Klasa II Styczeń To niewiarygodne jak czas szybko leci Niby wszystko toczy się swoim znanym rytmem, a jednak z lekcji na lekcję dokonujemy tylu przemian i zaskakujących zwrotów akcji, że aż trudno uwierzyć, że jesteśmy w stanie zrealizować wszystko co zaplanowaliśmy. Powiemy więcej, czerpiemy z tego coraz większą radość i satysfakcję, a to niewątpliwie sprawia, że napawa nas (nieskromnie) duma! oraz chęć tworzenia czegoś większego. Styczeń miał przynieść lekki mróz na przemian z odwilżami, czyli nowości, przelatane wiedzą już zdobytą i tak też było. Był to miesiąc prawdziwie zjawiskowy poznaliśmy kilka nowych technik i metod, które wykorzystaliśmy do rozwiązania problemów zarówno tych codziennych, jak i tych, które mogłyby się przydarzyć. Główne cele jakie sobie założyliśmy do realizacji: a) Efektywne współdziałanie w zespole. b) Prezentacja własnego punktu widzenia, obrona własnego stanowiska (argumentowanie). c) Podejmowanie decyzji. d) Przestrzeganie ustalonych zasad. e) Nauka kultury dyskusji i negocjowania. f) Rozwiązywanie problemów w sposób twórczy. Poznane techniki i metody: Technika przypadkowego wkładu (np.: słowa, obrazu), Skojarzenia gwiezdne, Piramida skojarzeń, Zakładkowa metoda zapamiętywania haki pamięciowe, Poker kryterialny. Przykładowe tematy oraz pytania problemowe: Przypominajka: Pytanie problemowe jest ściśle związane z tematem zajęć i celami, które realizator zajęć/lekcji TRP postawił sobie i uczniom. Otwiera przestrzeń do myślenia w procesie twórczego rozwiązywania problemów. 1. Temat: Sąsiad - przyjaciel czy wróg? Pytanie problemowe: Jak utrzymać dobre relacje sąsiedzkie? (konflikty, relacje, zwroty grzecznościowe, itp.) 2. Temat: Zwierzaki nasi przyjaciele. Pytanie problemowe: W jaki sposób pies pomaga człowiekowi? 3. Temat: Liczby. Pytanie problemowe: Jak ułatwić sobie zapamiętywanie liczb? 4. Temat: Nasza klasa. Pytanie problemowe: Co zrobić aby w naszej klasie zdobyć tytuł dobrego kolegi/koleżanki? Co przyniesie luty? to co lubimy najbardziej liczne działania ( ) oraz upragnione ferie Co przyniesie marzec? tego nie wie nikt.
Zapraszamy do pamiątkowej galerii zdjęć:
Szczypta teorii: Technika przypadkowego wkładu technika heurystyczna, służąca zapobieganiu rutynie myślenia, mająca na celu stymulowanie myślenia i zobaczenie problemu z zupełnie innego punktu widzenia. To metoda pomagająca przezwyciężać przeszkody i pokonywać trudności w poszukiwaniu pomysłów i inspiracji. Polega na przejrzystym zapisaniu problemu i poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie problemowe z wykorzystaniem przypadkowych przedmiotów lub słów, pochodzących np. ze słownika. Skojarzenia gwiezdne - Słoneczko - zastosowanie tej metody ułatwia dzieciom zrozumieć podstawowe pojęcia, wyodrębniać cechy istotne i nieistotne, analizować i klasyfikować, negocjować i przyjmować różne punkty widzenia, definiować pojęcia, zasady itp. Piramida skojarzeń (J. Kujawski) metoda heurystyczna, wprowadzająca na odmienny od przyjętego tor myślenia. Daje bardzo zaskakujące i twórcze rozwiązania, jeśli zostanie wykorzystywana do rozwiązywania problemów natury społecznej, osobistej, piśmienniczej lub artystycznej. Można ją wykorzystać w pracy z profesjonalistami, których celem jest stworzenie gadżetu promującego ich usługę, jak i w toku zajęć TRP, w pracy z dziećmi, których zadaniem jest wymyślenie tytułu dla szkolnej gazetki, fabuły spektaklu, motywu przewodniego opowiadania, tematu pracy plastycznej, itp. Piramida skojarzeń jako metoda heurystyczna opiera się na kojarzeniu wyrazów ze sobą parami. W efekcie otrzymywany jest ciąg skojarzeń, który wieńczy analogia daleka i trafna rozpatrywanego zagadnienia, znajdująca się na wierzchołku piramidy. Zakładkowa metoda zapamiętywania haki pamięciowe jest to metoda podobna do łańcuchowej metody skojarzeń. Różni się tym, że dzieci, pracując tą metodą, potrafią zapamiętać i odtworzyć wyrywkowo ogniwa łańcucha, niezależnie od kolejności obrazów. Istota metody polega na ( ) stworzeniu stałej bazy zakładek pamięciowych, czyli słów haków, na których zawieszane są informacje do zapamiętania. (J. Krzyżewska)
Poker kryterialny Argumentowanie to trudna sztuka. Poker kryterialny jest przyjazną i atrakcyjną metodą oswajającą uczniów z argumentami, argumentacją i obroną stanowiska. Poker kryterialny jest grą dydaktyczną, która ma na celu ustalenie ważności kryteriów, działań, skutków, przyczyn itp. Do gry potrzebne są plansze i zestawy kart z wypisanymi hasłami dotyczącymi określonego zagadnienia. Plansza do gry ma pola odpowiednio dla kryteriów pierwszo, drugo i.rzędnych. Poker kryterialny to znakomity pomysł na każdą lekcję, podczas której planujemy przedyskutować jakiś problem, zagadnienie, postawę, wybór, itp. Małgorzata Sanigórska, Małgorzata Łabentowicz
Klasa IV Styczeń Styczeń rozpoczęliśmy tworzeniem opowieści z kubka dotyczących noworocznych postanowień. Dzięki temu działaniu uczniowie mogli zobaczyć kolejne zastosowanie analizy morfologicznej. Uczniowie zostali podzieleni na grupy i losowali informacje z poniższych kategorii: - imię - zawód - zainteresowania - czynność wykonywana na co dzień - drobne słabości - przyjemności - irytujące szczegóły - miejsce zamieszkania Grupa sama wymyślała temat i przyczynę noworocznego postanowienia oraz to, w jaki sposób funkcjonowało ono w opowiadaniu. Domykając pracę z analizą morfologiczną zaproponowałam uczniom jeszcze warsztat z technik E. de Bono związanych z wykorzystywaniem przypadkowych wyrazów (Umysł kreatywny). Każdy z uczniów miał swoją bazę losowych wyrazów na których wykonywał różne działania (eliminacja intruza, znajdowanie cech wspólnych - szczegóły w Szczypcie teorii :) Kolejny temat dotyczył zdziwień - podążając za techniką K. Schmidta, by rozbudzić ciekawość uczestników i stworzyć listę tematów uczniowie mieli za zadanie dokończyć zdanie: Dziwi mnie to, że.. Najpierw każdy z uczestników miał czas na indywidualną pracę, następnie uczniowie łączyli się w pary, by w końcu stworzyć grupę 6-osobowe, które sporządziły listę wybranych przez siebie zdziwień, które chcieliby rozstrzygnąć na naszych lekcjach twórczości. Oto niektóre wybrane propozycje dokończenia zdania: Dziwi mnie to, że koty nie mogą mieć zielonego futerka 110 letni francuz pobił rekord w jeździe na rowerze ludzie świecą zanieczyszczają powietrze róże są czerwone, a nie niebieskie markery brzydko pachną
robią filmy o epoce lodowcowej pingwiny nie latają człowiek ma gilgotki cytryna jest kwaśna jak powstaje hałas 13 jest pechowa że ludzie podrabiają ubrania znanych marek jest tyle teorii na temat kosmitów że Adam ma tyle energii jestem niska, a dobrze gram w siatkówkę Ostatnim tematem styczniowym było jedno ze zdziwień: Skąd się bierze hałas? W wyjaśnieniu tego zjawiska pomógł nam krótki film związany z kampanią społeczną dotyczącą świadomości zagrożenia niedosłuchem oraz inne materiały. Uczniowie odpowiadali na kilka pytań bazując na swojej wiedzy i doświadczeniu. Później pracowali na źródłach by ponownie zmierzyć się z pytaniami. Przyglądaliśmy się proporcji nowych informacji. Następnie grupy projektowali plakaty dotyczące dbania swój słuch. Wszyscy czuliśmy, że nasza wiedza na temat słuchu i zagrożeń dotyczących tego zmysłu znacznie się poszerzyła, a w klasie było niesłychanie cicho:)
Szczypta teorii Myślenie pytajne i zdolność odkrywania i formułowania problemów ćwiczone dzięki wypisywaniu swoich zdziwień pozwala na kształtowanie wrażliwości na problemy poznawcze. Twórczy niepokój powinien być podstawą poszukiwania wiedzy. Wg Nęcki zaciekawienie jest rozumiane jako dodatnia emocja, która pobudza koncentrację na problemie i chęć jego rozwiązania. Umysł kreatywny Edward de Bono - ćwiczenia na przypadkowych wyrazach. 1) Wylosuj cztery przypadkowe wyrazy. Na jakiejś podstawie zdecyduj, że jeden z nich nie pasuje. Uzasadnij swoją decyzję. 2) Wylosuj sześć przypadkowych wyrazów. Podziel je na dwie grupy kierując się wymyśloną przez siebie zasadą. Wytłumacz na jakiej zasadzie dokonałeś/łaś tego podziału. Unikaj podziału ze względu na liczbę liter, pierwszą lub ostatnią literę itp. 3) Dobieranie w pracy. Wylosuj dwie kolumny przypadkowych wyrazów - każda po 4 wyrazy. Teraz połącz w pary wyraz z listy A i wyraz z listy B. Zdefiniuj zasadę, jaką się kierowałeś/łaś:) 4) Związki. Wylosuj listę pięciu przypadkowych wyrazów. Następnie wylosuj jeszcze jeden przypadkowy wyraz. Teraz postaraj się połączyć ten jeden wyraz z każdym z pięciu. Zaawansowane - dotyczące rozwiązań problemów. 1) Przypadkowe wejście. Jasno definiujesz problem (sprawę, na której chcesz się skupić) Ten obszar, gdzie potrzebujesz nowych, świeżych pomysłów. Ważne jest to, żeby być precyzyjnym w definiowaniu tego obszaru. Wylosuj jakiś przypadkowy wyraz. Próbujesz połączyć tę dziedzinę z wyrazem. Przykład: Problem - nowa restauracja/ ulepszenie. Słowo: peleryna Zacznij od skojarzeń, np.: tajemniczość, kelnerzy i kelnerki w maskach, motyw wenecki
Dalej: Np.: nie widzisz potraw, które są zakryte; zamawiasz coś z ulubionych składników, ale forma dania jest tajemnicą; do zamawiania potraw używany jest specjalny kod. 2) Łączenie. Celem jest połączenie dwóch różnych rzeczy tak, aby otrzymać nową wartość. Wylosuj dwa przypadkowe wyrazy. Spróbuj je połączyć tak, aby tworzyły coś użytecznego dla ludzi.. Postaraj się połączyć je w jak najbardziej bezpośredni sposób. Pokaż jak ta rzecz wpłynie na ulepszenie jakości życia. Bożena Andrzejewska, Ewa Gil