Informacja całoroczna z kontroli jakości i prawidłowości oznakowania różnego rodzaju produktów włókienniczych za 2015 r. I. OGÓLNE WYNIKI KONTROLI Cele kontroli określone w ww. programie zrealizowano w 35 podmiotach prowadzących działalność gospodarczą na terenie woj. lubelskiego, tj.: 5 zakładach produkcyjnych, 8 hurtowniach oraz 22 placówkach handlu detalicznego. W 8 podmiotach, z uwagi na negatywne wyniki badań laboratoryjnych przeprowadzono kontrole ponowne. Nadmienia się, że w jednym przypadku kontrolę ponowną przeprowadzono w styczniu 2016 r. Wymieniony podmiot nie został ujęty w sprawozdaniu liczbowym za 2015 r. Podczas realizacji rocznego programu, kontrolą objęto importowane, a także produkowane w kraju i na terenie Unii Europejskiej produkty włókiennicze wykonane z dzianin lub tkanin. Towary importowane pochodziły z takich państw jak: Pakistan, Chiny, Indie, Bangladesz oraz Turcja natomiast w przypadku państw należących do Unii Europejskiej wyroby objęte kontrolą trafiały do Polski z Portugalii, Hiszpanii, Niemiec i Włoch. Ocenie w zakresie jakości oraz prawidłowości oznakowania poddano łącznie 244 partie produktów włókienniczych, w tym: 61 partii bielizny nocnej (I kwartał), zakwestionowano 12 partii, 69 partii koców (II kwartał), zakwestionowano 19 partii, 63 partie ścierek kuchennych (III kwartał), zakwestionowano 36 partii, 51 partii wyrobów dziewiarskich dla dzieci i dorosłych (IV kwartał), zakwestionowano 22 partie. Wyroby włókiennicze badane w zakresie jakości (244 partie) poddane zostały także ocenie prawidłowości ich oznakowania. Z uwagi na wady jakościowe zakwestionowano 18 partii wyrobów, natomiast z uwagi na brak lub niewłaściwe oznakowanie 74 partie produktów. II. SZCZEGÓŁOWE USTALENIA KONTROLI A. KONTROLA JAKOŚCI WYROBÓW WŁÓKIENNICZYCH Jakość wyrobów włókienniczych wykonanych z tkanin lub dzianin oceniono na podstawie badań przeprowadzonych w Specjalistycznym Laboratorium Produktów Włókienniczych i Analizy Instrumentalnej w Łodzi oraz w wyniku oceny organoleptycznej.
Spośród 244 partii wyrobów włókienniczych poddanych badaniom organoleptycznym i fizykochemicznym, z uwagi na wady jakościowe zakwestionowano 18 partii produktów 1. Badania laboratoryjne Do badań laboratoryjnych przekazano próbki z 28 partii wyrobów, tj.: 7 partii bielizny nocnej, 7 partii koców, 7 partii ścierek kuchennych oraz 7 partii wyrobów dziewiarskich dla dzieci i dorosłych. W wyniku badań wykonanych w zakresie zgodności składu surowcowego oraz wielkości zadeklarowanych przez producenta, niewłaściwą jakość stwierdzono w 12 partiach wyrobów. a) skład surowcowy Badaniem w zakresie składu surowcowego objęto 28 partii wyrobów. Z uwagi na rozbieżności pomiędzy zadeklarowanym a faktycznym, ustalonym laboratoryjnie procentowym udziałem surowców zakwestionowano 11 partii wyrobów, w tym: 6 partii ścierek kuchennych, tj.: ścierki lniane, w oznakowaniu których zadeklarowano skład surowcowy: Len 70%, Bawełna 30% natomiast badania laboratoryjne wykazały, że faktyczny skład produktu stanowi: dla ścierki 1. Bawełna 52,7%, Len 47,3% oraz dla ścierki 2. Bawełna 53,0%, Len 47,0%, ścierki kuchenne, w oznakowaniu których zadeklarowano skład surowcowy: 100% Bawełna natomiast badania laboratoryjne wykazały, że faktyczny skład produktu stanowi: osnowa biała - Bawełna 87,0%, Poliester 13,0%, osnowa niebieska - Bawełna 97,0%, Poliester 3,0%, wątek biały - Bawełna 62,2%, Poliester 37,8%, wątek niebieski - Bawełna 97,2%, Poliester 2,8%, ścierki, w oznakowaniu których zadeklarowano skład surowcowy: Bawełna 100% podczas gdy badania laboratoryjne wykazały, że faktyczny skład surowcowy wyrobu to: Bawełna 83,8%, Poliester 16,2%. ścierki kuchenne, w oznakowaniu których zadeklarowano skład surowcowy: 100% Cotton natomiast w wyniku badań ustalono, że faktyczny skład surowcowy wyrobu to: wątek biały - Bawełna 62,4%, Poliester 37,6%, wątek rudy - Bawełna 50,6%, Poliester 49,4%, osnowa biała - Bawełna 55,2%, Poliester 44,8%, osnowa ruda - Bawełna 52,1%, Poliester 47,9%, 2/8
osnowa zielona - Bawełna 55,7%, Poliester 44,3%, ścierki kuchenne, w oznakowaniu których zadeklarowano skład surowcowy: Bawełna 100% podczas gdy badania laboratoryjne wykazały, że faktyczny skład surowcowy wyrobu to: wątek biały - Bawełna 85,0%, Poliester 15,0%, wątek zielony - Bawełna 100%, osnowa biała - Bawełna 83,2%, Poliester 16,8%, osnowa zielona - Bawełna 100%, ścierki kuchenne, w oznakowaniu których zadeklarowano skład surowcowy: Bawełna 100% natomiast badania laboratoryjne wykazały, że faktyczny skład produktu stanowi: Poliester 45,6 %, Bawełna 39,1% i Wiskoza 15,3%, 3 partie wyrobów dziewiarskich dla dzieci i dorosłych, tj.: bluzki damskie, w oznakowaniu których producent zadeklarował skład surowcowy: Bawełna 80% i Poliester 20% natomiast badania laboratoryjne wykazały, że faktyczny skład produktu stanowi: Bawełna 100%, swetry męskie, w oznakowaniu których producent, zadeklarował skład surowcowy: Akryl 50%, Bawełna 40% i Inne 10% natomiast badania laboratoryjne wykazały, że faktyczny skład surowcowy stanowi: Akryl 77, 1 % oraz wspólnie: Bawełna i Inne włókna 22,9 %, swetry, w oznakowaniu których zadeklarowano skład surowcowy: Bawełna 85% i Flanela 15% natomiast w wyniku badań ustalono, że faktyczny skład surowcowy stanowi: 100% Poliester, partię koców żakardowych wzór: KRATA, w oznakowaniu których zadeklarowano skład surowcowy: Akryl 80% i Bawełna 20% podczas gdy badania wykazały, że faktyczny skład surowcowy stanowi: Akryl 59,1%, Bawełna 24,9%, Poliester 10,3% oraz Wełna 5,7%., patię bielizny nocnej, tj.: piżamy męskie, dla których producent zadeklarował skład surowcowy: 100% Poliester natomiast badania laboratoryjne wykazały, że rzeczywisty skład surowca stanowi mieszanka włókien: dla spodni - Poliester 73,0%, Bawełna 21,9%, i Elastan 5,1% oraz dla bluzy - Poliester 76,6%, wiskoza 9,8%, Bawełna 8,4% i Elastan 5,2%. Nadmienia się, że w Wydziale Produktów Włókienniczych prowadzone były także badania organoleptyczne wyrobów. 3/8
Podczas badań dokonano wymiarowania próbek pobranych z 15 partii wyrobów pościelowych, metrażowych oraz konfekcji dla dorosłych. Rozbieżności pomiędzy wielkością deklarowaną a rzeczywistą stwierdzono w 3 partiach wyrobów, tj.: okryciach niemowlęcych, w oznakowaniu których producent, zadeklarował wielkość wyrobu: 75 x 75 cm natomiast wymiary ustalone w laboratorium wynosiły: szerokość 72,0 cm i długość 79,5 cm, kocach żakardowych wzór KRATA, na opakowaniu których producent, określił wymiary wyrobu: 205cm/160 cm (± 5 cm) natomiast wymiary faktyczne, ustalone laboratoryjnie wyniosły: szerokość 168,0 cm i długość 200,5 cm. ścierkach kuchennych KRATKA, w oznakowaniu których zadeklarowano wielkość wyrobu 40 x 65 cm, natomiast w wyniku badań laboratoryjnych wielkość wyrobu ustalono na: szerokość 40 cm i długość 62,5 cm. Po zapoznaniu się z wynikami badań przedsiębiorcy (producenci oraz sprzedawcy detaliczni) dobrowolnie wstrzymywali wyroby od obrotu w celu dokonania poprawy ich oznakowania umieszczenia ustalonego laboratoryjnie składu surowcowego produktu lub faktycznej ich wielkości. b) Wskaźniki użytkowe Dla żadnej z pobranej do badań laboratoryjnych partii wyrobów nie otrzymano deklaracji zgodności w zakresie wskaźników użytkowych. W związku z tym nie badano jakości produktów w powyższym zakresie. 2. Badania organoleptyczne Badaniom organoleptycznym przeprowadzonym w jednostkach kontrolowanych poddano losowo wytypowane próbki reprezentatywne pobrane z 216 partii wyrobów włókienniczych. Przedmiotowe badania polegały na sprawdzeniu wyglądu ogólnego wyrobu oraz prawidłowości zaklasyfikowania go do określonej jakości na podstawie stwierdzonych błędów dzianiny/tkaniny oraz wad konfekcjonowania. W trakcie badań posiłkowano się nieobligatoryjnymi Polskimi Normami i stwierdzono, że ściereczka kuchenna CZAPLA posiada widoczną wadę tkania w postaci odcinkowego braku kilku nitek wątku przechodzącego w nieprawidłowy przeplot. Ww. ścierkę kontrolowany wycofał ze sprzedaży i przeznazył na cele pozakonsumpcyjne. W pozostałych ocenianych wyrobach nie stwierdzono błędów tkania lub dziania oraz wad konfekcjonowania, które naruszałyby wygląd zewnętrzny, czy obniżały ich wartość użytkową. 4/8
Podczas kontroli, 45 partii produktów poddano także wymiarowaniu i sprawdzono czy rzeczywiste wymiary ocenianych wyrobów są zgodne z wielkością (rozmiarem) zadeklarowaną przez producenta w ich oznakowaniu. Rozbieżności pomiędzy wielkością deklarowaną a rzeczywistą stwierdzono w 5 partiach wyrobów, tj.: ściereczkach kuchennych, w oznakowaniu których producent, zadeklarował ich wielkość: 50 x 70 cm, natomiast po przemierzeniu rzeczywiste wymiary wyrobów wyniosły: 52 x 68 cm lub 51,5 x 67,0 cm, kocach, w oznakowaniu których zadeklarowano ich wielkość: 160 x 210 cm, natomiast po przemierzeniu rzeczywiste wymiary wyrobów wyniosły: 157 x 205 cm/158 x 208 cm/160 x 205 cm, koce, na opakowaniu których zadeklarowano ich wielkość: 160 x 210 cm, natomiast rzeczywiste wymiary wyrobów wyniosły: 155 x 208 cm/180 x 205 cm/158 x 206 cm. Mając powyższe na uwadze właściciele jednostek kontrolowanych w trakcie trwania kontroli umieścili w oznakowaniu wyrobów ich rzeczywistą wielkość. B. KONTROLA PRAWIDŁOWOŚCI OZNAKOWANIA Prawidłowość oznakowania wszystkich objętych programem kontroli produktów włókienniczych sprawdzono w oparciu o wymagania określone w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1007/2011 z dnia 27 września 2011r. w sprawie nazewnictwa włókien tekstylnych oraz etykietowania i oznakowywania składu surowcowego wyrobów włókienniczych, a także uchylenia dyrektywy Rady 73/44/EWG oraz dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 96/73/WE i 2008/121/WE zwanego dalej rozporządzeniem Nr 1007/2011. Badaniom w powyższym zakresie poddano 244 partie produktów, z których z uwagi na brak lub niewłaściwe oznakowanie zakwestionowano 74 partie ścierek, koców, bielizny oraz wyrobów dziewiarskich. Brak informacji o składzie surowcowym produktu stwierdzono w 7 partiach wyrobów pochodzących z importu. Zastosowanie w określeniu składu surowcowego produktu niewłaściwego nazewnictwa włókien tekstylnych (np. lurex, baumwolle, leinen, wool, pamuk, algodon, cotonen, viscosa, mikrofibra) stwierdzono w 63 partiach wyrobów, które pochodziły z innych krajów UE (8 partii), produkcji krajowej (5 partii) oraz importu (50 partii). Partię ścierek kuchennych lnianych zakwestionowano z uwagi na użycie w nazwie wyrobu słowa lniana podczas gdy skład surowcowy wyrobu stanowiły dwa rodzaje włókien, tj. Len 70% i Bawełna 30%. 5/8
Natomiast 4 partie wyrobów zakwestionowano z uwagi na umieszczenie w ich oznakowaniu sprzecznych informacji dotyczących przepisu konserwacji produktu, tj.: na opakowaniu kocyka niemowlęcego umieszczono symbol graficzny /wanienka z wpisaną liczbą 40/ oraz informację Prać w temp. 40ºC natomiast na wszywce tkaninowej umieszczono symbol graficzny /wanienka z wpisaną liczbą 30 co oznacza, ze wyrób należy prać w maksymalnej temperaturze 30ºC, na opakowaniu kocyka niemowlęcego umieszczono symbol graficzny (przekreślone żelazko) i informację słowną Nie prasować natomiast na wszywce tkaninowej umieszczono symbol graficzny (żelazko z wpisaną jedną kropką), który oznacza, że wyrób można prasować, a maksymalna temperatura dolnej płyty żelazka nie powinna przekraczać 110 C, na etykiecie koca umieszczono symbol graficzny (okrąg) zalecający stosowanie profesjonalnych procesów czyszczenia chemicznego i wodnego natomiast na wszywce tkaninowej, umieszczono symbol graficzny (przekreślony okrąg) który informuje, że wyrobu nie należy poddawać profesjonalnym procesom czyszczenia chemicznego i wodnego, na etykiecie swetrów damskich umieszczono symbol graficzny (przekreślone żelazko) oraz informację Nie prasować natomiast na wszywce tkaninowej umieszczono symbol graficzny (żelazko z jedną kropką) który oznacza, że wyrób można prasować, a maksymalna temperatura dolnej płyty żelazka nie powinna przekraczać 110 C. Łącznie, z uwagi na nieprawidłowe oznakowanie zakwestionowano 30,3 % wyrobów zbadanych ogółem. Przedsiębiorcy po zapoznaniu się z ustaleniami kontroli oraz obowiązującym stanem prawnym, jeszcze w trakcie trwania czynności kontrolnych podejmowali z własnej inicjatywy działania eliminujące stwierdzone nieprawidłowości w oznakowaniu produktów, tj.: uzupełniali brakujące informacje. Do producentów, importerów lub dystrybutorów, których wyroby kwestionowano w jednostkach handlowych, skierowano pisma informujące o stwierdzonych nieprawidłowościach, wnioskując jednocześnie o przestrzeganie w obrocie handlowym przepisów dotyczących znakowania produktów włókienniczych. C. INNE ZAGADNIENIA KONTROLI Legalność prowadzonej działalności gospodarczej We wszystkich kontrolowanych podmiotach sprawdzono legalność prowadzonej działalności w zakresie jej zgodności z treścią wpisu w ewidencji lub rejestrze sądowym. Nieprawidłowości nie stwierdzono. 6/8
Z chwilą wszczęcia czynności kontrolnych 6 przedsiębiorców nie przedłożyło książki kontroli, w związku z tym pouczeni zostali o obowiązku jej posiadania. III. WYKORZYSTANIE USTALEŃ KONTRLOLI W celu wyeliminowania stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowości do producentów, importerów i dystrybutorów skierowano pisma, w których wnioskowano o podjęcie działań zmierzających do wprowadzania na rynek wyrobów o właściwej jakości oraz oznaczonych zgodnie z wymogami obowiązujących przepisów. O aktualnych aktach prawnych oraz konieczności ich przestrzegania inspektorzy informowali przedsiębiorców także w toku kontroli. Kontrolowani po zapoznaniu się z uwagami inspektorów oraz obowiązującym stanem prawnym, podejmowali dobrowolne działania naprawcze wobec kwestionowanych wyrobów, poprzez niezwłoczne usunięcie nieprawidłowości lub uzupełnienie brakujących informacji. Ustalenia z przeprowadzonych kontroli dały także podstawę do: wycofania przez przedsiębiorców z obrotu i dokonania ich zwrotu do dostawców (na kwotę 0,04 tys. zł.), zagospodarowania kwestionowanych produktów w sposób niezwiązany ze sprzedażą konsumentom (na kwotę 0,07 tys. zł.), zniszczenia wyrobów włókienniczych (na kwotę 0,07 tys. zł.), skierowania wyrobów do poprawy ich oznakowania (na kwotę 21,78 tys. zł.), nałożenia mandatu karnego na kwotę 0,1 tys. zł, za popełnienie wykroczenia określonego w art. 136 2 Kw, zastosowania w 13 przypadkach środków oddziaływania wychowawczego (w formie pouczenia) w trybie art. 41 Kw. IV. PODSUMOWANIE Przedstawione powyżej wyniki kontroli wskazują, że pomimo stałego monitorowania tego sektora rynku nadal stwierdzane są nieprawidłowości dotyczące zarówno jakości produktów (niezgodny z faktycznym skład surowcowy, różnice w wielkościach wyrobów) jak i ich oznakowania (niewłaściwe nazewnictwo wyrobu oraz włókien tekstylnych, rozbieżności w przepisach konserwacji). 7/8
W porównaniu do poprzedniego roku nastąpił wzrost wskaźnika ujawnionych nieprawidłowości o 8,5 %, tj. w roku 2014 kształtował się na poziomie 28% natomiast w roku 2015 wynosi 36,47 % wyrobów zbadanych ogółem. Najwięcej, tj. 72,7% wyrobów pochodzących z obrotu wewnątrzunijnego nie spełniało przepisów prawa w zakresie ich oznakowania. Natomiast wyroby z importu (40,6%) oraz produkcji krajowej (23%) kwestionowano z uwagi na niezgodny z rzeczywistym skład surowcowy i wymiary oraz z uwagi na brak lub niewłaściwe oznakowanie. 8/8