SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM NR 1 im. Św. Wojciecha w Inowrocławiu w roku m 2015/2016
Podstawa prawna Gimnazjum realizuje cele wychowawcze wynikające z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Konwencji Praw Dziecka, ustawy o systemie oświaty, podstawy programowej kształcenia ogólnego oraz statutu szkoły. I.Wstęp Szkolny program wychowawczy realizowany w Gimnazjum nr 1 opiera się na hierarchii wartości przyjętej przez radę pedagogiczną, radę rodziców i samorząd uczniowski. Treści szkolnego programu wychowawczego są spójne ze statutem szkoły, wewnątrzm systemem oceniania, m programem profilaktyki. Istotą działań wychowawczych szkoły jest współpraca całej społeczności szkolnej. II.Misja szkoły Misją szkoły jest kształcenie i wychowanie w duchu wartości i poczuciu odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata, kształtowanie umiejętności nawiązywania kontaktów z rówieśnikami, także przedstawicielami innych kultur. Szkoła zapewnia pomoc we wszechstronnym rozwoju uczniów w wymiarze intelektualnym, psychicznym i społecznym, zapewnia pomoc psychologiczną i pedagogiczną uczniom. Misją szkoły jest uczenie wzajemnego szacunku i uczciwości jako postawy życia w społeczeństwie i w państwie, w duchu przekazu dziedzictwa kulturowego i kształtowania postaw patriotycznych, a także budowanie pozytywnego obrazu szkoły poprzez kultywowanie i tworzenie tradycji. III. Sylwetka absolwenta Dążeniem szkoły jest, aby uczeń kończący Gimnazjum nr1 posiadał następujące cechy: kieruje się w codziennym życiu zasadami etyki i moralności, szanuje siebie i innych, jest odpowiedzialny, uczciwy ma poczucie własnej wartości, jest ambitny, kreatywny, odważny, samodzielny, tolerancyjny, kulturalny, chętny do niesienia pomocy, odporny na niepowodzenia, prawidłowo funkcjonujący w zespole. IV. Cele ogólne W bieżącym roku m najważniejsze cele pracy wychowawczej to: wspomaganie rozwoju ucznia w sferze emocjonalnej, społecznej i twórczej, przygotowanie uczniów do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie, wzbudzanie poczucia przynależności do grupy, rozbudzanie poczucia własnej wartości, wiary we własne siły i możliwości, budowanie poczucia tożsamości regionalnej i narodowej, przeciwdziałanie przemocy, agresji i uzależnieniom.
V. Strategia wychowawcza szkoły Nauczyciele wyposażają uczniów w wiedzę i umiejętności umożliwiające im wszechstronny rozwój osobowy który jest głównym celem wychowawczym, ze szczególnym uwzględnieniem kształtowania samodzielności i dojrzałości. Na wszechstronny rozwój uczniów będzie się składać realizacja następujących celów wychowawczych: a)rozwój intelektualny: kształcenie umiejętności kreatywnego myślenia i samodzielnego poszukiwania wiedzy, kształtowanie umiejętności prezentowania twórczej postawy, kształcenie umiejętności komunikowania się (w tym zachowań asertywnych), kształcenie umiejętności spostrzegania i kojarzenia poprzez umiejętną obserwację, ćwiczenie pamięci i uwagi, poznanie dorobku kultury narodowej, ze szczególnym uwzględnieniem kultury własnego miasta i regionu, (wychowanie patriotyczne i edukacja regionalna) rozwój zainteresowań i uzdolnień poprzez ich udział w ch kółkach zainteresowań b)rozwój moralno społeczny (duchowy): wpajanie wartości uniwersalnych, kształtowanie postaw etycznych w oparciu o wartości religijne, intelektualne, naukowe, emocjonalne i zachowawcze (zdrowie) oraz pomoc uczniom w pielęgnowaniu ich własnej tożsamości przygotowanie młodzieży do odpowiedzialnego wyboru drogi życiowej : zawód, małżeństwo, rodzicielstwo, kształtowanie szacunku wobec innych przekonań religijnych i światopoglądowych, rozwój myślenia wartościującego, kształcenie umiejętności obiektywnej oceny własnych i cudzych zachowań oraz zdolności, kształcenie wrażliwości uczuciowej, kształtowanie cech samodzielności i dojrzałości w byciu i działaniu, kształtowanie umiejętności współpracy (wdrażanie uczniów do współpracy wewnątrzklasowej i międzyklasowej) kształtowanie umiejętności ukierunkowania uczuć i emocji (w tym przeciwdziałanie niedostosowaniu społecznemu i agresji), prowadzenie działań z zakresu orientacji zawodowej i planowania kariery,
c)rozwój fizyczny ze szczególnym uwzględnieniem zachowań prozdrowotnych kształcenie sprawności fizycznej, zapobieganie patologiom społecznym wśród dzieci i młodzieży prowadzenie kreatywnej profilaktyki uzależnień, promowanie zdrowego stylu życia, w tym zdrowego odżywiania, kształcenie postaw proekologicznych. Dodatkowymi celami szczegółowymi szkoły w kontekście działań opiekuńczo - wychowawczych będą: 1. Promowanie osiągnięć uczniów w szkole i poza nią 2. Współpraca z rodzicami na rzecz podnoszenia jakości pracy opiekuńczo wychowawczej szkoły, 3. Tworzenie tradycji i obrzędowości prowadzącej do społecznej integracji szkoły 4. Rozwijanie samorządności wśród uczniów. 5. VI. Struktura oddziaływań wychowawczych 1.Dyrektor szkoły: stwarza warunki dla realizacji procesu wychowawczego w szkole, dba o prawidłowy poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej szkoły, nadzoruje realizację szkolnego programu wychowawczego, współpracuje z zespołem wychowawczym, pedagogiem, psychologiem m, Samorządem Uczniowskim, czuwa nad realizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego. 2.Rada Pedagogiczna opracowuje i zatwierdza program wychowawczy szkoły, uczestniczy w realizacji szkolnego programu wychowawczego, uczestniczy w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły, reaguje na obecność w szkole osób obcych, które swoim zachowaniem stwarzają zagrożenie dla ucznia, uczestniczy w ewaluacji szkolnego programu wychowawczego. 3.Zespół wychowawczy diagnozuje sytuację wychowawczą szkoły, określa cele pracy wychowawczej na dany rok, opracowuje procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością, opracowuje zasady współpracy z sądem i policją, analizuje i rozwiązuje bieżące problemy wychowawcze, podejmuje działania w zakresie poszerzania kompetencji wychowawczych.
4.Nauczyciele współpracują z wychowawcami klas w zakresie realizacji zadań wychowawczych, reagują na przejawy agresji, niedostosowania społecznego i uzależnień uczniów, przestrzegają obowiązujących w szkole procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością, udzielają pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń ch, kształcą i wychowują młodzież w duchu patriotyzmu i demokracji, rozmawiają z uczniami i rodzicami o zachowaniu i frekwencji oraz postępach w nauce na swoich zajęciach, wspierają zainteresowania i rozwój osobowy ucznia. 5.Wychowawcy klas zapoznają uczniów swoich klas i ich rodziców z prawem wewnątrzm i obowiązującymi zwyczajami, tradycjami szkoły, opracowują roczny plan pracy wychowawczej dla swoich klas i realizują go w trakcie roku szkolnego, a następnie przygotowują sprawozdanie z jego realizacji i wnioski do dalszej pracy, są członkami zespołu wychowawczego i wykonują zadania zlecone przez przewodniczącego zespołu, oceniają zachowanie uczniów swojej klasy, zgodnie z obowiązującymi w szkole procedurami, współpracują z innymi nauczycielami uczącymi w klasie, rodzicami uczniów, pedagogiem m oraz specjalistami pracującymi z uczniami o specjalnych potrzebach, wspierają uczniów potrzebujących pomocy, znajdujących się w trudnej sytuacji, rozpoznają oczekiwania swoich uczniów i ich rodziców, dbają o dobre relacje uczniów w klasie, podejmują działania profilaktyczne w celu przeciwdziałania niewłaściwym zachowaniom podopiecznych. 6.Pedagog diagnozuje środowisko szkolne, zapewnia uczniom indywidualną pomoc psychologiczną, otacza opieką młodzież z wszelkimi problemami, współpracuje z rodzicami uczniów potrzebujących szczególnej troski wychowawczej lub stałej opieki, zabiega o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów, organizuje pedagogizację rodziców, współpracuje z placówkami wspierającymi proces dydaktyczno-wychowawczy szkoły, pośredniczy w kierowaniu uczniów z objawami dysfunkcji do poradni specjalistycznych. 7.Rodzice współtworzą Szkolny Program Wychowawczy, uczestniczą w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły, uczestniczą w wywiadówkach organizowanych przez szkołę, zasięgają informacji na temat swoich dzieci w szkole, współpracują z wychowawcą klasy i innymi nauczycielami uczącymi w klasie, dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez uczniów.
8.Samorząd Uczniowski jest inspiratorem i organizatorem życia kulturalnego uczniów szkoły, uczestniczy w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły, współpracuje z zespołem wychowawców i radą pedagogiczną, prowadzi akcje pomocy dla potrzebujących, reprezentuje postawy i potrzeby środowiska uczniowskiego, propaguje ideę samorządności oraz wychowania w demokracji, dba o dobre imię i honor szkoły oraz wzbogaca jej tradycję. VII. Ceremoniał i tradycje szkoły 1. Uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego. 2. Ślubowanie klas pierwszych, 3. Dzień Edukacji Narodowej, 4. Narodowe Święto Niepodległości, 5. Andrzejki szkolne, 6. Mikołajki klasowe, 7. Jasełka oraz szkolne spotkania opłatkowe, 8. Wigilie klasowe, 9. Szkolne walentynki, 10. Dzień Ziemi, 11. Święto Patrona Szkoły, 12. Szkolne obchody rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja, 13. Tydzień Kolorów, 14. Dzień Sportu, 15. Zakończenie roku szkolnego, pożegnanie absolwentów. VIII. Tryb postępowania w trudnych sytuacjach Procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia poczucia bezpieczeństwa i dyskryminacji Procedura postępowania nauczycieli gdy dziecko jest ofiarą przemocy Reagowanie na doraźne sytuacje: 1) słowna i stanowcza reakcja nauczyciela, 2) próba rozdzielenia i odizolowania sprawcy i ofiary, 3) zgłoszenie przypadku, pedagogowi, dyrekcji, 4) rozmowy ze sprawcą i ofiarą zajścia konfrontacja zdarzenia przeprowadzona przez osoby bezpośrednio uczestniczące w zdarzeniu, 5) poinformowanie i wezwanie rodziców, 6) jeśli doszło do drastycznego naruszenia godności ucznia powiadomienie policji, 7) zawsze należy stawać po stronie dziecka pokrzywdzonego, który musi mieć w kimś oparcie, nawet jeśli koledzy mają do niego zastrzeżenia (trzeba pamiętać, że to ono jest ofiarą a nie sprawcą). Procedura postępowania w sytuacji kiedy nauczyciel jest ofiarą przemocy (znieważenie nauczyciela, upokorzenie) 1) ujawnienie sytuacji dla dobra swojego i ofiary (ujawnienie agresji uczniów zanim nauczyciel wróci na lekcję do tej samej klasy, w przeciwnym razie nastąpi kolejny atak przemocy),
2) rozmowy pokrzywdzonego nauczyciela z innym nauczycielem, pedagogiem, dyrekcją (rozmowy o faktach zdarzenia), 3) rozmowy razem z dyrektorem, z każdym sprawcą przemocy (jakie były przyczyny i motywy ich zachowania), 4) poinformowanie i wezwanie rodziców, 5) ukaranie sprawców zgodnie z obowiązującymi w szkole regułami, 6) podpisanie zobowiązań z uczniami sprawcami agresji o nie używaniu przemocy, kary za łamanie zobowiązania przez ucznia, 7) jeśli została naruszona godność nauczyciela, zostało złamane prawo wezwanie policji (spisanie relacji poszkodowanego i świadków). Jak postępować z uczniem -sprawcą : 1) uwaga udzielona uczniowi, 2) jeśli pojedyncze uwagi nie dają efektu i uczeń jest wciąż agresywny, stosuje przemoc: - cykliczne rozmowy zakończone spisaniem umowy określającej obowiązujące reguły zachowania i kary za ich łamanie: a) rozmowa z nauczycielem, b) z wychowawcą, c) z pedagogiem, d) z dyrekcją, e) z policją (w zależności od sytuacji), 3) monitorowanie zachowania ucznia obserwowanie zachowania ucznia przez nauczycieli uczących, 4) nagradzanie i karanie : nagradzanie pozytywnych zachowań sprawcy (zauważanie, docenianie, chwalenie) a negatywnych- karanie wg Statutu. W pracy ze sprawcą najważniejsze jest, aby nauczyciel pomógł dziecku zastąpić dotychczasowe zachowania oparte na przemocy zachowaniami pozytywnymi. Taka praca z uczniem wymaga czasu, zaangażowania pracy zespołu nauczycieli oraz pewnej wiedzy psychologicznej i pomysłowości. Procedura postępowania z ofiarą przemocy: - pomoc polega na zapewnieniu mu poczucia bezpieczeństwa w szkole czyli przerwaniu wszelkich aktów przemocy jakie wobec niego stosowano; 1) rozmowy z uczniem o istniejącej sytuacji, 2) dla swojego dobra uczeń powinien współpracować z nauczycielem: opowiedzieć o konkretnych wydarzeniach, wskazać sprawców. Na dorosłych spoczywa obowiązek rozwiązania tego problemu, zachowanie dyskrecji, 3) rozmowy z rodzicami współpraca z rodzicami, rozwiązywanie problemu wspólnymi siłami, 4) wspieranie dziecka: a) okazywanie zainteresowania uczniowi rozmawianie na temat jego sytuacji w klasie, w szkole, okazanie zrozumienia dla uczuć ucznia, b) pozytywne wzmacnianie ucznia i dodawanie mu odwagi: - ukazywanie mocnych stron dziecka, - dowartościowanie, - budowanie wiary w siebie, c) uczenie umiejętności reagowania w sytuacjach znęcania się: - dawanie uczniom wskazówek dotyczących reagowania na zaczepki innych uczniów (scenki w różnych sytuacjach i przećwiczenie z dzieckiem), d) pokazywanie zachowań prowokujących : - wskazanie dziecku zachowań wyzwalających agresję innych uczniów,
Podczas rozmów z dzieckiem ofiarą należy unikać : - przypisywania dziecku winy za zaistniałą sytuację, - bagatelizowania problemu dziecka, - dawanie dobrych rad. W wielu wypadkach uczniowie ofiary szkolnej przemocy są niechętne do rozmów o swojej sytuacji z powodu lęku przed zemstą sprawców, nieśmiałości, zbyt trudnego tematu, małego zaufania do nauczycieli, złego doświadczenia. Należy próbować różnych sposobów porozumiewania się z uczniem. Procedura postępowania nauczyciela w sytuacji jeśli uczeń jest pod wpływem alkoholu lub narkotyku: załącznik Procedura postępowania w sytuacji kiedy ucznia podejrzewamy o posiadanie narkotyku: załącznik IX.Harmonogram działań Zadania Forma realizacji Osoby odpowiedzialne Rozpoznanie i rozwijanie możliwości, uzdolnień i zainteresowań uczniów. Przeprowadzanie diagnoz i ankiet wstępnych Nauczyciele, Termin wrzesień Rozwijanie zainteresowań i zdolności uczniów. Rozwijanie umiejętności rozpoznawania własnych uzdolnień Kształtowanie szacunku do ludzi, wrażliwości na potrzeby drugiego człowieka, prawidłowe rozumienie wolności jednostki oparte na poszanowaniu osoby Prowadzenie zajęć pozalekcyjnych, kół zainteresowań, warsztatów, konkursów, udział w życiu kulturalnym miasta, przygotowanie programów artystycznych na uroczystości szkolne, prezentowanie talentów na forum szkoły Zajęcia z orientacji zawodowej nauczyciele Wychowawcy, pedagog, doradca zawodowy Działalność charytatywna, wolontariat nauczyciele Rozwój poszanowania dziedzictwa narodowego i kształtowanie świadomości narodowej. Wskazywanie autorytetów i wzorców. Poznanie kultury rodzimej, zapoznawanie z kulturą regionu Poznanie dorobku kulturalnego Europy, świata, wykształcenie postawy tolerancji i szacunku dla innych narodów, kultur, religii Świętowanie rocznic i wydarzeń patriotycznych, lekcje wychowawcze o tematyce patriotycznej Wycieczki, rajdy, tematyczne lekcje wychowawcze Wycieczki klasowe, między oddziałami, zajęcia tematyczne Nauczyciele historii, Nauczyciele, Nauczyciele, Uczenie właściwego pojęcia tolerancji, odwagi w reagowaniu na niesprawiedliwość, krzywdę drugiego człowieka, agresję, dyskryminację Warsztaty prowadzone przez specjalistów, lekcje wychowawcze poświęcone tej tematyce Wychowawcy, pedagog, zaproszeni specjaliści Promowanie zdrowego stylu życia Dzień sportu, programy profilaktyczne, zajecia warsztatowe Nauczyciele w-f, biologii, chemii, Czerwiec, cały rok
Kształtowanie przekonania o społecznym wymiarze istnienia człowieka, a także o społecznym aspekcie bycia uczniem szkoły Omawianie zasad statutu szkoły i regulaminów szkoły, lekcje wychowawcze poświęcone tej tematyce pedagog, zaproszeni specjaliści Wrzesień wg potrzeb Uczenie działania zespołowego, tworzenia klimatu dialogu i efektywnej współpracy, umiejętności słuchania innych i rozumienia ich poglądów Warsztaty z zakresu komunikacji społecznej, pracy w zespole, funkcjonowania wśród innych, analizy sytuacji problemowych i możliwości ich rozwiązywania Pedagog, psycholog, zaproszeni spec jaliści Kształtowanie postawy szacunku wobec środowiska naturalnego Udział w akcjach i projektach na rzecz ochrony środowiska naturalnego, działania o charakterze charytatywnym Uczenia zasad samorządności i demokracji Wybory samorządów klasowych, bieżąca kontrola ich działalności, wybory opiekuna samorządu uczniowskiego, wybory do samorządu uczniowskiego, działalność samorządu uczniowskiego Kształtowanie aktywnej postawy wobec przyszłej pracy zawodowej oraz wymagań rynku pracy Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach lekcyjnych Nauka nabywania świadomości własnych słabych i mocnych stron, kształtowanie samoakceptacji, budowanie własnej wartości Warsztaty prowadzone przez zawodowego doradcę, udział w prezentacjach poszczególnych szkół ponadgimnazjalnych, udział w targach edukacyjnych, współpraca z instytucjami w celu uzyskania informacji o sytuacji na lokalnym rynku pracy Wywiadówki, drzwi otwarte, indywidualne spotkania z rodzicami, systematyczna analiza frekwencji uczniów, systematyczne informowanie rodziców o absencji uczniów Indywidualne spotkania uczniów z pedagogiem m, lekcje wychowawcze poświęcone tej tematyce Wychowawcy, nauczyciele Wychowawcy, opiekun samorządu uczniowskiego Pedagog, doradca zawodowy, przedstawiciele szkolnictwa ponadgimnazjalneg o Wrzesień, wg harmonogr amu pracy II semestr Wychowawcy, pedagog, rodzice uczniów Pedagog, Niwelowanie wszelkich przejawów agresji i przemocy w szkole, kształcenie umiejętności rozwiązywania problemów bez użycia siły. Lekcje wychowawcze, wykorzystanie zapisów monitoringu, konsekwentne reagowanie na przejawy niepożądanych zachowań Dyrektor szkoły, pedagog, psycholog,, nauczyciele X. Zasady ewaluacji Ewaluacja zadań polega na zestawieniu wyników podjętych działań wychowawczych z oczekiwaniami początkowymi. Ewaluacja przeprowadzona będzie poprzez: obserwację zachowań uczniów i zachodzących w tym zakresie zmian badanie stopnia rozumienia i respektowania obowiązujących norm monitorowanie frekwencji uczniów na zajęciach i innych formach pracy proponowanych przez szkołę badanie oceny pracy wychowawczej poprzez przeprowadzenie ankiet wśród uczniów, rodziców i nauczycieli badanie poziomu poczucia bezpieczeństwa uczniów na terenie szkoły poprzez przeprowadzenie ankiet wśród uczniów i rodziców przeprowadzenie ankiet wśród uczniów i ich rodziców, dotyczących stopnia integracji w klasach, samopoczucia uczniów w zespole klasowym i innych kwestii, poprawę których przewiduje Szkolny Program Wychowawczy. Program wychowawczy został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Pedagogiczną Gimnazjum nr1 w Inowrocławiu w dniu 15.09.2015 oraz zaopiniowany pozytywnie przez Radę Rodziców Gimnazjum nr 1 w Inowrocławiu w dniu 22.09.2015