RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 1952964 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 30.01.2008 08150820.2 (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: 30.05.2012 Europejski Biuletyn Patentowy 2012/22 EP 1952964 B1 (13) (51) T3 Int.Cl. B29C 45/00 (2006.01) B29C 37/00 (2006.01) B29C 44/04 (2006.01) B29C 44/58 (2006.01) (54) Tytuł wynalazku: Proces produkcji deski rozdzielczej (30) Pierwszeństwo: 30.01.2007 EP 07101381 (43) Zgłoszenie ogłoszono: 06.08.2008 w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2008/32 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: 30.11.2012 Wiadomości Urzędu Patentowego 2012/11 (73) Uprawniony z patentu: SO.F.TER. TECNOPOLIMERI SRL, Forli, IT (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP 1952964 T3 MARK VÖLKEL, Ladenburg, DE ANDREAS EIPPER, Ludwigshafen, DE THOMAS FRITZSCHE, Heidelberg, DE GIANLUCA PIZZATI, Senna Comasco, IT (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Dorota Rzążewska JAN WIERZCHOŃ & PARTNERZY BIURO PATENTÓW I ZNAKÓW TOWAROWYCH SP.J. ul. Żurawia 47/49 00-680 Warszawa Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).
14901/12/P-RO/DR/KM EP 1 952 964 Opis Proces produkcji deski rozdzielczej [0001] Wynalazek dotyczy procesu produkcji deski rozdzielczej dla pojazdu samochodowego z tworzywa sztucznego ze sztywną warstwą nośną z tworzywa sztucznego i z warstwą powierzchniową z tworzywa piankowego za pomocą formowania wtryskowego. [0002] Odpowiednie tworzywa sztuczne dla sztywnej warstwy nośnej z tworzywa sztucznego, jak i warstwy powierzchniowej z tworzywa piankowego są znane i przykładowo opisane w opisie patentowym EP 1839836 A1. [0003] Deski rozdzielcze dla pojazdów samochodowych mają zasadniczo również jeden lub kilka obszarów podcięcia. [0004] Jako obszary podcięcia uznaje się wszystkie obszary kształtek wtryskowych, tutaj desek rozdzielczych dla pojazdów samochodowych, które nie są widoczne z widoku prostopadłego do płaszczyzny podziału formy wtryskowej dla kształtki wtryskowej. Przy tym jest pożądane, aby materiał tworzący warstwę powierzchniową z tworzywa piankowego był również naniesiony w obszarze podcięcia na sztywną warstwę nośną z tworzywa sztucznego. Jednakże w szczególności widoczna krawędź, to znaczy przejście między obszarem widocznym a obszarem podcięcia kształtki wtryskowej, powinna być wykonana estetycznie, równomiernie i z warstwą powierzchniową z tworzywa piankowego we wstępnie określonej grubości. [0005] Ponadto deskom rozdzielczym stawia się również wymaganie, aby przy zadziałaniu poduszki powietrznej, która jest umieszczona za deską rozdzielczą, poduszka powietrza przeszła przez deskę rozdzielczą. [0006] Dokument DE-A 199 58 865 opisuje urządzenie zakrywające poduszkę powietrzną z warstwą nośną, która ma linie zadanego pęknięcia w obszarze przykrywania poduszki powietrznej, przy czym powinno się uniemożliwić powstawanie odłamków w szczególności w przypadku sztywnych, zagrożonych złamaniem warstw nośnych. [0007] Dokument FR-A 2 784 050 opisuje proces do produkcji elementu prefabrykowanego, przy czym na nośniku jest naniesiona elastyczna powłoka z tworzywa sztucznego, która jest prefabrykowana w pierwszej formie wtryskowej. [0008] Dlatego zadaniem wynalazku było udostępnienie procesu do produkcji deski rozdzielczej ze sztywną warstwą nośną z tworzywa sztucznego i z warstwą powierzchniową z tworzywa piankowego za pomocą formowania wtryskowego, który gwarantuje w technicznie prosty sposób, że cała deska rozdzielcza, włącznie z jednym lub kilkoma obszarami podcięcia jest przewidziana z materiałem tworzącym warstwę powierzchniową z tworzywa piankowego i ma równomierną krawędź widoczną, i że ponadto deska rozdzielcza jest osłabiona w obszarze, w którym w razie potrzeby ma przejść poduszka powietrzna.
- 2 - [0009] Rozwiązanie dotyczy procesu produkcji deski rozdzielczej z - jednej sztywnej warstwy nośnej z tworzywa sztucznego i - jednej warstwy powierzchniowej z tworzywa piankowego z jednym lub kilkoma obszarami podcięcia za pomocą wtryskiwania do formy wtryskowej, obejmującej dwie połówki formy oraz jeden rdzeń ślizgowy, przy czym w jednej wnęce formy między dwiema połówkami formy a rdzeniem ślizgowym zostaje najpierw wykonana sztywna warstwa nośna z tworzywa sztucznego za pomocą formowania wtryskowego a następnie zostaje wtryśnięta polimerowa substancja roztopiona zawierająca środek porotwórczy, tworząca warstwę powierzchniową z tworzywa piankowego, przy czym proces ten charakteryzuje się tym, że - polimerowa substancja roztopiona tworząca warstwę powierzchniową z tworzywa piankowego zostaje rozprężona, poprzez wspólne przesunięcie pierwszej połówki formy zwróconej do obszaru podcięcia wraz ze rdzeniem ślizgowym w tym samym kierunku w taki sposób, że wysokość wnęki formy w obszarze podcięcia zmniejsza się a w pozostałym powiększa się, przy czym polimerowa substancja roztopiona tworząca warstwę powierzchniową z tworzywa piankowego zostaje sprężona w obszarze podcięcia i rozprężona w pozostałej przestrzeni wnęki formy i że - forma wtryskowa zostaje otwarta w celu rozformowania deski rozdzielczej, przy czym duża ilość noży, które ślizgają się w otworach w drugiej połówce formy zwróconej do obszaru podcięcia, przebija deskę rozdzielczą podczas przesuwania rdzenia ślizgowego przy otwarciu formy wtryskowej, i przy czym noże są połączone ze rdzeniem ślizgowym. [0010] Stwierdzono, że jest możliwe nanoszenie materiału tworzącego warstwę powierzchniową z tworzywa piankowego również w jednym lub kilku obszarach podcięcia deski rozdzielczej w ten sposób, że wysokość wnęki formy po wniknięciu materiału tworzącego warstwę powierzchniową z tworzywa piankowego, tzn. w fazie procesu dekompresji, zostanie zmieniona za pomocą wspólnej translacji pierwszej połówki formy i rdzenia ślizgowego w taki sposób, że zmniejsza się ona w obszarze podcięcia przez przesunięcie rdzenia ślizgowego i w pozostałym obszarze zostaje zwiększona przez przesunięcie pierwszej połówki formy zwróconej do obszaru podcięcia. [0011] Wysokość wnęki formy w obszarze podcięcia zostaje zmniejszona w szczególności z wartości w zakresie od 4,0 do 12,0 mm do wartości w zakresie od 0,5 do 2,0 mm. Jednocześnie wysokość wnęki formy większa się w obszarze zwróconym od podcięcia o tę samą wartość, to znaczy z wartości w zakresie między 0,5 a 2,0 mm do wartości w zakresie między 4,0 a 12,0 mm. Dzięki temu środek porotwórczy z polimerowej substancji roztopionej tworzącej warstwę powierzchniową z tworzywa piankowego, który jest wtryskiwany do wnęki formy pod zwiększonym ciśnieniem, w szczególności pod ciśnieniem powyżej 300 barów ciśnienia bezwzględnego lub też powyżej 350 barów ciśnienia bezwzględnego, zmienia się z formy ciekłej stanu nadkrytycznego do fazy gazowej i spienia przy tym polimer tworzący warstwę powierzchniową z tworzywa piankowego. [0012] Wnęka formy w obszarze jednego lub kilku podcięć ma początkowo większą wysokość, w szczególności w zakresie między 4,0 a 12,0 mm. Zostaje ona wypełniona
- 3 - polimerową substancją roztopioną tworzącą warstwę powierzchniową z tworzywa piankowego. Jest ona sprężana za pomocą redukcji wysokości wnęki formy w obszarze podcięcia lub w obszarach podcięcia, przy czym polimer zaczyna się pienić bardziej lub mniej intensywnie w zależności od warunków procesowych, w szczególności temperatury i ciśnienia. [0013] Deska rozdzielcza zostaje w sposób zamierzony osłabiona w obszarze, przez który w razie potrzeby powinna przejść poduszka powietrzna, jednocześnie z nanoszeniem warstwy powierzchniowej z tworzywa sztucznego w obszarze podcięcia przez przesunięcie rdzenia ślizgowego formy wtryskowej w ten sposób, że przy przesuwaniu rdzenia ślizgowego przy otwieraniu formy wtryskowej duża ilość noży ślizga się w otworach w drugiej, zwróconej do obszaru podcięcia połówce formy wtryskowej. [0014] W wariancie wykonania noże mogą być wykonane w taki sposób, że ich ostrze jest zredukowane do jednego punktu, i że tym samym noże są wykonane jako igły. [0015] Duża ilość noży, które mogą być również wykonane jako igły, jest trwale połączona ze rdzeniem ślizgowym. [0016] Ruch noży podczas otwierania formy wtryskowej może być sterowany w szczególności hydraulicznie lub pneumatycznie. [0017] W tym celu jest rozmieszczona duża ilość noży, w szczególności 4 do 5 noży na cm 2, powierzchni, przez którą w razie potrzeby powinna przejść poduszka powietrzna przez deskę rozdzielczą, i która ma w szczególności 100 do 5000 cm 2. [0018] Wymieniona powierzchnia nie jest ograniczona odnośnie swej geometrii, może ona być w szczególności okrągła lub prostokątna. Noże są połączone ze rdzeniem ślizgowym korzystnie sztywno, i są na swej długości i w swym ustawieniu wykonane w taki sposób, że podczas ruchu rdzenia ślizgowego przebijają one i tym samym osłabiają sztywną warstwę nośną z tworzywa sztucznego i warstwę powierzchniową z tworzywa piankowego deski rozdzielczej. [0019] W dalszej części wynalazek zostanie bliżej wyjaśniony na podstawie figur. [0020] Figury przedstawiają w szczególności: Figura 1 Figury 2A, 2B, 2E i 2F przekrój przez formę wtryskową do przeprowadzenia procesu według wynalazku do produkcji deski rozdzielczej z obszarem podcięcia i przekroje przez formę wtryskową, z przedstawieniem obszaru poduszki powietrznej na figurach 2C, 2D i 2G. [0021] Identyczne oznaczenia odniesienia na figurach oznaczają jednakowe lub odpowiadające cechy. [0022] Figura 1 przedstawia przekrój przez formę 4 wtryskową do przeprowadzenia procesu według wynalazku do produkcji deski rozdzielczej ze sztywną warstwą 1 nośną z tworzywa sztucznego i z warstwą 2 powierzchniową z tworzywa piankowego, z obszarem 3 podcięcia,
- 4 - przy czym forma 4 wtryskowa ma dwie połówki 5 i 6 formy i jeden rdzeń 7 ślizgowy. Między obydwiema połówkami 5 i 6 formy oraz rdzeniem 7 ślizgowym jest wykonana wnęka 8 formy. Ze rdzeniem 7 ślizgowym są sztywno połączone igły 9, które przebijają sztywną warstwę 1 nośną z tworzywa sztucznego i warstwę 2 powierzchniową z tworzywa piankowego w obszarze 3 podcięcia podczas ruchu rdzenia 7 ślizgowego. [0023] Figury 2A i 2B przedstawiają obrócone względem siebie o 90 przekroje formy 4 wtryskowej do wykonania wariantu wykonania nie według wynalazku z osłabieniem w obszarze, przez który w razie potrzeby powinna przejść poduszka powietrzna. Forma 4 wtryskowa obejmuje dwie połówki 5 i 6 formy i jeden rdzeń 7 ślizgowy. Ze rdzeniem 7 ślizgowym są połączone noże 9, które podczas ruchu rdzenia 7 ślizgowego przebijają deskę rozdzielczą w obszarze, przez który w razie potrzeby powinna przejść poduszka powietrzna. Przedstawienia w przekroju na figurach 2A i 2B uwidaczniają etap procesu, w którym zostaje najpierw wtryśnięta warstwa 1 nośna z tworzywa sztucznego, z przedstawieniem obszaru, w którym w razie potrzeby powinna przejść poduszka powietrzna, na figurach 2C i 2D. [0024] Przedstawienia w przekroju na figurach 2E i 2F uwidaczniają etap procesu, po którym jest wtryśnięta również warstwa 2 powierzchniowa z tworzywa piankowego. [0025] Przedstawienie na figurze 2G przedstawia obszar poduszki powietrznej, z osłabieniami w oznaczonych miejscach, wraz z podaniem wymiarów A, B i C dla obszarów, które zostały osłabione za pomocą noży 9, przy czym, A leży korzystnie w zakresie od około 7 do 40 mm, B w zakresie około 1 do 7 mm i C mniej więcej w zakresie od 0,5 do 5 mm, w zależności od zastosowanego tworzywa sztucznego. [0026] Ruch rdzenia 7 ślizgowego ze zintegrowanymi nożami 9 następuje korzystnie podczas fazy dekompresji, z tym skutkiem, że warstwa powierzchniowa z tworzywa piankowego może zostać wtryskana bez problemów w odniesieniu do różnicy grubości, pęcherzyków powietrznych lub połączeń zgrzewanych. Sporządziła i zweryfikowała Dorota Rzążewska Rzecznik patentowy
- 5 - Zastrzeżenia patentowe 1. Proces produkcji deski rozdzielczej z - jednej sztywnej warstwy (1) nośnej z tworzywa sztucznego i - jednej warstwy (2) powierzchniowej z tworzywa piankowego z jednym lub kilkoma obszarami (3) podcięcia za pomocą wtryskiwania do formy (4) wtryskowej, obejmującej dwie połówki (5, 6) formy oraz jeden rdzeń (7) ślizgowy, przy czym w jednej wnęce (8) formy między dwiema połówkami (5, 6) formy a rdzeniem (7) ślizgowym zostaje najpierw wykonana sztywna warstwa (1) nośna z tworzywa sztucznego za pomocą formowania wtryskowego a następnie zostaje wtryśnięta polimerowa substancja roztopiona zawierająca środek porotwórczy, tworząca warstwę (2) powierzchniową z tworzywa piankowego, znamienny tym, że - polimerowa substancja roztopiona tworząca warstwę powierzchniową z tworzywa piankowego zostaje rozprężona, poprzez wspólne przesunięcie pierwszej połówki (5) formy zwróconej do obszaru podcięcia wraz ze rdzeniem (7) ślizgowym w tym samym kierunku w taki sposób, że wysokość wnęki (8) formy w obszarze (1) podcięcia zmniejsza się a w pozostałym powiększa się, przy czym polimerowa substancja roztopiona tworząca warstwę (2) powierzchniową z tworzywa piankowego zostaje sprężona w obszarze (1) podcięcia i rozprężona w pozostałej przestrzeni wnęki (8) formy i że - forma wtryskowa zostaje otwarta w celu rozformowania deski rozdzielczej, przy czym duża ilość noży (9), które ślizgają się w otworach w drugiej połówce (6) formy zwróconej do obszaru podcięcia, przebija deskę rozdzielczą podczas przesuwania rdzenia (7) ślizgowego przy otwarciu formy wtryskowej i przy czym noże (9) są połączone ze rdzeniem (7) ślizgowym. 2. Proces według zastrzeżenia 1, znamienny tym, że noże (9) są wykonane jako igły. 3. Proces według jednego z zastrzeżeń 1 albo 2, znamienny tym, że przez przesunięcie pierwszej połówki (5) formy wraz ze rdzeniem (7) ślizgowym wnęka formy w obszarze (1) podcięcia zostaje zmniejszona z wysokości w zakresie od 4,0 do 12,0 mm do wysokości w zakresie od 0,5 do 2,0 mm. 4. Proces według jednego z zastrzeżeń 1 do 3, znamienny tym, że obszar, w którym w razie potrzeby powinna przejść poduszka powietrzna przez deskę rozdzielczą, ma powierzchnię w zakresie od 100 do 5000 cm 2 i że w niniejszym obszarze deska rozdzielcza jest osłabiona przez przejście na wskroś 4 do 5 noży (9) na cm 2. Sporządziła i zweryfikowała Dorota Rzążewska Rzecznik patentowy
- 6 -
- 7 -
- 8 -
- 9 -