SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ W MASZEWIE na lata : wrzesień 2013 sierpień 2016 PODSTAWA PRAWNA: Program opracowany został w oparciu o: Rozporządzenie MEN i S z dnia 31 stycznia 2003 roku, w sprawie działalności wychowawczej i zapobiegawczej dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem (Dz. U. Nr 26, poz.226) Aktualne Podstawy Programowe dla Szkoły Podstawowej Program Wychowawczy Szkoły Podstawowej w Maszewie Dotychczasowy Szkolny Program Profilaktyki. Wyniki badań ewaluacyjnych przeprowadzonych wśród uczniów, rodziców. Analizy sytuacji wychowawczej, systematycznie dokonywanej przez pedagoga szkolnego we współpracy z nauczycielami i Dyrekcją Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. WSTĘP: Program profilaktyczny jest kontynuacją poprzedniego programu i stanowi rozwinięcie programu wychowawczego realizowanego w szkole, który ma na celu kształtowanie osobowości uczniów i wspieranie ich rozwoju. Obejmuje wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. Jest on dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów i potrzeb środowiska szkolnego. Realizacja zadań zawartych w Programie Profilaktyki powinna wpłynąć na uczniów tak, aby potrafili poradzić sobie z rozwiązaniem problemów, by umieli współżyć z ludźmi i potrafili wybrać to, co służy ich zdrowiu fizycznemu i psychicznemu. Ma na celu zmianę niezadowalających zachowań uczniów. Program przewiduje działania na rzecz dzieci, podejmowane przez grono pedagogiczne, które mają przeciwdziałać marginalizacji lub wykluczeniu społecznemu uczniów. Program ma być rozwinięciem potencjału dziecka wyniesionego z domu rodzinnego.
Warunkiem osiągnięcia założonych celów jest zaangażowanie wszystkich nauczycieli, wychowawców i rodziców. Może być dobrze zrealizowany przy współpracy z pracownikami różnych instytucji działającymi na rzecz dziecka : Poradnia Psychologiczno iczna, Ośrodek Pomocy Społecznej, Policja, Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Sąd Rodzinny, Kościół. Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej w Maszewie opiera się na profilaktyce uniwersalnej i selektywnej. Narzędzia badawcze zastosowane przy dokonywaniu ewaluacji dotychczasowego Szkolnego Programu Profilaktyki Ankiety dla rodziców Ocena realizacji Szkolnego Programu Profilaktyki: Ankieta dla rodziców klas II III Ankieta dla rodziców klas IV VI Ankiety dla uczniów Profilaktyka w szkole Ankiety dla uczniów klas II III Ankiety dla uczniów klas IV VI W kręgu zainteresowań Profilaktyki Szkolnej realizowanej na poziomie naszej szkoły powinny znajdować się następujące obszary : Promowanie zdrowego stylu życia zarówno w sferze fizycznej i psychicznej. Psychoedukacja dotycząca odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych w różnych sferach naszego życia. Zapobieganie przemocy i agresywnym zachowaniom. Psychoedukacja dzieci i rodziców dotycząca zagrożeń płynących z nadmiernego korzystania z mediów (telewizja, komputer, Internet). Psychoedukacja dotycząca szkodliwości nikotyny i alkoholu oraz innych nowych substancji uzależniających na zdrowie fizyczne i psychicznego oraz wpływu środków uzależniających na relacje z innymi. Rozpoznawanie zagrożeń sprzyjających marginalizacji dziecka i podejmowanie działań zapobiegających temu zjawisku. Mocne obszary pracy profilaktycznej szkoły: Działanie monitoringu w szkole. System rozwiązań organizacyjnych służących zwiększaniu bezpieczeństwa. Wysoki poziom samoświadomości uczniów w zakresie zdrowego odżywiania. Dobra baza lokalowa do zajęć sportowo-ruchowych. Opracowane procedury postępowania w sytuacjach zachowań antyspołecznych. Opracowane procedury postępowania w sytuacjach zachowań antyspołecznych.
Obszary działań, którymi w sposób szczególny należy się zająć są: Zwiększenie znajomości procedur szkolnych wśród uczniów i rodziców. Zwiększenie skuteczności działań eliminujących zachowania agresywne. Edukacja rodziców i dzieci w zakresie zagrożeń płynących z nowych mediów oraz nowych pojawiających się substancji uzależniających, szkodliwych dla zdrowia / dopalacze i napoje energetyzujące/. Sposoby ewaluacji Programu Profilaktyki: - Analiza efektów pracy na procedurach pedagog, wychowawcy; - Ilościowa i jakościowa analiza problemów dydaktyczno-wychowawczych w oparciu o dokumentację wychowawczą / zeszyty wychowawcy, dokumentacja pedagoga - dwa razy w roku pedagog na zespole wychowawczo-przedmiotowym; - Analiza i ocena podjętych działań na rzecz świadomego korzystania uczniów z mediów, przeprowadzenie ankiet wśród uczniów i rodziców nauczyciel informatyki; - Analiza podjętych działań na rzecz integracji uczniów niepełnosprawnych z dziećmi zdrowymi i działań na rzecz rozwoju wolontariatu. odpowiedzialni B.Graczyk, B. Wolska; - Ocena poziomu poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole odpowiedzialny : pedagog szkolny - Ewaluacja końcowa programu: badania ankiety skierowane do uczniów i rodziców. Odpowiedzialny : pedagog szkolny
Działania profilaktyczne na poziomie klas I-III Cel Działania Kto realizuje Kryterium sukcesu Sposób ewaluacji Promocja zdrowego stylu życia I. Higiena osobista II. Zdrowe odżywianie III. Ruch warunkiem zdrowia fizycznego i psychicznego IV. Profilaktyka uzależnień Blok zajęć psychoedukacyjnych Dbamy o zdrowie. Działania pielęgniarki szkolnej. Akcje promujące zdrowe odżywianie. Wzbogacanie wiedzy o zdrowym II śniadaniu. Zajęcia wychowania fizycznego, pozalekcyjne zajęcia sportowe i ruchowe. Propagowanie turystyki pieszej. Wyjazdy na basen. Bloki zajęć psychoedukacyjnych wg programu Trzy Koła : - Rodzaje uczuć i radzenie sobie z trudnymi uczuciami Wychowawca Pielęgniarka szkolna Nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej Nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej Nauczyciel prowadzący, Katechetka, interwencyjnie. Uczeń jest schludny, czysty, dba oswój wygląd. Zna podstawy higieny intymnej. Dba o zdrowe zęby. Uczeń potrafi wskazać składniki diety służące zdrowiu. Świadomie spożywa warzywa i owoce. Rezygnuje z niezdrowej żywności. Zwiększenie oferty sportowo -ruchowych zajęć pozalekcyjnych. Uczeń potrafi nazywać uczucia, akceptuje uczucia trudne i uczy się nad nimi panować. Obserwacja Rozmowa, Obserwacja spożywanych posiłków na stołówce i II śniadania Analiza jakościowa i ilościowa oferty sportowo ruchowych zajęć pozalekcyjnych.. Rundy informacji zwrotnych od dzieci. Obserwacja zachowań dzieci. Współdziałanie z rodzicami w celu Prowadzący ewaluację Wychowawca Realizatorzy działań, Kierownik świetlicy, Nauczyciele i klas. pedagog
I. Bezpieczeństwo w świetle przepisów szkolnych. - Zajęcia dotyczące substancji uzależniających / w tym napoje energetyzujące, nikotyna, dopalacze, inne/. - Realizowanie programu profilaktycznego Nie pal przy mnie, proszę. - Zajęcia dotyczące zagrożeń płynących z nowych mediów. - Modelowanie zachowań związanych z dokonywaniem wyborów. -Filmy i spotkania psychoedukacyjnoprofilaktyczne. Zajęcia Gospodarowanie czasem Spotkanie z psychologiem dla rodziców Pomaganie dziecku w jego codziennych troskach, zaproszeni trenerzy szkolny. Podnoszenie standardów związanych z bezpieczną szkołą /organizacja pracy szkoły dyżury nauczycieli, video monitoring, zapoznanie uczniów z regulaminami dotyczącymi bezpieczeństwa w szkole i regulaminami wycieczek./ szkolny Realizatorzy spotkań. szkolny Zaproszony psycholog Uczeń zna na czym polega szkodliwe działanie różnych substancji Deklaruje podejmowanie Właściwych wyborów w różnych omawianych sytuacjach Uczeń doświadcza aktywnej uwagi rodziców. Bezpieczeństwo w szkole i poza nią Dyrektor, Koordynator ds. Bezpieczeństwa, nauczyciele Uczniowie czują się w szkole bezpieczni. Rodzice uczniów mają przekonanie o bezpieczeństwie w szkole rozwiązywania pojawiających się problemów. Rodzice współpracują ze szkołą w celu wyeliminowania sytuacji problemowych. Badania Ankiety Bezpieczna Szkoła dla rodziców i dzieci Zbieranie informacji od uczniów Koordynator ds. bezpieczeństwa
Prowadzenie Niebieskiej skrzynki Zajęcia na temat : Bezpieczne wakacje, Bezpieczne ferie. Udział w programach O bezpieczeństwie. Realizowanie programu Klub Bezpiecznego Puchatka, Bezpieczna Droga Zespół n-li: E.Żoch, M.Gozdur, E. Olborska, Współpraca z Policją. Uczniowie potrafią poruszać ważne dla nich sprawy. Uczniowie posiadają wiedzę na temat zachowań zagrażających Bezpieczeństwu. Podstawowa wiedza na temat zagrożeń płynących z nowych Mediów. wychowawcy Wspieranie dziecka Mają samoświadomość odpowiedzialności za słowa.
I. Wyrównywania szans edukacyjnych Diagnozowanie dzieci w Poradni Psychologiczno- icznej. Praca dydaktyczna w oparciu o opracowane wymagania zgodnie ze wskazaniami poradni. Dyrekcja, wychowawcy, nauczyciele, pedagog. Uczeń pokonuje trudności w uczeniu się w oparciu o proponowany system pomocy Analiza oferty pomocowej pod względem dostosowania do potrzeb. Dyrektor wychowawcy, pedagog Zorganizowanie pomocy psychologicznej dzieciom o specjalnych potrzebach edukacyjnych dyrektor Uczeń ze specyficznymi trudnościami otrzymuje pomoc Ewaluacja podjętych działań wychowawca, nauczyciele, logopeda, pedagog/ II. Wyrównywania szans rozwoju społecznego Pomoc psychologiczna i pedagogiczna w szkole. Kierowanie dzieci do ŚOW. Pomoc materialna: dofinansowanie dożywiania, zapomogi losowe, wnioskowanie o pomoc do Ośrodka Pomocy Społecznej, wnioskowanie o wgląd w sytuację rodzinną, realizacja rządowych programów pomocowych i innych.,, Rada Rodziców, Asystenci rodziny Dziecko otrzymuje wsparcie od instytucji szkolnej. Rodzice są motywowani do pracy nad zmianą sytuacji dziecka lub sytuacji rodzinnej. Rodzice otrzymują wsparcie przy rozwiązywaniu problemów rodzinnych. Monitorowanie indywidualnych przypadków. Dyrektor, wychowawcy pedagog
Działania profilaktyczne na poziomie klas IV-VI Cel Działania Kto realizuje Kryterium sukcesu Promocja zdrowego stylu życia I. Higiena osobista Pogadanki wychowawcy Lekcje przyrody Działania pielęgniarki szkolnej, Działania nauczycieli w-f, w.d.ż.r / uświadamianie, kontrolowanie, konsekwencje/ Realizacja programu Między nami kobietkami II. Zdrowe odżywianie III. Ruch warunkiem zdrowia fizycznego i psychicznego Nie dla używek tak dla sportu IV. Profilaktyka uzależnień Lekcje przyrody Akcje promujące zdrowe odżywianie. Wzbogacanie zdrowego II śniadania. Zajęcia wychowania fizycznego, pozalekcyjne zajęcia sportowe i ruchowe. Propagowanie turystyki pieszej. Wyjazdy na basen. Filmy i zajęcia psychoedukacyjne na podstawie programu Zanim Spróbujesz. Nauczyciele w-f, Wychowania do życia w rodzinie, przyrody, wychowawca pedagog szkolny Nauczyciele przyrody, realizatorzy Programów Nauczyciele w-f, wychowawcy klas, wychowawcy pedagog Uczeń jest schludny, czysty, dba oswój wygląd. Zna podstawy higieny intymnej. Dba o zdrowe zęby. Uczeń potrafi wskazać składniki diety służące zdrowiu. Świadomie spożywa warzywa i owoce. Rezygnuje z niezdrowej żywności. Zwiększenie oferty sportowo -ruchowych zajęć pozalekcyjnych. Uczeń wie, na czym polega szkodliwe działanie nikotyny. Deklaruje Sposób ewaluacji Obserwacja Rozmowa, Obserwacja spożywanych posiłków na drugie śniadanie i dokonywanych zakupów w sklepie Analiza jakościowa i ilościowa oferty sportowo ruchowych zajęć pozalekcyjnych.. Rundy informacji zwrotnych od dzieci Określenie poziomu Prowadzący ewaluację Wychowawca, Kierownik świetlicy, Nauczyciele w-f, klas.
Nikotyna legalny narkotyk i odmawianie kl. V, realizacja programu Znajdź właściwe rozwiązanie Wpływ alkoholu na organizm młodego człowieka. Konsekwencje ryzykownych zachowań -kl. VI Media a uzależnienia / tel. komórkowe, komputer, Internet/ Nowe substancje uzależniającenapoje energetyzujące, dopalacze Pogadanki w kl. IV VI Badanie ankietowe Postępowanie zgodne z procedurami względem dzieci podejmujących próby palenia lub picia. Pomoc dzieciom z symptomami uzależnienia od mediów. Współpraca z i ich rodzicami. Spotkania edukacyjnoprofilaktyczne. Udział w kampaniach profilaktycznych /ZTU, inne/. Spotkanie z psychologiem dla rodziców: Radzenie sobie z ryzykownymi przy współpracy z wychowawcami pedagog- organizacja wychowawcyprzepracowanie tematu, zaproszony psycholog, zaproszeni trenerzy podejmowanie właściwych wyborów. Uczeń wie, na czym polega szkodliwe działanie alkoholu. Deklaruje podejmowanie właściwych wyborów. Uczeń potrafi ocenić swoje podejście do komputera. Ocena na podstawie karty pracy Ja i media. Uczeń doświadcza działań dorosłych mających ochronić go przed zachowaniami ryzykownymi. Uczeń poznaje jak radzą sobie bohaterowie z konfliktem wewnętrznym. Podniesienie poziomu motywacji rodziców Zagrożenia wśród uczniów. Ilość spraw prowadzonych zgodnie z procedurami i efekty tych działań. Uczeń potrafi rozmawiać o dylematach akcentowanych w spotkaniu. Rodzice współpracują ze szkołą z celu wyeliminowania zachowań ryzykownych uczniów.
I. Bezpieczeństwo w świetle przepisów szkolnych. II. Zapobieganie przemocy i zachowaniom agresywnym zachowaniami dziecka Podnoszenie standardów związanych z bezpieczną szkołą /organizacja pracy szkoły dyżury nauczycieli, video monitoring,, zapoznanie uczniów z regulaminami dotyczącymi bezpieczeństwa w szkole, w tym regulaminami pracowni i wycieczek/ Zajęcia: Bezpieczne wakacje i ferie. Zajęcia psychoedukacyjne dotyczące agresji zawarte w programie: Spójrz inaczej na agresję. Zapoznanie ze szkolnymi procedurami dotyczącymi czynów agresywnych. Prowadzenie Niebieskiej Skrzynki. Prewencyjne spotkania z policjantem na temat : Odpowiedzialność nieletnich za swoje czyny Modelowanie sposobów rozwiązywania konfliktów przy do brania odpowiedzialności za losy dziecka Bezpieczeństwo w szkole i poza nią Dyrektor, Koordynator ds. Bezpieczeństwa, Nauczyciele i Nauczyciele Przedmiotowi, Psycholog Zespół n-li: E.Żoch, M. Gozdur, E. Olborska, pedagog Uczniowie czują się w szkole bezpiecznie. Rodzice uczniów Mają przekonanie o bezpieczeństwie w szkole. Uczeń ma wiedzę jak radzić sobie z trudnymi emocjami, I konfliktami I wykorzystuje ta wiedzę w praktyce. Uczeń otrzymuje pomoc dorosłych przy rozwiązywaniu Poważnych konfliktów. Uczeń wie, że ponosi konsekwencje za nieadekwatne zachowania i wie, że Ankiety Bezpieczna Szkoła / dla rodziców i dzieci/ Obserwacja zachowań uczniów, Analiza efektów pracy na procedurach dot. agresywnych zachowań i efektów kontraktów. Koordynator ds. bezpieczeństwa Dyrektor, pedagog
II. Wyrównywania szans rozwoju społecznego pracy z indywidualnym przypadkiem praca na kontrakcie, interwencje w klasach lub grupach. Pomoc psychologiczna i pedagogiczna w szkole. Kierowanie dzieci do ŚOW. Pomoc materialna w tym: dofinansowanie dożywiania, zapomogi losowe, wnioskowanie o pomoc do Ośrodka Pomocy Społecznej Wnioskowanie do Sądu o wgląd w sytuację rodzinną Realizacja rządowych programów pomocowych i innych. Wspieranie dziecka,, Rada Rodziców ma prawo do uczenia się na błędach. Dziecko otrzymuje wsparcie od instytucji szkolnej. Rodzice są motywowani do pracy nad zmianą sytuacji dziecka lub sytuacji rodzinnej. Rodzice otrzymują wsparcie przy rozwiązywaniu problemów rodzinnych. Monitorowanie Indywidualnych Przypadków. Dyrektor