Załącznik do Statut Zespołu Szkół w Augustowie PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ W AUGUSTOWIE
SPIS TREŚCI 1. Założenia Szkolnego Programu Profilaktyki 2. Podstawa prawna a program profilaktyki 3. Cele programu profilaktyki 4. Formy realizacji 5. Planowane efekty 6. Ewaluacja 7. Rozkład działań 8. Literatura ZAŁOŻENIA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI A. Szkolny Program Profilaktyki został opracowany na potrzeby Zespołu Szkół w Augustowie po zdiagnozowaniu środowiska szkolnego. B. Analiza ankiet wskazała, że SPP powinien obejmować w szczególności działania i środki stosowane w celu zapobiegania agresji, przemocy i narkomanii. C. W SPP przedstawiono także działania mające na celu zapobieganie takim sytuacjom problemowym jak brak kultury osobistej, wagary, brak zainteresowania nauką, wczesna inicjacja seksualna, znieczulica społeczna, uzależnienia (alkohol, nikotyna, narkotyki, internet) D. Działania realizowane w ramach SPP dotyczą także osób odpowiedzialnych za młodzież tj. rodziców, opiekunów i nauczycieli. E. Poszczególne elementy programu (np.: proponowany przez autora sposób realizacji) mogą ulegać modyfikacji.
PODSTAWA PRAWNA A PROGRAM PROFILAKTYKI Ustawa z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty z późn. zm. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 roku o przeciwdziałaniu narkomanii Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych Konwencja o Prawach Dziecka uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 20 listopada 1989r., Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. Rozporządzenie MEN z 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Statut Szkoły Program Wychowawczy CELE SZCZEGÓŁOWE 1. Eliminowanie agresywnych zachowań uczniów i stosowanej przez nich przemocy. 2. Wdrażanie uczniów do przestrzegania norm zachowań dotyczących kultury osobistej. 3. Wykształcenie właściwej postawy wobec problemów uzależnień. 4. Pomoc psychologiczno pedagogiczna uczniom mającym trudności w nauce, sprawiającym problemy wychowawcze. 5. Pomoc socjalna uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej. 6. Prowadzenie edukacji prozdrowotnej wśród uczniów, rodziców i nauczycieli. 7. Kontynuacja współpracy z instytucjami na rzecz profilaktyki (GOPS, Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna, Sąd Rejonowy, Policja, GKRPA, Caritas). 8. Zapoznanie z wykazem instytucji, w których można uzyskać pomoc.
1. Indywidualna rozmowa z uczniem. 2. Spotkania z rodzicami. 3. Zajęcia warsztatowe. 4. Miniwykłady. 5. Konkursy. 6. Gazetki. 7. Programy profilaktyczne. 8. Prezentacja materiałów profilaktycznych. 9. Gry i zabawy integracyjne. FORMY REALIZACJI PLANOWANE EFEKTY 1. Zmniejszenie przypadków zachowań agresywnych, łamania kodeksu ucznia, uleganiu negatywnym wpływom rówieśników. 2. Zmniejszenie zagrożenia sięgania przez dzieci i młodzież po środki uzależniające. 3. Wzrost zainteresowań zajęciami pozalekcyjnymi. 4. Uczestniczenie uczniów w promocji zdrowego stylu życia. 5. Poprawa relacji uczeń uczeń, uczeń nauczyciel, nauczyciel rodzic. 6. Wzbogacenie wiedzy uczniów, rodziców i nauczycieli z zakresu profilaktyki. 7. Korzystanie przez rodziców ze wsparcia instytucji profesjonalnej (Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna, GOPS, Policja). EWALUACJA 1. Ankiety 2. Obserwacje 3. Rozmowy (indywidualne i grupowe) ROZKŁAD DZIAŁAŃ (tabela)
PRZEMOC, AGRESJA CZYNNIKI RYZYKA CELE ZADANIA Nacisk kolegów. Uległość wobec grupy. Niskie poczucie własnej wartości, brak rozwiązywania konfliktów świadomości ucznia, uczeń może skutecznie poradzić sobie z sytuacjami nacisku (przemocy, agresji). Rozwijanie radzenia sobie z własną i cudzą agresją. poczucia własnej wartości i poszanowanie tożsamości własnej i rówieśników. radzenia sobie z emocjami, stresem i zagrożeniem. Umiejętność konstruktywnego rozwiązywania konfliktów. Nauczenie jak rozpoznać naciski ze strony kolegów. Rozwijanie radzenia sobie w sytuacji przemocy. Dostarczenie uczniom wiedzę na temat sposobów radzenia sobie z emocjami, stresem i zagrożeniem. Integracja zespołu klasowego. samooceny u uczniów. Konsekwentne i systematyczne reagowanie na każdy przejaw agresji i przemocy. Dostarczanie odpowiednich wzorców. SPOSOBY REALIZACJI Zajęcia wychowawcze na temat radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Zajęcia wychowawcze na temat agresji i przemocy oraz sposobów radzenia sobie z nimi Zajęcia wychowawcze, oraz wyjazdy na wycieczki, biwaki, dyskoteki integrujące zespoły klasowe Wykorzystanie elementów motywacji w systemie oceniania Zajęcia wychowawcze na t. konfliktów, ich rodzajów i sposobów rozwiązywania Zajęcia dotyczące psychologicznego i społecznego funkcjonowania grupy. ODPOW. N-le przedm Tematyka lekcji wychowawczych (scenariusze lekcji zawarte są w książkach: Między dzieciństwem a dorosłością, Polubić szkołę ) 1. Zamiast pięści. 2. Dopisz inne zakończenie. 3. Dobre chwile. 4. Możemy wpływać na nastrój innych osób. 5. Czym jest konflikt. 6. Jak można rozwiązać konflikt? 7. Poznanie sytuacji w których jest agresja. 8. Skutki agresji dla danej osoby i innych. 9. Negocjacje zamiast przemocy i walki
NARKOMANIA, ALKOHOL, HIV, AIDS, INTERNET CZYNNIKI SPOSOBY CELE ZADANIA RYZYKA REALIZACJI Moda na branie, Zapobieganie Dostarczenie Gromadzenie i palenie i picie. uzależnieniom. uczniom i udostępnianie Brak Zmniejszenie rodzicom wiedzy materiałów nt. zachowań motywacji do na temat profilaktyki asertywnych. picia, palenia, konsekwencji uzależnień. Łatwość dostępu brania w celu brania, picia, Lekcje wych. nt. do środków osiągania palenia, używania uzależnień i psychoaktywnych. pożądanych dopalaczy, asertywności. Ryzykowne stanów zagrożeń Gazetki zachowania emocjonalnych. płynących ze informacyjne w powodujące Zapobiegania strony internetu klasach lub holu zagrożenia ryzykownym szkoły. wirusem HIV. zachowaniom. Ćwiczenie. Wczesna inicjacja Opóźnienie seksualna inicjacji asertywnych Mała odporność seksualnej. na stres. Propagowanie Problemy zdrowego stylu Utrudnianie rodzinne. życia. młodzieży dostępu Nieumiejętność do środków efektywnej psychoaktywnych. organizacji czasu wolnego. Dostarczenie wiedzy o HIV i AIDS. Podniesienie poziomu świadomości konsekwencji sięgania i korzystania z substancji psychotropowych oraz Internetu. Obserwacja i rozmowy z uczniami podczas przerw, lekcji, zajęć pozalekcyjnych, dyskotek szkolnych. Niedopuszczanie do przebywania na terenie szkoły osób obcych. Pogadanki, zajęcia warsztatowe, konkursy ODPOW. psycholog N-l bibliotekarz Sam. klasowy Pielęgniarka Koordynator do spraw bezpieczeństwa Wszyscy n-le n-le dyżurni psycholog, koordynator programu, Tematyka lekcji wychowawczych (scenariusze lekcji zawarte są w książkach: Między dzieciństwem a dorosłością, Spotkania w klasie szkolnej ) 1. Zrozumieć mechanizm uzależnienia. 2. Co to jest uzależnienie. 3. Rodzaje nałogów. 4. Przyczyny powstawania nałogów. 5. Zapobieganie nałogom.
SŁABE WYNIKI W NAUCE CZYNNIKI SPOSOBY CELE ZADANIA RYZYKA REALIZACJI Lenistwo. Osiąganie Upowszechnienie Zorganizowanie Niska lepszych aktywizujących formy doskonalenia samoocena wyników metod nauczania. zawodowego nt. uczniów. nauce. metod Poziom Aktywizowanie aktywizujących w absencji. motywacji do uczniów. nauczaniu. Problemy nauki. Prowadzenie kółek Stosowanie metod rozwoju. zainteresowań, aktywizujących. Brak celów zdolności i umożliwianie Informacja w holu życiowych. motywacji do zdobycia nowych szkoły o zajęciach Wagary. osiągania i wg pozalekcyjnych, stanowienia potrzeb młodzieży. czasie trwania, celu. Prezentowanie terminie spotkań. Eliminowanie osiągnięcia uczniów warów. Ograniczenie rozmiary absencji. Rozpoznanie problemów rozwojowych uczniów. Nagradzanie uczniów za rzeczywiste osiągnięcia i. Elementy motywacji w systemie oceniania. Konkursy przedmiotowe, czytelnicze i sportowe: Prezentacja pucharów-witryna w holu szkoły. Nagrody na koniec roku szkolnego. Monitorowanie absencji uczniów. Kontakt z PPP. Rejestr uczniów z opinią PPP i monitorowanie realizacji zaleceń. ODPOW. Dyrektor N-le prowadź. Wg. przydz. czynności, dyrektor, psycholog. Tematyka lekcji wychowawczych (scenariusze lekcji zawarte są w książkach: Między dzieciństwem a dorosłością, Spotkania w klasie szkolnej, Spotkania w klasie szkolnej. Propozycja scenariuszy godzin wychowawczych dla uczniów gimnazjum ( i nie tylko). 1. Zrozumienie konieczności uczenia się. 2. Co jest w moim życiu ważne a co potrzebne? 3. Pojęcie twórczego myślenia. 4. Poznanie własnego stylu uczenia się. 5. Cel życia człowieka. 6. Mocne strony.
ŚRODOWISKO SPOŁECZNE CZYNNIKI RYZYKA Brak radzenia sobie z trudami życia. Brak celów życiowych. Znieczulica społeczna. Negatywne wzorce w mediach. Niski poziom kultury osobistej. Brak dyscypliny (na lekcjach). Brak wiedzy o tradycji narodowej, oraz o systemie zorganizowani a naszego państwa CELE Ukazanie alternatywnych sposobów organizowania życia. Właściwa orientacja zawodowa, możliwości kształcenia. Postrzeganie ubóstwa, zwiększenie wrażliwości na biedę, Uwrażliwienie na drugiego człowieka. Uczenie krytycznego stosunku do mediów. Podniesienie kultury osobistej uczniów. Szacunek dla norm poprawnego zachowania. Podnoszenie świadomości patriotycznej uczniów Uzupełnianie wiedzy na temat funkcjonowani a państwa ZADANIA Dostarczenie wiedzy na temat alternatywnych sposobów organizowania życia. Dostarczenie wiedzy o możliwościach kształcenia ponadgimnazjalnego. Dostarczenie wiedzy o możliwościach lokalnego rynku pracy. Dostarczenie wiedzy o własnych zdolnościach, zainteresowaniach i ograniczeniach zdrowotnych przy wyborze dalszego kierunku kształcenia. Ukształtowanie zaprezentowania własnej osoby. Nauczenie aktywności w pomaganiu ubogim i starszym Przybliżenie problemów osób niepełnosprawnych. Wskazanie zagrożenia i pozytywną rolę środków masowego przekazu. Respektowanie norm poprawnego zachowania. częstotliwośi kontaktu z domem ucznia sprawiającego kłopoty wychowawcze. wiedzy z historii Polski, literatury, muzyki, przyrody ojczystej SPOSOBY REALIZACJI Informacja o kółkach zainteresowań Spotkanie z osobą posiadającą kilka (zawodów). Spotkanie uczniów i rodziców z dyrektorami szkół ponadgimnazjalnych. Gazetka inf. w klasie. Informator dla kandydatów do szkół. Spotkanie uczniów i rodziców z przedstawicielem PUPracy. Zajęcia warsztatowe, pogadanki. Udział w akcjach charytatywnych Lekcje j. polskiego, informatyki, wych. do życia w rodzinie. Przypomnienie norm poprawnego zachowania. Wewnątrzszkolny system oceniania egzekwowanie ustalonych norm zachowania. Pedagogizacja rodziców: pogadanki, wywiadówki profilaktyczne, wezwania do szkoły. Apele z okazji Świąt Narodowych, lekcje historii, muzyki, przyrody, wos-u, biologii, geografii, plastyki, białoruskiego, wycieczki poznawcze ODPOW. Wych. wg możliwości Dyrektor Sam. klasowy N-l bibliotekarz Dyrektor Psycholog, wychowawcy, n- le przedm. Wych klas wg. potrzeb,psycholog, Wszyscy n-le Dyrektor N-le przedmiotowi,
Tematyka lekcji wychowawczych (scenariusze lekcji zawarte są w książkach: Polubić szkołę oraz Spotkania w klasie szkolnej. Propozycja scenariuszy godzin wychowawczych dla uczniów gimnazjum ( i nie tylko). 1. Nie chcę być egoistą 2. Kształtowanie wrażliwości moralnej. 3. Kształtowanie prawidłowych postaw. 4. Na jego miejscu. 5. Jak to wyjaśnić. 6. Kim chciałbym być? 7. Moje obowiązki wobec rodziny. PROPONOWANA LITERATURA 1. Między dzieciństwem a dorosłością. Program profilaktyczno wychowawczy dla Gimnazjum. 2. Polubić szkołę. Ćw. Grupowe do pracy wychowawczej Mariola Chomczyńska Maliszkiewicz, Dorota Pankowska 3. Spotkania w klasie szkolnej. Propozycja scenariuszy godzin wychowawczych dla uczniów gimnazjum ( i nie tylko) Barbara Stryczniewicz 4. Biblioteka w szkole.