Raport z ewaluacji projektu Zaczarowana Kraina Emocji

Podobne dokumenty
Raport z ewaluacji projektu Rodzic i Gimnazjalista bliżej siebie

Raport z ewaluacji projektu Miękkie lądowanie w szkole

Raport z ewaluacji projektu Miękkie lądowanie w szkole

RAPORT Z EWALUACJI SZKOLENIA DLA NAUCZYCIELI W RAMACH PROJEKTU JA MŁODY OBYWATEL

Ewaluacja projektu Punkt konsultacyjny dla rodzin

projektu na wiedzę, umiejętności i postawy uczniów. Ankietę wypełniły 52 osoby: 27 dziewcząt i 25 chłopców.

AKADEMIA DLA MŁODYCH PRZEWODNIK TRENERA. PRACA ŻYCIE UMIEJĘTNOŚCI

ANALIZA OPINII RODZICÓW W ZAKRESIE EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ W NIEPUBLICZNYM PRZEDSZKOLU INTEGRACYJNYM CHATKA MAŁEGO SKRZATKA W PRZYSZOWEJ W ROKU SZKOLNYM

SCENARIUSZ ZAJĘĆ. Szkolenie finansowane ze środków Wojewody Kujawsko - Pomorskiego

Raport z ewaluacji wewnętrznej dotyczącej przestrzegania norm społecznych w Szkole Podstawowej w Karpicku

RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ w Przedszkolu Samorządowym Nr 4 rok szkolny 2011/2012

Anna Stalmach-Tkacz, Karina Mucha,

Raport Końcowy z ewaluacji w projekcie: Droga do bezpiecznej służby

Program autorski Poznaję uczucia

OPRACOWANIE ANKIETA WSTĘPNA

PROJEKT. realizowany w Zespole Szkół Budowlanych nr 1 w Płocku

RAPORT Z EWALUACJI PROJEKT: 6 LATEK W SZKOLE. Zadanie nr I Pierwszy krok w szkolne progi

Nowy cykl szkoleń w Instytucie Małego Dziecka im. Astrid Lindgren

DUŻE PRAWA MAŁYCH DZIECI

Raport ewaluacyjny projektu Poczuj, doświadcz - zrozum, zaakceptuj 2

Kontakty rodziców dzieci 6 i 7-letnich z przedszkolem/szkołą 1

RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ W PRZEDSZKOLU NR 39 W ROKU SZKOLNYM 2014/2015

Grupa docelowa - rodzice

Raport z ewaluacji ankiet z wyjazdu studyjnego studentów Wydziału Nauk Społeczno-Pedagogicznych w Katowicach przeprowadzonego w dniach r.

Podsumowanie warsztatów. Scenariusze zajęć nad Wisłą Warszawską

EWALUACJA PROGRAMU SZKOŁA Z DOBRYM KLIMATEM

FUNDACJA POMOCY LUDZIOM NIEPEŁNOSPRAWNYM

NASZE DZIECI NASZA WSPÓLNA SPRAWA

RAPORT EWALUACYJNY PROJEKTU MĄDRY PRZEEDSZKOLAK

Z Internetem w świat

Raport z ewaluacji projektu Anna Szabuńko

SCENARIUSZ ZAJĘĆ. Szkolenie finansowane ze środków Wojewody Kujawsko - Pomorskiego

Projekt OCZAMI DZIECI NIEPEŁNOSPRAWNYCH zrealizowano przy wsparciu finansowym ze środków PFRON będących w dyspozycji Województwa Małopolskiego

KONCEPCJA PRACY W MIEJSKIM PRZEDSZKOLU NR 2 FANTAZJA W SZCZYTNIE

RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 6 IM. J. KRETA W USTRONIU W ROKU SZKOLNYM 2014/2015

Program Coachingu dla młodych osób

Kampania Postaw na Rodzinę

RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ I NADZORU PEDAGOGICZNEGO

ANALIZA I INTERPRETACJA WYNIKÓW EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PRZEPROWADZONEJ W PRZEDSZKOLU SAMORZĄDOWYM W DESZCZNIE W ROKU 2014/2015

RAPORT Z EWALUACJI PROJEKTU JA MŁODY OBYWATEL w okresie kwiecień grudzień grudnia 2014 roku

Program profilaktyczny. Bądź sobą

Raport z ewaluacji i monitoringu zajęć realizowanych w ramach Klubu Integracji Społecznej działającego w ramach Ośrodka Pomocy Społecznej w Nisku

Opracowanie wyników badań ewaluacyjnych. Kursu Aktywnego poszukiwania pracy

OPRACOWANIE ANKIETA MONITORUJĄCA

RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ. Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej. oraz innej działalności statutowej placówki.

Raport ewaluacyjny projektu Poczuj, doświadcz - zrozum, zaakceptuj

Liczba wydanych ankiet: 40 (100%). Liczba zwróconych ankiet: 27 (67,5%)s

Raport z ewaluacji Szkolnego Programu Profilaktyki

RAPORT Z BADANIA ANKIETOWEGO

nauczyciele, doceniając wartość programu i widząc jego efekty, realizują zajęcia z kolejnymi grupami dzieci.

Łódzka Akademia PO KL

PODSUMOWANIE PROJEKTU EDUKACYJNEGO KSIĄŻKI ŹRÓDŁEM MOJEJ WYOBRAŹNI I KWESTIONARIUSZY ANKIET EWALUACYJNYCH

RAPORT EWALUACYJNY projektu

3. FUNKCJONOWANIE PRZEDSZKOLA W ŚRODOWISKU LOLALNYM

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZENEJ PRZEPROWADZONEJ W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 W PRZEDSZKOLU MIEJSKIM NR 140 W ŁODZI UL.PUŁASKIEGO 12

RAPORT Z REALIZACJI POWIATOWEGO PROGRAMU WSPOMAGANIA ZMODERNIZOWANY SYSTEM DOSKONALENIA ZA ROK 2013/2014 PROJEKTU :

INNOWACJA PEDAGOGICZNA metodyczno - programowa

Raport z ewaluacji projektu Kolpingowska Akademia Zdrowia i Kultury

Raport z ewaluacji i monitoringu zajęć realizowanych w ramach Klubu Integracji Społecznej działającego w ramach Ośrodka Pomocy Społecznej w Nisku

przedszkole prezentuje i upowszechnia informacje o ofercie zajęć prowadzonych w przedszkolu oraz podejmowanych działaniach,

Wyniki Ankiety przeprowadzonej wśród rodziców 6-letnich przedszkolaków. Gabriela Albertin Inspektor ds. oświaty

INNOWACJA PEDAGOGICZNA PRZEDSZKOLA MIEJSKIEGO NR 24 W OLSZTYNIE

AKADEMIA RODZICA PROGRAM ZWIĘKSZAJĄCY KOMPETENCJE WYCHOWAWCZE

PROGRAMY PROFILAKTYKI MŁODZIEŻOWEJ

Zasadnicza Szkoła Zawodowa. w Zespole Szkół Technicznych w Lipnie

ROCZNY PLAN WSPOMAGANIA Przedszkole nr 3 w Gryfinie (nazwa przedszkola/szkoły)

EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012/2013. Postrzeganie przedszkola w środowisku lokalnym oraz promowanie wartości wychowania przedszkolnego.

Sprawozdanie z pracy

Ewaluacja w praktyce szkolnej

Działania Poradni Psychologiczno Pedagogicznej na rzecz przedszkoli i szkół w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego

Warsztaty dla rodziców dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym (klasa 1-3)

Z Internetem w świat

PLAN EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ

Grupa docelowa: rodzice

RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PRZEPROWADZONEJ W ZESPOLE SZKOLNO PRZEDSZKOLNYM W NOWEJ WSI EŁCKIEJ W ROKU SZKOLNYM 2012/2013

1. Co sądzą Państwo nt. czasu trwania kursu oraz programu zajęć? Warianty odpowiedzi - szkolenie trwało: zbyt długo, odpowiednio długo, zbyt krótko

PROGRAM SOCJOTERAPEUTYCZNY - ZAJĘCIA ROZWIJAJĄCE KOMPETENCJE EMOCJONALNO - SPOŁECZNE

ROCZNY PLAN WSPOMAGANIA SZKOŁY. Publiczne Gimnazjum w Lipnie NA PODSTAWIE OFERTY DOSKONALENIA

Nowoczesne kompetencje IT dla rynku pracy. Studia podyplomowe dla przedsiębiorców i pracowników przedsiębiorstw. Wybrane wyniki badania ewaluacyjnego

PROGRAMY PROFILAKTYKI MŁODZIEŻOWEJ

Wyniki badań uczestników projektu,, Festiwal Otwarte Zagrody kluczem do integracji Rodaki wrzesień 2010 r.

ROCZNY PLAN WSPOMAGANIA Szkoły Podstawowej w Piecniku

2 Barbara Grabek, Paulina Strychalska, Marzanna Polcyn. II. Przygotowanie przez uczniów klas II i III kodeksu kulturalnego ucznia- X 2016 Kodeks kultu

Raport z ewaluacji ankiet z wyjazdu studyjnego studentów Wydziału Zamiejscowego w Szczecinie przeprowadzonego w dniach r.

Przebieg i organizacja kursu

Analiza ankiety ewaluacyjnej dla uczniów dotyczącej wyjazdów kulturowo-językowych organizowanych przez SSP 10 i SG 27 STO

Ewaluacja projektu Innowacyjne Programy Wychowawcze realizowanego w niepublicznych szkołach podstawowych na terenie M. St.

Wyniki ankiety ewaluacyjnej

Raport z badao ewaluacyjnych projektu Aktywnośd się opłaca

Sieć to statek, na którym nie ma pasażerów, wszyscy jesteśmy jego załogą Marshall McLuhan

PROGRAM WYCHOWAWCZY MIEJSKIEGO PRZEDSZKOLA NR 14 Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI W OŚWIĘCIMIU

Wspieranie pracy wychowawców klas bezpieczna szkoła

Opinie uczniów szkół artystycznych o procesach edukacyjnych. na podstawie badań prowadzonych podczas ewaluacji zewnętrznych w latach

SYLABUS PRAKTYKI 1. OGÓLNE CELE PRAKTYKI:

PROJEKT RAPORT EWALUACYJNY

RAPORT Z EWALUACJI SZKOLENIA

ROCZNY PLAN WSPOMAGANIA SZKOŁY PUBLICZNE GIMNAZJUM NR 1 W LIPNIE NA PODSTAWIE OFERTY DOSKONALENIA WSPIERANIE PRACY WYCHOWAWCÓW KLAS BEZPIECZNA SZKOŁA

W ROKU SZKOLNYM 2011/2012

Program Comenius

Transkrypt:

Raport z ewaluacji projektu Zaczarowana Kraina Emocji Za okres 24 kwietnia 31 grudnia 2012 Anna Radziszewska 2012-12-31

Spis treści WSTĘP... 3 PLAN EWALUACJI... 5 REZULTAT 1... 7 REZULTAT 2... 8 REZULTAT 3... 10 REZULTAT 4... 11 REZULTAT 5... 15 REZULTAT 6... 16 WNIOSKI I PODSUMOWANIE... 17 ZAŁĄCZNIKI... 17 2

WSTĘP Ideą projektu Zaczarowana Kraina Emocji było wspieranie rozwoju dziecka w sferze emocjonalno-społecznej poprzez całościowe oddziaływanie na system rodzinny w którym ono się znajduje. Idea ta została zrealizowana przez przeprowadzenie programu psychoedukacyjnego skierowanego do dzieci w wieku 4-5 lat, promującego innowacyjne metody pracy z małym dzieckiem i jego rodziną. Zajęcia miały miejsce w 2 warszawskich przedszkolach: Przedszkolu Polskich Olimpijczyków nr 240 ( ul. Marymoncka 34); Przedszkolu nr 401 (ul. Dembowskiego 9). Celem głównym projektu było podniesienie wiedzy oraz umiejętności wyrażania i rozpoznawania uczuć w grupie 147 dzieci 4 i 5 letnich uczęszczających do warszawskich przedszkoli oraz 46 rodziców. Cel ten został zrealizowany poprzez przeprowadzenie programu Zaczarowana Kraina Emocji wśród tych dzieci oraz warsztatów dla ich rodzin. Projekt był odpowiedzią na potrzebę wzrostu emocjonalnego. W języku potocznym i w świadomości ludzi jest pojęciem stosunkowo nowym, a tymczasem emocjonalność człowieka uważana jest jako wrodzona zdolność, dająca się kształtować przez całe życie. Inteligencja emocjonalna jest integralnie związana z życiem każdego człowieka. D. Goleman inteligencję emocjonalną ujmuje w pięciu obszarach: znajomości własnych emocji, umiejętności kierowania nimi, zdolności motywowania się, rozpoznawania emocji u innych, nawiązywania i podtrzymywania związków z innymi (Goleman D., (1997), Inteligencja emocjonalna, Poznań, str. 80 81). Aby zdolności emocjonalne mogły się nieprzerwanie rozwijać, dziecko potrzebuje wsparcia przede wszystkim w postaci rodziców, którzy powinni odkryć i zaakceptować indywidualność swojego dziecka. Rodzice niewątpliwie są najważniejszym ogniwem w rozwoju emocjonalności dziecka, to oni są pierwszymi edukatorami. Jednak aby rodzice potrafili wychować dzieci inteligentne emocjonalne sami muszą być dla nich przykładem. W ramach projektu zrealizowano następujące cele szczegółowe: zwrócenie uwagi dzieci i rodziców na świat emocji i tego co za sobą niosą, zwiększenie kompetencji u dzieci w dziedzinie rozpoznawania, rozróżniania i nazywania uczuć, zwiększenie umiejętności konstruktywnego wyrażania emocji, 3

podniesienie wiedzy dzieci i rodziców na temat posługiwania się językiem uczuć, poszerzenie wiedzy dzieci i rodziców o emocjach w sposób aktywny i przystępny, przy wykorzystaniu innowacyjnych metody pracy z dziećmi, takich jak np. pomoce Klanzy (chusta animacyjna, karty dialogowe), rozbudzenie u dzieci i rodziców zainteresowania tematem emocji, podniesienie wiedzy rodziców na temat konstruktywnego wyrażania uczuć oraz modelu komunikacji dziecko-rodzic Adele Faber i Elaine Mazlish, polepszenie jakości komunikacji między dziećmi przedszkolnymi a rodzicami oraz dziećmi a ich rówieśnikami. Cele szczegółowe projektu postawione w odniesieniu do pośrednich odbiorców projektu nauczycieli i dyrektorów przedszkoli: zapoznano nauczycieli z programem psychoedukacyjnym Zaczarowana Kraina Emocji pod względem treści i stosowanych metod pedagogicznych w pracy z dziećmi, dostarczono nauczycielom nowych narzędzi edukacyjnych i pedagogicznych do pracy z dziećmi przedszkolnymi był to miś pozostawiony w przedszkolu oraz kosz złości zwrócono uwagę nauczycieli na szczególną wagę wspierania dzieci w rozwoju emocjonalno-społecznym. Cele projektu zostały zrealizowane poprzez przeprowadzenie cyklu siedmiu godzinnych zajęć dla dzieci z sześciu grup przedszkolnych na tematy związane z dziedziną emocji m.in.: nazywanie, wyrażanie emocji, odróżnianie ich od siebie, odczytywanie w swoim ciele i u innych, konstruktywne radzenie sobie z przykrymi emocjami. Dla rodziców odbyły się dwa sześciogodzinne warsztaty, dzięki którym mogli m. in.: ćwiczyć konstruktywne wyrażanie uczuć, skonfrontować się ze swoimi uczuciami, zaznajomić się z modelem języka uczuć. Projekt zakładał osiągnięcie następujących rezultatów: Rezultat 1. Wzrost wiedzy dzieci na temat emocji, Rezultat 2. Zwiększenie u przedszkolaków kompetencji emocjonalnych m. in. rozpoznawania uczuć, okazywania i przewidywania reakcji z nimi związanych, będące ważnym wyznacznikiem gotowości szkolnej, Rezultat 3. Wzrost zainteresowania rodziców zagadnieniem konstruktywnego wyrażania emocji i jej roli w profilaktyce agresji, 4

Rezultat 4. Wzrost satysfakcji dzieci i ich rodziców z uczestniczenia w ciekawych zajęciach o wysokiej jakości merytorycznej i metodycznej, Rezultat 5. Poszerzenie wiedzy rodziców na temat wspierania i pracy z dzieckiem nad dojrzałością emocjonalną, Rezultat 6. Zwiększenie poziomu wiedzy rodziców na temat pozytywnej komunikacji opartej na modelu Rosenberga Porozumiewania Bez Przemocy oraz porozumienia rodzic-dziecko Adele Faber i Elaine Mazlish. W ramach projektu miały miejsce następujące działania: 1. Działania przygotowawcze projektu 2. Rekrutacja przedszkoli 3. Zajęcia dla przedszkolaków 4. Warsztaty dla rodziców 5. Spotkanie kończące 6. Ewaluacja i zakończenie projektu Plan ewaluacji Poniższy raport stworzony jest na podstawie ewaluacji, której podlegały: 1. Szkolenie dla rodziców. Została stworzona ankieta ewaluacyjna wypełniana przez rodziców po odbytym przez nich szkoleniu. 2. Zajęcia dla dzieci. Narzędziem ewaluacji były w tym przypadku ankiety wypełniane przez wychowawców po odbyciu przez dzieci całego cyklu zajęć projektu Zaczarowana Kraina Emocji. Wychowawcy oceniali wzrost wiedzy i umiejętności dzieci dotyczących emocji, ale także atrakcyjność zajęć, ich przydatność. Dodatkową pomocą w ewaluacji zajęć dla dzieci były ankiety wypełniane przez trenerki każdorazowo po zakończeniu kolejnych zajęć oraz ocena zajęć przez dzieci. W sześciu grupach przedszkolaków przeprowadzono zajęcia dla dzieci pt. Zaczarowana Kraina Emocji. W każdym przedszkolu pracowała para psychologów. Dzieci z jednego przedszkola zawsze miały kontakt z jedną parą psychologów. Zajęcia odbywały się wśród przedszkolaków w wieku 4 i 5 lat. Każde spotkanie z dziećmi trwało ok. godziny. Łącznie we wszystkich grupach zostało przeprowadzone zajęcia dla 147 dzieci z 6 grup (3 grupy 5-latków i 3 grupy 4-latków). 5

Przedszkole Grupa Liczba dzieci Prowadzący Terminy PRZEDSZKOLE nr 240 5-latki Tygrysy 4-latki Wiewórki 25 Anna Radziszewska, 25 Barbara Kołtyś 25 kwietnia, 7, 14, 16, 21, 23, 30 maja 2012 roku PRZEDSZKOLE nr 401 4-latki Słoneczka 4-latki Kotki 5-latki Misie 5-latki Tygryski 21 26 27 23 Anna Radziszewska, Barbara Kołtyś 12, 13, 19, 21, 27, 28 września, 3, 4, 5, 11, 18, 25, 30, października oraz 6 listopada 2012 roku Łącznie: 6 grup 147 osoby Tematyka zajęć dla dzieci dotyczyła nauki nazywania, wyrażania, rozpoznawania emocji jak i radzenia sobie z trudnymi emocjami takimi jak złość, lęk, smutek. Do dzieci na każde zajęcia przychodził Miś Emo, który przybył z Zaczarowanej Krainy Emocji. Miś na zajęciach witał się i żegnał z dziećmi, zawsze opowiadał jakąś opowieść ze swojego życia, która to ujawniała jego stany emocjonalne. Dzieci bardzo żywo reagowały na Misia, chętnie się z nim witały i opowiadały o swoich przeżyciach. Po zakończeniu cyklu zajęć Miś został w przedszkolu razem z dziećmi. Ostatnie zajęcia zostały poświęcone na podsumowanie wszystkich emocji omawianych dotychczas i utrwalenie wiedzy i umiejętności, które dzieci zdobyły w trakcie zajęć. W ich ramach odbył się quiz z użyciem zdjęć przedstawiających różne emocje, gawęda misia Emo, przypominająca dzieciom wszystkie spotkania, quiz muzyczny, podczas którego dzieci zgadywały, jakie emocje dominują w danym utworze muzycznym. Widzieliśmy, że był to niezwykle ważny i przyjemny etap dla dzieci, szczególnie dla czterolatków. Jeśli chodzi o warsztaty dla rodziców, były to dwa sześciogodzinne spotkania, z udziałem rodziców z przedszkoli partnerskich oraz innych rodziców dzieci z warszawskich przedszkoli łącznie 46 osób. Szkolenia były prowadzone każdorazowo przez dwie trenerki 6

Stowarzyszenia. Miały one na celu wesprzeć rodziców w rozwoju inteligencji emocjonalnej i dojrzałości szkolnej u ich pociech. Rezultat 1 Wzrost wiedzy dzieci na temat emocji. Ankieta dla wychowawców grup przedszkolnych objętych projektem zaczynała się od pytania o wzrost wiedzy dzieci na temat emocji, gdzie wychowawcy oceniali wzrost w skali 0-5 (sześciostopniowej), gdzie 0 to w ogóle, 5 bardzo duży. Wyniki przedstawia poniższy wykres. Średnia ocen to 4. To bardzo dobry wynik. Wszystkie oceny, jakie uzyskaliśmy, to oceny pozytywne. Jednocześnie, trzeba zauważyć, że wyniki te różniły się nieznacznie w zależności od badanej grupy, w której odbywały się zajęcia (uzyskano oceny między 3 a 5, najwięcej, bo czterokrotnie, uzyskano ocenę 4 ). Ze względu na wiek dzieci, trudno było zbadać ich ilościowy poziom wiedzy na początku zajęć i po ich zakończeniu, natomiast można pokusić się o stwierdzenie, że rezultat 1 jest wstępem do rezultatu 2, czyli zwiększenia kompetencji emocjonalnych wśród przedszkolaków, który nie mógłby być osiągnięty bez wzrostu ich wiedzy w tym zakresie. Można zatem stwierdzić, że rezultat 1 został w pełni osiągnięty, a jego rozwinięciem jest rezultat 2. 7

Rezultat 2 Zwiększenie u przedszkolaków kompetencji emocjonalnych m. in. rozpoznawania uczuć, okazywania i przewidywania reakcji z nimi związanych, będące ważnym wyznacznikiem gotowości szkolnej. Osiągnięcie tego rezultatu postanowiono zbadać przy pomocy ankiety dla wychowawców grup przedszkolnych objętych projektem drugie, trzecie i czwarte pytanie w tej ankiecie dotyczyły tego tematu. Wychowawcy ocenili wzrost w skali od 0-5 (sześciostopniowej), gdzie 0 to w ogóle, 5 bardzo duży następujących umiejętności dotyczących uczuć i ich: Rozpoznawania Nazywania Okazywania Jeśli chodzi o rozpoznawanie uczuć, to ocenę przedstawia poniższy wykres. Połowa wychowawców oceniła wzrost jako bardzo duży, druga połowa oceniła go pozytywnie przyznając oceny 4 (33%) oraz 3 (17%). To bardzo dobry wynik. Ocenę wychowawców dotyczącą wzrostu umiejętności nazywania emocji wśród dzieci ukazuje poniższy wykres. 8

Wzrost umiejętności nazywania emocji wśród dzieci nastąpił według wszystkich wychowawców. Jako bardzo duży oceniła go 1/3 wychowawców, jako duży połowa z nich. Wzrost umiejętności okazywania uczuć przedstawia wykres poniżej. Rozpoznawanie i nazywanie emocji było dla przedszkolaków łatwiejsze niż ich okazywanie. Najwięcej trudności przysporzyły dzieciom okazanie, wyrażenie emocji takich jak zdziwienie, znudzenie. Trzech wychowawców (czyli 50%) oceniło wzrost umiejętności dzieci w okazywaniu emocji na poziomie 3, jeden wychowawca (17%) ocenił wzrost na poziomie 4, a dwoje (33%) na poziomie 5 czyli wskazując, że wzrost był bardzo duży. 9

Jak wynika z powyższych wykresów, w każdej z trzech umiejętności dotyczących emocji, wychowawcy dostrzegli wzrost na poziomie 3,4 lub 5, czyli wysoko i pozytywnie. W rozmowach z trenerkami zajęć dla dzieci wychowawcy tłumaczyli, z jakiego powodu zaznaczyli przy tym pytaniu ocenę 3. Było to spowodowane tym, że sami często pracują z dziećmi nad ich sposobem ekspresji emocji, więc dzieci potrafiły je już wyrażać przed zajęciami, a same zajęcia dodatkowo wzmocniły dzieci w tym zakresie. Jeśli chodzi o ocenę wspólną dla rozpoznawania, nazywania i okazywania emocji, to ich średnia jest pokazana na poniższym wykresie. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić jednoznacznie, że zajęcia dla dzieci zwiększyły kompetencje emocjonalne i dojrzałość emocjonalną przedszkolaków, co oznacza, że rezultat ten został zrealizowany w pełni. Rezultat 3 Wzrost zainteresowania rodziców zagadnieniem konstruktywnego wyrażania emocji i jej roli w profilaktyce agresji. Po warsztatach, rodzice wypełniali ankiety, w których mogli się zgodzić lub nie ze zdaniami dotyczącymi ich wzrostu wiedzy i umiejętności. Skala oceny była pięciostopniowa (5 całkowicie się zgadzam, 4 raczej się zgadzam, 3 częściowo się zgadzam, 2 raczej się nie zgadzam, 1 całkowicie się nie zgadzam). 10

Ze zdaniem Podczas szkolenia dowiedziałam/em się jak: Jak konstruktywnie wyrażać swoje uczucia nie zgodził się tylko jeden uczestnik ( raczej się nie zgadzam ). Całkowicie zgodziło się 33%, raczej 53%, a częściowo 11% uczestników. Ze zdaniem Zainteresowałam/em się emocjami oraz ich powiązaniem z dziecięcą agresją nie zgodziło się trzech uczestników ( raczej się nie zgadzam ). 47% uznało, że zgadza się całkowicie, 28%, że raczej się zgadza, a 17%, że zgadza się częściowo. Wyniki ukazuje poniższy wykres. Na podstawie powyżysz analiz możemy stwierdzić, że rezultat 3 udało się osiągnąć z dobrym wynikiem. Rezultat 4 Wzrost satysfakcji dzieci i ich rodziców z uczestniczenia w ciekawych zajęciach o wysokiej jakości merytorycznej i metodycznej. Warsztaty dla dzieci zostały skonstruowane w taki sposób aby były ciekawe i atrakcyjne. Nauka odbywała się poprzez zabawę przy wykorzystaniu kart emocji z wizerunkami twarzy dzieci, które to wyrażają różne emocje, dźwięków emocji oraz przy wykorzystaniu chusty KLANZY, muzyki i wielu innych ćwiczeń i zabaw, mających na celu rozwinięcie inteligencji emocjonalnej u dzieci. 11

Warsztaty dla dzieci były prowadzone przez psychologów Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju i Pomocy Q Zmianom, którzy posiadają wieloletnie doświadczenie w pracy z dziećmi w tej grupie wiekowej. Dzieci miały szansę wyrazić odczucia, jakie im towarzyszyły podczas zajęć za pomocą przygotowanych wcześniej szablonów: czy im się podobało, nie podobało, czy nie miały zdania. Szablony te przedstawiały narysowaną buzię. Buzie z uśmiechem reprezentowały: dziecko, któremu się podobało, buzie bez uśmiechu dziecko bez zdania, a buzie z grymasem dziecko, któremu się nie podobało. Dzieci na koniec zajęć umieściły wybrane przez siebie szablony przedstawiające buzie w odpowiednim koszyczku. Otrzymano w ten sposób ilościowe informacje zwrotne od przedszkolaków, których wyniki prezentujemy poniżej. Na podstawie tych danych można jednoznacznie stwierdzić, że dzieciom w znacznej większości warsztaty się podobały. Na potwierdzenie tej tezy możemy również sięgnąć do ankiet wypełnianych przez wychowawców po cyklu zajęć. Poziom zainteresowania dzieci tematyką zajęć wychowawcy ocenili mając do dyspozycji skalę 0-5 (sześciostopniową) na bardzo wysokim poziomie. Szczegółowe odpowiedzi są ukazane na wykresie, gdzie na pytanie o poziom zainteresowania dzieci wychowawcy odpowiadali od 0 które oznacza w ogóle, po 5 które oznacza poziom bardzo duży. 12

Jeśli chodzi o rodziców, to ze zdaniem Wiedza była podawana w sposób przystępny zgodzili się wszyscy uczestnicy szkolenia. Szczegółowe odpowiedzi w procentach przedstawia wykres poniżej. Ze zdaniem Zajęcia były prowadzone w ciekawy sposób zgodziło się 97% rodziców uczestniczących w szkoleniu, co szczegółowo pokazuje wykres poniżej. 13

Wszyscy rodzice uznali, że cieszą się, iż wzięli udział w szkoleniu, które zostało zorganizowane dla nich w ramach projektu Zaczarowana Kraina Emocji. Na otwarte pytanie, co podobało im się najbardziej w czasie szkolenia, rodzice najczęściej odpowiadali, że odgrywanie scenek (rodzice mieli okazję przećwiczyć w parach model Mazlish i Faber poprzez odegranie scenki). Bardzo często pojawiał się też aspekt możliwości wymiany swoich doświadczeń z innymi rodzicami i ich weryfikacji. Co dla nas szalenie ważne, ze zdaniem: Mam większą motywację, aby dbać o rozwój emocjonalny mojego dziecka zgodzili się wszyscy rodzice. To dla nas duży sukces. Szczegółowe odpowiedzi można zobaczyć na poniższym wykresie. 14

Na podstawie powyższych danych, możemy stwierdzić, że rezultat 4 został w pełni osiągnięty. W statystykach wyraźnie widoczna jest satysfakcja dzieci i ich rodziców z uczestniczenia w ciekawych zajęciach o wysokiej jakości merytorycznej i metodycznej. Rezultat 5 Poszerzenie wiedzy rodziców na temat wspierania i pracy z dzieckiem nad dojrzałością emocjonalną. Niejednokrotnie podczas realizacji wcześniejszych edycji projektów dowiadywaliśmy się od rodziców, że ich pociechy nagle zaczęły nazywać swoje emocje, niektórzy rodzice nawet potrafili zacytować wierszyki o emocjach przedstawiane na zajęciach. Jednocześnie, podczas realizacji zauważyliśmy problemy w małej ilości czasu, którą rodzice poświęcają swoim dzieciom szczególnie w Warszawie. Aby czas spędzony ze swoimi dziećmi był jak najbardziej efektywny, ważne jest, aby rodzice wiedzieli, jak wspierać swoje dziecko w rozwoju emocjonalnym. W ankiecie wypełnianej po szkoleniu, wszyscy rodzice zgodzili się z twierdzeniem, że podczas szkolenia dowiedzieli się, Jak mogą wesprzeć swoje dziecko w rozwoju emocjonalnym. Szczegółowe odpowiedzi znajdują się w wykresie poniżej. 15

Rodzice zostali również poproszeni o odpowiedzenie na pytanie otwarte: Jak możesz wspierać swoje dziecko w rozwoju emocjonalnym? Wśród odpowiedzi pojawiały się takie jak: rozwijać swoja inteligencję emocjonalną, rozmawiać, słuchać, obserwować, angażować się w problemy dziecka, starać się rozumieć emocje dziecka, rozumieć emocje dziecka i pomagać mu je zrozumieć. Te odpowiedzi wskazują, że rodzice naprawdę skorzystali ze szkolenia, a ich wiedza na temat wspierania i pracy z dzieckiem nad dojrzałością emocjonalną wzrosła. Dlatego nie jest dla nas zaskoczeniem że ze zdaniem, iż na szkoleniu: Otrzymałam/em wiele przydatnych i konkretnych informacji na temat emocji zgodziło się 97% uczestników (39% - całkowicie się zgadzam, 52% - raczej się zgadzam, 6% - częściowo się zgadzam). To bardzo dobry wynik i informacja dla nas, że szkolenie zostało poprowadzone we właściwy sposób. Rezultat 6 Zwiększenie poziomu wiedzy rodziców na temat pozytywnej komunikacji opartej na modelu Rosenberga Porozumiewania Bez Przemocy oraz porozumienia rodzicdziecko Adele Faber i Elaine Mazlish. W ankiecie wypełnianej przez rodziców po zakończeniu szkolenia, zapytaliśmy ich, czy zgadzają się ze stwierdzeniem, że dzięki szkoleniu Mają nadzieję na poprawę komunikacji ze swoim dzieckiem. Wyniki szczegółowe widać poniżej. 16

WNIOSKI I PODSUMOWANIE Cele i rezultaty, które postawiono przed realizacją projektu w przedszkolach zostały osiągnięte. Działania te można uznać za zakończone pomyślnie. Jak wynika z powyższych analiz zakładane rezultaty projektu zostały w pełni zrealizowane. Dane pozyskane przy realizacji projektu wskazują, że jest on bardzo dobrze zaplanowany i skonstruowany. Każde ewaluowane zadanie okazało się ważne i potrzebne w realizacji celu głównego projektu, jakim był rozwój inteligencji emocjonalnej i dojrzałości emocjonalnej dzieci. Pozostaje tylko mieć nadzieję, że projekt ten będzie kontynuowany w przyszłości w podobnej wersji. Załączniki Załącznik nr 1. Ankieta ewaluacyjna dla rodziców. Załącznik nr 2. Ankieta ewaluacyjna dla nauczycieli. Załącznik nr 3. Statystyka odpowiedzi na ankiety rodziców. Załącznik nr 4. Statystyka odpowiedzi na ankiety nauczycieli. 17

Załącznik nr 1. ANKIETA EWALUACYJNA Szkolenie dla rodziców Zrozumieć Krainę Dziecięcych Emocji w ramach projektu Zaczarowana Kraina Emocji Termin: Zaznacz krzyżykiem rubrykę, z którą się zgadzasz. Całkowicie się zgadzam Raczej się zgadzam Częściowo się zgadzam Raczej się nie zgadzam Całkowicie się nie zgadzam PODCZAS SZKOLENIA DOWIEDZIAŁAM/ŁEM SIĘ: 1 Jak mogę wesprzeć moje dziecko w rozwoju emocjonalnym 2 Jak konstruktywnie wyrażać swoje uczucia DZIĘKI SZKOLENIU: 3 Mam większą motywację, aby dbać o rozwój emocjonalny mojego dziecka 4 Zainteresowałam się emocjami oraz ich powiązaniem z dziecięcą agresją 5 Mam nadzieję, że poprawi się moja komunikacja z dzieckiem 6 Otrzymałam wiele przydatnych i konkretnych informacji na temat emocji INNE 7 Cieszę się, że wzięłam udział w szkoleniu 8 Zajęcia były prowadzone w ciekawy sposób 9 Wiedza była podawana w sposób przystępny 10 Organizację szkolenia oceniam bardzo dobrze Skąd dowiedziałaś/-łeś się o projekcie? Jak możesz wspierać swoje dziecko w rozwoju emocjonalnym? Co Ci się podobało najbardziej podczas szkolenia? Proszę napisać krótką notkę rekomendacyjną warsztatów dla rodziców: Twoje uwagi 18

Załącznik nr 2. Ankieta dla nauczycielki/nauczyciela Ankietę należy wypełnić po ostatnich zajęciach prowadzonych w ramach projektu Zaczarowana Kraina Emocji. Proszę ocenić w skali od 1 do 5 poniższe stwierdzenia odnoszące się do kompetencji dzieci z zakresu emocji po przeprowadzeniu cyklu zajęć z Zaczarowanej Krainy Emocji, pamiętając, że: 1 w ogóle; 5 bardzo duży. 1 Wzrost wiedzy na temat emocji 1 2 3 4 5 2 Wzrost umiejętności rozpoznawania emocji 1 2 3 4 5 3 Wzrost umiejętności nazywania emocji 1 2 3 4 5 4 Wzrost umiejętności okazywania emocji 1 2 3 4 5 5 Poziom zainteresowania dzieci tematyką zajęć 1 2 3 4 5 6 Jak Pani ocenia przydatność programu Zaczarowana Kraina Emocji dla 1 2 3 4 5 tej grupy wiekowej? 7 Jak często dzieci korzystały z kosza złości poza zajęciami 1 2 3 4 5 Zaczarowana Kraina Emocji? Metody stosowane podczas zajęć były: 8 Odpowiednie do wieku dzieci 1 2 3 4 5 9 Atrakcyjne dla dzieci 1 2 3 4 5 10 1 2 3 4 5 11. Co według Pani dzieci najlepiej zapamiętały z zajęć? 12. Jakie ma Pani uwagi dotyczące zajęć z Zaczarowanej Krainy Emocji? Proszę napisać kilka słów rekomendujących projekt Zaczarowana Kraina Emocji : Dziękujemy za pomoc i współpracę! 19

numer ankiety Jak mogę wesprzeć moje dziecko w rozwoju emocjonalnym Jak konstruktywnie wyrażać swoje uczucia Mam większą motywację, aby dbać o rozwój emocjonalny mojego dziecka Zainteresowałam się emocjami Mam nadzieję, że poprawi się moja komunikacja z dzieckiem Otrzymałam wiele przydatnych i konkretnych informacji na temat emocji Cieszę się, że wzięłam udział w szkoleniu Zajęcia były prowadzone w ciekawy sposób Wiedza była podawana w sposób przystępny Organizację szkolenia oceniam bardzo dobrze Załącznik nr 3. Dane statystyczne dotyczące ankiety dla rodziców (pytania zamknięte): Podczas szkolenia dowiedziałem się Dzięki szkoleniu Inne 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 3 4 5 4 4 4 4 3 4 4 2 5 5 5 5 5 4 5 4 5 5 3 4 4 5 5 4 4 4 4 3 2 4 5 4 5 5 5 5 5 4 5 5 5 5 4 5 5 5 4 5 5 5 5 6 4 4 5 5 5 5 5 4 4 5 7 5 4 4 5 4 5 4 4 4 4 8 5 4 5 2 5 4 5 5 5 5 9 4 4 5 5 5 3 5 4 5 4 10 4 4 4 4 4 4 4 3 3 3 11 5 4 4 4 4 4 4 4 4 5 12 4 4 5 5 5 5 5 5 5 5 13 5 5 5 5 5 4 5 5 5 5 14 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 15 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 16 5 5 5 4 5 5 5 5 5 4 17 4 4 5 3 5 4 4 4 5 5 18 4 4 5 3 4 4 4 4 5 4 19 4 3 4 3 4 4 4 5 5 5 20 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 21 5 5 5 4 5 5 5 5 5 5 22 4 3 4 4 4 4 5 5 4 4 23 3 4 4 4 4 4 5 5 5 5 24 5 5 4 4 4 5 5 4 5 4 25 3 4 4 3 4 4 4 4 4 4 26 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 27 5 3 4 4 4 4 5 5 5 4 28 5 5 4 5 4 4 5 5 5 5 29 5 5 5 5 5 5 5 4 5 4 30 4 4 5 5 5 4 5 5 5 5 31 4 5 5 5 5 5 5 5 5 5 32 4 3 5 4 5 4 5 5 5 4 33 5 4 5 2 5 5 5 5 5 5 34 4 4 4 2 5 3 3 3 3 3 35 3 2 4 3 2 2 4 2 3 3 36 5 4 4 3 5 4 5 5 5 5 20

Przedszkole 401 Misie 5-latki Tygryski 5-latki Kotki 4-latki Słoneczka 4-latki Przedszkole 240 Wiewiorki 4-latki Tygrysy 5-latki Przedszkole Grupa Załącznik nr 4. Dane statystyczne dotyczące ankiety dla nauczycieli (pytania zamknięte): Wzrost wiedzy nt. emocji Wzrost umiejętności rozpoznawania emocji Wzrost umiejętności nazywania emocji Wzrost umiejętności okazywania emocji Poziom zainteresowania dzieci tematyką emocji Przydatność programu dla tej grupy wiekowej dzieci kosz złości poza zajęciami Zajęcie odpowiednie do wieku Zajęcia atrakcyjne dla dzieci 4 4 4 3 4 4 2 4 3 4 5 4 3 4 5 3 1 4 3 3 3 3 4 5 4 4 4 4 5 5 5 4 4 4 4 4 5 4 4 5 5 5 2 5 5 4 5 5 4 4 5 3 4 4 21