RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ przeprowadzonej w ZESPOLE SZKÓŁ w DĄBROWIE Rok szkolny 2011/2012 Renata Żmijowska Zofia Siembor
Ewaluacja wewnętrzna w obszarze II: Procesy zachodzące w przedszkolu i w szkole podstawowej służą realizacji koncepcji pracy przedszkola i szkoły. W przedszkolu i w szkole podstawowej dba się o prawidłowy przebieg i doskonalenie procesów edukacyjnych. Wymaganie 2.3 Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany. Cel ewaluacji: pozyskanie informacji, w jaki sposób w szkole i przedszkolu wykorzystuje się zalecenia dotyczące warunków i sposobu realizacji podstawy programowej Raport z ewaluacji sporządzono na podstawie: rozmów z nauczycielami i uczniami, analizy programów nauczania, analizy przedmiotowych systemów oceniania, planów wynikowych i dzienników, analizy ankiet, obserwacji, analizy protokołów z posiedzenia Rady Pedagogicznej, analizy wyników próbnych egzaminów i egzaminu zewnętrznego. Z badania ankietowego, rozmów indywidualnych i analizy dokumentacji wynika, że wszyscy nauczyciele zapoznali się z zalecanymi warunkami i sposobami realizacji podstawy programowej. Dokonali tego na posiedzeniu rady pedagogicznej i indywidualnie. Ponadto 6 osób zgłębiało tę tematykę na konferencjach i warsztatach poza szkołą. Szkolne zestawy programów nauczania i plany wynikowe są zgodne z podstawą programową. Badanie potwierdziło również, ze procesy zachodzące w szkole są planowane. Z wywiadu z dyrektorem i nauczycielami wynika, że planowanie rozpoczyna się od wyboru programów nauczania. Nauczyciele przygotowują plany wynikowe do zajęć edukacyjnych oraz plany zajęć dodatkowych. Podczas planowania wykorzystuje się wnioski z nadzoru pedagogicznego dyrektora oraz z diagnoz edukacyjnych, sprawdzianów przedmiotowych i sprawdzianów zewnętrznych. Plany powstają podczas pracy indywidualnej, pracy zespołów nauczycieli i rady pedagogicznej. Uwzględniane są sugestie poradni psychologiczno pedagogicznej, rodziców i uczniów. Podczas planowania działań z zakresu wychowania i profilaktyki, bierze sie pod
uwagę wnioski wyciągnięte z ich ewaluacji. Wszyscy nauczyciele zadeklarowali, że w planowaniu procesów edukacyjnych uwzględniają potrzeby i możliwości uczniów, liczebność klas, organizację roku szkolnego oraz czas potrzebny do zrealizowania poszczególnych treści. W szkole procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się, np. wykorzystywane są metody aktywizujące uczniów (projekty edukacyjne, dyskusje, burza mózgów, metaplan, drzewko decyzyjne, kapelusze myślowe de Bono, prezentacje, dramy, wycieczki, debaty uczniowskie, turnieje i konkursy). Gdy wymaga tego cel lekcji, uczniowie pracują w zespołach. W szkole i przedszkolu ma miejsce indywidualizacja pracy z dzieckiem. Według nauczycieli uczniowie często pracują w grupach, wykorzystują nowoczesne technologie komunikacyjne, badają i rozwiązują problemy. Respondenci są zdania, ze metody i formy, które stosują, są adekwatne do celów zajęć. Nauczyciele dokonują ilościowej i jakościowej analizy arkuszy diagnostycznych, kart pracy, testów na wejściu, próbnych sprawdzianów. Wykorzystują wyniki Sprawdzianu dla uczniów klasy VI i diagnozy po klasie III do podnoszenia jakości pracy szkoły. Prowadzą systematyczną obserwację rozwoju uczniów i dzieci przedszkolnych. Publikowane są także osiągnięcia wychowanków, np. na łamach lokalnej gazety, na stronie internetowej szkoły, na zebraniach z rodzicami. Wyróżniające się dzieci otrzymują nagrody. Rodzice znają i akceptują koncepcję pracy naszej placówki. Większość ocenia, że szkoła raczej zaspokaja potrzeby edukacyjne ich dzieci. Wszyscy rodzice poleciliby naukę w naszej placówce, np. znajomym poszukującym szkoły dla swojego dziecka, jako uzasadnienie podając: Szkoła jest bezpieczna, przyjazna. Małe klasy, które pozwalają na lepszy kontakt nauczyciela z dziećmi. Miła atmosfera, mało liczebne klasy, zajęcia dodatkowe. Dobra kadra nauczycielska, miła atmosfera, dobra baza dydaktyczna. Moje dziecko jest bardzo zadowolone i myślę, że każde inne dziecko czułoby się równie dobrze, jak moje. Wymagająca kadra pedagogiczna. Rodzice stwierdzają, że szkoła raczej pomaga rozwijać zainteresowania i aspiracje uczniów. Zaledwie 3 osoby są zdania, że szkoła raczej nie spełnia tego zadania. Pozytywnie oceniają również plan lekcji, który sprzyja uczeniu się. Większość stwierdza, że ich dziecko jest zazwyczaj zmotywowane do nauki przez nauczycieli, chociaż jeden z rodziców zaznacza, że nie przez wszystkich. Sposób, w jaki szkoła wychowuje uczniów raczej odpowiada ich potrzebom zdaniem rodziców. Szkoła zapewnia dzieciom bezpieczeństwo podczas zajęć w klasie, przerw i wycieczek szkolnych, chociaż dwie osoby obawiają się o bezpieczeństwo dzieci na przerwach. Jedna osoba ogólnie stwierdza, że szkoła nie zapewnia bezpieczeństwa.
Przedszkole i szkoła są dobrze wyposażone w pomoce dydaktyczne. Są one gromadzone od lat i uzupełniane na bieżąco w zależności od specyfiki przedmiotu i aktualnych potrzeb. Proces nauczania wspierają m.in.: pracownia komputerowa z dostępem do Internetu, projektor multimedialny, magnetofony, sala telewizyjna z magnetowidem, DVD i biblioteką multimedialną, sala zabaw ruchowych z suchym basenem, sala taneczna, plansze, tablice tematyczne, mapy, modele, preparaty przyrodnicze, mikroskopy, zasoby szkolnej biblioteki: wydawnictwa popularnonaukowe, lektury, literatura młodzieżowa, czasopisma, zestawy przyborów gimnastycznych, bogaty zbiór zabawek, instrumenty perkusyjne, sprzęt sportowy do gier zespołowych i lekkoatletyki, gimnastyki, gier i zabaw ruchowych. Ankietowani wymienili szereg pomocy dydaktycznych, które pomogłyby unowocześnić i usprawnić proces nauczania. Są wśród nich: tablica interaktywna, mikrofony nagłowne (mikroporty), ekran do rzutnika, blok startowy, literatura fachowa z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej i materiały do pracy z uczniami o specyficznych potrzebach edukacyjnych, pomoce logopedyczne, np. Ortograffiti, mapy krajów anglojęzycznych i Ziemi Świętej, gry edukacyjne, historyjki obrazkowe i karty dialogowe Klanzy, filmy edukacyjne, kompasy, magnesy, magnetyczne bryły, zestawy figur do klasyfikacji, komplet do budowy szkieletów brył, zestaw podstawowych obwodów elektrycznych, miernik, płytki do rozpoznawania typów metali, zestaw instrumentów perkusyjnych do przedszkola, komputery w każdej sali lekcyjnej i przedszkolnej. Należy nadal systematycznie wzbogacać księgozbiór biblioteczny o aktualną literaturę fachową i lektury do nowej podstawy programowej. Pięcioro z jedenaściorga ankietowanych nauczycieli stwierdziło, że nie ma żadnych problemów z wypełnianiem zaleceń zawartych w podstawie programowej. Pozostałych sześć osób wskazywało następujące zalecenia, których realizacja jest znacznie utrudniona:
aby w salach lekcyjnych były zestawy komputerów z odpowiednim oprogramowaniem, aby podczas zajęć uczeń miał do swojej dyspozycji osobny komputer z dostępem do Internetu, aby odpowiednio przystosować i wyposażyć pracownię do zajęć praktycznych, aby uczniowie samodzielnie czytali dłuższe teksty literackie. Trudności w wyegzekwowaniu samodzielnego czytania utrudnia dostępność w sieci gotowych materiałów, np. streszczeń lektur, brak wsparcia ze strony niektórych rodziców oraz sygnały płynące z otoczenia medialnego i wirtualnego. Przeszkodą na drodze rzetelnego wypełniania pozostałych zaleceń są ograniczenia finansowe. Nauczyciele zwracają ponadto uwagę na fakt, że w przypadku choroby mają poważny problem z realizacją sztywno wyznaczonej ilości obowiązkowych godzin z danego przedmiotu. Wyrażają obawę, że odrobienie brakujących lekcji może się okazać bardzo trudne lub nawet niemożliwe. Podsumowanie i wnioski Mocne strony - nauczyciele szkoły i przedszkola dobrze znają podstawę programową i zalecane warunki jej realizacji, organizacja przebiegu kształcenia jest zgodna z prawem oświatowym, Słabe strony Nie stwierdza się słabych stron pracy szkoły i przedszkola w ewaluowanym obszarze. - podstawa programowa jest dostosowana do możliwości rozwojowych dziecka i umiejętności pedagogicznych nauczycieli, - placówka jest dobrze wyposażona w pomoce dydaktyczne niezbędne do realizacji podstawy programowej, - szkoła proponuje szeroki wachlarz zajęć pozalekcyjnych, konkursów i zawodów sportowych, - uczniowie osiągają wysokie wyniki na egzaminach zewnętrznych, - wewnętrzny nadzór pedagogiczny dyrektora oraz badanie wiadomości i umiejętności uczniów służą stałemu monitorowaniu kształcenia, wychowania i opieki, a także są przyczynkiem do wprowadzenia korzystnych zmian.
Co zrobić, by poprawić jakość i warunki pracy szkoły i przedszkola? - doposażyć placówkę w pomoce dydaktyczne (np. materiały do zajęć logopedycznych, materiały do zajęć teatralnych, stanowiska komputerowe w każdej sali z programami edukacyjnymi i w miarę możliwości w nowoczesny sprzęt multimedialny) oraz literaturę metodyczną. - omówić z radą rodziców problem organizowania częstszych wyjazdów dzieci do kina, teatru, muzeum, na koncert, -szukać sponsorów, aby dofinansować wyjazdy i zakup nowoczesnego sprzętu, -wypracować metody pracy z uczniem mającym trudności w nauce oraz uczniem zdolnym. Sposób prezentacji wyników: Nauczycielom na posiedzeniu Rady Pedagogicznej. Rodzicom na szkolnej stronie internetowej i podczas zebrania w październiku 2012r.