Nr 128 Prae Naukoe Insyuu Górnia Poliehniki Wrołaskiej Nr 128 Sudia i Maeriały Nr 36 2009 Franiszek ROSIEK*, Marek SIKORA*, Jaek URBAŃSKI*, Łukasz WYSOCKI* klimayzaja kopalń, urządzenia klimayzayjne hłodnie poierza ANALIZA PRACY PRZEPONOWYCH CHŁODNIC POWIETRZA W WARUNKACH KOPALŃ LGOM Przeanalizoano praę przeponoyh hodni poierza sosoanyh jednej z podziemnyh kopalń rud miedzi. W yniku przeproadzonyh oblizeń pokazano zależność moy hłodnizej hłodni lameloyh i gładkoruroyh od ybranyh parameró poierza i ody. Wykazano, że hłodnie gładkoruroe arunkah ruhoyh harakeryzują się iększą efekynośią. 1. WPROWADZENIE Do obniżania emperaury poierza kopalniah ykorzysuje się hłodnie poierza. Chłodnia poierza jes o przeponoy lub bezprzeponoy (komory zraszania) ymiennik iepła. W górniie śiaoym sosuje się oba ypy hłodni, naomias Polse praie yłąznie ykorzysyane są hłodnie przeponoe. W kopalnianyh sysemah klimayzayjnyh o działaniu bezpośrednim przeponoą hłodnią poierza jes paronik, naomias układah pośrednih do hłodzenia poierza ykorzysuje się odne hłodnie poierza. W jednej z kopalń rud miedzi drożono sysem klimayzaji enralnej, kóry ma zapeniać emperaurę amosfery kopalnianej umożliiająą działalność górnizą. Działanie układu klimayzaji enralnej opiera się na oziębieniu hłodzia (ody lodoej) na poierzhni kopalni i rozproadzeniu go po dole kopalni za pomoą siei ruroiągó (z ykorzysaniem rójkomoroego podajnika ruroego) do urządzeń hłodnizyh, kórymi są odne hłodnie poierza. Zadaniem odnyh hłodni poierza jes obniżenie emperaur * Poliehnika Wrołaska, Wydział Geoinżynierii, Górnia i Geologii, Insyu Gónia, pl. Tearalny 2, 50-051 Wroła.
198 F. ROSIEK i in. poierza, szzególnie na loah do rejonó eksploaayjnyh i przygooazyh, kóryh zlokalizoana jes iększość sanoisk pray załogi. Efekyność działania klimayzaji enralnej dużej mierze zależy od efekynej pray jej osaniego ognia, kórym są przeponoe hłodnie poierza. Chą łaśiie ykorzysać mo hłodnizą ody lodoej należy preyzyjnie przeidzieć jej zużyie przez poszzególne hłodnie poierza. W ym elu koniezna jes znajomość zależnośi zahodząyh między poszzególnymi paramerami hłodni poierza. 2. OBLICZANIE MOCY CHŁODNICZEJ CHŁODNIC POWIETRZA Temaye oblizania przeponoyh hłodni poierza osanih laah Polse pośięono iele publikaji [1 10]. Większość z nih [2, 5, 6, 8, 9, 10] doyzy badań eoreyznyh, eryfikoanyh przeażnie opariu o pomiary przeponoej odnej hłodniy GCCP-115. Chą określić zależnośi między paramerami hłodni sosoanyh kopalniah LGOM ykorzysano rozażania zamieszzone praah [1, 2, 6]. Oblizenia parameró poierza oraz ody dokonano sosują przybliżoną meodę przedsaioną pray [6]. W meodzie ej yhodzi się z maemayznego opisu zahodząyh hłodniy zjaisk ymiany iepła. W hłodniy ydzielone zosały die srefy. Przyjęo, że pierszej z nih nasępuje ohłodzenie zęśi poierza do momenu osiągnięia emperaury punku rosy, naomias drugiej srefie nasępuje ohłodzenie zęśi poierza połązone z ykropleniem ody. Zależnośi dla modelu maemayznego sanie usalonym dla pierszej srefy można zapisać nasępująym układem rónań d ' = ds ρf h L α F z z ( 1 b )( + x ') f p α F z z ( ' ') = α F ( ' ') d' α F = ds ρ V 0 ( ' ') (1) x ' = x naomias dla drugiej srefy układ rónań ma posać 1
Analiza pray przeponoyh hłodni poierza arunkah kopalń LGOM 199 d = ds ρf h L α F z z ( 1 b )[ + x + ( r + ) Φ] z z ( ) = α F ( ) f p α F d ds α F = ρ V 0 ( ) x '' = x n ( '') = 379,8 10 7,5 '' '' + 237,29 p 610,6 10 7,5 '' '' + 23 (2) dx 379,8 237,29 7,5 ln10 p 10 Φ = = d ( + 237,29) p 610,6 10 7,5 '' '' + 237,29 7,5 '' '' + 237,29 2 (2a) gdzie: p iśnienie poierza, Pa, b f spółzynnik boznikoania, iepło łaśie ody, J/(kg K), p iepło łaśie poierza, J/(kg K), iepło łaśie pary odnej, J/(kg K), F h pole poierzhni zynnego poprzeznego przekroju hłodniy, m 2, F pole enęrznej poierzhni ymiennika iepła, m 2, F z pole zenęrznej poierzhni ymiennika iepła, m 2, L długość hłodniy, m, r uajone iepło kondensaji pary odnej, J/kg, s spółrzędna bieżąa, m, s spółrzędna granizna sref I i II hłodniy, m, 1 emperaura poierza płyająego do hłodniy, C, emperaura hłodzonej zęśi poierza srefie I, C, emperaura hłodzonej zęśi poierza srefie II, C, pr emperaura punku rosy poierza płyająego do hłodniy, C, emperaura przepony ymiennika iepła srefie I, C, emperaura przepony ymiennika iepła srefie II, C, emperaura ody hłodząej srefie I, C,
200 F. ROSIEK i in. emperaura ody hłodząej srefie II, C, 0 emperaura ody hłodząej na loie do hłodniy, C, V pojemność rurek ymiennika iepła, m 3, średnia prędkość przepłyu poierza przez hłodnię, m/s, 0 średnia oblizenioa prędkość przepłyu ody przez hłodnię, x 1 ilgoność łaśia poierza płyająego do hłodniy, kg/kg, x ilgoność łaśia hłodzonej zęśi poierza srefie I, kg/kg, x ilgoność łaśia hłodzonej zęśi poierza srefie II, kg/kg, x n () ilgoność łaśia poierza sanie nasyenia emperaurze, kg/kg, α spółzynnik przejmoania iepła na enęrznej poierzhni ymiennika iepła, W/(m 2 K), α z spółzynnik przejmoania iepła na enęrznej poierzhni ymiennika iepła, W/(m 2 K), ρ gęsość poierza hłodniy, kg/m 3, ρ gęsość ody, kg/m 3. Po przyjęiu uproszzeń zgodnyh z praą [6] emperaurę ody na ypłyie p oraz położenie przekroju graniznego s hłodniy obliza się sposób ierayjny roziązują układ rónań p K 2 K s 4 K K + K e, C (3) 4 pr 2 1 1 1 p = K 4s 1 K1( e ) K4s K5sL K5s K5s ( e 1) K2 pr ( e e ) + K50e + K K 4 4s K5L K5s K4s K ( K e K e )( K e K ) 4 1 =, C (4) K e 1 2 3 2 1 kórym spółzynniki K i i C i opisują zależnośi K C α F 1 1 =, α F + α zfz K C α F 2 z z 2 =, α F + α zfz K C α F 3 3 =, (5) α F + α zfz K 4 K2 K1 =, K5 = K2 K3, α F C1 = ρ F L h z z ( 1+ b )( + x ) f p 1, (6) C α F 2 =, ρv0 C 3 = ρf h L α F z z ( 1+ b )( + Φr) f p Temperaurę hłodzonej zęśi poierza na yloie z hłodniy można oblizyć z zależnośi
Analiza pray przeponoyh hłodni poierza arunkah kopalń LGOM 201 K 5L K 5s 30e K 5L 2e K3 ( ) K 5L K2 pre K K3 pr 0 e '' =, C (7) K 5s K e a sopień zilżenia na ypłyie hłodniy określa rónanie p 610,6 10 7,5 '' '' + 237,29 379,8 10 x '' =, kg/kg (8) 7,5 '' '' + 237,29 Dla yznazenia spółzynnika boznikoania ykorzysano zależność [2] α = zfz b f exp (9) pmp gdzie m p srumień masy poierza przepłyająego przez hłodnię, m 3 /s. W odróżnieniu od pray [6] do yznazania spółzynnika nikania iepła od srony zenęrznej ykorzysano zależność z Nu λ p α z =, W/(m 2 K) (10) d gdzie: λ p spółzynnik przeodzenia iepła przez poierze, W/(mK), Nu lizba Nussela. Do określenia ysępująej e zorze (10) lizby Nussela zasosoano zór Mihiejea [14], kóry dla przesanego układu rur ma posać 0,60 gdzie Re lizba Reynoldsa oblizona z zależnośi 0,33 Nu = 0,41Re Pr (11) d z ρ Re = (12) μ Pr lizba Prandla oblizona z zależnośi μ p Pr = (13) λ gdzie μ lepkość dynamizna poierza, Pa s. Mo hłodnizą przeponoej hłodniy poierza określa zależność Q h p ( ) = m, kw (14) p 0
202 F. ROSIEK i in. gdzie: 0 emperaura ody hłodząej na loie do hłodniy, C, p emperaura ody hłodząej na yloie z hłodniy, C, m srumień masy ody przepłyająy przez hłodnię, kg/s, iepło łaśie ody, kj/(kg K). Wykorzysują poyższe zależnośi można yznazyć relaje między poszzególnymi paramerami poierza i ody przeponoyh hłodniah poierza. 3. DANE TECHNICZNE CHŁODNIC POWIETRZA STOSOWANYCH W KOPALNIACH Akualnie kopalniah LGOM sosuje się da ypy przeponoyh hłodni poierza hłodnie lameloe i gładkoruroe. Produenem hłodni lameloyh CP 260 jes Mososal Wroła S. A. Wymiennik ej hłodniy ykonano z rur saloyh 16 1,8 układzie szahonioym 40 40. Wymiary ego ypu hłodniy przedsaia rys. 1. Chłodnia yposażona jes dyfuzor looy i dyfuzor ylooy połązony z odkraplazem. Masa hłodniy CP-260 ynosi około 1080 kg. Przepły poierza przez hłodnie yołują enylaory WOW1-80/2, orzą razem zespół hłodnizy 3737/Z (rys. 2). W skład zespołu hłodnizego hodzą akże filr i łumik hałasu. Dla ziększenia poierzhni ymiany iepła zasosoano pionoo usyuoane płyiny (lamele) odległe od siebie o 6 mm. 1 3 2 Wlo Dn 40 1834 Wlo Dn 40 917 1244 4 1810 spus Dn 50 Rys. 1. Wodna przeponoa hłodnia poierza CP-260 [11]: 1 ymiennik, 2 dyfuzor lou, 3 odkraplaz z dyfuzorem ylou, 4 aa ze spusem ody Fig. 1. Waer diaphragmai air ooler CP 260 [11]: 1 hea exhanger, 2 he inle diffuser of he air, 3 drople separaor ih he oule diffuser of he air, 4 drip ray
Analiza pray przeponoyh hłodni poierza arunkah kopalń LGOM 203 Rys. 2. Zespół hłodnizy poierza 3737/Z [12] Fig. 2. Cooling aggregae of he air 3737/Z [12] Rys. 3. Wodna przeponoa hłodnia poierza CP-290-A [13]: 1 ylo ody, 2 lo ody, 3 odpoierznik, 4 lo poierza, 5 ylo poierza Fig. 3. Waer diaphragmai air ooler CP-290-A [13]: 1 aer oule, 2 aer inle, 3 purger, 4 air inle, 5 air oule Jako hłodnie gładkoruroe sosuje się hłodnie poierza produkoane przez Mososal Wroła S.A. (CP-290A) oraz od niedana hłodnie GCP-250 produko-
204 F. ROSIEK i in. ane przez Euroeh Sp. z o.o. Chłodnia CP-290-A (rys. 3) ykonana jes z rur saloyh o średniy 15 mm układzie sromorurkoym. Wymiary hłodniy (dł./szer./ys.) ynoszą 4700 1555 1750 mm, a jej masa około 4500 kg. Chłodnie GCP-250-350 ykonane są z rurek miedzianyh układzie sromorurkoym. Zależnie od żądanej moy hłodnizej poierzhnia ymiany iepła ynosi: dla 258 kw 93,86 m 2, dla 306 kw 112,63 m 2, dla 361 kw 131,40 m 2. Nominalne paramery ody na loie poinny ynosić: srumień masy ody 3,61 kg/s, emperaura ody 4 C. Maksymalne ymiary zabudoanej hłodniy (dł./szer./ys.) ynoszą 4200 900 1050 mm, a jej masa, zależnie od żądanej moy od 2400 do 2700 kg. Porónują ymiary yh hłodni, można sierdzić różnią się one szzególnie długośią. Doyzy o głónie hłodni lameloyh, kóre mają ponad dukronie mniejszą długość od hłodni gładkoruroyh. Także masa hłodniy z ymiennikiem ożebroanym jes zależnośi od ypu hłodniy z ymiennikiem gładkoruroym od dóh do zereh razy mniejsza. 4. ANALIZA PARAMETRÓW CHŁODNIC POWIETRZA STOSOWANYCH W KOPALNIACH W arunkah kopalń LGOM, po drożeniu klimayzaji enralnej, sosoano yłąznie hłodnie CP-260 z lamelami. Zebrane dośiadzenia zaoooały drożeniem do prakyki górnizej hłodni gładkoruroyh. Dlaego eż analizie poddano oba ypy hłodni. Dla obu ypó hłodni przeproadzono pomiary, kóryh yniki przedsaiono na rys. 4. Paramery poierza i ody dla pomiaró pokazanyh na rys. 1 zmieniały się zakresie: srumień objęośi poierza przepłyająy przez hłodnie 525 620 m 3 /min, emperaura looa ody lodoej 4,3 6,8 C, emperaura poierza mierzona ermomerem suhym na loie do hłodniy 30 33 C. Wyznazone opariu o pomiary moe hłodnize zmieniały się dla hłodni lameloyh zakresie 105 235 kw, naomias dla hłodni gładkoruroyh zakresie 140 290 kw. W ałym zakresie pomiaroym mo hłodniza hłodni gładkoruroyh jes średnio 26% iększa od moy hłodni lameloyh. Z nahylenia linii rendu dla obu hłodni idać, że ih mo hłodniza rośnie raz ze ziększaniem się srumienia objęośi ody przepłyająego przez hłodnię.
Analiza pray przeponoyh hłodni poierza arunkah kopalń LGOM 205 Mo hłodniza [kw] 300 280 260 240 220 200 180 160 140 120 100 hłodnia ożebroana hłodnia gładkoruroa 6 8 10 12 14 16 18 20 Srumień objęośi ody [m 3 /h] Rys. 4. Mo hłodniza yznazona z pomiaró dla hłodni lameloyh i gładkoruroyh Fig. 4. The ooling poer of exended-surfae and smooh pipe oolers deermined from measuremens 28 26 24 350 300 Temperaura [ C] 22 20 18 16 14 12 10 2 s2 Q h 5 10 15 20 25 30 35 40 Srumień objęośi ody [m3/h] 250 200 150 100 50 Mo hłodniza [kw] Rys. 5. Charakerysyka lameloej hłodniy poierza: Q h mo hłodniy, kw, 2 emperaura ody na yloie z hłodniy, s2 emperaura poierza na yloie z hłodniy Fig. 5. Profile of he exended-surfae ooler: Q h poer of he ooler, kw, 2 he emperaure of aer on he ouflo from he ooler, s2 he emperaure of he air on he ouflo from he ooler.
206 F. ROSIEK i in. 30 400 28 26 350 Temperaura [ C] 24 22 20 18 16 2 300 250 200 Mo hłodniza [kw] 14 12 s2 Q h 150 10 5 10 15 20 25 30 35 40 Srumień objęośi ody [m 3 /h] 100 Rys. 6. Charakerysyka gładkoruroej hłodniy poierza: Q h mo hłodniy, kw, 2 emperaura ody na yloie z hłodniy, s2 emperaura poierza na yloie z hłodniy Fig. 6. Profile of he smooh-pipe air ooler: Q h poer of he ooler, kw, 2 he emperaure of aer on he ouflo from he ooler, s2 he emperaure of air on he ouflo from he ooler Przedsaione poyżej arośi moy hłodnizyh yznazone były dla zainsaloanyh różnyh punkah kopalni hłodni. W ziązku z ym niemożlie było uzyskanie pełnego zakresu zmian parameró ejśioyh płyająyh na praę hłodni. Chą określać relaje między paramerami hłodni koniezne jes korzysanie z modelu oblizenioego przedsaionego punkie 2. Dla przedsaienia zależnośi moy hłodnizej oraz emperaury ody i poierza na yloie z hłodniy od srumienia objęośi ody przepłyająego przez hłodnię, przeproadzono opariu o poyższy model oblizenia. Wyniki oblizeń hłodniy lameloej zobrazoano na rys. 5, a dla hłodniy gładkoruroej na rys. 6. Poyższe harakerysyki sporządzono dla srumienia objęośi poierza V p = 11 m 3 /s, emperaury poierza na loie do hłodniy s1 = 35 C, ilgonośi zględnej poierza ϕ = 70% oraz emperaury ody na loie 0 = 5 C. Moe hłodnize yznazone opariu o model eoreyzny są dla hłodni gładkoruroyh iększe od 15 do17% od moy hłodni lameloyh. Orzymana różnia arośi moy hłodnizyh jes mniejsza niż yznazona na bazie pomiaró. Wynika o z faku, że oblizenia modeloe dla hłodni lameloyh nie uzględniają zabrudzenia poierzhni ymiennika, kóre przypadku yh hłodni mają isony pły na paramery roboze hłodniy. Różnia ielkośi moy hłodnizej ynika ozyiśie z emperaury ody na ypłyie. Porónują rys. 5 i 6 idać, że em-
Analiza pray przeponoyh hłodni poierza arunkah kopalń LGOM 207 peraura ody na ypłyie z hłodniy gładkoruroej jes proporjonalnie iększa niż przypadku hłodniy lameloej. 250 mo hłodniza [kw] 230 210 190 170 150 130 110 90 70 V = 555 m 3 /min, 1 = 30 o C, 0 = 6 o C, φż = 60 % φż = 90 % φg = 60 % φg = 90 % 50 5 7 9 11 13 15 17 19 ydaek ody [m 3 /h] Rys. 7. Zależność moy hłodnizej hłodniy lameloej (kolor szary) i hłodniy gładkoruroej (kolor zarny) od ydaku ody hłodząej dla ilgonośi zględnej zmienianej zakresie 60 90% Fig. 7. Dependene of he ooling poer of he exended-surfae ooler (grey olour) and a smooh pipe ooler (blak olour) from he usage of he ooling aer for relaive moisure hanged in he range of 60 90% Dla zbadania płyu zmian ilgonośi poierza looego na mo hłodnizą obu ypó hłodni przeproadzono sosone oblizenia, kóryh yniki przedsaiono na rys. 7. Wzros ilgonośi obu przypadkah pooduje proporjonalny zros moy hłodnizej. Dla zobrazoania płyu emperaury looej poierza na paramery pray hłodniy sporządzono ykresy obejmująe jej pły na emperaurę ody i poierza na yloie z hłodniy. Wykresy e zamieszzono na rys. 8. Dla obu ypó hłodni obseruje się, że zrosem emperaury looej poierza rośnie emperaura ody na yloie z hłodniy. Wynika o z rosnąej różniy emperaur między poierzem a medium hłodząym (odą), o płya na inensyfikaję ymiany iepła hłodniy. Większa emperaura ody na yloie z hłodniy gładkoruroej ynika z konsrukji ymiennika. W ymienniku gładkoruroym ałkoia poierzhnia ymiany iepła jes róna poierzhni zenęrznej
208 F. ROSIEK i in. rurek. Naomias ymienniku lameloym poierzhnia ałkoia jes sumą poierzhni zenęrznej rurek i znaznie iększej od niej poierzhni lamel. 26,0 24,0 emperaura suha poierza na yloie emperaura ody na yloie emperaura suha poierza na yloie emperaura ody na yloie emperaura [ o C] 22,0 20,0 18,0 16,0 V = 555 m 3 /min, φ = 70 %, 0 = 6 o C, m = 14,1 m 3 /h 14,0 25 27 29 31 33 35 37 emperaura poierza looego [ o C] Rys. 8. Zależność emperaury ylooej od emperaury looej poierza z hłodniy lameloej (kolor szary) i hłodniy gładkoruroej (kolor zarny) dla ilgonośi zględnej z zakresu 60 90% Fig. 8. Dependene of ouflo emperaure from he inflo emperaure of he air for exended-surfae ooler (grey olour) and a smooh-pipe ooler (blak olour) for relaive moisure in he range of 60 90% Jak spomniano ześniej rozbieżność między ynikami uzyskanymi z pomiaró a yznazonymi z modelu szzególnie idozna jes dla hłodni ożebroanyh. Chłodnia zosała skonsruoana ak, że odległość między lamelami posai płyin ynosi 6 mm, o urudnia ih okresoe zyszzenie. Pooduje o, że krókim zasie zmniejszają się szzeliny między lamelami poodują znaząe ogranizenie przepłyająego przez hłodnię poierza, a akże nasąpi zmniejszenie spółzynnika przenikania iepła, o ogranizy ymianę iepła między poierzem a odą przepłyająą przez hłodnię. Przedsaiony zęśi 2 model oblizenioy nie uzględnia pros sopnia zaniezyszzenia poierzhni hłodni. Dlaego eż hą określić pły ziększania grubośi osadu na lamelah na ogranizenie moy hłodnizej ykorzysano meodę oblizania hłodni zaproponoaną pray [2]. Wyniki przeproadzonyh ą meodą oblizeń dla przykładoyh danyh ejśioyh obrazuje rys. 9.
Analiza pray przeponoyh hłodni poierza arunkah kopalń LGOM 209 Mo hłodniza [kw] 200 190 180 170 160 150 140 130 120 110 V = 555 m 3 /min, 1 = 30 o C, φ = 70 %, 0 = 6 o C, m = 14,1 m 3 /h, 100 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 Proen poząkoego srumienia objęośi poierza przepłyająego przez hłodnię [%] Rys. 9. Obniżenie moy hłodniy yołane spadkiem srumienia objęośi poierza ynikająym ze ziększania grubośi osadu na lamelah Fig. 9. Derease in poer of he air ooler due o fall of he volume of air sream resuling from enlarging he hikness of sedimens on plae fins W pierszym eapie zros grubośi osadu na ymienniku nie płya znaząo na spadek srumienia objęośi poierza. Spadek moy hłodnizej ym eapie ynika przede szyskim ze ziększenia oporu ieplnego ymiennika. W dalszym eapie, po kilku miesiąah iągłego użykoania hłodniy, ziększanie grubośi osadu na lamelah proadzi do znaząego ogranizenia srumienia przepłyająego przez hłodnię poierza. Z ykresu ynika, że ogranizenie ilośi poierza do arośi 50% przepłyu nominalnego skukuje spadkiem moy hłodnizej o około 40%. Przedsaione oblizania yjaśniają kierunek zmian doyząyh przehodzenia kopalniah LGOM z hłodni lameloyh na hłodnie gładkoruroe. 4. PODSUMOWANIE Z przeproadzonej analizy parameró przeponoyh hodni poierza, sosoanyh jednej z kopalń rud miedzi, ynika, że harakeryzują się podobnymi paramerami hłodnizymi. Z uagi jednak na zarasanie płyin i ogranizenie przez o przepłyająego przez hłodnię srumienia objęośi poierza mo hłodniza hłodni lameloyh znaząo spada. Ponieaż hłodnie e po kilkukronym zysz-
210 F. ROSIEK i in. zeniu ulegają uszkodzeniu, dlaego eż sukesynie będzie się ymieniać hłodnie lameloe na gładkoruroe. Isonym mankamenem hłodni gładkoruroyh są jednak ih ymiary, znaząo iększe od hłodni lameloyh. LITERATURA [1] KALINOWSKI K., PALIWODA A., BONCA Z., BUTRYMOWICZ D., TARGAŃSKI W., Amoniakalne urządzenia hłodnize. Tom I, IPPU Masa, Gdańsk 2000. [2] WACŁAWIK J., CYGANKIEWICZ J., KNECHTEL J., Warunki klimayzne kopalniah głębokih, Poradnik, PAN, Krakó 1995. [3] WACŁAWIK J., CYGANKIEWICZ J., KNEHTEL J., Bilans ieplny przeponoyh hłodni poierza, Ma. Konf. Szkoły Eksploaaji Podziemnej, Szzyrk 2002. [4] WACŁAWIK J., CYGANKIEWICZ J., KNEHTEL J., Chłodnie przeponoe poierza i ody układah klimayzaji kopalń o małej moy, Międzynarodoa konf. na ema: Najnosze osiągnięia zakresie przeierzania kopalń oraz zalzania zagrożeń pożaroyh, gazoyh i klimayznyh, GIG, Szzyrk 1999. [5] FILEK K., HOLESZ K., NOWAK B., ROSZKOWSKI J., Chłodzenie poierza górnizą hłodnią przeponoą z kondensają pary odnej, Arhives of Mining Sienes, Vol. 44, Iss. 1, 1999. [6] FILEK K., NOWAK B., ROSZKOWSKI J., Przybliżona meoda oblizania parameró ermodynamiznyh zynnika hłodzonego i hłodząego przeiprądoej hłodniy poierza. Międzynarodoa Konf. na ema, Najnosze osiągnięia zakresie przeierzania kopalń oraz zalzania zagrożeń pożaroyh, gazoyh i klimayznyh, Maeriały konferenyjne, GIG, Kaoie 1999. [7] WACŁAWIK J., CYGANKIEWICZ J., KNECHTEL J., Wymiana iepła i masy (ilgoi) górnizyh urządzeniah klimayzayjnyh, Szkoła Aerologii Górnizej, Zakopane 2002. [8] FILEK K., NOWAK B., ROSZKOWSKI J., Opymalny dobór enylaora lunioego spółpraująego z przeponoą hłodnią poierza, Arhives of Mining Sienes, Vol. 45, Issue 1, 2000. [9] FRYCZ A., DOMAGAŁA L., Efeky energeyzne hłodni poierza GCCP-115N i ih rzezyisa harakerysyka badana arunkah dołoyh, Wiadomośi Górnize, nr 2 3, 1990. [10] WACŁAWIK J., MIKOŁAJCZYK W., BRANNY M., O ydajnośi ieplnej górnizyh hłodni poierza, Zeszyy Naukoe Poli. Śląskiej, Seria Górnio, z. 205, Gliie 1992. [11] Dokumenaja ehnizno-ruhoa (DTR) hłodniy CP-260-18-12, Mososal Wroła S.A. [12] Dokumenaja ehnizno-ruhoa (DTR) zespołu hłodnizego 3737.00. [13] Dokumenaja ehnizno-ruhoa (DTR) hłodniy CP-290-A, Mososal Wroła S.A. [14] ZALEWSKI W., NIEZGODA-ŻELASKO B., GOŁOGÓRSKI J., Współzynniki nikania iepła przy przepłyie płynu prosopadłym do pęku rur gładkih, Tehnika Chłodniza i Klimayzayjna, nr 3, 1997. MEMBRANE AIR COOLERS ANALYSIS IN CONDITIONS OF LGOM MINES Membrane air oolers orking, applied o one of he underground opper ore mine as analyzed. As a resul of alulaions, dependene of ooling poer of smooh-pipe and exended-surfae oolers of seleed parameers of air and aer as revealed. Greaer effiieny of smooh-pipe oolers in movemen ondiions as revealed.