ONKOLOGIA BOEHRINGER INGELHEIM



Podobne dokumenty
NOWE ZWIĄZKI PRZECIWNOWOTWOROWE Z GRUPY INHIBITORÓW KINAZY TYROZYNOWEJ EGFR STOSOWANE W TERAPII CELOWANEJ. Joanna Rozegnał

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości

Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca

Rak trzustki - chemioterapia i inne metody leczenia nieoperacyjnego. Piotr Wysocki Klinika Onkologiczna Centrum Onkologii Instytut Warszawa

Komunikat prasowy. Dodatkowe informacje

Piotr Potemski. Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi

Komunikat prasowy. Wyłącznie dla mediów spoza USA

Komunikat prasowy. Wyłącznie dla mediów spoza USA

Rak płuca postępy 2014

RAK NERKOWO-KOMÓRKOWY UOGÓLNIONE STADIUM PRZEWLEKŁA CHOROBA // DŁUGOŚĆ LECZENIA

Rak piersi. Doniesienia roku Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie

Immunoterapia w praktyce rak nerki

Płynna biopsja Liquid biopsy. Rafał Dziadziuszko Klinika Onkologii i Radioterapii Gdański Uniwersytet Medyczny

RAK PŁUCA 2016 ROK. Maciej Krzakowski

Rola mutacji BRCA 1/2 w leczeniu pacjentek z rakiem piersi

LECZENIE KOBIET Z ROZSIANYM, HORMONOZALEŻNYM, HER2 UJEMNYM RAKIEM PIERSI. Maria Litwiniuk Warszawa 28 maja 2019

zaawansowany rak nerki lub rak nerki z przerzutami, w skojarzeniu z interferonem alfa-2a;

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Stanowisko Rady Przejrzystości nr 262/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie oceny leku Perjeta (pertuzumab) we wskazaniu zaawansowanego raka piersi

Nowotwór złośliwy piersi

Terapie dla kobiet z zaawansowanym rakiem piersi w Polsce

prof. Joanna Chorostowska-Wynimko Zakład Genetyki i Immunologii Klinicznej Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie

Rozmnażanie i wzrost komórek sąściśle kontrolowane. Genetyczne podłoże nowotworzenia

Lek Avastin stosuje się u osób dorosłych w leczeniu następujących rodzajów nowotworów w skojarzeniu z innymi lekami przeciwnowotworowymi:

Ocena ekspresji genu ABCG2 i białka oporności raka piersi (BCRP) jako potencjalnych czynników prognostycznych w raku jelita grubego

Rak jajnika. Prof. Mariusz Bidziński. Klinika Ginekologii Onkologicznej

S T R E S Z C Z E N I E

Leczenie skojarzone w onkologii. Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego

Wyniki zasadniczego badania fazy III u pacjentów z rakiem jelita grubego z przerzutami:

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Leczenie nowotworów podścieliska przewodu pokarmowego (GIST) Załącznik nr 8

czerniak (nowotwór skóry), który rozprzestrzenił się lub którego nie można usunąć chirurgicznie;

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2009 Leczenie nowotworów podścieliska przewodu pokarmowego (GIST) Załącznik nr 9

Fizjologia człowieka

Innowacyjne metody farmakoterapii niedrobnokomórkowego raka płuca dzisiaj i jutro

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Odrębności diagnostyki i leczenia raka piersi u młodych kobiet

Leczenie systemowe raka nie-jasnokomórkowego

Katarzyna Pogoda Warszawa, 23 marca 2017 roku

Data zakończenia badania klinicznego

Promotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak

Data zakończenia badania klinicznego

CHOROBY NOWOTWOROWE. Twór składający się z patologicznych komórek

VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Zanacodar Combi przeznaczone do publicznej wiadomości

Keytruda (pembrolizumab)

Ocena ekspresji genów proangiogennych w komórkach nowotworowych OVP-10 oraz transfektantach OVP-10/SHH i OVP-10/VEGF

Organizacja tkanek - narządy

Molekularna terapia celowana w onkologii. Mirosława Püsküllüoğlu

Przegląd wiedzy na temat leku Opdivo i uzasadnienie udzielenia Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE

Data rozpoczęcia badania klinicznego i przewidywan y czas jego trwania. Przewidywana liczba uczestników badania klinicznego i kryteria ich rekrutacji

Program dotyczy wyłącznie kontynuacji leczenia pacjentów włączonych do programu do dnia

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Rak stercza oporny na kastrację. leczenie ukierunkowane na przerzuty do kości

Rak gruczołu krokowego - znaczący postęp czy niespełnione nadzieje?

Data rozpoczęcia badania klinicznego i przewidywan y czas jego trwania. Przewidywana liczba uczestników badania klinicznego i kryteria ich rekrutacji

Immunoterapia niedrobnokomórkowego raka płuca. dr n. med. Adam Płużański. Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Jarosław B. Ćwikła. Wydział Nauk Medycznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Czy chore na raka piersi z mutacją BRCA powinny otrzymywać wstępną. Klinika Onkologii i Radioterapii

Cykl komórkowy. Rozmnażanie komórek G 1, S, G 2. (powstanie 2 identycznych genetycznie komórek potomnych): podwojenie zawartości (interfaza)

Praktyczne stosowanie terapii celowanej w hematologii aktualne problemy

WSTĘP. Skaner PET-CT GE Discovery IQ uruchomiony we Wrocławiu w 2015 roku.

Bayer HealthCare Public Relations Al.Jerozolimskie Warszawa Polska. Informacja prasowa

Rekomendacja nr 38/2011 Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych z dnia 9 czerwca 2011r.

(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

zaawansowanym rakiem nerkowokomórkowym, rodzajem raka nerki, u pacjentów, którzy byli wcześniej leczeni lekami przeciwnowotworowymi;

Potrójnie ujemne postaci raki piersi, co o nich już wiemy? Katarzyna Pogoda

Spis treści. Przedmowa Barbara Czerska Autorzy Wykaz skrótów... 19

Chemioterapia ratunkowa w raku jajnika poszukiwanie predyktorów odpowiedzi Dr hab. n. med. Lubomir Bodnar Klinika Onkologii Wojskowego Instytutu

dr n. med. Paweł Nurzyński, prof. dr hab. n. med. Andrzej Deptała Klinika Onkologii i Hematologii, Centralny Szpital Kliniczny MSW w Warszawie

Piotr Potemski. Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi

Czy wiemy jak u chorych na raka gruczołu krokowego optymalnie stosować leczenie systemowe w skojarzeniu z leczeniem miejscowym?

Znaczenie PFS oraz OS w analizach klinicznych w onkologii

Rak Płuca Postępy w Leczeniu

Proteasomy w terapii onkologicznej - rozmowa z prof. dr hab. Jakubem Gołębiem oraz dr Tomaszem Stokłosą

RAK JAJNIKA CZYLI RZECZ O WYBRCA-OWANYCH (WYBRAKOWANYCH) GENACH

Przegląd wiedzy na temat leku Opdivo i uzasadnienie udzielenia Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE

Dr hab. n. med. Paweł Blecharz

Europejski Tydzień Walki z Rakiem

Bariery w dostępie do terapii refundowanych w Polsce na przykładzie raka płuca

VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ. LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń

Załącznik do OPZ nr 8

Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki.

Analiza mutacji genów EGFR, PIKCA i PTEN w nerwiaku zarodkowym

Typ histopatologiczny

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2010 Leczenie raka nerki Załącznik nr 42 do zarządzenia Nr 8/2010/DGL Prezesa NFZ z dnia 20 stycznia 2010 roku

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34)

PRzegląd bieżącego piśmiennictwa

WYBRANE SKŁADNIKI POKARMOWE A GENY

Rak płuca. Magdalena Knetki-Wróblewska Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej Centrum Onkologii-Instytut

Leczenie zaawansowanych (nieresekcyjnych i/lub przerzutowych) GIST Nieoperacyjny lub rozsiany GIST jest oporny na konwencjonalną chemioterapię.

LECZENIE I KOMPLEKSOWA OPIEKA NAD CHORYMI NA ZAAWANASOWANEGO, UOGÓLNIONEGO RAKA PIERSI

Leczenie wznowy raka jajnika. Dr hab. n. med. Lubomir Bodnar Klinika Onkologii Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie

Czym jest medycyna personalizowana w kontekście wyzwań nowoczesnej onkologii?

IL-4, IL-10, IL-17) oraz czynników transkrypcyjnych (T-bet, GATA3, E4BP4, RORγt, FoxP3) wyodrębniono subpopulacje: inkt1 (T-bet + IFN-γ + ), inkt2

Transkrypt:

ONKOLOGIA BOEHRINGER INGELHEIM ANGIOGENEZA ANGIOGENEZA GUZA Powstawanie nowych naczyń krwionośnych (angiogeneza) odgrywa kluczową rolę we wzroście i tworzeniu przerzutów odległych guza. 1,2 W przypadku guzów litych na wczesnych etapach wzrostu zapotrzebowanie komórek nowotworowych na tlen i substancje odżywcze jest zaspokajane przez dyfuzję z otaczających zdrowych tkanek. Dalszy wzrost guza jest zależny od odpowiedniego dopływu krwi. 3 Angiogeneza jest procesem, który warunkuje wzrost i tworzenie przerzutów odległych guza, ponieważ nowe naczynia krwionośne zapewniają komórkom nowotworowym tlen i substancje odżywcze, przyczyniając się tym samym do jego wzrostu, naciekania tkanek sąsiadujących i rozprzestrzeniania się do innych części ciała. Proces angiogenezy, ściśle regulowany i kontrolowany przez czynniki pobudzające i hamujące angiogenezę oraz ich receptory, zależy od wzajemnej równowagi między nimi. Tworzenie się nowych naczyń krwionośnych rozpoczyna się od procesu proliferacji i migracji komórek śródbłonka naczyń, regulowanego głównie przez naczyniowo-śródbłonkowy czynnik wzrostu [VEGF, ang. vascular endothelial growth factor]. 4,5 Następnie pericyty i komórki mięśni gładkich migrują i łączą się z komórkami nabłonka, zapewniając oparcie i stabilność ściany naczynia krwionośnego. Procesy te są kontrolowane przez czynniki wzrostu, m.in. czynnik wzrostu fibroblastów (FGF, ang. fibroblast growth factor) i płytkopochodny czynnik wzrostu [PDGF, ang. platelet-derived growth factor]. 6,7 Wiele guzów uwalnia czynniki wzrostu, w tym naczyniowo-śródbłnkowy czynnik wzrostu [VEGF], które stymulują angiogenezę. SZLAKI ANGIOGENEZY Czynniki wzrostu i ich receptory, np. VEGF/receptory VEGF (VEGFR), FGF/receptory FGF [FGFR] i PDGF/receptory PDGF [PDGFR] odgrywają ważną rolę w regulacji angiogenezy. 5-9

VEGF/VEGFR Kompleks ligand-receptor VEGF jest jednym z najlepiej przebadanych szlaków angiogenezy w chorobie nowotworowej. VEGF wiąże się ze swym receptorem [VEGFR] na komórkach śródbłonka, stymulując wzrost, proliferację i migrację komórek, co w konsekwencji powoduje powstawanie nowych naczyń krwionośnych. 6 PDGF/PDGFR Receptory PDGF znajdują się na powierzchni pericytów i komórek mięśni gładkich, które przyczyniają się do zachowania stabilności ścian naczyń krwionośnych. Sygnały uruchamiane przez PDGF poprzez receptorową kinazę tyrozynową (RTK) są ważnym czynnikiem przeżycia pericytów i utrzymania kontaktu między pericytami a komórkami śródbłonka. 7,10 FGF/FGFR Receptory FGF znajdują się na powierzchni komórek śródbłonka i komórek mięśni gładkich. FGF wysyła do komórek sygnały proliferacji i przeżycia poprzez receptorową kinazę tyrozynową FGFR, zatem szlak FGF/FGFR odgrywa ważną rolę w rozwoju i stabilizacji naczyń krwionośnych. 8 HAMOWANIE ANGIOGENEZY Istnieje wiele dowodów naukowych, potwierdzających skuteczność hamowania transdukcji sygnału poprzez receptorowe kinazy tyrozynowe FGFR, PDGFR i VEGFR w leczeniu choroby nowotworowej: Hamowanie aktywności VEGFR i FGFR zakłóca proliferację, przeżycie i migrację komórek śródbłonka, które są istotnym czynnikiem powstawania nowych naczyń krwionośnych nowotworu 10,11 Hamowanie aktywności PDGFR wpływa na przetrwanie pericytów i przerywa ich połączenia z komórkami śródbłonka, które są konieczne dla utrzymania integralności naczyniowej 8 Hamowanie aktywności FGFR ogranicza proliferację i przeżycie komórek mięśni gładkich, które biorą udział w rozwoju naczyń krwionośnych guza 7

Hamowanie VEGFR i PDGFR zmniejsza ciśnienie śródmiąższowe płynu w guzie, co może poprawić skuteczność docierania preparatów cytotoksycznych do komórek guza 11 Celem firmy Boehringer Ingelheim jest opracowanie nowych leków, które będą hamować kluczowe szlaki sprzyjające angiogenezie i wspomagające jej przebieg. Naukowcy są przekonani, że takie leki mogą skutecznie zapobiegać wzrostowi i rozprzestrzenianiu się guza. Zahamowanie aktywności receptorowej kinazy tyrozynowej VEGFR, PDGFR i FGFR zakłóca proliferację, przeżycie i migrację komórek warunkujących powstawanie nowych naczyń krwionośnych guza. BIBF 1120* Jednym z najbardziej zaawansowanych w rozwoju klinicznym związków opracowywanych przez firmę Boehringer Ingelheim jest BIBF 1120. Badania przedkliniczne wykazały, że BIBF 1120 hamuje jednocześnie trzy receptorowe kinazy tyrozynowe, które biorą udział w angiogenezie: VEGFR, PDGFR i FGFR. 12 Jest on silnym inhibitorem proliferacji komórek śródbłonka, pericytów i komórek mięśni gładkich w warunkach in vitro, hamuje wzrost guza we wszystkich zbadanych modelach zwierzęcych oraz ogranicza dopływ krwi do guza i gęstość naczyń krwionośnych. 12 W modelach przedklinicznych BIBF 1120 powodował znaczne zahamowanie wzrostu guza w różnych typach guzów litych. 12 Z tego powodu, poza prowadzonymi obecnie badaniami klinicznymi w niedrobnokomórkowym raku płuca i raku jajnika, planowane są również badania kliniczne BIBF 1120 w raku wątrobowokomórkowym, raku nerki i raku jelita grubego. BIBF 1120* W NIEDROBNOKOMÓRKOWYM RAKU PŁUCA: PROGRAM BADAWCZY LUME-LUNG W badaniu II fazy dwóch dawek BIBF 1120 u 73 pacjentów z nawrotem zaawansowanego niedrobnokomórkowego raka płuca wykazano dobrą tolerancję i oznaki aktywności klinicznej BIBF 1120. 13 Przerwanie mikrokrążenia. Mediana czasu przeżycia wolnego od progresji [PFS] wynosiła 1,7 miesiąca; nie zaobserwowano znamiennych różnic pomiędzy grupami terapeutycznymi. W przypadku pacjentów z wynikiem 0-1 w skali sprawności wg

Eastern Cooperative Oncology Group (ECOG) (n=56), mediana PFS wynosiła 2,9 miesiąca, a mediana czasu przeżycia całkowitego (OS) wynosiła 9,5 miesiąca. 13 Obiecujące wyniki badania doprowadziły do rozpoczęcia programu badawczego LUME-Lung, w którego skład wchodzą dwa międzynarodowe badania fazy III z kontrolą placebo. Do badań włączono chorych na zaawansowanego niedrobnokomórkowego raka płuca. Ich celem jest analiza skuteczności i bezpieczeństwa BIBF 1120 stosowanego łącznie z terapią drugiej linii z użyciem docetakselu (LUME-Lung1) 14 lub pemetreksedu (LUME-Lung 2) 15. Do programu badawczego LUME-Lung zostanie włączonych około 2600 pacjentów, co czyni z niego jedno z największych przeprowadzonych dotąd programów badań III fazy u chorych z niedrobnokomórkowym rakiem płuca. BIBF 1120 wywiera jednoczesny wpływ na 3 receptorowe kinazy tyrozynowe biorące udział w tworzeniu naczyń krwionośnych: VEGFR, PDGFR i FGFR. BIBF 1120* W RAKU JAJNIKA: BADANIE AGO-OVAR 12/LUME-OVAR 1 Angiogeneza odgrywa kluczową rolę w prawidłowej fizjologicznej czynności jajnika i prawdopodobnie również we wzroście i rozwoju raka jajnika. W badaniu II fazy z zastosowaniem 9-miesięcznej terapii podtrzymującej z użyciem BIBF 1120 u 84 chorych z rakiem jajnika, u których wystąpiła odpowiedź kliniczna na chemioterapię, stwierdzono potencjalną aktywność BIBF 1120 w tej populacji chorych. Pierwszorzędowym punktem końcowym badania był odsetek PFS po 36 tygodniach przyjmowania BIBF 1120 lub placebo; uzyskano wynik 15,6% w grupie BIBF 1120, w porównaniu z 2,9% w grupie kontrolnej. 16 Dane te wskazują, że dalsze badania aktywności BIBF 1120 w nowotworach ginekologicznych są uzasadnione. BIBF 1120 wchodzi obecnie w III fazę rozwoju klinicznego. Badanie III fazy z kontrolą placebo, oceniające stosowanie BIBF 1120 jednocześnie z karboplatyną/paklitakselem w terapii pierwszej linii u chorych z zaawansowanym rakiem jajnika ma się rozpocząć pod koniec 2009 roku. Do badania zostaną zakwalifikowane chore niepoddawane chemioterapii, u których po raz pierwszy rozpoznano nabłonkowego raka jajnika, raka jajowodu lub pierwotnego raka otrzewnej. * BIBF 1120 jest substancją badaną, której profil skuteczności i bezpieczeństwa nie został jeszcze określony. ** Dawka karboplatyny ma być wybrana przez każdą grupę kooperacyjną i przyjęta przez wszystkie ośrodki zaangażowane przez tę grupę. TRANSDUKCJA SYGNAŁU

Stymulacja ścieżek EGFR/HER1 i HER2 prowadzi do nasilenia proliferacji i ograniczenia apoptozy, co może powodować nasilenie angiogenezy i tworzenia przerzutów. TRANSDUKCJA SYGNAŁU I ONKOGENEZA Proces proliferacji, różnicowania i apoptozy (programowana śmierć) komórki w zdrowych tkankach jest ściśle regulowany przez szereg sygnałów zewnętrznych przekazywanych przez receptory, które aktywują wewnątrzkomórkowe szlaki transdukcji sygnałów. Wiadomo, że w komórkach nowotworowych dochodzi do powstawania mutacji genetycznych, które prowadzą do zaburzeń przekaźnictwa, co powoduje, że komórki nowotworowe zaczynają się namnażać w niekontrolowany sposób i przestają odpowiadać na sygnały, które w normalnych warunkach aktywują apoptozę. 17 Jednym z najczęściej zaburzonych szlaków transdukcji sygnału w komórkach nowotworowych jest szlak związany z rodziną receptora naskórkowego czynnika wzrostu (EGFR, ang. epidermal growth factor receptor). 18 Deregulacja i nadekspresja różnych elementów rodziny EGFR, w tym receptora ludzkiego naskórkowego czynnika wzrostu HER1 i HER2, jest cechą wielu różnych rodzajów nowotworów. Szlak ten obejmuje 4 przezbłonowe receptory związane z kinazą tyrozynową (RTK), które po związaniu z ligandem ulegają homo- lub heterodimeryzacji. Aktywacja tego systemu receptorów uruchamia wewnątrzkomórkowe sygnały kontrolujące różnicowanie, proliferację i apoptozę komórek. 18 Proces wiązania czynników wzrostu do RTK i dimeryzacji indukuje kaskady transdukcji sygnału, bezpośrednio wpływając na ekspresję i modulację białek biorących udział w proliferacji, przeżyciu i migracji komórek oraz zapoczątkowanie angiogenezy. 18 RODZINA EGFR Ta rodzina receptorów jest opisana w piśmiennictwie jako rodzina EGFR, rodzina HER lub rodzina ErbB. W jej skład wchodzą cztery silnie związane ze sobą receptory: 18 EGFR/HER1 (ErbB1) HER2 (ErbB2) HER3 (ErbB3) HER4 (ErbB4)

DEREGULACJA I HAMOWANIE SYSTEMU EGFR W CHOROBIE NOWOTWOROWEJ Dimeryzacja receptora uruchamia kaskadę sygnałów. Opisano szereg mechanizmów prowadzących do aktywacji tego kluczowego szlaku transdukcji sygnału. Należą do nich: 19 Mutacja receptora (np. EGFR/HER1 w raku płuca] Nadekspresja receptora (np. HER2 w raku piersi] Nadekspresja ligandu Transdukcja sygnału przez system EGFR ściśle zależy od dimerizacji. Inaktywacja tylko jednego receptora (np. EGFR/HER1) w heterodimerach może nie być wystarczająca do optymalnego zahamowania wzrostu i przetrwania komórek guza. Połączone zahamowanie EGFR/HER1 i HER2 może stanowić pełniejszą blokadę przesyłania sygnału przez receptor z rodziny EGFR/HER/ErbB. 20 ZAHAMOWANIE TRANSDUKCJI SYGNAŁU Jednoczesna inhibicja EGFR/HER1 i HER2 może umożliwić całkowite zahamowanie przesyłania sygnału przez

NIEODWRACALNE HAMOWANIE EGFR/HER1 I HER2 BIBW 2992* (afatynib) jest nowym, nieodwracalnym inhibitorem kinaz tyrozynowych EGFR/HER1 i HER2. 21 Badania przedkliniczne w warunkach in vitro i in vivo wskazują, że BIBW 2992 (afatynib) wykazuje działanie hamujące na receptory rodziny EGFR, a zatem może potencjalnie blokować sygnał uruchomiony przez zwiększoną lub nieprawidłową ekspresję EGFR/ HER1 lub HER2 w komórkach guza. Ze względu na podwójny mechanizm hamowania uważa się, że BIBW 2992 (afatynib) hamuje całe spektrum homodimerów i heterodimerów EGFR/HER1 i HER2, dzięki czemu może stanowić ważny krok naprzód w rozwoju terapii celowanych. W badaniach przedklinicznych BIBW 2992 (afatynib) kowalentnie wiąże się z EGFR/HER1 i HER2. 21 Jego nieodwracalny sposób wiązania powoduje przedłużone hamowanie przesyłania sygnału. Co więcej, w badaniach przedklinicznych wykazano, że BIBW 2992 (afatynib) hamuje szereg zmutowanych form EGFR/ HER1, w tym form z mutacjami aktywującymi EGFR/HER1 oraz form opornych na odwracalne inhibitory kinazy tyrozynowej EGFR pierwszej generacji (TKI) (np. mutacja T790M lub insercje eksonu 20). 21-22 Ze względu na fakt, że deregulacja EGFR/HER1 i/lub HER2 odgrywa ważną rolę w wielu guzach litych, w chwili obecnej trwają badania BIBW 2992 (afatynib) w różnych rodzajach nowotworów, w tym niedrobnokomórkowym raku płuca, raku piersi, raku jelita grubego, raku głowy i szyi oraz glejaku. Po kowalentnym związaniu się BIBW 2992 z EGFR/ HER1 i HER2 miejsce wiązania ATP zostaje trwale zablokowane, hamując kaskadę sygnałów. BIBW 2992* (afatynib) W NIEDROBNOKOMÓRKOWYM RAKU PŁUC: PROGRAM BADAWCZY LUX-LUNG Wstępne dane z będącego w toku badania fazy II (LUX-Lung 2) BIBW 2992 (afatynib) u chorych z zaawansowanym niedrobnokomórkowym rakiem płuca, z obecnością aktywujących mutacji EGFR/HER1 wskazują, że spośród 38 chorych po leczeniu pierwszej linii, u 24 wystąpiła obiektywna odpowiedź kliniczna (63%, 95% przedział ufności [CI]: 46-78%); wskaźnik kontroli choroby wynosił 97% (95% CI: 86-100%]. 23 W grupie 67 chorych po leczeniu drugiej linii, u 44 wystąpiła obiektywna odpowiedź kliniczna (66%, 95% CI: 53-77%); wskaźnik kontroli choroby wynosił 97% (95% CI: 90-100%). 23 Profil działań niepożądanych obserwowany dla tej cząsteczki jest podobny do obserwowanych po stosowaniu innych inhibitorów kinaz tyrozynowych EGFR. Najczęściej zgłaszane działania niepożądane to reakcje skórne i biegunka. 23 Program badawczy LUX-Lung obejmuje dwa kluczowe, będące w toku międzynarodowe badania w niedrobnokomórkowym raku płuca. LUX-Lung 1 jest badaniem fazy III z kontrolą placebo, którego celem jest analiza skuteczności BIBW 2992* (afatynib) u pacjentów z zaawansowanym niedrobnokomórkowym rakiem płuca po przynajmniej jednej linii chemioterapii, u których po początkowych pozytywnych efektach stosowania

erlotynibu i gefitynibu wystąpiła progresja choroby. 24 Pierwszorzędowym punktem końcowym badania jest czas przeżycia całkowitego (OS). Badanie jest obecnie prowadzone, a rekrutacja wynosi 40 chorych miesięcznie. Z uwagi na szybkie tempo rekrutacji i konieczność włączenia do badania większej liczby chorych pochodzenia nieazjatyckiego liczebność grupy badanej została ostatnio zwiększona. 25 LUX-Lung 3 jest badaniem fazy III z udziałem chorych z zaawansowanym niedrobnokomórkowym rakiem płuca z mutacjami EGFR/HER1, którzy nie byli poddani chemioterapii. Badanie porównuje skuteczność BIBW 2992 (afatynib) w leczeniu pierwszej linii do skuteczności chemioterapii z użyciem cisplatyny/pemetreksedu. 26 Pierwszorzędowym punktem końcowym jest czas przeżycia wolnego od progresji (PFS). BIBW 2992* (afatynib) W RAKU PIERSI W warunkach in vitro wykazano aktywność BIBW 2992 (afatynib) w liniach komórkowych z nadekspresją HER2 opornych na trastuzumab. W warunkach in vivo BIBW 2992 (afatynib) wykazuje silną aktywność przeciwnowotworową w modelu HER2-dodatnim, opornym na trastuzumab (SUM 1 90), który cechuje się wysoką ekspresją HER2. 27 Wstępne dane z będącego w toku badania fazy II oceniającego skuteczność i bezpieczeństwo BIBW 2992 (afatynib) u chorych z HER2-dodatnim przerzutowym rakiem piersi po niepowodzeniu terapii trastuzumabem wskazują, że BIBW 2992 (afatynib) wykazuje pewną aktywność kliniczną. 27 Z 34 ocenianych pacjentek u 4 wystąpiła częściowa remisja (PR, ang. partial remission) a wskaźnik kontroli choroby wynosił 53%. 27 Na podstawie obserwacji chorych z niedrobnokomórkowym rakiem płuca, profil bezpieczeństwa BIBW 2992 (afatynib) był porównywalny do obserwowanego po stosowaniu innych inhibitorów kinazy tyrozynowej EGFR. Najczęściej zgłaszane działania niepożądane to biegunka i wysypka. 27 Dane te uzasadniają prowadzenie dalszych badań BIBW 2992 (afatynib) w tej populacji pacjentek. Planowane są dalsze badania BIBW 2992 (afatynib) u pacjentek z rakiem piersi. * BIBW 2992 (afatynib) jest substancją badaną, której profil skuteczności i bezpieczeństwa nie został jeszcze określony. KONTROLA CYKLU KOMÓRKOWEGO PLK1 reguluje wiele etapów związanych ze wzrostem komórki, w tym dojrzewanie centrosomu, powstawanie wrzeciona mitotycznego i segregację chromosomów.

KINAZY CYKLU KOMÓRKOWEGO I PROLIFERACJA Kinazy cyklu komórkowego to białka kontrolujące kolejne etapy podziału komórek. Kinazy polo-podobne (Plk) należą do rodziny kinaz serynowo/treoninowych, które są ważnymi czynnikami regulującymi przebieg cyklu komórkowego. Plk1 jest najlepiej opisaną z czterech znanych ludzkich Plk. Jest ona obecna wyłącznie w tkankach o potencjale proliferacyjnym, tj. tkance łożyskowej, śluzówce macicy, szpiku kostnym i komórkach nowotworów złośliwych. Plk1 kontroluje przebieg mitozy, w tym regulację wejścia w mitozę, dojrzewanie centrosomu i rozdzielenie, przejście z metafazy do anafazy, wyjście z mitozy i cytokinezę. 28,29 Uważa się, że w wielu rodzajach raka wysoka ekspresja Plk1 jest związana z inwazyjnym wzrostem i złą prognozą. 30 Plk1 stanowi zatem atrakcyjny cel leczenia. Boehringer Ingelheim opracowuje obecnie nowe inhibitory Plk1. ZAHAMOWANIE KINAZY CYKLU KOMÓRKOWEGO PLK1: NOWY CEL TERAPII PRZECIWNOWOTWOROWEJ Boehringer Ingelheim bada terapeutyczny potencjał czynników wpływających na kinazy cyklu komórkowego. W ramach programu badawczego dotyczącego inhibitora Plk1 prowadzone są prace nad nowymi związkami, które mogą potencjalnie łączyć w sobie cechy terapii celowanych z szerokim spektrum skuteczności środków antyproliferacyjnych. 31-33 Podawanie inhibitora Plk1 może wywoływać zahamowanie wzrostu guza i regresję w szeregu modeli zwierzęcych ludzkiego raka. 34 Nośnik BI 6727 Zastosowanie BI 6727 prowadzi do zakłócenia powstawania wrzeciona mitotycznego, zatrzymania mitozy i wzbudzenia apoptozy. BI 6727* (wolasertyb) Badania przedkliniczne wskazują, że BI 6727 jest selektywnym inhibitorem Plk1. 35 Leczenie inhibitorem Plk1 powoduje rozerwanie wrzeciona mitotycznego, aktywację punktu kontrolnego wrzeciona mitotycznego oraz

przedłużone zatrzymanie mitotyczne w prometafazie ( polo arrest ), które prowadzi do apoptozy. 36,37 U człowieka BI 6727 cechuje się wysokim stopniem dystrybucji tkankowej i długim okresem półtrwania. 33,35 BI 6727 jest obecnie przedmiotem badań klinicznych fazy II. * BI 6727 jest substancją badaną, której profil skuteczności i bezpieczeństwa nie został jeszcze określony. BADANIA KLINICZNE ZAPRASZAMY NA STRONĘ WWW. INONCOLOGY.COM PIŚMIENNICTWO 1. Folkman J. N Engl J Med. 1995;333(26):1757-1763. 2. Ellis LM, Hicklin DJ. Nat Rev Cancer. 2008;8(8):579-591. 3. Weidner N, Folkman J, Pozza F, i wsp. J Natl Cancer Inst. 1992;84(24):1875-1887. 4. Carmeliet P. Nat Med. 2000;6(4):389-395. 5. Ferrara N, Gerber HP, LeCouter J. Nat Med. 2003;9(6):669-676. 6. Erber R, Thurnher A, Katsen AD, i wsp. FASEB J. 2004;18(2):338-340. 7. Presta M, Dell Era P, Mitola S, i wsp. Cytokine Growth Factor Rev. 2005;16(2):159-178. 8. Yu J, Ustach C, Kim HR. J Biochem Mol Biol. 2003;36(1):49-59. 9. Andrae J, Gallini R, Betsholtz C. Genes and Dev. 2008;22(10):1276-1312. 10. Hicklin DJ, Ellis LM. J Clin Oncol. 2005;23(5):1011-1027. 11. Heldin CH, Rubin K, Pietras K, i wsp. Nat Rev Cancer. 2004;4(10):806-813. 12. Hilberg F, Roth GJ, Krssák M, i wsp. Cancer Res. 2008;68(12):4774-4782. 13. Von Pawel J, Kaiser R, Eschbach C, i wsp. J Thorac Oncol. 2008;3(1S):Abstrakt 163O (oraz ustna prezentacja). 14. LUME-Lung 1: BIBF 1120 plus docetaxel as compared to placebo plus docetaxel in 2nd line NSCLC. http://www.clinicaltrials.gov/ct2/show/nct00805194?term=bibf+1120&rank=5. Udostępnione 4 sierpnia 2009. 15. LUME-Lung 2: BIBF 1120 plus pemetrexed compared to placebo plus pemetrexed in 2nd line nonsquamous NSCLC. http://www.clinicaltrials.gov/ct2/show/nct00806819?term=bibf+1120&rank=4. Udostępnione 4 sierpnia 2009. 16. Ledermann JA, Rustin GJ, Hackshaw A, i wsp. J Clin Oncol. 2009; 27(Suppl 15):Abstrakt 5501. 17. Hanahan D, Weinberg RA. Cell. 2000;100(1):57-70. 18. Hynes NE, Lane HA. Nat Rev Cancer. 2005;5(5):341-354. 19. Wieduwilt MJ, Moasser MM. Cell Mol Lif Sci. 2008;65(10):1566-1584. 20. Reid A, Vidal L, Shaw H, i wsp. Eur J Cancer. 2007;43(3):481-489. 21. Li D, Ambrogio L, Shimamura T, i wsp. Oncogene. 2008;27(34):4702-4711. 22. Bean J, Riely GJ, Balak M, i wsp. Clin Cancer Res. 2008;14(22):7519-7525. 23. Yang C-H, Shih J-Y, Su W-C, i wsp. World Conference on Lung Cancer 2009:Abstrakt A3.3 (oraz plakat). 24. BIBW 2992 and BSC versus placebo and BSC in non-small cell lung cancer patients failing erlotinib or gefi tinib (LUXLUNG 1). Dostępne pod adresem: http://clinicaltrials.gov/ct2/show/nct00656136?term=bibw+2992&rank=9. Udostępnione 4 sierpnia 2009. 25. Yang C, Hirsch V, Cadranel J, i wsp. J Clin Oncol 2009; 27 (Suppl 15): Abstrakt 8062 (oraz plakat). 26. BIBW 2992 versus chemotherapy as fi rst line treatment in non-small-cell lung carcinoma (NSCLC) with epidermal growth factor receptor (EGFR) mutation. Dostępne pod adresem: http://clinicaltrials.gov/ct2/show/nct00949650?term=bibw+2992&rank=10 Udostępnione 4 sierpnia 2009. 27. Hickisch T, Wheatley D, Lin N, i wsp. J Clin Oncol. 2009;27 (Suppl 15):Abstrakt 1023 (oraz plakat). 28. Strebhardt K, Ullrich A. Nature Rev Cancer. 2006;6(4):321-330. 29. Petronczki M, Lénárt P, Peters JM. Dev Cell. 2008;14(5):646-659. 30. Takai N, Hamanaka R, Yoshimatsu J, Miyakawa I. Oncogene. 2005;24(2):287-291. 31. Mross K, Frost A, Steinbild S, i wsp. J Clin Oncol. 2008;26(34):5511-5517. 32. Nappi CT, Salerno P, Zitzelsberger H, i wsp. Cancer Res. 2009;69(5):1916-1923. 33. Schöffski P, Awada A, Dumez H, i wsp. Eur J Cancer. 2008;6(12):Abstrakt 36. 34. Steegmaier M, Hoffmann M, Baum A, i wsp. Curr Biol. 2007;7(1):316-322. 35. Rudolph D, Steegmaier M, Hoffmann M, i wsp. Clin Cancer Res. 2009;15(9):3094 3102. 36. Liu X, Erikson RL. Proc Natl Acad Sci USA. 2003;100(10):5789-5794. 37. Lénárt P, Petronczki M, Steegmaier M, i wsp. Curr Biol. 2007;17(4):304-315. Copyright 2009, Boehringer Ingelheim GmbH. Wszelkie prawa zastrzeżone. Więcej informacji: Beohringer Ingelheim Sp. z o.o., 02-675 Warszawa, ul. Wołoska 5, tel. +48(22)6990699. TOM/08/07/2010