, łatwość wynosi

7 ROZKŁAD WYNIKÓW ROZUMOWANIE Nr zadania Klasa Klasa VIa 0,32 0,27 0,55 0,77 0,68 0,56 Klasa VIb 0,48 0,57 0,48 0,71 0,43 0,49 Klasa VIc 0,43 0,26 0,26 0,61 0,48 0,30 Szkoła 0,41 0,36 0,42 0,70 0,53 0,45 W standardzie III umiejętności sprawdzane były 4 zadaniami wielokrotnego wyboru oraz dwoma zadaniami otwartymi. Za rozwiązanie zadań z tego obszaru uczeń mógł otrzymać maksymalnie 8 pkt. Średni wynik uzyskany przez uczniów klas szóstych to 3,8 pkt., czyli 47,5% punktów możliwych do uzyskania. Tylko jedno zadanie w tym obszarze zostało wykonane w 70 %. Było to zadanie 20, w którym sprawdzano, czy szóstoklasiści potrafią rozpoznać charakterystyczne cechy i własności liczb oraz figur. Uczniowie mieli wyznaczyć i porównać pola powierzchni podłóg w dwóch pomieszczeniach. Aby wskazać poprawną odpowiedź, należało wybrać między porównywaniem różnicowym a ilorazowym. Większość szóstoklasistów nie miała problemu z poprawnym rozwiązaniem tego zadania, mimo że łączyło ono w sobie zagadnienia geometryczne i arytmetyczne. Jednak podobne zadanie - 21, w którym należało wskazać prostokąty o takim samym polu, sprawiło, że tylko 53 % uczniów odpowiedziało poprawnie. Natomiast najtrudniejsze okazało się zadanie 12. Należało w nim ustalić kolejny termin powtarzanej regularnie czynności - w jaki dzień tygodnia jedno z trojga rodzeństwa będzie zmywało naczynie. W tym celu trzeba było zauważyć, że każde dziecko z trójki rodzeństwa co trzeci dzień wykonuje tę samą czynność, przy czym po dniu, w którym nakrywa się do stołu, następuje dzień wolny od obowiązków przy obiedzie, a po nim dzień, w którym się

8 zmywa. Aby wskazać poprawną odpowiedź, wystarczyło zauważyć fakt, że zmywanie przypada dwa dni po dniu, w którym się nakrywało do stołu. Zadanie to sprawdzało, czy uczeń potrafi wnioskować o przebiegu zjawiska, mającego charakter prawidłowości, na podstawie jego opisu. Tylko 36% uczniów odpowiedziało poprawnie, a w kl.vi b ponad połowa uczniów. Wyniki za pozostałe zadania są następujące: w zad.11 - uczniowie mieli wskazać liczbę podzielną przez 9-41% poprawnych odpowiedzi, w zad.13 - należało ustalić najmniejszą liczbę składników sumy utworzonej z liczb odpowiadających nominałom monet - 42% poprawnych odpowiedzi, zad. 22 polegało na wyznaczeniu wielokrotności i ustaleniu największej liczby spełniającej pewne warunki - ogółem 45% poprawnych odpowiedzi. Zatem zadania ze standardu Rozumowanie należały do trudnych. ROZKŁAD WYNIKÓW KORZYSTANIE Z INFORMACJI Klasa Nr zadania Łatwość zadań Klasa VIa 0,55 0,73 0,41 0,86 Klasa VIb 0,43 0,62 0,57 0,76 Klasa VIc 0,26 0,74 0,22 0,52 Szkoła 0,41 0,70 0,39 0,71 Korzystanie z informacji sprawdzano czterema zadaniami wielokrotnego wyboru. Statystyczny uczeń naszej szkoły uzyskał w tym obszarze 2,2 punktu, czyli 55% punktów możliwych do uzyskania. Najłatwiejsze okazały się zadania 18 i 16, zaś najtrudniejsze zadania 17 i 15. Zadanie 18 bezbłędnie rozwiązało 71% uczniów. Należało w nim, wykorzystując informacje z regulaminu, wyznaczyć termin spełniający określone warunki, czyli dzień,

9 w którym Michał powinien najpóźniej zwrócić książkę do biblioteki. Z kolei w zadaniu 16 uczniowie musieli ustalić czas przejazdu autobusu, wydłużonego w stosunku do czasu przewidzianego w rozkładzie jazdy. Aby poprawnie odpowiedzieć na to pytanie, wystarczyło znaleźć informacje, na rysunku schematycznym i w tekście, o planowym czasie przejazdu i opóźnieniu autobusu. Po wykonaniu łatwych rachunków uczniowie otrzymywali poprawną odpowiedź. Tylko 1/3 uczniów nie potrafiła prawidłowo rozwiązać tego zadania. Pewne problemy mieli szóstoklasiści z rozwiązaniem zadania 17, które odwoływało się do tych samych źródeł co zadanie 16. Tylko dwóch na pięciu uczniów udzieliło poprawnej odpowiedzi, która polegała na ustaleniu czasu dojścia na przystanek, zapoznaniu się z rozkładem jazdy, wyznaczeniu czasu odjazdu autobusu, uwzględnieniu czasu przejazdu i czasu dojścia z przystanku do miejsca docelowego. Niezbędne dane znajdowały się w tekście, na rysunku, na rozkładzie jazdy, a pominięcie jednego szczegółu (np. godziny odjazdu autobusu zgodnie z rozkładem) skutkowało błędnym rozwiązaniem zadania. Oznacza to, że większość szóstoklasistów przeciętnie radzi sobie w sytuacjach, kiedy konieczne jest równoczesne korzystanie z różnych źródeł. Niedużo lepiej uczniowie poradzili sobie z zadaniem 15, na które udzielili 41% poprawnych odpowiedzi. W zadaniu tym należało wykorzystać informacje z dwóch różnych źródeł, czyli schematycznego rysunku oraz rozkładu jazdy i odpowiedzieć na pytanie. Również zadania z tego standardu należały do umiarkowanie trudnych. ROZKŁAD WYNIKÓW WYKORZYSTANIE WIEDZY W PRAKTYCE Nr zadania Łatwość zadań Klasa Klasa VIa 0,68 0,64 0,59 0,57 Klasa VIb 0,57 0,57 0,36 0,32 Klasa VIc 0,43 0,39 0,22 0,18 Szkoła 0,56 0,53 0,39 0,36

10 Ostatni standard zawierał kolejne zadania matematyczne dwa zamknięte i dwa otwarte. Średni wynik uzyskany przez uczniów za rozwiązanie zadań sprawdzających wykorzystywanie wiedzy w praktyce to 3,3 punktu, czyli 41,25% punktów możliwych do zdobycia. W tym obszarze badano umiejętność wykorzystania obliczeń dotyczących masy, obwodu, powierzchni i ilości opadów na danym obszarze oraz obliczania ułamka danej liczby w sytuacjach praktycznych. Najwięcej punktów uczniowie uzyskali za obliczanie masy paczki zawierającej jednakowe elementy (zad.14). Co drugi uczeń poprawnie odpowiedział na to pytanie. Podobnie 53% uczniów poprawnie obliczyło obwód prostokąta (zad.19.). Jednym z trudniejszych zadań było zadanie 24, w którym należało poprawnie obliczyć powierzchnię obszaru i ilość opadów na podanym obszarze. Szóstoklasiści udzielili tylko 36% poprawnych odpowiedzi. Do trudnych zadań należało również 23, w którym uczniowie mieli obliczyć ułamek danej liczby i ilość książek historycznych zakupionych do biblioteki. Niewiele, bo 39%, piszących uczniów odpowiedziało na to pytanie prawidłowo. Zatem kolejny standard okazał się dla uczniów trudny. Średnie wyniki uczniów według standardów. Standardy Czytanie Pisanie Rozumowanie Korzystanie z informacji Wykorzystanie wiedzy w praktyce Punkty Punkty Punkty Punkty Punkty Klasa VI a 7,7 7,1 4,3 2,5 4,8 Klasa VI b 6,4 5,8 4,1 2,4 3,1 Klasa VI c 6,7 7,3 3,0 1,7 2,0 Szkoła 7,0 6,7 3,8 2,2 3,3 Gmina 6,4 6,3 3,7 2,1 3,0 Powiat 7,2 6,6 4,3 2,4 3,9 Województwo 7,3 6,4 4,3 2,5 3,9

11 Powyższa tabela wskazuje, że uczniowie kl. VI a w czterech standardach, tj. Czytanie, Rozumowanie, Korzystanie z informacji, Wykorzystanie wiedzy w praktyce osiągnęli wyższe wyniki od swoich rówieśników kończących szkoły podstawowe na terenie gminy, powiatu i województwa. Natomiast w standardzie Pisanie dwie klasy VI c i VI a osiągnęły wyniki wyższe niż wyniki w gminie, w powiecie i województwie. Z kolei uczniowie kl. VI b w standardzie Rozumowanie osiągnęli wyniki wyższe od wyników w gminie i o 0,2 pkt niższe niż wyniki w powiecie i województwie. Podsumowując można stwierdzić, że dla szóstoklasistów zadania ze standardu Czytanie należały do łatwych, Pisanie i Korzystanie z informacji umiarkowanie trudnych, a Rozumowanie i Wykorzystanie wiedzy w praktyce okazały się umiejętnościami trudnymi. Ponadto tegoroczni szóstoklasiści osiągnęli wynik wyższy od ubiegłorocznego, biorąc pod uwagę ilość uzyskanych punktów. Większość z nich napisała test na poziomie zgodnym z oczekiwaniami lub wyższym, jeśli wziąć pod uwagę ich dotychczasowe osiągnięcia, możliwości intelektualne i sytuację rodzinną. Średni wynik absolwentów naszej szkoły uplasował się w grupie II (stanin 5 średni). Podobnie jak w ubiegłym roku uczniowie naszej szkoły znajdują się w grupie uczniów o średnim potencjale. Rok Wynik średni Stanin szkoły , , , , ,97 4 Wnioski po dokonaniu analizy: Mocne strony uczniów: Łatwe i bardzo łatwe okazały się zadania, które sprawdzały następujące umiejętności: odczytywania informacji w tekście,

12 rozumienia funkcji przytoczonej w tekście anegdoty, rozpoznawania wyrażeń z epitetem pełniącym w wierszu określoną funkcję, odczytywania znaczenia słów użytych w wierszu, wykorzystania informacji z regulaminem do wyznaczania terminu spełniającego określone warunki, porównywania pola prostokątów, rozróżniając porównywanie różnicowe i ilorazowe, formułowania kilkuzdaniowej wypowiedzi na zadany temat. Słabe strony: Dla uczniów klas szóstych trudne i bardzo trudne okazało się: odczytanie głównej myśli tekstu popularnonaukowego, rozpoznanie bezpośrednich zwrotów do adresata tekstu, wnioskowania na podstawie informacji zawartych w tekście, rozpoznanie osoby mówiącej w wierszu, odczytanie w wierszu znaczeń przenośnych, obliczenie masy paczki zawierającej jednakowe elementy, obliczenie obwodu prostokąta, wskazanie prostokątów o takim samym polu, wskazanie liczby podzielnej przez 9, ustalenie kolejnego terminu powtarzanej regularnie czynności, ustalenie najmniejszej liczby składników sumy tworzonej z liczb odpowiadających nominałom monet, wyznaczanie wielokrotności i ustalenie największej liczby spełniającej warunki zadania, obliczanie ułamka danej liczby i wykorzystanie zależności między liczbami naturalnymi do wyznaczenia rozwiązania zadania, obliczenie ułamka danej liczby i wykorzystanie zależności między liczbami naturalnymi do wyznaczenia rozwiązania zadania,

13 wykorzystania informacji z dwóch różnych źródeł (schematyczny rysunek i rozkład jazdy), pisanie listu na zadany temat z uwzględnieniem poprawności ortograficznej, językowej i interpunkcyjnej. Wnioski: Nie tylko na języku polskim doskonalić umiejętność czytania ze zrozumieniem. Dokonywać analizy i interpretacji utworów lirycznych. Czytać teksty popularnonaukowe oraz omawiać ich charakterystyczne cechy. Zwrócić uwagę na dokładne czytanie poleceń, ponieważ wiele błędnych odpowiedzi wynika z pobieżnego czytania zadań. Rozwijać umiejętności rozwiązywania zadań związanych z jednostkami czasu. Zwracać szczególną uwagę na właściwą interpretację danych matematycznych. Dla uczniów zdolnych w ciągu całego roku szkolnego organizować konkursy przedmiotowe i mobilizować do udziału w nich więcej dzieci. Pracować z uczniami mającymi trudności w nauce, mobilizować ich do systematycznej i samodzielnej pracy, która pozytywnie wpłynie na pogłębianie i utrwalenie zdobytych wiadomości. Rozwiązywać zadania sprawdzające umiejętność wnioskowania o przebiegu zjawiska, mającego charakter powtarzanej regularnie czynności na podstawie jego opisu. Wprowadzać zestawy ćwiczeń sprawdzających umiejętność korzystania z różnych źródeł (schematyczny rysunek, tabela, wykres, rozkład jazdy, diagram, plan). Zachęcać uczniów do podejmowania wysiłku rozwiązywania zadań tekstowych, których obliczenia należy przedstawiać w kilku etapach, ponieważ nawet dokonanie niewielkiej części wyliczeń może skutkować zdobyciem kolejnych punktów. Ćwiczyć zadania o zróżnicowanym stopniu trudności, celem sprawdzenia poziomu opanowania danej umiejętności.