Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Nazwa kierunku: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Moduły wprowadzające / wymagania wstępne: Nazwa modułu (przedmiot lub grupa przedmiotów): Koordynator, osoby prowadzące: Forma studiów /liczba godzin /liczba punktów ECTS: Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku, Wydział Ogólnomedyczny Fizjoterapia Pierwszy Praktyczny Anatomia prawidłowa człowieka, Fizjologia, Kinezjologia Kinezyterapia dr J. Samusik, mgr M. Wojciuk 8,5 ECTS F-1-K-K-04 studia studia Liczba stacjonarne niestacjonarne punktów w/ćw w/ćw ECTS Zajęcia zorganizowane: 60/150 h 40/110 h 7 Praca własna studenta: 45 h 105 h 1,5 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: udział w wykładach 20*2 h 30*2 h 2 udział w ćwiczeniach 22*5 h 30*5 h 5 konsultacje 5*2 h - RAZEM: 220 h 160 h Bilans nakładu pracy studenta: Samodzielna praca studenta: przygotowanie do 20 h ćwiczeń 65 h przygotowanie do 10*1,5 h kolokwiów 10*3 h 1,5 przygotowanie do 10 h egzaminu 10 h RAZEM: 45 h 105 h
Cele modułu: - zapoznanie z miejscem kinezyterapii w procesie leczenia chorych, - przedstawienie znaczenia stosowania ruchu jako środka leczniczego. - nauczenie badania podmiotowego i przedmiotowego dla celów kinezyterapii z opanowaniem podstawowych metod diagnostycznych stosowanych w badaniu narządu ruchu, - zapoznanie ze sposobami oceny postawy ciała i metodami korekcji poszczególnych wad, - przyswojenie przez studentów systematyki i metodyki prowadzenia ćwiczeń usprawniających, - zapoznanie ze wskazaniami i przeciwwskazaniami do prowadzenia kinezyterapii, - zapoznanie z podstawami stosowania ćwiczeń i zabiegów z zakresu kinezyterapii stosowanych w schorzeniach poszczególnych układów i narządów, - opanowanie techniki i metodyki wykonywania ćwiczeń leczniczych, - zapoznanie z metodyką prowadzenia kinezyterapii w warunkach szpitalnych i ambulatoryjnych, - nauczenie opracowywania programu usprawniania w zależności od przebiegu choroby pacjenta, - opanowanie metodyki ćwiczeń w różnych grupach wiekowych. Efekty kształcenia: Odniesienie do Przedmiotowy kierunkowych Efekty kształcenia efekt kształcenia efektów kształcenia P_W01 charakteryzuje miejsce kinezyterapii w procesie leczenia chorych, P_W02 objaśnia znaczenie stosowania ruchu jako środka leczniczego. K_W05 P_W03 opisuje badanie podmiotowe i przedmiotowe dla celów K_W06 kinezyterapii oraz podstawowe metody diagnostyczne K_W17 stosowane w badaniu narządu ruchu, P_W04 wskazuje sposoby oceny postawy ciała i metody korekcji poszczególnych wad, K_W06 P_W05 opisuje systematykę i metodykę prowadzenia ćwiczeń usprawniających,
P_W06 P_W07 P_W08 P_W09 P_W10 P_U01 P_U02 P_U03 P_U04 P_U05 P_K01 P_K02 P_K03 wylicza wskazania i przeciwwskazania do prowadzenia kinezyterapii, objaśnia zasady stosowania ćwiczeń i zabiegów z zakresu kinezyterapii w schorzeniach poszczególnych K_W07 układów i narządów, K_W08 charakteryzuje techniki i metodyki wykonywania ćwiczeń leczniczych, rozróżnia metodyki prowadzenia kinezyterapii w warunkach szpitalnych i ambulatoryjnych, wybiera program usprawniania w zależności od przebiegu choroby pacjenta, K_W08 wykonuje badanie podmiotowe i przedmiotowe dla K_U11 potrzeb kinezyterapii, K_U12 prowadzi ćwiczenia bierne zwykłe i redresyjne, ćwiczenia czynno-bierne, czynne w odciążeniu, czynne K_U03 K_U02 wolne, z dawkowanym oporem, oporowe z użyciem różnorodnych urządzeń i metod ich stosowania, umie zaprojektować ćwiczenia indywidualne i zespołowe z uwzględnieniem toku lekcyjnego i opracowa- K_U03 K_U02 niem osnowy lekcyjnej, K_U07 nakreśla program kinezyterapii dla pacjentów z najczęściej spotykanymi dysfunkcjami narządu ruchu oraz K_U08 K_U02 chorobami kardiologicznymi i pulmonologicznymi, K_U07 przeprowadza pionizację pacjentów i naukę chodzenia K_U03 w różnych schorzeniach narządu ruchu. K_U08 aktywną postawę w prowadzeniu ćwiczeń zespołowych K_K05 z grupą pacjentów o różnych schorzeniach i panowania K_K07 nad grupą chorych wykazujących niejednolity stopień sprawności, kreatywność w uatrakcyjnianiu ćwiczeń przez zastosowanie różnorodnych przyborów, wprowadzenia współ- K_K23 zawodnictwa oraz elementów gier sportowych, dbałość w prowadzeniu ćwiczeń w formie zabawowej K_K23
dla dzieci, P_K04 współpracę z lekarzami różnych specjalności, z psychologiem, asystentem socjalnym, terapeutą zajęciowym, K_K03 K_K09 P_K05 otwartość w nawiązywaniu kontaktu z rodziną pacjenta K_K04 i przekazywaniu jej instruktażu ćwiczeń prowadzonych z pacjentem w domu. Wiedza - student: charakteryzuje miejsce kinezyterapii w procesie leczenia chorych, objaśnia znaczenie stosowania ruchu jako środka leczniczego. opisuje badanie podmiotowe i przedmiotowe dla celów kinezyterapii oraz podstawowe metody diagnostyczne stosowane w badaniu narządu ruchu, wskazuje sposoby oceny postawy ciała i metody korekcji poszczególnych wad, opisuje systematykę i metodykę prowadzenia ćwiczeń usprawniających, wylicza wskazania i przeciwwskazania do prowadzenia kinezyterapii, objaśnia zasady stosowania ćwiczeń i zabiegów z zakresu kinezyterapii w schorzeniach poszczególnych układów i narządów, charakteryzuje techniki i metodyki wykonywania ćwiczeń leczniczych, rozróżnia metodyki prowadzenia kinezyterapii w warunkach szpitalnych i ambulatoryjnych, wybiera program usprawniania w zależności od przebiegu choroby pacjenta, Umiejętności - student: wykonuje badanie podmiotowe i przedmiotowe dla potrzeb kinezyterapii, prowadzi ćwiczenia bierne zwykłe i redresyjne, ćwiczenia czynno-bierne, czynne w odciążeniu, czynne wolne, z dawkowanym oporem, oporowe z użyciem różnorodnych urządzeń i metod ich stosowania, umie zaprojektować ćwiczenia indywidualne i zespołowe z uwzględnieniem toku lekcyjnego i opracowaniem osnowy lekcyjnej, nakreśla program kinezyterapii dla pacjentów z najczęściej spotykanymi dysfunkcjami narządu ruchu oraz chorobami kardiologicznymi i pulmonologicznymi, przeprowadza pionizację pacjentów i naukę chodzenia w różnych schorzeniach narządu ruchu.
Kompetencje społeczne student wykazuje: aktywną postawę w prowadzeniu ćwiczeń zespołowych z grupą pacjentów o różnych schorzeniach i panowania nad grupą chorych wykazujących niejednolity stopień sprawności, kreatywność w uatrakcyjnianiu ćwiczeń przez zastosowanie różnorodnych przyborów, wprowadzenia współzawodnictwa oraz elementów gier sportowych, dbałość w prowadzeniu ćwiczeń w formie zabawowej dla dzieci, współpracę z lekarzami różnych specjalności, z psychologiem, asystentem socjalnym, terapeutą zajęciowym, otwartość w nawiązywaniu kontaktu z rodziną pacjenta i przekazywaniu jej instruktażu ćwiczeń prowadzonych z pacjentem w domu. Forma zajęć/metody dydaktyczne: Wykłady, ćwiczenia, pokaz multimedialny, pokaz czynności, praca w zespołach kilkuosobowych, studium przypadku. Forma i warunki zaliczenia przedmiotu w odniesieniu do efektów kształcenia. Nr efektu Metody weryfikacji efektu kształcenia kształcenia Formujące: Podsumowujące: P_W01 Test wstępny P_W02 Ocena przygotowania do zajęć P_W03 Wejściówki na ćwiczeniach P_W04 Sprawdzanie wiedzy w trakcie ćwiczeń P_W05 Kolokwium P_W06 Dyskusja w czasie ćwiczeń P_W07 Zaliczenie wstępne P_W08 P_W09 P_W10 P_U01 Test wstępny P_U02 Zaliczenie każdego ćwiczenia P_U03 Zaliczenia cząstkowe P_U04 Obserwacja pracy studenta P_U05 Zaliczenie poszczególnych czynności Ocena przygotowania do zajęć Egzamin pisemny student generuje / rozpoznaje odpowiedź (esej, raport; krótkie strukturyzowane pytania /SSQ/; test wielokrotnego wyboru /MCQ/; test wielokrotnej odpowiedzi /MRQ/; test dopasowania; test T/N; test uzupełniania odpowiedzi) Obiektywny Strukturyzowany Egzamin Kliniczny /OSCE/ - egzamin zorganizowany w postaci stacji z określonym zadaniem do wykonania /stacje z chorym lub bez chorego, z materiałem klinicznym lub bez niego, z symu-
Ocena aktywności studenta w czasie latorem, z fantomem, pojedyncze lub zajęć Kolokwium praktyczne sparowane, z obecnością dodatkowego personelu, wypoczynkowe/ Bieżąca informacja zwrotna Opis przypadku Mini-CEX (mini clinical Dyskusja w czasie ćwiczeń Próba pracy examination) Realizacja zleconego zadania P_K01 P_K02 P_K03 Obserwacja pracy studenta Obserwacja pracy na ćwiczeniach Bieżąca informacja zwrotna Przedłużona obserwacja przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego Ocena 360 (opinie nauczycieli, kolegów/koleżanek, P_K04 Dyskusja w czasie ćwiczeń pacjentów, innych P_K05 Ocena wyciąganych wniosków z eksperymentów współpracowników) Treści programowe: Wykład 60/40 godzin 1. Miejsce kinezyterapii w procesie leczenia; rys historyczny; podział kinezyterapii; wpływ ruchu na organizm; badanie narządu ruchu 2 (1) 2. Pomiary linijne kończyn i tułowia; pomiary ruchomości kręgosłupa 2 (1) 3. Pomiary zakresu ruchów w stawach kończyn górnych i dolnych 2 (2) 4. Ocena siły mięśniowej; zasady i techniki badania siły mięśni; testowanie mięśni tułowia i kończyn górnych i dolnych oraz szyi i twarzy metodą Lovetta 6 (2) 5. Rodzaje ćwiczeń leczniczych i zasady ich wykonywania; leczenie ułożeniowe 2 (2) 6. Ćwiczenia bierne i ćwiczenia bierne redresyjne zasady i techniki ich stosowania; wskazania i przeciwwskazania; autoregresja 2 (2) 7. Manipulacje, mobilizacje, trakcje; wybrane metody terapii manualnej; trakcje kręgosłupa. wyciągi redresyjne 4 (2) 8. Ćwiczenia czynno-bierne, czynne wspomagane, czynne w odciążeniu, czynne wolne i ćwiczenia relaksacyjne 2 (2) 9. Ćwiczenia czynne oporowe; ćwiczenia synergistyczne; ćwiczenia czynne z wykorzystaniem zjawiska biologicznego sprzężenia zwrotnego 4 (2) 10. Ćwiczenia ogólnie usprawniające; ćwiczenia ogólno kondycyjne: osnowa lekcyjna;
tok lekcyjny. Ćwiczenia w wodzie; gimnastyka poranna; nordic walking 2 (2) 11. Ćwiczenia oddechowe 2 (2) 12. Kinezyterapeutyczne metody reedukacji nerwowo-mięśniowej; metody mechaniczne, neurofizjologiczne i edukacyjne 2 (2) 13. Postawa ciała i jej wady; metody badania i ocena postawy; kinezyterapia w wadach postawy; boczne skrzywienia kręgosłupa; kinezyterapia w bocznych skrzywieniach kręgosłupa 4 (2) 14. Chód i jego patologia; zasady i metodyka nauki chodzenia 2 (1) 15. Złamania kończyn; zasady kinezyterapii pacjentów leczonych z powodu złamań kończyn 2 (1) 16. Amputacje kończyn. Kinezyterapia w amputacjach kończyn dolnych i górnych 2 (2) 17. Kinezyterapia w usprawnianiu para- i tetraplegików 2 (2) 18. Kinezyterapia w niedowładach połowiczych 2 (2) 19. Kinezyterapia w niektórych schorzeniach ośrodkowego układu nerwowego - choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane, usprawnianie chorych z ataksją 2 (2) 20. Kinezyterapia w uszkodzeniach obwodowego układu nerwowego 2 (1) 21. Kinezyterapia w bólach kręgosłupa w odcinku szyjnym i lędźwiowym 2 (2) 22. Kinezyterapia w chorobach reumatoidalnych i zwyrodnieniowych stawów 2 (1) 23. Kinezyterapia w chorobach układu krążenia (choroba wieńcowa, dławica piersiowa, zawał mięśnia sercowego, nadciśnienie tętnicze, zakrzepowo-zarostowe zapalenie naczyń); kinezyterapia przed i po zabiegach kardiochirurgicznych 4 (1) 24. Kinezyterapia w chorobach nowotworowych; zapobieganie obrzękom i przykurczom stawowym po mastektomii 2 (1) Ćwiczenia 150/110 godzin 1. Omówienie regulaminu pracowni kinezyterapii i przepisów BHP. Badanie narządu ruchu: wywiad i badanie przedmiotowe dla potrzeb kinezyterapii 5 (4) 2. Pomiary obwodów i długości kończyn górnych 2 (2) 3. Pomiary obwodów i długości kończyn dolnych; prowadzenie dokumentacji 3 (2) 4. Ocena ruchomości kręgosłupa i pomiary linijne tułowia 5 (4) 5. Ocena zakresu ruchów w stawach kończyn górnych 5 (4)
6. Ocena zakresu ruchów w stawach kończyn dolnych 5 (4) 7. Ocena siły mięśni twarzy, szyi i tułowia 5 (4) 8. Ocena siły mięśni kończyny górnej 5 (4) 9. Ocena siły mięśni kończyny dolnej 5 (4) 10. Leczenie ułożeniowe 5 (4) 11. Ćwiczenia bierne 10 (6) 12. Ćwiczenia redresyjne, autoregresja 5 (4) 13. Wyciągi odciążające, wyciągi redresyjne, wyciągi kręgosłupa 5 (4) 14. Ćwiczenia czynno-bierne, ćwiczenia prowadzone, ćwiczenia wspomagane i samo wspomagane 5 (4) 15. Ćwiczenia relaksacyjne (metoda Jacobsona, trening autogenny Schultza, poizometryczne rozluźnianie mięśni 5 (4 ) 16. Ćwiczenia czynne w odciążeniu, sposoby odciążania 5 (4) 17. Ćwiczenia czynne wolne, ćwiczenia w odciążeniu z dawkowanym oporem 5 (4) 18. Ćwiczenia czynne z oporem, metody: De Lorma, Mc Qeena, Hettingera i Müllera, krótkie ćwiczenia izometryczne 10 (8) 19. Ćwiczenia synergistyczne, wzorce synergii bezwzględnej i względnej, ćwiczenia ipsilateralne i kontralateralne 5 (4) 20. Ćwiczenia oddechowe 5 (4) 21. Ćwiczenia ogólnie usprawniające indywidualne i zespołowe 5 (4) 22. Prowadzenie ćwiczeń zespołowych w różnych jednostkach chorobowych z opracowaniem odpowiedniego konspektu ćwiczeń 15 (9) 23. Pionizacja, nauka chodzenia i asekuracji 5 (3) 24. Zapoznanie z mechanicznymi metodami kinezyterapeutycznymi (metody Klappa, Majocha, Dobosiewicz, system stacyjny wg Nowotnego) 10 (6) 25. Zapoznanie z neurofizjologicznymi metodami kinezyterapeutycznymi (PNF, metoda Bobath, ćwiczenia odruchowe wg Vojty) 10 (6) Literatura podstawowa: 1. Andrzej Zembaty (red.): Kinezyterapia t. I i II. Wyd. Kasper, Kraków 2002. 2. Janusz Nowotny: Podstawy fizjoterapii cz. 1,2 i 3. Wyd. Kasper, Kraków 2004. 3. Robert Walaszek, Tadeusz Kasperczyk, Leszek Magiera: Diagnostyka w kinezyterapii i masażu. Wyd. Biosport, Kraków 2007.
4. Adam Rosławski, Tadeusz Skolimowski: Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych. PZWL, warszawa 2005. 5. Jerzy Kiwerski (red.): Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 2006. 6. Janusz Nowotny: Edukacja i reedukacja ruchowa. Kasper, Kraków 2003. Literatura uzupełniająca: 1. Małgorzata Paprocka-Borowicz, Marcin Zawadzki: Fizjoterapia w chorobach układu ruchu. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2007. 2. Herbert Frisch, Jacques Roex: Terapia manualna. PZWL, Warszawa 2005. 3. Janusz Nowotny (red.): Podstawy kliniczne fizjoterapii w dysfunkcjach narządu ruchu. Wyd. Medipage, Warszawa 2006. 4. S. Sastre Fernandez: Metoda leczenia skolioz, kifoz i lordoz. Wydawnictwo Markmed Rehabilitacja S.C, Ostrowiec Świętokrzyski 2007. 5. Kazimierz Rąpała (red.): Zespoły bólowe kręgosłupa. PZWL, Warszawa 2006. 6. Lorenzo Carrero: Usprawnianie po udarze mózgu. Disability and Rehabilitation WHO. Elipsa-Jain s.c., Kraków 2002. 7. Roczniki Postępy Rehabilitacji, Rehabilitacja Medyczna, Rehabilitacja w praktyce, Fizjoterapia Polska, "Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja". Program opracował/a, data opracowania programu