PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ NR 2 im. Leona Rutkowskiego w PŁOŃSKU
I. Podstawa prawna programu profilaktyki 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78; poz. 483). 2. Konwencja o Prawach Dziecka z dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120; poz. 526). 3. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256; poz. 2572 z późn. zm.). 4. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 23 lipca 2008r. (Dz. U. z 2008r., Nr 180; poz. 1108). 5. Ustawa o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej z dnia 8 kwietnia 2010r. (Dz. U. z 2010 r. Nr 81; poz. 529). 6. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007r., Nr 70; poz. 473 z późn. zm.). 7. Ustawa o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 24 kwietnia 2015r. (Dz. U. z 2015r.; poz. 875). 8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U.2013r.; poz. 532). 9. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. Nr 26; poz. 226). 10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 maja 2014r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2014 r.; poz. 803). 11. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno- pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych (Dz. U. Nr 228; poz. 1488).
12. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 sierpnia 2010r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. z 2010r. Nr 156; poz. 1047). 13. Statut Zespołu Szkół Nr 2 w Płońsku. 14. Program Wychowawczy Zespołu Szkół Nr 2 w Płońsku.
II. Rozporządzenie w sprawie ramowych statutów wprowadziło obowiązek uchwalenia przez radę pedagogiczną szkolnego programu profilaktyki spójnego z programem wychowawczym szkoły, zaopiniowanego przez rodziców i samorząd uczniowski. III. Do zadań szkoły należy: wspierać wszechstronny rozwój ucznia podejmować działania z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów młodzieży integrować wychowanie i kształcenie zachować proporcje między wiedzą a umiejętnościami i wychowaniem akcentować podmiotowość ucznia, czyli prymat potrzeb rozwojowych ucznia nad wymogami przedmiotów udzielać pomocy psychologiczno pedagogicznej w formach odpowiednich do rozpoznawanych potrzeb wspierać nauczycieli, wychowawców i innych specjalistów w udzielaniu pomocy psychologiczno - pedagogicznej IV. Profilaktyka - to działania podejmowane w celu wspierania zdrowia, wspomagania radzenia sobie z trudnościami, ograniczenia czynnika zagrażającego, wzmacniania czynników sprzyjających rozwojowi. Ze względu na zagrożenia młodzieży w różnym stopniu wyróżnia się trzy poziomy profilaktyki: Profilaktyka pierwszorzędowa adresowana jest do osób, które nie podjęły zachowań ryzykownych, są jeszcze przed inicjacją. Profilaktyka drugorzędowa adresowana jest do osób, które podjęły już chociaż jedno zachowanie ryzykowne, są po inicjacji. Profilaktyka trzeciorzędowa adresowana jest do osób, u których zachowania ryzykowne powtarzają się, są głęboko utrwalone, co wiąże się z konsekwencjami zdrowotnymi. Odpowiednio do w/w trzech poziomów profilaktyki młodzież zagrożoną dysfunkcjami podzielono na trzy grupy: 1. Grupa niskiego ryzyka wobec tej grupy podejmuje się działania mające na celu promocję zdrowego stylu życia i opóźnienie wieku inicjacji (głównym terenem działania jest szkoła). 2. Grupa podwyższonego ryzyka wobec tej grupy podejmuje się działania mające na celu umożliwienie cofania się zachowań ryzykownych (poradnictwo indywidualne, rodzinne, terapia indywidualna, terapia rodzinna, socjoterapia).
3. Grupa wysokiego ryzyka wobec tej grupy podejmuje się działania mające na celu przeciwdziałanie pogłębianiu się procesu chorobowego oraz umożliwienie powrotu do normalnego życia w społeczeństwie (głównie uczenie i resocjalizacja). W Zespole Szkół Nr im. L. Rutkowskiego w Płońsku uczy się młodzież, która jest zagrożona dysfunkcjami w różnym stopniu począwszy od pierwszej do trzeciej grupy ryzyka. Konstrukcja programu profilaktycznego umożliwia podejmowanie działań na trzech poziomach, od zdiagnozowanego problemu. V. Możliwości szkoły warunkujące realizację programu profilaktycznego Zasoby: - nauczyciele przygotowani do prowadzenia zajęć profilaktycznych z młodzieżą, nawiązana współpraca ze specjalistami od profilaktyki, dostrzegania niepokojących zachowań młodzieży i podejmowanie stosownych działań w różnej formie, rosnące zaangażowanie nauczycieli we wdrażanie kolejnych rozwiązań profilaktycznych, zwiększenie otwartości komunikowania się n-li, grupa młodzieży przejawiającej zachowania charakterystyczne dla liderów młodzieżowych. Braki Trudności: - usytuowanie budynku szkoły w sąsiedztwie parkingu i biur Starostwa Powiatowego duża ilość osób anonimowych przed szkołą, zbyt mało pieniędzy na zajęcia profilaktyczne dla uczniów. Brak w szkole psychologa utrudnia zapewnienie uczniom fachowej pomocy
VI. Ewaluacja programu profilaktycznego ankieta ewaluacyjna kierowana do uczniów obserwacja zachowania uczniów rozmowy wychowawcze opinie uczniów i rodziców analiza dokumentów szkoły analiza sprawozdań wychowawców klas, pedagoga szkolnego oraz komisji ds. profilaktyki Podejmowane działania pozwolą w przyszłości na dokonanie niezbędnych modyfikacji programu Obszary problemowe: wagary, niska frekwencja wśród uczniów palenie papierosów picie alkoholu zażywanie narkotyków, dopalaczy ubóstwo materialne wielu uczniów patologia rodzin ( rozwody, separacje, uzależnienia, choroby, etc.) brak motywacji do nauki, niskie potrzeby edukacyjne niska kultura osobista nadpobudliwość psychoruchowa konflikty rówieśnicze agresja słowna i fizyczna przemoc fizyczna i psychiczna wulgaryzmy niszczenie mienia szkolnego - wandalizm zastraszanie, wymuszanie ryzykowne zachowania seksualne
VII. Kierunki działań profilaktycznych Lp. Zadania szkoły Formy realizacji Termin realizacji 1. Rozwijanie umiejętności Wdrażanie programów Cały etap psychospołecznych, rozwijających osobowość, edukacyjny przeciwdziałanie negatywnym uczących komunikacji skutkom stresu interpersonalnej. Jak żyć z ludźmi, Profilaktyka w szkole, Działania skierowane do uczniów Odpowiedzialni Współodpowiedzialni Uwagi dyrektor, pedagog, wychowawcy klas PPP Kształtowanie dojrzałości emocjonalnej Warsztaty socjoterapeutyczne dla uczniów j.w pedagog, psycholog j.w. Zajęcia profilaktyczno edukacyjne dot. radzenia sobie z stresem, Zapoznanie z technikami relaksacyjnymi oraz redukcjami napięcia program radzenia sobie ze stresem pt. Stres pod kontrolą. j.w j.w. j.w. Kształtowanie prawidłowego stosunku młodzieży do wartości i norm moralnych i Zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego. Tematyka realizowana na godzinach do dyspozycji wychowawców klas I semestr cały etap edukacyjny pedagog wychowawca nauczyciele Pracownicy z Centrum Edukacji i Pracy Młodzieży OHP Ciechanów
etycznych oraz kultury zachowania 2. Zapewnienie bezpieczeństwa uczniom na terenie szkoły Przestrzeganie zasad współżycia opartych na godności i poszanowaniu wzajemnych praw. cały etap edukacyjny wszyscy pracownicy szkoły Organizowanie warsztatów dla uczniów, nauczycieli i personelu n/t agresji i przemocy cały etap edukacyjny pedagog, wychowawcy KPP w Płońsku Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z agresją i cyberprzemocą Rozwijanie świadomości karno prawnej Poznanie podstawowych przepisów prawa rodzinnego i karnego dotyczącego młodzieży Zajęcia i pogadanki z młodzieżą dotyczące konsekwencji prawnych takich działań Tematyka realizowana na godzinach do dyspozycji wychowawców klas wychowawcy nauczyciele wychowawcy klas pedagog wychowawcy, pedagog KPP w Płońsku Przeciwdziałanie przestępczości uczniów Współpraca z Policją i innymi instytucjami Spotkanie z przedstawicielem Policji prowadzenie zajęć wychowawczych o tematyce profilaktycznej pedagog szkolny Policja KPP w Płońsku
Pt. Odpowiedzialność prawna nieletnich. Promocja zdrowego stylu życia Zapobieganie chorobom zagrożeniom cywilizacyjnym oraz zapobieganie wczesnej inicjacji seksualnej Wdrażanie programów profilaktycznych takich jak: - Zdrowe piersi są Ok - Profilaktyka chorób krążenia - Wybierz życie- pierwszy krok (profilaktyka nowotworów szyjki macicy) Prowadzenie zajęć dotyczących higieny i zdrowego stylu życia, HIV/AIDS, depresja, fobie, anoreksja, bulimia. Uświadomienie uczniom zagrożeń wynikających z wczesnej inicjacji seksualnej poprzez prezentacja filmów edukacyjnych, spotkań z specjalistami, rozpowszechnianie materiałów edukacyjnych dyrektor, wychowawcy, samorząd uczniowski, nauczyciele WDŻWR wychowawcy nauczyciele pedagog szkolny sanepid pielęgniarka szkolna rodzice pielęgniarka szkolna Włączanie się w ogólnopolskie akcje prozdrowotne: Światowe Dni bez papierosa, alkoholu, narkotyków, Światowy cały okres realizowania programu Szkolna komisja ds. profilaktyki wychowawcy, samorząd uczniowski, nauczyciele dyrektor, rodzice
Dzień Walki z AIDS, Dni Honorowego Krwiodawstwa, Światowy Dzień Zdrowia, Światowy Dzień Serca Dzień bez Przemocy dni profilaktyki w szkole WDŻWR Opiekun PCK Dostarczanie uczniom wiedzy na temat negatywnych konsekwencji zażywania środków odurzających, psychoaktywnych, dopalaczy i palenia papierosów Zorganizowanie dla uczniów warsztatów z zakresy uzależnień prowadzonych przez specjalistów pt. Bliżej siebie, dalej od narkotyków, program profilaktyczny Noe dyrektor, pedagog, Sanepid Punkt Profilaktyki Uzależnień i Pomocy Rodzinie Rozpowszechnianie materiałów edukacyjnych, informacyjnych na temat konsekwencji zażywania dopalaczy itp. j.w. Szkolna komisja ds. profilaktyki, nauczyciele Monitorowanie uczniów poza szkołą Współpraca z ośrodkami ds. uzależnień, terenową stacją sanitarnoepidemiologiczną j.w. wychowawcy, samorząd uczniowski, pedagog szkolny, opiekun PCK
Działania skierowane do rodziców Lp. Zadania szkoły Formy realizacji Termin realizacji 1. Informowanie rodziców o Zapoznanie rodziców pracy szkoły ze Statutem Szkoły (w tym WSO), Programem Wychowawczym, Programem Profilaktycznym i Pomocą Pedagogiczno - Psychologiczną Odpowiedzialni Współodpowiedzialni Uwagi wychowawcy, dyrektor pedagog, Informowanie rodziców o wynikach uczniów w nauce, zachowaniu oraz frekwencji Indywidualne rozmowy rodziców z pedagogiem wychowawcy klas
Współpraca z rodzicami Pomoc rodziców w organizowaniu imprez dyrektor, nauczyciele, wychowawcy, pedagog Zajęcia ze specjalistami zajmującymi się wychowawcy klas, pedagog profilaktyką uzależnień, rozpowszechnianiem broszur informacyjnych na temat środków uzależniających np. dopalaczy. Pedagogizacja rodziców Propozycja udziału w programie szkoleniu dla rodziców pt. Szkoła dla rodziców i wychowawców. Spotkania z pedagogiem szkolnym. PPP
Lp. Zadania szkoły Formy realizacji Termin realizacji 1. Propagowanie i Informowanie cały rok organizowanie kursów i nauczycieli o kursach, szkolny szkoleń szkoleniach i konferencjach organizowanych w szkole i poza szkołą Działania skierowane do nauczycieli Odpowiedzialni Współodpowiedzialni Uwagi dyrekcja nauczyciele, pedagog szkolny Wspieranie wychowawców w ich działaniach wychowawczo profilaktycznych Konsultacje z pedagogiem i rozwiązywanie problemów wychowawczych Propagowanie informacji i literatury z zakresu profilaktyki pedagog