Scenariusz zajęć I etap edukacyjny, uczeń kończący klasę III, edukacja matematyczna Temat: Telefony Treści kształcenia: 8) uczeń wykonuje łatwe obliczenia pieniężne (cena, ilość, wartość) i radzi sobie w sytuacjach codziennych wymagających takich umiejętności. Dodatkowe: Edukacja matematyczna 4) dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100 (bez algorytmów działań pisemnych); sprawdza wyniki odejmowania za pomocą dodawania, 7) rozwiązuje zadania tekstowe wymagające wykonania jednego działania (w tym zadania na porównywanie różnicowe, ale bez porównywania ilorazowego). Edukacja społeczna 3) wie, jak należy zachowywać się w stosunku do dorosłych i rówieśników (formy grzecznościowe); rozumie potrzebę utrzymywania dobrych relacji z sąsiadami w miejscu zamieszkania; jest chętny do pomocy, respektuje prawo innych do pracy i wypoczynku. Cele operacyjne: Uczeń: Potrafi sprawnie dodawać i odejmować liczby w zakresie 100, Porównuje liczby w zakresie 100, Rozwiązuje proste zadania tekstowe i problemy matematyczne, Umie dokonywać łatwych obliczeń pieniężnych, Wybiera korzystniejszą ofertę cenową, Określa zasady rozsądnego korzystania z telefonu. Nabywane umiejętności: Radzenia sobie w codziennych sytuacjach życiowych, wymagających prostych obliczeń pieniężnych, Czytania ze zrozumieniem, Pokonywania trudności, Rozwiązywania problemów, Współpracy w grupie w celu jak najlepszego wykonania zadania, Rozsądnego korzystania z telefonu. Kompetencje kluczowe: Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne, Kompetencje informatyczne, Porozumiewanie się w języku ojczystym, Umiejętność uczenia się. 1
Środki dydaktyczne: Zasoby multimedialne: karta pracy ( Wydatki na telefon ), interaktywna pomoc dla nauczyciela ( Którą sieć wybierasz? ), Sprzęt multimedialny: komputer, tablica interaktywna, rzutnik/projektor multimedialny, smartfon, Kartoniki z numerami telefonów (do zabawy Ankieta telefoniczna ), Zadania tekstowe. Metody nauczania: Podająca: wyjaśnianie, Problemowe aktywizujące: zabawa, dyskusja dydaktyczna, Programowana: z użyciem komputera, Praktyczne: ćwiczenie (łamigłówka), ćwiczenia przedmiotowe, Formy pracy: Zbiorowa jednolita, Indywidualna jednolita, Grupowa zróżnicowana. Przebieg zajęć: Etap przygotowawczy Nauczyciel rysuje na tablicy trzykolumnową tabelę (uzupełniona jest w niej jedynie pierwsza kolumna z numerami komórkowymi, pozostałe kolumny pozostają puste). Pod nią rysuje drugą, z liczbami będącymi sumą cyfr numeru telefonu. 695 989 875 O 519 988 221 E 695 989 996 N 606 505 202 26 T 696 999 998 Y 508 980 145 L 2
588 929 884 F 606 526 208 E 26 T Etap wstępny Nauczyciel wita dzieci. Zapowiada im, że wprowadzeniem do tematu niniejszej lekcji jest tzw. rozgrzewka rachunkowa. Polega ona na rozwiązaniu łamigłówki z hasłem: Telefony. Poleca im: Obliczcie sumę cyfr w numerze każdego telefonu, a następnie uporządkujcie wyniki od najmniejszego do największego. Wpiszcie odpowiadające im numery, a odczytacie hasło. Etap realizacji Prowadzący proponuje uczniom zabawę pt. Ankieta telefoniczna z wybranym losowo numerem. Nauczyciel wręcza każdemu dziecku prostokątny kartonik (udający komórkę) z wypisanym numerem telefonu. Informuje uczniów, że za chwilę zadzwoni pod losowo wybrany numer, aby zadać ważne pytanie. Każde dziecko uważnie sprawdza, jaki jest jego numer, i oczekuje w gotowości do rozmowy. Nauczyciel rysuje na tablicy klawiaturę z cyframi od 0 do 9. Dzieci mają numery trzycyfrowe, np. 123, 132, 213, 231, 312, 321, 234, 243, 324, 342, 423, 432, 345, 354, 435, 453, 534, 543, 456, 465, 546, 564, 645, 654 itd. Nauczyciel wystukuje na klawiaturze telefonu narysowanej na tablicy cyfry wybieranego numeru. Następnie prowadzi rozmowę na niby z dwójką dzieci: N.: Dzień dobry. Czy mógłby pan odpowiedzieć na jedno pytanie dotyczące korzystania z telefonu? U.: Tak, słucham. N.: Do czego służy telefon? U 1.: Do rozmów na odległość. N. : Dziękuję. Do usłyszenia. Wybiera następny numer. (Formuła grzecznościowa za każdym razem jest powtarzana). N.: W jaki sposób telefony ułatwiają ludziom życie? U 2.: Można w krótkim czasie porozumieć się z kimś, kto jest daleko od nas N.: Jak pani myśli, czy sprawne liczenie może przydać się osobie korzystającej z telefonu? Tym ćwiczeniem nauczyciel inicjuje dyskusję o przydatności telefonu w życiu codziennym, jego zastosowaniach itp. Kolejnym etapem lekcji jest zadanie polegające na rozwiązywaniu problemu z telefonem. Prowadzący dzieli uczniów na grupy. Prezentuje na tablicy, na pasku białego papieru, numer telefonu, w którym zamazały się dwie ostatnie cyfry: 3
6062910 Formułuje problem: Ania dostała numer telefonu do przyjaciółki. Chce do niej zadzwonić, ale zamazały się w nim dwie ostatnie cyfry. Pamięta, że suma cyfr w tym numerze wynosi 30. a) Jakie to mogą być cyfry? Podaj wszystkie możliwości, które musi sprawdzić Ania, aby odnaleźć numer do przyjaciółki. b) Brat Ani pamięta, że w numerze tym wystąpiła cyfra 3. W jaki sposób ułatwi to Ani odnalezienie numeru? W następnej części lekcji uczniowie rozwiązują zadania tekstowe z karty pracy (zasoby multimedialne). Dzieci wykonują zadania w grupach. Nauczyciel sprawdza poprawność rozwiązań i odpowiedzi, a potem zapisuje je na tablicy. Dalej następuje podsumowanie pracy w grupach oraz nagrodzenie grup najaktywniejszych (zapis aktywności w dzienniku, plusy itp.). Korzystając z zasobów multimedialnych (interaktywna pomoc dla nauczyciela) nauczyciel proponuje uczniom kolejne ćwiczenie. Umożliwia ono tworzenie różnych zadań związanych z obliczeniami pieniężnymi i usługami telekomunikacyjnym trzech operatorów: Bajkofon, Pajęczyna, Gaduła nauczyciel ma dowolność tworzenia treści zadań dla wykonywania koniecznych obliczeń. Dzieci mogą też same budować treści i formułować dodatkowe pytania, np. Przykładowe pytania: O ile są tańsze SMS-y w sieci X od SMS-ów w sieci Z? O ile są droższe rozmowy w sieci X od rozmów w sieci Z? Nauczyciel sam decyduje, ile czasu przeznaczy na pracę z tym zasobem multimedialnym. Etap końcowy Refleksja na koniec zajęć: dlaczego użytkownik telefonu powinien umieć dobrze liczyć? O czym powinien pamiętać każdy z nas, jeśli korzysta z telefonu (o rozsądnym korzystaniu z abonamentu )? Zadanie domowe: Każdy numer telefonu ma swój numer PIN. Jakie numery PIN mogłyby utworzyć cyfry: 345? Wypisz wszystkie możliwości. Dodatkowo: Zabawę Ankieta telefoniczna można modyfikować i rozwinąć, wykorzystać w innej sytuacji dydaktycznej, np. w edukacji polonistycznej, podczas redagowanie dialogu: rozmowy telefonicznej itp. 4
Słowa kluczowe: telefon, rozmowa, sms, usługa telekomunikacyjna, numer telefonu, abonament, obliczenia pieniężne 5